Гісторыя

Андрэй Дынько: Курапаты — беларуская Катынь

Ці магчымае вырашэньне канфлікту вакол рэстарацыі «Поедем поедим» у юрыдычнай плашчыні? Ці мірны пратэст супраць рэстарацыі? Чым тлумачацца паводзіны міліцыі падчас канфлікту? Гэтыя пытаньні абмяркоўваюць грамадзкі дзяяч, палітык Зьміцер Дашкевіч і шэф-рэдактар газэты «Наша ніва» Андрэй Дынько. Вядзе перадачу Юры Дракахруст

Ці насамрэч папа Рымскі асудзіў уніяцтва? Гутарка з уніяцкім багасловам

Пасьля сустрэчы папы Францішка з кіраўніком аддзелу замежных царкоўных зносінаў Маскоўскага патрыярхату РПЦ мітрапалітам Іларыёнам не сьціхаюць спрэчкі вакол выказваньня пантыфіка пра ўніятызм. Нярэдка сьцьвярджаюць, што папа асудзіў уніяцтва і ўніятаў, нават зрокся іх.

Да 1986 году на ЧАЭС было 5 аварый, якія ўлады СССР засакрэцілі

Украіна перадала UNESCO рассакрэчаныя савецкія дакумэнты, якія сьведчаць пра тое, як КДБ блякаваў савецкіх грамадзян і ўвесь сьвет ад праўды пра аварыі і стан бясьпекі на Чарнобыльскай АЭС.

«Чарка і скварка» ў Курапатах. Камэнтуюць Бонд, Войнавіч і Чарняўская

Свабода папрасіла выказвацца наконт канфлікту вакол рэстарацыі ля Курапатаў блогерку Ганну Бонд, расейскага пісьменьніка Ўладзіміра Войнавіча, культуроляга Юлію Чарняўскую.

5 прычынаў, чаму людзі не далучаюцца да абароны Курапатаў, і 5 прычынаў, чаму варта гэта зрабіць

У 2001-2002 гадах цягам васьмі месяцаў амаль кожны дзень як карэспандэнтка Свабоды я прыходзіла ў Курапаты, каб паведаміць нашым слухачам і чытачам пра тое, як праходзіць кругласутачная вахта памяці. Гэта зьмяніла і маё жыцьцё, і мае ўяўленьні пра многія рэчы.

Прэзыдэнты Аўстрыі і Нямеччыны прыедуць у Беларусь на адкрыцьцё мэмарыялу ў Трасьцянцы

На 29 чэрвеня заплянаванае адкрыцьцё мэмарыялу ахвярам нацызму ў вёсцы Трасьцянец пад Менскам. Чакаецца, што жалобную цырымонію наведаюць прэзыдэнты Аўстрыі, Нямеччыны, Ізраілю, Польшчы, Чэхіі.

Адзін зь мільёнаў непахаваных. Гісторыя вяртаньня на радзіму беларуса, які загінуў у 1941-м

Як ва Ўкраіне шукаюць жаўнераў мінулых войнаў — і з Чырвонай арміі, і з УПА (Украінскай паўстанцкай арміі, якая ваявала супраць нацысцкай Нямеччыны і СССР).

«Пэрыфэрыі Эўропы». Што зьесьці і выпіць, каб адчуць эўрапейскі смак

У трэцяй частцы падкаст-цыклю «Пэрыфэрыі Эўропы» з Аляксеем Ластоўскім мы пагаворым пра эўрапейскую кухню. Што можна смачна зьесьці і выпіць у прыгожых эўрапейскіх гарадах і мястэчках, пра якія мы размаўлялі ў папярэдняй частцы?

Каля «Поедем поедим» адбыліся сутычкі супрацоўнікаў рэстарацыі з актывістамі. Пасьля акцыі дваіх затрымалі

На сьценах вакол «Бульбаш-холу», у якім адкрылася рэстарацыя «Поедем поедим», актывісты вывешваюць партрэты людзей, меркавана расстраляных у Курапатах — мэмарыяле, тэрыторыя якога пачынаецца ў 50 мэтрах ад комплексу.

«На яго пайшла аднапакаёвая кватэра». Краязнаўца зрабіў макет Горадні за дванаццаць год

Горадзенскі краязнаўца Ігар Лапеха закрывае жалюзі, выключае сьвятло і націскае на пуск прэзэнтацыі. Перад ім на шаснаццаці квадратных мэтрах ягоная Горадня: ад Нёмана да вуліцы Дамініканскай, ад Гараднічанкі да вуліцы Маладзёжнай. Гэты горад ужо ніколі ня будзе такім.

«Пэрыфэрыі Эўропы». У якім горадзе б’ецца сэрца «Старога сьвету»?

