Гісторыя

Рост інфляцыі ў 3,5 раза, 1262 палітзьняволеныя, 10 «палітычных» сьмерцяў. Што зьмянілася ў Беларусі за 2 гады крызісу

Паглядзелі, як зьмянілася Беларусь за 2 гады.

Ва ўкраінскім Роўне зьявілася вуліца імя Кастуся Каліноўскага

Да перайменаваньня вуліца называлася Віцебскай, паведамляе полк імя Кастуся Каліноўскага.

У Празе адзначылі 505-ю гадавіну выхаду Бібліі Францішка Скарыны. ФОТА

6 жніўня 1517 году ў сталіцы Чэскага Каралеўства Празе выйшла ў сьвет першая друкаваная кніга Беларусі — Біблія ў перакладзе на старабеларускую мову Францішка Скарыны.

На якой мове Скарына выдаў Біблію і як выглядаў бы яго Instagram

6 жніўня 2022 году спаўняецца 505 гадоў з таго часу, як у 1517 годзе беларускі асьветнік Францішак Скарына выдаў у сталіцы Чэскага каралеўства Празе свой пераклад Бібліі.

Ужо сёньня: дзень народзінаў Рамана Бандарэнкі

Падзеі 1 жніўня ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

Зьявілася мапа, на якой пазначаныя месцы нараджэньня вядомых людзей сьвету. Ёсьць там і Беларусь

Фінскі географ Топі Чжуканаў стварыў інтэрактыўную карту (https://tjukanovt. github. io/notable-people), на якой пазначаныя месцы нараджэньня вядомых людзей розных краін і эпох.

Ці добра вы ведаеце Ўкраіну? Тэст

Адкажыце на 10 пытаньняў і праверце свае веды.

27 ліпеня і Дэклярацыя аб дзяржаўным сувэрэнітэце. Факты, відэа, тэст

У 1990 годзе Вярхоўны Савет БССР прыняў Дэклярацыю аб дзяржаўным сувэрэнітэце Беларусі. ​Тая дэклярацыя фактычна мела рэкамэндацыйны характар, але яе прыняцьце стала першым сур’ёзным юрыдычным крокам у кірунку сувэрэннай Беларусі.

Дзесяць непалітычных дасягненьняў Аляксандра Мілінкевіча. Сёньня ён адзначае 75 гадоў

25 ліпеня спаўняецца 75 гадоў грамадзкаму дзеячу, навукоўцу і палітыку Аляксандру Мілінкевічу. Агульнанацыянальную і міжнародную вядомасьць яму прынёс удзел у прэзыдэнцкіх выбарах 2006 году. Але найбольш значны ўклад у гісторыю Беларусі Мілінкевіч зрабіў па-за палітыкай.

У Курапатах зноў апаганілі мэмарыяльны крыж Вацлаву Ластоўскаму

У тэлеграм-канале Historyja зьявіліся фота, зь якіх вынікае, што помнік беларускаму гісторыку, палітыку і грамадзкаму дзеячу Вацлаву Ластоўскаму ў Курапатах, зноў апаганены надпісамі, піша Наша Ніва.

«Мір у Эўропе магчымы толькі пры ўмове свабоды Беларусі». Ціханоўская выступіла ў Бэрліне на цырымоніі да гадавіны замаху на Гітлера

Улады Нямеччыны запрасілі дэмакратычную лідэрку Беларусі Сьвятлану Ціханоўскую выступіць з галоўнай прамовай на цырымоніі, прысьвечанай 78-м угодкам замаху на Гітлера, якая праводзіцца ў Бэрліне на высокім узроўні.

Лукашэнка запрасіў Станюту і згадаў дыктатуру. Як праходзіла інаўгурацыя пасьля першых прэзыдэнцкіх выбараў у 1994 годзе

28 гадоў таму, 20 ліпеня 199, на адмыслова скліканай з гэтай нагоды XV сэсіі Вярхоўнага Савету, Аляксандар Лукашэнка прынёс прысягу і заступіў на пасаду прэзыдэнта.

