Культура

Літоўскі опэрны сьпявак папрасіў прабачэньня за выступ у Беларусі

Літоўскі опэрны тэнар Вайдас Вішняўскас (псэўданім — Крыстыян Бэнэдыкт) папрасіў прабачэньня за свой выступ у Менску.

«Плянуем падтрымаць 50 праектаў». Беларуская Рада культуры расказала, на што яна патраціць 2 мільёны эўра

Беларуская Рада культуры і Дацкі інстытут культуры падпісалі кантракт з Эўракамісіяй аб падтрымцы беларускай культуры і мастацтва на 2 мільёны эўра. Сёньня арганізацыі прэзэнтавалі праект «ArtPower Belarus: захаваньне беларускай грамадзкай прасторы праз культуру і мастацтва».

Разьвітаньне з Аляксеем Стрэльнікавым адбудзецца 21 сьнежня ў Менску

Вядомы беларускі тэатральны крытык, стваральнік шэрагу праектаў памёр ва ўзросьце 39 гадоў.

Беларускі пісьменьнік трапіў у доўгі сьпіс кандыдатаў на ўкраінскую прэмію Drahomán Prize-2022 для перакладчыкаў

На ўдзел у конкурсе яго заявіла беларускае выдавецтва ў Лёндане (Вялікая Брытанія) Skaryna Press.

Вайна — бязглуздая, сатанінская, крамлёўская. Пра беларускае слова 2022 году

Роўна 10 гадоў таму Радыё Свабода выдала кнігу «Слоўнік Свабоды». Розныя аўтары на розныя лады апісвалі «слова на дзень для памяці і для роздуму». Падзагаловак кнігі гучыць так: «ХХ стагодзьдзе ў беларускай мове». Мне ў тым слоўніку выпала апісаць слова «вайна».

У Вільні каля амбасады Беларусі ствараюць мурал з выявай Алеся Бяляцкага. ФОТА

Партрэт ляўрэата Нобэлеўскай прэміі міру Алеся Бяляцкага намалююць насупраць амбасады Беларусі: беларускі праваабаронца будзе «глядзець» на яе з фасаду прагімназіі імя Сымона Даўкантаса.

20-годзьдзе «Бібліятэкі Свабоды». Наш гайд у Краіну памяці

За 20 гадоў у сэрыі «Бібліятэка Свабоды» пабачылі сьвет дзевяць дзясяткаў выданьняў пра беларускую палітыку, мову, гісторыю, грамадзтва, журналістыку, турму, здароўе і шмат што яшчэ. Працягваем знаёміць вас з нашым выдавецкім плёнам. Дарэчы, кожная кніга дасяжная ў лічбавым фармаце.

На 76-м годзе памёр беларускі мастак-нонканфарміст Алесь Родзін

Алесь Родзін – культавая фігура старэйшага пакаленьня беларускіх мастакоў-нонканфармістаў, жывапісец, графік, пэрформэр, сябра сэкцыі «Пагоня» Беларускага саюзу мастакоў.

 «Доўга не магла намаляваць Мікалая Статкевіча». У Варшаве адкрылася выстава Вольгі Якубоўскай

Аўтарка вядомай мастацкай сэрыі расказала Свабодзе, як ствараюцца ейныя малюнкі.

«Мой кліп „Баю-бай“ паглядзелі ўсе мянты». Вялікая размова зь лідэрам «Дай дарогу!» Юрыем Стыльскім

Пагаварылі зь лідэрам гурту «Дай дарогу!» Юрыем Стыльскім, які пакуль не шкадуе, што зьехаў: у Варшаве піша новыя песьні, вучыць дзетак музыцы. Але калі прыляціць «Бусел», абавязкова вернецца ў Беларусь. І стане мэрам Берасьця, праўда, не надоўга.

«Купалаўцы» выступяць у Варшаве з прэм’ерай паводле рамана «Сфагнум» Віктара Марціновіча

«Сфагнум» — спэктакль пра абсурд, якім агорнутая Беларусь, адзначаюць арганізатары.

«Дэмарш купалаўцаў — галоўная падзея ўсёй гісторыі беларускага тэатру». Апошняе інтэрвію Аляксея Стрэльнікава

Інтэрвію не публікавалася некалькі месяцаў. У ім — думкі вядомага беларускага тэатральнага крытыка пра лёс нацыянальнага тэатру, публіку на спэктаклях пасьля 2020 году, праблематыку пастановак, беларускую мову і іншае.