Калі спытаць беларуса, дзе цэнтар Эўропы, ён без сумневу адкажа — у нас, у Беларусі. З маім сёньняшнім госьцем мы пагаворым пра пэрыфэрыі Эўропы. Пра тую Эўропу, якая здаля ад беларускага цэнтру.

Пікет каля рэстарацыі ў Курапатах: пратаколы, «цялесныя пашкоджаньні», заява ў ДАІ. ВІДЭА

Вынік пікетаваньня рэстарацыі ў Курапатах: 2 пратаколы аб незаконнай вулічнай акцыі, заява ў ДАІ аб наезьдзе, 2 сустрэчныя заявы аб цялесных пашкоджаньнях.

Экспэрты: «Ахоўны статус» не бароніць Курапаты, яго трэба зьмяніць на сакральны

Неабходна дамагчыся прысваеньня Курапатам самага высокага ляндшафтна-рэкрэацыйнага статусу — асабліва ахоўнага. Патрэбна таксама весьці дыялёг з Камітэтам архітэктуры і будаўніцтва і з інстытутам «Менскграда», якія зьяўляюцца заказчыкамі Генпляну Менску. Так лічаць «Экспэрты ў абарону Курапатаў».

Выкладчык Вайсковай акадэміі: Наш старажытны герб «Пагоня» мае безумоўна ваенны складнік

Чаму веды беларускага вайскоўца пра Яна Караля Хадкевіча і Багуслава Радзівіла ня менш важныя, чым веданьне найноўшай вайсковай тэхнікі? Хто варты быць у пантэоне беларускіх вайскаводаў? У чым адметнасьць беларускай вайсковай школы? Пра гэта ў інтэрвію Свабодзе распавёў падпалкоўнік запасу Віталь Чырвінскі.

На мэмарыяле сталінскіх ахвяраў пад Кіевам прапануюць паставіць сымбаль Беларусі

У мэмарыяльным комплексе «Быкаўнянскія магілы», што створаны пад Кіевам у памяць аб ахвярах палітычных рэпрэсіяў, Рух салідарнасьці «Разам» зладзіў акцыю салідарнасьці з абаронцамі Курапатаў.

У Курапатах прайшоў «Дзень памяці пра генацыд». ВІДЭА

Паводле розных падлікаў, карнікі НКВД расстралялі ў Курапатах з 1937 па 1941 гады ад 30 да 250 тысяч чалавек. Акцыя абдываецца на тле пратэстаў супраць адкрыцьця пад самым комплексам рэстарацыі «Поедем поедим».

Яны вяртаюцца. Якую Беларусь шукаюць габрэйскія турысты?

Габрэі, якія восемдзесят гадоў таму беглі зь Беларусі, цяпер вяртаюцца. Штуршком стала адмена візаў для Ізраілю ў канцы 2015 году і нядаўні «бязьвіз» для 80 дзяржаваў

Зянон Пазьняк: Усё пачалося з Курапатаў

Адкрывальнік Курапатаў Зянон Пазьняк згадвае, як 30 гадаў таму стала магчымая публікацыя артыкулу пра расстрэлы ў Курапатах, тлумачыць, чаму людзі сталі менш ведаць пра Курапаты, і анансуе ініцыятыву «Брукаванка памяці».

Як у БНР чакалі Купалу

Архіўны аўдыёраман Сяргея Шупы пра гісторыю Беларускай Народнай Рэспублікі.

Лукашэнка загадаў выдзеліць сродкі на рэстаўрацыю Косаўскага палаца, Гальшанскага і Крэўскага замкаў

Аляксандар Лукашэнка падпісаў распараджэньне «Аб падтрымцы культуры і мастацтва».

«Пэрыфэрыі Эўропы» з Ластоўскім. Чаму Беларусь ня стала калыскай Эўропы

Радыё Свабода пачынае пазнавальны цыкль падкастаў у чатырох частках пра Эўропу. Разам з гісторыкам і падарожнікам Аляксеем Ластоўскім мы раскрываем сакрэт эўрапейскай магутнасьці, падарожнічаем па эўрапейскіх мэтраполіях і вёсках, смакуем яе прысмакі і пітво, наведваем самыя шыкоўныя музэі.

«Пэрыфэрыі Эўропы». З чаго Эўропа пачалася і як ёю стала

Радыё Свабода пачынае пазнавальны цыкль падкастаў пра Эўропу ў чатырох частках. Разам з гісторыкам і падарожнікам Аляксеем Ластоўскім мы раскрываем сакрэт эўрапейскай магутнасьці, падарожнічаем па эўрапейскіх мэтраполіях і вёсках, смакуем яе прысмакі і пітво, наведваем самыя шыкоўныя музэі.

