У доме, якому амаль сто гадоў, я слухаю палянэз, што грае гаспадар дома Алесь Лось на раялі, якому больш за сто дваццаць гадоў. Апісваць сядзібу краязнаўца, дудара, кампазытара і мастака Алеся Лася і ягоную калекцыю старадаўніх музычных інструмэнтаў я ня буду...
Пачынаючы ад 1950-х, на старонках абласной і раённых газэтаў усё больш папулярнай становіцца тэма радыё. Ледзь ня ў кожным нумары апісваецца неверагодная радасьць калгасьнікаў, у якіх завялася „талерка“ рэпрадуктара. Але самыя большыя шчасьліўчыкі — тыя, хто маюць дэтэктарныя прыёмнікі...
Працуючы над тэчкамі Міхася Чарняўскага, я пераслухаў больш за сотню фанаграм у фонавым аддзеле Нацыянальнай бібліятэкі. Ідэя была ў тым, каб у кожнай перадачы на радыё гучала новая песьня. Нішто так не акунае ў эпоху, як песьні. Праўда, беларускіх песень пра Сталіна знайсьці не атрымалася.
У сэрыі «Бібліятэка Свабоды. XXI стагодзьдзе» выйшла кніга Сяргея Абламейкі «Чаму Беларусь не Расея». Гэта 86-ты том Бібліятэкі.
Разьвітальная імша ў будынку плябаніі, якую правёў ксёндз Уладзіслаў Завальнюк, стала апошняй.
12 кастрычніка ўвечары каля закрытага ўладамі касьцёла Сьвятых Сымона і Алены ў Менску прайшла разьвітальная імша. Набажэнства ў парафіяльным доме храма правёў пробашч Уладзіслаў Завальнюк, паведаміў тэлеграм-канал «Хрысціянская візія».
Які часам пастаральны бывае беларускі краявід за акном аўтамабіля. То таполі адбіваюцца ў маляўнічай сажалцы, то мільгануць старыя прысады. Тут, каля дарогі на Ядзейкі, раскінуўся яблыневы сад. Уся гэтая пастараль з горкім смакам. Гэта прыкметы да канца ня зьнішчанай несавецкай Беларусі.
Спэктакль стаў плёнам тэатральнай рэзыдэнцыі незалежнай беларускай трупы ў Польскім тэатры імя Арнольда Шыфмана ў Варшаве, піша Reform.by.
Падзеі 9 кастрычніка ў беларускай і сусьветнай гісторыі.
У пасьляваенныя часы, каб атрымаць сур’ёзны лягерны тэрмін, не абавязкова трэба было хаваць у агародзе закапаны кулямёт, абрабаваць сельскую краму ці дапамагчы ежай і начлегам лясному брату. Дастаткова было трымаць у доме антысавецкую літаратуру.
Пра рашэньне ўладаў закрыць школу, якая арандавала памяшканьне ў Хрысьціянскім сацыяльным цэнтры «Місія добрага самараніна» ў Менску з 30 жніўня 2022 году.
Будынак кляштара кармэлітаў у цэнтры Глыбокага, помнік архітэктуры XVIII стагодзьдзя, другі раз выставілі на аўкцыён для продажу за адну базавую велічыню — 32 рублі.
На Камчатцы памёр апошні носьбіт алеуцкай мовы Генадзій Якаўлеў, паведамляе «Кам-24» са спасылкай на старшыню думы Алеуцкай акругі Галіну Каралёву.
У чэрвені гарадзкая рада Вільні вырашыла зьнесьці скульптуры савецкіх воінаў на Антокальскіх могілках. Аднак група прарасейскіх актывістаў падала скаргу ў Камітэт па правах чалавека ААН, а той запатрабаваў да разбору прыпыніць знос.
Як назваць ідэалёгію, якой кіруецца Расея ў вайне супраць Украіны і ўсяго цывілізаванага сьвету? Што такое «русский мир» і ці доўга ён будзе існаваць? На каго наступнага можа напасьці Расея?
Неяк у Строчыцах загаварылі мы з маладым супрацоўнікам музэя пра этнаграфічныя рэгіёны Беларусі. „Іх усяго шэсьць, — пачаў згадваць я. — Палесьсе, Падзьвіньне, Панямоньне...“. „Ні ў якім разе! — усклікнуў апантаны музэйшчык. — Іх сем!“ — „А які ж сёмы?“ — „Віленшчына!“
Тыя ўгодкі стварэньня беларускай дзяржавы адзначалі ў цэнтры Менску.