Што застаецца? Прыватны позірк на літаратурныя вынікі 2022 году

Я ўсё яшчэ не прызвычаіўся да сытуацыі, у якой самы істотны сэгмэнт беларускай літаратуры знаходзіцца фізычна выціснуты з культурнага жыцьця Беларусі. Ці хопіць сілаў пісьменьнікам і чытачам, каб стрываць гэты змрочны час? Ці ёсьць сьвятло ў канцы тунэлю? Пераканаўчых адказаў пакуль не чуваць.

«Я такога Менску не магу сабе ўявіць». Выйшла кніга пра сталіцу Беларусі ў 90-х

У Варшаве прэзэнтавалі выданьне «Ад Панікоўкі до Шайбы». Пагаварылі з адным з аўтараў Паўлам Валатовічам пра тое, як прыйшла ідэя такой кнігі, яе герояў і чаму Менск «ужо ня той».

Памёр тэатральны крытык Аляксей Стрэльнікаў

Стрэльнікаў загінуў у выніку няшчаснага выпадку.

«Ня ўсё, чым хочаш займацца прафэсійна, дае табе заробак». Размова з кіраўніком выдавецтва Skaryna Press у Лёндане

Сёньняшні госьць Свабоды — Ігар Іваноў, заснавальнік і кіраўнік беларускага выдавецтва Skaryna Press, якое нядаўна пачало дзейнасьць у Лёндане.

«Кефір каштуе каля 11 даляраў, грэчка — 10». Плюсы і мінусы жыцьця ў Сынгапуры

Беларуска Карына (імя зьмененае. — РС) больш за год жыве ў Сынгапуры. З праектам Свабоды «Новая зямля» яна падзялілася ўражаньнямі ад азіяцкай краіны, расказала пра тое, што можна там рабіць, а чым лепш не займацца.

Сьцяпан Батура, Уршуля Радзівіл, Альгерд Бахарэвіч і яшчэ больш як тры сотні асобаў і падзеяў у календары «Кожны дзень»

Грамадзкая ініцыятыва ByProsvet, якая аб’ядноўвае беларускія самвыдавецтвы, выпусьціла каляндар «Кожны дзень» на 2023 год.

Ці варта пазбаўляцца расейскіх сымбаляў і савецкай спадчыны? Апытаньне ў Вільні. ВІДЭА

Пасьля пачатку вайны ў Літве пазбаўляюцца расейскіх сымбаляў і савецкай спадчыны.

У Тэль-Авіве, Вільні, Варшаве, Лёндане пройдзе Беларуска-габрэйскі фэстываль. Што можна паглядзець онлайн?

Сярод мэтаў імпрэзаў — расказаць пра ўзаемныя дачыненьні беларускай і габрэйскай культур.

«ГУБАЗіК хацеў, каб я перастаў рабіць „няправільныя“ кнігі». Першае інтэрвію выдаўца Янушкевіча пасьля ад’езду зь Беларусі

У Беларусі Андрэй Янушкевіч быў адным з самых пасьпяховых выдаўцоў кніг па-беларуску. Улетку, пасьля амаль месяца арышту і закрыцьця ягонай новай кнігарні, Янушкевіч быў вымушаны пакінуць Беларусь.

Эўракамісія вылучыла 2 мільёны эўра на падтрымку незалежнай беларускай культуры 

Беларуская рада культуры і Дацкі інстытут культуры падпісалі кантракт з Эўракамісіяй аб падтрымцы беларускай культуры і мастацтва на 2 мільёны эўра.

20-годзьдзе «Бібліятэкі Свабоды». Наш гайд у Краіну за кратамі

За 20 гадоў у сэрыі «Бібліятэка Свабоды» пабачылі сьвет дзевяць дзясяткаў выданьняў пра беларускую палітыку, мову, гісторыю, грамадзтва, журналістыку, турму, здароўе і шмат што яшчэ. Працягваем знаёміць вас з нашым выдавецкім плёнам. Дарэчы, кожная кніга дасяжная ў лічбавым фармаце.

«Палітвязынка», «Бачная», «Яе экспэртыза». Расказваем пра найважнейшыя жаночыя праекты 2022 году

Сабралі найцікавейшыя жаночыя ініцыятывы і праекты 2022 году пра беларусак і для беларусак.

«Ад Лукашэнкі цяпер ня так шмат залежыць». Вялікая размова з Уладзімерам Пугачам з J:Морс

Лідэр гурту J:Морс Уладзімер Пугач сьцьвярджае, што ён не эміграваў, а часова пераехаў да свайго слухача ў Варшаву.