У Курапатах прайшоў мітынг супраць «рэстарацыі на костках». ФОТА, ВІДЭА

Акцыя абаронцаў Курапатаў супраць адкрыцьця рэстарацыі «Поедем поедим» за 50 мэтраў ад мэмарыялу пад Менскам пачалася аб 11-й і працягвалася паўтары гадзіны.

Пачаўся збор подпісаў пад пэтыцыяй «Музэй сталінскіх рэпрэсіяў, а не „кабак“!»

Камітэт уратаваньня мэмарыяла Курапаты разьмясьціў на плятформе change.org пэтыцыю «Музэй сталінскіх рэпрэсіяў, а не „кабак“!».

Стала вядома, што будзе з габрэйскімі надмагільлямі, знойдзенымі ў цэнтры Менску

Надмагільныя пліты, якія знайшлі на будоўлі паміж плошчай Незалежнасьці і Ленінградзкай вуліцай, зьвязуць да мэмарыялу на былых габрэйскіх могілках на вуліцы Сухой.

Габрэйскім могілкам Магілёва просяць надаць ахоўны статус. Тым часам ад зьнішчэньня іх ратуе грамадзкасьць

У Магілёве грамадзкасьць прыбірае гістарычную частку габрэйскіх могілак. Талаку на кладах склікала габрэйская грамада. Прыйшлі больш за сотню добраахвотнікаў.

Менаблвыканкам дазволіў мітынг партыі Пазьняка ў Курапатах

Менаблвыканкам дазволіў правядзеньне 3 чэрвеня ў Курапатах мітынгу-рэквіему "Дзень памяці пра генацыд".

Прэзэнтацыя кнігі «Нечаканы Скарына» ў Менску. ВІДЭА

29 траўня Сяргей Абламейка прэзэнтуе ў Менску кнігу эсэ «Нечаканы Скарына».

Засталося ўсяго 300 чалавек. Як маленькі народ памежжа перадае нашчадкам сваю культуру. ВІДЭА

Зьмяніць іх парадкі ня здолелі ані час, ані калектывізацыя. На расейска-мангольскай мяжы жыве народ Духа, які стагодзьдзямі не мяняе ладу жыцьця. Яны разводзяць аленяў, пакланяюцца продкам і прыродзе, шукаюць адказы на жыцьцёвыя пытаньні ў духаў. Цяпер іх засталося ўсяго каля 300 чалавек.

Як былы мянчук ратуе беларускую пароду коней, якая можа зьнікнуць. ПАДКАСТ БАРТОСІКА

Зьміцер Бартосік працягвае падарожнічаць па аргасядзібах Глыбоччыны, былога «цэнтру Эўропы».

Тысячу год гісторыі Гомля паказалі ў 4-хвілінным мультфільме. ВІДЭА

Відэа рабілася не для патэнцыйных замежных турыстаў, а ў першую чаргу для саміх беларусаў, каб зацікавіць іх «сваёй лякальнай гісторыяй».

Пяць прычын прачытаць новую кнігу пра беларускага піяр-мэнэджара, мажора і нацыяналіста № 1

Сярод кніг па гісторыі Беларусі мне заўсёды бракавала сур’ёзных тэкстаў, напісаных папулярнай мовай. Не навуковым стылем, а даступна, ясна і цікава. Кніга Сяргея Абламейкі «Нечаканы Скарына» — гэта ўзор таго, як навуковец можа пісаць простай мовай пра важныя рэчы.

Памёр адзін зь першых людзей, што пабывалі на Месяцы

У ЗША памёр Алан Бін — амэрыканскі астранаўт, які пабываў на Месяцы. Яму было 87 гадоў.

Зянон Пазьняк дамагаецца забароны маршаў шавіністаў у Гайнаўцы

24 траўня ў Кракаве завершылася міжнародная канфэрэнцыя «За нашу і вашу свабоду», арганізаваная польскім Інстытутам нацыянальнай памяці. На сустрэчы была прынятая рэзалюцыя супраць маршаў у Гайнаўцы, удзельнікі якіх гераізуюць забойцаў беларусаў Падляшша.

Як энтузіясты намагаюцца захаваць «драўляны Гомель»

У Гомлі прайшла прэзэнтацыя сайту drewa.by. Яго стваральнікі імкнуцца аднавіць драўляную архітэктуру Беларусі, хаця б у выглядзе музэю пад адкрытым небам

Чаму прэмʼер-міністра БНР і «добрага пана» Скірмунта забілі сяляне?

