Закускі «Настальгія па 37-м» «Паедзем пастраляем». «Не промахнись, товарищ»
Адміністрацыя Віцебскага раёну настойвае, каб знойдзеныя два гады таму чалавечыя косьці былі пахаваныя як парэшткі ахвяраў Вялікай Айчыннай вайны, і не дазваляе ўдзельнікам ініцыятывы «Хайсы — віцебскія Курапаты» пазнаёміцца з высновамі пошукавікаў 52-га спэцыяльнага батальёну, якія працавалі на раскопках.
Гэта праблемы грамадзкай і асабістай маралі, этыкі і сумленьня. І гэта, уласна кажучы, усё, што я хацеў сказаць. Можна было б на гэтым паставіць кропку і пакінуць адзін загаловак — думка ясная. Але, на жаль, не для ўсіх.
Да такой высновы прыйшлі навукоўцы з Нарвэгіі з Цэнтра эканамічных дасьледаваньняў Ragnar Frisch. Згодна зь іх аналізам, за адно пакаленьне ўзровень інтэлекту падаў у сярэднім на сем пунктаў, што, безумоўна, вельмі сур’ёзны паказчык.
Сталыя слухачы больш ніколі не прапусьцяць любімую перадачу.
У сяле Палачка Верхнякецкага раёну Томскай вобласьці пошукавыя клюбы выявілі масавыя пахаваньні ссыльных і «спэцперасяленцаў» — ахвяраў сталінскага тэрору. Усяго ў вобласьці такіх пахаваньняў больш за 400.
У чацьвёртай частцы падкаст-цыклю «Пэрыфэрыі Эўропы» з Аляксеем Ластоўскім мы пагаворым пра эўрапейскія музэі. Пра тыя месцы, дзе ў адным месцы можна пабачыць эўрапейскую магутнасьць, геній і культурнае багацьце.
Пратэст супраць рэстарану ля Курапатаў абмяркоўваюць рэжысэрка Вольга Мікалайчык, кіраўніца ініцыятывы «За ўратаваньне мэмарыялу Курапаты» Ганна Шапуцька і адна са стваральніц Віртуальнага музэю савецкіх рэпрэсій Валерыя Чарнаморцава.
Пакуль у Сынгапуры рыхтуецца гістарычная сустрэча кіраўнікоў Злучаных Штатаў і Паўночнай Карэі, Свабода згадвае, як у БССР прыяжджаў Кім Ір Сэн.
9 чэрвеня грамадзкія актывісты працягнулі пікетаваньне рэстарацыі «Поедем поедим», якая знаходзіцца на 51 кілямэтры кальцавой дарогі за 50 мэтраў ад Курапатаў.
Ці магчымае вырашэньне канфлікту вакол рэстарацыі «Поедем поедим» у юрыдычнай плашчыні? Ці мірны пратэст супраць рэстарацыі? Чым тлумачацца паводзіны міліцыі падчас канфлікту? Гэтыя пытаньні абмяркоўваюць грамадзкі дзяяч, палітык Зьміцер Дашкевіч і шэф-рэдактар газэты «Наша ніва» Андрэй Дынько. Вядзе перадачу Юры Дракахруст
Пасьля сустрэчы папы Францішка з кіраўніком аддзелу замежных царкоўных зносінаў Маскоўскага патрыярхату РПЦ мітрапалітам Іларыёнам не сьціхаюць спрэчкі вакол выказваньня пантыфіка пра ўніятызм. Нярэдка сьцьвярджаюць, што папа асудзіў уніяцтва і ўніятаў, нават зрокся іх.
Украіна перадала UNESCO рассакрэчаныя савецкія дакумэнты, якія сьведчаць пра тое, як КДБ блякаваў савецкіх грамадзян і ўвесь сьвет ад праўды пра аварыі і стан бясьпекі на Чарнобыльскай АЭС.
Свабода папрасіла выказвацца наконт канфлікту вакол рэстарацыі ля Курапатаў блогерку Ганну Бонд, расейскага пісьменьніка Ўладзіміра Войнавіча, культуроляга Юлію Чарняўскую.
У 2001-2002 гадах цягам васьмі месяцаў амаль кожны дзень як карэспандэнтка Свабоды я прыходзіла ў Курапаты, каб паведаміць нашым слухачам і чытачам пра тое, як праходзіць кругласутачная вахта памяці. Гэта зьмяніла і маё жыцьцё, і мае ўяўленьні пра многія рэчы.
На 29 чэрвеня заплянаванае адкрыцьцё мэмарыялу ахвярам нацызму ў вёсцы Трасьцянец пад Менскам. Чакаецца, што жалобную цырымонію наведаюць прэзыдэнты Аўстрыі, Нямеччыны, Ізраілю, Польшчы, Чэхіі.