«Тэлефануюць зь Міністэрства культуры і кажуць: „Гэтага трэба зьняць і гэтага“». У якіх умовах працуюць беларускія мастакі

Суразмоўца са сфэры беларускага мастацтва апавядае Свабодзе пра чорныя сьпісы мастакоў і ціск на творцаў, які пачаўся пасьля 2020 году.

«Ствараю сваю Беларусь». Сяржук Доўгушаў — пра сьпевы як тэрапію для былых палітьвязьняў

Музыка, арт-мэнэджар, заснавальнік культурнага руху «Сьпеўны сход» Сяржук Доўгушаў у эфіры Свабоды Premium расказаў, як у прасторы творчай рэзыдэнцыі ў Варшаве дапамагае былым палітзьняволеным. Музыка згадаў масавыя сьпеўныя сходы падчас мірнай рэвалюцыі, а таксама працу і канцэрты ў Амэрыцы.

Бяляцкі — гэта і ёсьць Беларусь. Уражаньні ад нобэлеўскай лекцыі

Нобэлеўская лекцыя Натальлі Пінчук ад імя яе зьняволенага мужа Алеся Бяляцкага магла б прагучаць (а часам здавалася, што і прагучала) адна, бязь лекцыяў Мэмарыялу і Ўкраінцаў.

Андрэй Хадановіч атрымаў мэдаль Падзякі Эўрапейскага Цэнтру Салідарнасьці ў Гданьску. ФОТА

Разам зь беларускім паэтам і перакладчыкам уганаравалі траіх украінцаў.

Найлепшым дакумэнтальным фільмам Эўропы 2022 году прызналі стужку пра Марыюпаль літоўскага рэжысэра, які загінуў у акупаваным горадзе

Літоўскага рэжысэра Мантаса Кведаравічуса забілі ў сакавіку. Ягоны фільм стаўся дакумэнтам часу пачатку расейскай акупацыі ўкраінскага гораду.

Беларускія прыказкі і трапныя выразы. ТЭСТ

Ад ляноты чакай бядоты! Таму не адкладайма ў доўгі мех, а бярэмася за тэст на веданьне беларускіх прыказак і фразэмаў. Калі ў вас мазгі густыя, то ўсё адгадаеце з аднаго ківá!

Мастак Бэнксі зрабіў 50 карцін, грошы з продажу якіх перадасьць для дапамогі Ўкраіне

Вядомы брытанскі мастак Бэнксі, які нядаўна наведваў Украіну і пакінуў там свае графіці, пасьля чаго стаў ганаровым жыхаром украінскага горада Ірпень, зрабіў 50 карцін, грошы з продажу якіх абяцае перадаць для дапамогі ўкраінцам.

20-годзьдзе «Бібліятэкі Свабоды». Наш гайд у Краіну герояў

За 20 гадоў у сэрыі «Бібліятэка Свабоды» пабачылі сьвет дзевяць дзясяткаў выданьняў пра беларускую палітыку, мову, гісторыю, грамадзтва, журналістыку, турму, здароўе і шмат што яшчэ. Працягваем знаёміць вас з нашым выдавецкім плёнам. Дарэчы, кожная кніга дасяжная ў лічбавым фармаце.

Выйшла кніга «Алесь Бяляцкі на Свабодзе». Электронная вэрсія

10 сьнежня ў Осла адбудзецца ўручэньне Нобэлеўскай прэміі міру. На цырымоніі ня будзе аднаго зь ляўрэатаў — Алесь Бяляцкі вось ужо 17 месяцаў за кратамі, разам з сваімі паплечнікамі з праваабарончага цэнтру «Вясна».

Спаўняецца два гады ініцыятыве «Народныя амбасады Беларусі». Пяць фактаў пра іх дзейнасьць

10 сьнежня 2022 году спаўняецца два гады ініцыятыве беларускай дыяспары «Народныя амбасады Беларусі». Прадстаўнік народнай амбасады Беларусі ў Нямеччыне Міхаіл Таўбэ расказаў Свабодзе пра дзейнасьць народных амбасадаў у сьвеце і пра новыя пляны.

З 2023 году экскурсаводы, якіх судзілі паводле «палітычных» артыкулаў, ня змогуць працягваць працу

У Беларусі асоб з судзімасьцю паводле «пратэставых» і «палітычных» артыкулаў з наступнага году не дапусьцяць да атэстацыі, якая пацьвярджае кваліфікацыю экскурсаводаў і гідаў-перакладчыкаў.