Падзеі 3 кастрычніка ў беларускай і сусьветнай гісторыі
Я шукаў вёску Галодзічы Сьвірскага раёну Маладачанскай вобласьці — так пазначана ў судовай справе. У тых Галодзічах увосень 1949 году абрабавалі фінагента. Сама назва вёскі выклікала невясёлыя асацыяцыі...
У Маскве, у Георгіеўскай залі Крамля адбылася цырымонія падпісаньня дамоваў аб уваходжаньні ў склад Расеі акупаваных частак Данецкай, Запароскай, Луганскай і Херсонскай абласьцей Украіны.
Ня кожны абазнаны ў беларускай культуры чалавек здагадваецца, што ў сваім псэўданіме пісьменьніца Людвіка Сівіцкая зашыфравала дзень уласнага нараджэньня — 30 верасьня.
29 верасьня быў падпісаны акт аб увядзеньні ў эксплюатацыю — рамонт афіцыйна завершаны.
Якая будучыня чакае Беларусь і Ўкраіну? Ці стануць яны часткай Захаду? Што будзе з Расеяй і як доўга можа праіснаваць «русский мир»? Пра гэта і пра іншае гаворыць беларускі гісторык з Польшчы, прафэсар Алег Латышонак, які ў 2022 годзе выдаў кнігу «Ўсходняя Эўропа ў сутыкненьні цывілізацый».
Вёска Пілаты ўжо амаль зьнікла. Але для мяне гэта нейкае містычнае месца. І сваёю назвай, і тым, што адбывалася ў яе ваколіцах. А галоўнае — менавіта там я сустрэўся са спробай занатаваць, асэнсаваць і нават прасьпяваць тое, што адбылося.
Пра тое, што яе прадзед быў «бацькам найноўшай беларускай драматургіі», Эмілія Аляхновіч даведалася ажно падчас вучобы ва ўнівэрсытэце. Ня ведаючы, кім быў яе прадзед, Эмілія таксама зьвязала сваё жыцьцё з мастацтвам, у прыватнасьці з тэатрам.
Падзеі 25 верасьня ў Беларусі, сьвеце, гісторыі
1949 год быў у Заходняй Беларусі асаблівы. На яго прыпалі 10-я ўгодкі так званага вызвольнага паходу Чырвонай Арміі. І не было ніводнага нумару абласной „Сялянскай газеты“, дзе б не апявалася дата 17-га верасьня.
21 верасьня ў Армэніі адзначаецца галоўнае дзяржаўнае сьвята — Дзень незалежнасьці. Паспрабуйце адказаць на пытаньні, каб даведацца, ці шмат вы ведаеце пра гэтую краіну.
Упершыню я прыехаў у Маладэчна ў жніўні 1992 году. У будынку палітэхнічнага тэхнікуму адбывалася міжнародная канфэрэнцыя, прысьвечаная нацыянальнай самасьвядомасьці беларусаў. Мае вочы, дый ня толькі мае, яшчэ не нацешыліся нацыянальнымі сьцягамі над урадавымі будынкамі...
18 верасьня завяршылася народные разьвітаньне з каралевай Лізаветай ІІ. Сёньня адбываецца яе дзяржаўнае пахаваньне — першае ў Брытаніі з часоў сьмерці Ўінстана Чэрчыля ў 1965 годзе.
19 верасьня 1991 году бела-чырвона-белы сьцяг быў зацьверджаны ў якасьці дзяржаўнага ў Рэспубліцы Беларусь. У суседняй Літве на той момант уласны, адрозны ад камуністычнага дзяржаўны жоўта-зялёна-чырвоны сьцяг выкарыстоўваўся як дзяржаўны ўжо больш за два гады.
17 верасьня ў Беларусі цяпер адзначаецца Дзень народнага адзінства. Лукашэнка прыдумаў гэтае сьвята пасьля пратэстаў у 2020 годзе на хвалі антыпольскай гістэрыі.
Перамогу ў вайне адзначылі незвычайна сьціпла. 9 траўня 1945 году „Сялянская газета“ надрукавала паведамленьне пра капітуляцыю Германіі, віншаваньне, партрэт Сталіна — і ўсё. У пераможным 1945-м і ў абласной, і ў раённых газэтах галоўная тэма — гэта ня фронт і не перамога. Гэта пастаўкі.