Як ва Ўкраіне шукаюць жаўнераў мінулых войнаў — і з Чырвонай арміі, і з УПА (Украінскай паўстанцкай арміі, якая ваявала супраць нацысцкай Нямеччыны і СССР).
У трэцяй частцы падкаст-цыклю «Пэрыфэрыі Эўропы» з Аляксеем Ластоўскім мы пагаворым пра эўрапейскую кухню. Што можна смачна зьесьці і выпіць у прыгожых эўрапейскіх гарадах і мястэчках, пра якія мы размаўлялі ў папярэдняй частцы?
На сьценах вакол «Бульбаш-холу», у якім адкрылася рэстарацыя «Поедем поедим», актывісты вывешваюць партрэты людзей, меркавана расстраляных у Курапатах — мэмарыяле, тэрыторыя якога пачынаецца ў 50 мэтрах ад комплексу.
Горадзенскі краязнаўца Ігар Лапеха закрывае жалюзі, выключае сьвятло і націскае на пуск прэзэнтацыі. Перад ім на шаснаццаці квадратных мэтрах ягоная Горадня: ад Нёмана да вуліцы Дамініканскай, ад Гараднічанкі да вуліцы Маладзёжнай. Гэты горад ужо ніколі ня будзе такім.
Калі спытаць беларуса, дзе цэнтар Эўропы, ён без сумневу адкажа — у нас, у Беларусі. З маім сёньняшнім госьцем мы пагаворым пра пэрыфэрыі Эўропы. Пра тую Эўропу, якая здаля ад беларускага цэнтру.
Вынік пікетаваньня рэстарацыі ў Курапатах: 2 пратаколы аб незаконнай вулічнай акцыі, заява ў ДАІ аб наезьдзе, 2 сустрэчныя заявы аб цялесных пашкоджаньнях.
Неабходна дамагчыся прысваеньня Курапатам самага высокага ляндшафтна-рэкрэацыйнага статусу — асабліва ахоўнага. Патрэбна таксама весьці дыялёг з Камітэтам архітэктуры і будаўніцтва і з інстытутам «Менскграда», якія зьяўляюцца заказчыкамі Генпляну Менску. Так лічаць «Экспэрты ў абарону Курапатаў».
Чаму веды беларускага вайскоўца пра Яна Караля Хадкевіча і Багуслава Радзівіла ня менш важныя, чым веданьне найноўшай вайсковай тэхнікі? Хто варты быць у пантэоне беларускіх вайскаводаў? У чым адметнасьць беларускай вайсковай школы? Пра гэта ў інтэрвію Свабодзе распавёў падпалкоўнік запасу Віталь Чырвінскі.
У мэмарыяльным комплексе «Быкаўнянскія магілы», што створаны пад Кіевам у памяць аб ахвярах палітычных рэпрэсіяў, Рух салідарнасьці «Разам» зладзіў акцыю салідарнасьці з абаронцамі Курапатаў.
Паводле розных падлікаў, карнікі НКВД расстралялі ў Курапатах з 1937 па 1941 гады ад 30 да 250 тысяч чалавек. Акцыя абдываецца на тле пратэстаў супраць адкрыцьця пад самым комплексам рэстарацыі «Поедем поедим».
Габрэі, якія восемдзесят гадоў таму беглі зь Беларусі, цяпер вяртаюцца. Штуршком стала адмена візаў для Ізраілю ў канцы 2015 году і нядаўні «бязьвіз» для 80 дзяржаваў
Адкрывальнік Курапатаў Зянон Пазьняк згадвае, як 30 гадаў таму стала магчымая публікацыя артыкулу пра расстрэлы ў Курапатах, тлумачыць, чаму людзі сталі менш ведаць пра Курапаты, і анансуе ініцыятыву «Брукаванка памяці».
Архіўны аўдыёраман Сяргея Шупы пра гісторыю Беларускай Народнай Рэспублікі.
Аляксандар Лукашэнка падпісаў распараджэньне «Аб падтрымцы культуры і мастацтва».
Радыё Свабода пачынае пазнавальны цыкль падкастаў у чатырох частках пра Эўропу. Разам з гісторыкам і падарожнікам Аляксеем Ластоўскім мы раскрываем сакрэт эўрапейскай магутнасьці, падарожнічаем па эўрапейскіх мэтраполіях і вёсках, смакуем яе прысмакі і пітво, наведваем самыя шыкоўныя музэі.
Радыё Свабода пачынае пазнавальны цыкль падкастаў пра Эўропу ў чатырох частках. Разам з гісторыкам і падарожнікам Аляксеем Ластоўскім мы раскрываем сакрэт эўрапейскай магутнасьці, падарожнічаем па эўрапейскіх мэтраполіях і вёсках, смакуем яе прысмакі і пітво, наведваем самыя шыкоўныя музэі.