Хроніка перасьледу 8 сьнежня: ГУБАЗіК затрымаў адміністратараў чату «Тыповая Серабранка»; 2,5 гады калёніі ў «справе Зельцара»

Рэпрэсіі супраць беларусаў працягваюцца.

Улады абмяркоўваюць зьмену трансьлітарацыі назваў гарадоў, вуліц зь беларускай на расейскую мову

У Беларусі разгледзяць пытаньне трансьлітарацыі ў геаграфічных назвах з выкарыстаньнем расейскай мовы, паведаміў кіраўнік адміністрацыі Аляксандра Лукашэнкі Ігар Сергеенка.

20-годзьдзе «Бібліятэкі Свабоды». Наш гайд у Краіну падарожжаў у часе

За 20 гадоў у сэрыі «Бібліятэка Свабоды» пабачылі сьвет дзевяць дзясяткаў выданьняў пра беларускую палітыку, мову, гісторыю, грамадзтва, журналістыку, турму, здароўе і шмат што яшчэ. Працягваем знаёміць вас з нашым выдавецкім плёнам. Дарэчы, кожная кніга дасяжная ў лічбавым фармаце.

Чалавек з дамінантным пачуцьцём адказнасьці. Памяці Вітаўта Кіпеля

У ЗША на 96-м годзе жыцьця памёр патрыярх беларускай дыяспары ў ЗША, грамадзкі і палітычны дзяяч, дасьледнік гісторыі эміграцыі, геоляг, бібліёграф, шматгадовы супрацоўнік Радыё Свабода, старшыня Беларускага інстытуту навукі і мастацтва Вітаўт Кіпель.

«Ты ў кожным разе будзеш есьці і піць, а я буду маляваць». У Варшаве праходзіць выстава мастачкі Анастасіі Рыдлеўскай

Паразмаўлялі зь яе аўтаркай пра выставу, сытуацыю зь беларускім мастацтвам і будучыя праекты.

У Празе паставілі скульптуру «орка-Пуціна». Раней да амбасады Беларусі прыносілі «голых Пуціна і Лукашэнку»

5 сьнежня актывісты праекту «Падарунак для Пуціна» (Dárek pro Putina) усталявалі ў праскім раёне Бубэнэч скульптуру орка з тварам расейскага прэзыдэнта. Ён сядзіць на газавай трубе і трымаецца за вэнтыль засаўкі.

Якую спадчыну Вітаўт Кіпель пакінуў Беларусі

Вітаўт Кіпель быў патомным менчуком і ў сілу сваёй інтэлектуальнай моцы заўсёды разумеў і ніколі не сумняваўся ў патрэбе і важнасьці аднаўленьня Старога гораду ў Менску.

Фэстываль дакумэнтальнага кіно «1084. На мяжы» ў Беларусі пройдзе онлайн. Як і дзе глядзець фільмы?

Арганізатары фэсту праводзяць яго ў жывым рэжыме ва Ўкраіне і онлайн у Беларусі.

Галіна, жонка Алеся Разанава: «Для мяне цяпер паглыбіцца ў тое, што было сэнсам жыцьця Алеся — вялікая радасьць, бо ён са мной»

Якім быў паэт Алесь Разанаў (1947–2021) у жыцьці, а ня перад мікрафонам ці фотакамэрамі? З нагоды 75-годзьдзя паэта мы перадрукоўваем інтэрвію з жонкай паэта, Галінай Разанавай, якое зьмясьціў блог «Галасы».

Оксфардзкі слоўнік назваў слова 2022 году

Слэнгавы выраз goblin mode («рэжым гобліна») стаў словам году па вэрсіі Оксфардзкага слоўніка, паведамляе выдавецтва Оксфардзкага ўнівэрсытэту.

Лявон Вольскі намаляваў і выпусьціў кліп «Dzie kvietki» — беларускі кавэр антываеннага гіта 50-х. ВІДЭА

Славуты беларускі рок-музыка апублікаваў кліп на сваім YouTube-канале.

Юрыст Ігар Случак выдаў кнігу «10 стагодзьдзяў дзяржаўнасьці і дыскрымінацыі беларускай мовы»

Кніга створаная на падставе шматгадовай практыкі аўтара ў абароне моўных правоў беларусаў, афіцыйнага ліставаньня, дыплёмнай і магістарскай работ, якія вызначылі месца беларускай мовы ў Беларусі і стан беларускай дзяржаўнай моўнай палітыкі.

Сяргей Абламейка: «Мне ў Менску не хапала Вільні. І я яе знайшоў»