У Пінску прайшла навуковая канфэрэнцыя, прысьвечаная роду Скірмунтаў. Яна арганізаваная Польскім інстытутам у Менску, а таксама Інстытутам славістыкі Польскай Акадэміі Навук. Значную ўвагу ў сваіх працах навукоўцы аддалі Раману Скірмунту — аднаму з заснавальнікаў Беларускай Народнай Рэспублікі.

Дзесяцітонны паганец ці чатырохмэтровы праваслаўны. Чаму новы помнік у Горадні можа стаць праблемай для БПЦ

Побач са Старым і Новым замкамі ў Горадні 24 траўня паставілі чатырохмэтровы помнік Давыду Горадзенскаму. Ініцыятарам усталяваньня помніка вайскаводу і дзяржаўнаму дзеячу ВКЛ выступіла горадзенская эпархія БПЦ. Але дасьледнікі маюць сумневы што да сувязі князя з праваслаўем.

Польскія радыкалы будуць патруляваць вуліцу ў Беластоку. Яе патрона беларусы лічаць злачынцам

У Беластоку зьявіліся шыльды ў гонар новага патрона адной з вуліц гораду — Зыгмунта Шэндзеляжа «Лупашкі». Менавіта яго падначаленых гісторыкі абвінавачваюць у забойствах беларусаў у Патоках і Вілюках.

Што Пілсудзкі думаў пра Беларусь? 10 фактаў пра польскага героя з «Крэсаў»

У выдавецтве «Янушкевіч» пры падтрымцы Польскага інстытуту ў Менску выйшла кніга пра жыцьцё і дзейнасьць галоўнага героя адроджанай у ХХ стагодзьдзі Польшчы Юзафа Пілсудзкага.

Будаўнікі зьнішчылі ўнікальныя культурныя пласты ля Каложы

Уладкоўваючы тэрыторыю побач з Калоскай царквой, будаўнікі без дазволу на працы ў ахоўнай зоне зьнішчылі культурны пласт у месцах, дзе раней ніколі не капалі археолягі.

На Падляшшы ўшанавалі памяць жыхароў вёскі Патокі. 73 гады таму яе спалілі польскія партызаны

73 гады таму партызаны польскага падпольля спалілі вёску Патокі на Падляшшы. У пажары загінула трое дзяцей-беларусаў.

Мішэль і Барак Абамы заснавалі ўласную прадусарскую кампанію

Былая прэзыдэнцкая пара ЗША — Мішэль і Барак Абамы — зарэгістравалі ўласную прадусарскую фірму Higher Ground Productions і падпісалі шматгадовы кантракт з найбуйнейшым у сьвеце стрымінгавым сэрвісам Netflix.

«Па вагонах!» У Літве ўспамінаюць ахвяр масавай дэпартацыі 1948 году

22 траўня ў Літве адзначаюць 70-годдзе апэрацыі «Вясна», падчас якой у 1948 годзе на працягу двух дзён савецкія рэпрэсіўныя органы дэпартавалі ў Сыбір каля 40 тысяч грамадзян. Сярод іх было нямала жанчын і дзяцей.

Княгіню Вольгу ў Віцебску ўсё ж паставяць. А заадно «віцебскага велікана» і воіна-дэсантніка

Віцебскі гарвыканкам адказаў на пэтыцыю супраць усталяваньня помніка княгіні Вользе, якая нібыта заснавала Віцебск.

Дактары навук адказваюць заснавальніку tut.by Юрыю Зісеру пра нацыянальную ідэю

Напрыканцы тыдня вясновы спакой беларускай інтэлігенцыі, і ня толькі яе, парушыў заснавальнік парталу Tut.by Юры Зісер. Падчас новай менскай сустрэчы цікавых і ўплывовых людзей Belarus Future Unconference Зісер закрануў балючае, згадаўшы пра беларускую мову і нацыянальную ідэю.

Беларускае возера з самай кароткай назвай. І яшчэ 5 падкастаў Свабоды

Сталыя слухачы больш ніколі не прапусьцяць любімую перадачу. Падпісвайцеся на Падкасты Свабоды.

«Мы ўсе прайшлі праз гэтую бяду». Беларусы ўшанавалі пад Кіевам памяць ахвяраў палітычных рэпрэсіяў

Прадстаўнікі грамадзкай ініцыятывы «Беларускі камітэт «Сябры» і тактычнай групы «Беларусь» сёньня наведалі мэмарыяльны комплекс «Быкаўнянскія магілы», дзе ўшанавалі памяць ахвяраў палітычных рэпрэсіяў.

Ва Ўкраіне перайменавалі больш за 50 тысяч вуліцаў і зьнесьлі амаль 1,5 тысячы помнікаў Леніну

«Праўда пра Курапаты» дайшла да Ўкраіны

У Кіеве адкрылі выставу «Вялікі тэрор у Беларусі».