17 верасьня ў Беларусі ўжо другі раз адзначаецца Дзень народнага адзінства. Лукашэнка прыдумаў гэтае сьвята пасьля пратэстаў у 2020 годзе на хвалі антыпольскай гістэрыі.
Суд Кастрычніцкага раёну Віцебску прызнаў «экстрэмісцкім матэрыялам» кнігу пісьменьніка Анатоля Тараса «Кароткі курс гісторыі Беларусі IX–XXI стст.».
Словы Міхася Чарняўскага пра бомбу, якую ён не пасьпеў ірвануць, гучалі ў маёй галаве, калі я праглядаў самую „тоўстую“ справу — пра паўстаньне ў Крыжоўцы. Ключавое слова тут — „паўстаньне“. Уся гісторыя Беларусі пад расейскай акупацыяй — чарада паўстаньняў супраць гэтай акупацыі.
Polska Macierz Szkolna займаецца адукацыяй, яе школа ў Горадні на вуліцы Гараднічанскай была адной з самых вялікіх польскіх грамадзкіх школ у сьвеце.
На гэты раз зьнішчана пахаваньне ў вёсцы Плябанішкі Горадзенскага раёну.
Падзеі 11 верасьня ў Беларусі і сьвеце.
Вось першая датай судовая справа. Артыкул — сабатаж. Гэта сорак чацьвёрты год. Яшчэ няма ніякіх бандытаў. Адна толькі радасьць вызваленьня...
8 верасьня ў Варшаве адзначылі мітынгам, шэсьцем і адкрыцьцём выставы мастака-графіка Зьмітра Шапавалава «Нарысы зь мінулага», прысьвечанай перамозе беларусаў у Аршанскай бітве 1514 году.
8 верасьня 1992 году на плошчы перад Домам ураду ў Менску адбылася арганізаваная Беларускім Народным Фронтам і Беларускім згуртаваньнем вайскоўцаў сымбалічная прысяга вайскоўцаў запасу на вернасьць Беларусі.
Гетман Канстанцін Астроскі — галоўны аўтар перамогі войскаў ВКЛ і Польшчы ў Аршанскай бітве. Тым ня менш гісторыя захавала імёны іншых вайскаводаў, якія паспрыялі перамозе над Масквой 8 верасьня 1514 году.
На працягу дваццаці гадоў Зьміцер Бартосік езьдзіць па Беларусі ў пошуку праўдзівых сюжэтаў мінулага. Гэтым разам у рукі аўтару трапляюць дакумэнты Маладачанскага абласнога суду, якія выпадкова апынуліся ў адкрытым доступе. Аўтар з дакумэнтамі ў руках выпраўляецца па адрасах колішніх падзеяў.
У жніўні 2022 году міністэрства адукацыі Беларусі прыняло пастанову аб завядзеньні ў школах факультатыўных заняткаў ігры на васьмі музычных інструмэнтах. Сярод гэтых інструмэнтаў няма, на маю думку, самага важнага беларускага народнага інструмэнту — скрыпкі, і ёсьць балалайка.
Часопіс будзе выходзіць на электроннай плятформе, паколькі на гэты момант адсутнічае рэальная магчымасьць выдаваць яго на паперы.
Здаецца, іх каштоўнасьці і сьвятыні ня вартыя таго, каб цярпець мінімальны дыскамфорт і ісьці на мінімальную рызыку.
2 верасьня 1942 году габрэі з гета ў мястэчку Лахва на Лунінеччыне даведаліся, што побач з габрэйскімі могілкамі для іх падрыхтавалі расстрэльныя ямы. Не чакаючы сьмерці, вязьні вырашылі пачаць бунт. У гісторыю ён увайшоў як першае ў гісторыі паўстаньне ў гета падчас ІІ сусьветнай вайны.
Як варта ацаніць ролю першага і апошняга прэзыдэнта СССР у найноўшай беларускай гісторыі? Ці адрозьніваюцца сусьветныя і нацыянальныя ацэнкі ягонага значэньня? Як трэба ацэньваць гістарычныя постаці — паводле іх намераў ці паводле вынікаў іх дзейнасьці?
Загрузіць яшчэ