Акцыя абаронцаў Курапатаў супраць адкрыцьця рэстарацыі «Поедем поедим» за 50 мэтраў ад мэмарыялу пад Менскам пачалася аб 11-й і працягвалася паўтары гадзіны.
Камітэт уратаваньня мэмарыяла Курапаты разьмясьціў на плятформе change.org пэтыцыю «Музэй сталінскіх рэпрэсіяў, а не „кабак“!».
Надмагільныя пліты, якія знайшлі на будоўлі паміж плошчай Незалежнасьці і Ленінградзкай вуліцай, зьвязуць да мэмарыялу на былых габрэйскіх могілках на вуліцы Сухой.
У Магілёве грамадзкасьць прыбірае гістарычную частку габрэйскіх могілак. Талаку на кладах склікала габрэйская грамада. Прыйшлі больш за сотню добраахвотнікаў.
Менаблвыканкам дазволіў правядзеньне 3 чэрвеня ў Курапатах мітынгу-рэквіему "Дзень памяці пра генацыд".
29 траўня Сяргей Абламейка прэзэнтуе ў Менску кнігу эсэ «Нечаканы Скарына».
Зьмяніць іх парадкі ня здолелі ані час, ані калектывізацыя. На расейска-мангольскай мяжы жыве народ Духа, які стагодзьдзямі не мяняе ладу жыцьця. Яны разводзяць аленяў, пакланяюцца продкам і прыродзе, шукаюць адказы на жыцьцёвыя пытаньні ў духаў. Цяпер іх засталося ўсяго каля 300 чалавек.
Зьміцер Бартосік працягвае падарожнічаць па аргасядзібах Глыбоччыны, былога «цэнтру Эўропы».
Відэа рабілася не для патэнцыйных замежных турыстаў, а ў першую чаргу для саміх беларусаў, каб зацікавіць іх «сваёй лякальнай гісторыяй».
Сярод кніг па гісторыі Беларусі мне заўсёды бракавала сур’ёзных тэкстаў, напісаных папулярнай мовай. Не навуковым стылем, а даступна, ясна і цікава. Кніга Сяргея Абламейкі «Нечаканы Скарына» — гэта ўзор таго, як навуковец можа пісаць простай мовай пра важныя рэчы.
У ЗША памёр Алан Бін — амэрыканскі астранаўт, які пабываў на Месяцы. Яму было 87 гадоў.
24 траўня ў Кракаве завершылася міжнародная канфэрэнцыя «За нашу і вашу свабоду», арганізаваная польскім Інстытутам нацыянальнай памяці. На сустрэчы была прынятая рэзалюцыя супраць маршаў у Гайнаўцы, удзельнікі якіх гераізуюць забойцаў беларусаў Падляшша.
У Гомлі прайшла прэзэнтацыя сайту drewa.by. Яго стваральнікі імкнуцца аднавіць драўляную архітэктуру Беларусі, хаця б у выглядзе музэю пад адкрытым небам
У Пінску прайшла навуковая канфэрэнцыя, прысьвечаная роду Скірмунтаў. Яна арганізаваная Польскім інстытутам у Менску, а таксама Інстытутам славістыкі Польскай Акадэміі Навук. Значную ўвагу ў сваіх працах навукоўцы аддалі Раману Скірмунту — аднаму з заснавальнікаў Беларускай Народнай Рэспублікі.
Побач са Старым і Новым замкамі ў Горадні 24 траўня паставілі чатырохмэтровы помнік Давыду Горадзенскаму. Ініцыятарам усталяваньня помніка вайскаводу і дзяржаўнаму дзеячу ВКЛ выступіла горадзенская эпархія БПЦ. Але дасьледнікі маюць сумневы што да сувязі князя з праваслаўем.
У Беластоку зьявіліся шыльды ў гонар новага патрона адной з вуліц гораду — Зыгмунта Шэндзеляжа «Лупашкі». Менавіта яго падначаленых гісторыкі абвінавачваюць у забойствах беларусаў у Патоках і Вілюках.
У выдавецтве «Янушкевіч» пры падтрымцы Польскага інстытуту ў Менску выйшла кніга пра жыцьцё і дзейнасьць галоўнага героя адроджанай у ХХ стагодзьдзі Польшчы Юзафа Пілсудзкага.
Уладкоўваючы тэрыторыю побач з Калоскай царквой, будаўнікі без дазволу на працы ў ахоўнай зоне зьнішчылі культурны пласт у месцах, дзе раней ніколі не капалі археолягі.
Загрузіць яшчэ