Ціханоўская ў Бэрліне выступіць з галоўнай прамовай на цырымоніі з нагоды гадавіны замаху на Гітлера

Дэмакратычная лідэрка Беларусі Сьвятлана Ціханоўская 19 ліпеня пачала трохдзённы візыт у Бэрлін на запрашэньне Фэдэральнага ўраду Нямеччыны.

«Наша Ніва»: У Нацыянальным гістарычным музэі прыбралі фігуры Вітаўта і Ягайлы

«Наша Ніва» паведамляе таксама пра імавернасьць таго, што да канца году экспазыцыю пра шляхту тут заменяць на іншую — пра Расейскую імпэрыю.

«У горадзе стане цішэй і павысіцца дарожная бясьпека». Улады пракамэнтавалі зьнішчэньне брукаванкі пад Стоўпцамі

Дзяржаўная газэта «Мінская праўда» цытуе стаўпецкіх чыноўнікаў, якія сьцьвярджаюць, што зьнішчаны каля ўезду ў горад кавалак брукаванкі ня мае статусу гісторыка-культурнай каштоўнасьці.

На Калыме адкрылі помнік чэкістам розных пакаленьняў

У Магадане на ўнутранай тэрыторыі адміністрацыйнага будынка Упраўленьня ФСБ Расеі адкрылі помнік «Супрацоўнікам органаў бясьпекі тэрыторыі». Пра гэта паведаміў губэрнатар Сяргей Носаў.

У Гішпаніі прызнаюць незаконным дыктатарскі рэжым Франка

Кангрэс дэпутатаў Гішпаніі ўхваліў новы закон аб гістарычнай памяці. У дакумэнце рэжым былога дыктатара генэрала Франсіска Франка аб’яўлены незаконным, а гішпанскі ўрад абавязаны садзейнічаць у пошуках ахвяр франкізму.

«У Беларусі — фашызм без ідэалёгіі», — гісторык Пашкевіч

Гісторык Аляксандар Пашкевіч адказвае на пытаньне, чаму Лукашэнка па-беларуску праслаўляе ВКЛ, тлумачыць, чаму ўлада так і не стварыла ніякай уласнай ідэалёгіі, і спрабуе выбраць правільнае слова для гістарычнай характарыстыкі сёньняшняга менскага рэжыму.

Беларуская бібліятэка ў Лёндане зрабіла даступнай на сайце выставу, прысьвечаную Янку Купалу

У гонар 140-годзьдзя з дня нараджэньня Янкі Купалы бібліятэка ўпершыню выстаўляе разам рукапісы Янкі Купалы, асобнікі ягоных самых раньніх выданьняў і арыгінальныя ілюстрацыі мастака Барыса Заборава да твораў песьняра.

У Гішпаніі знайшлі парэшткі найстаражытнейшага чалавека ў Эўропе

Група археолягаў, якія працуюць на стаянках Атапуэрка на поўначы Гішпаніі, выявіла фрагмэнт сківіцы чалавека, які жыў прыблізна паміж 1,2 і 1,4 мільёна гадоў таму. Гэта найстаражытнейшыя астанкі, знойдзеныя ў Эўропе.

Пісаць вершы Купалу натхніў украінскі геній, а расейскі геній яго абураў. Цікавыя факты да 140-годзьдзя клясыка

7 ліпеня 1882 году нарадзіўся Іван Луцэвіч (Янка Купала), клясык беларускай літаратуры, паэт, драматург, публіцыст, выдатны дзеяч беларускага Адраджэньня пачатку XX стагодзьдзя. Мы сабралі цікавыя факты пра ягонае жыцьцё.

МЗС Польшчы пра зьнішчэньне магіл жаўнераў АК у Беларусі: «Нагадвае змрочныя старонкі гісторыі камунізму»

У заяве МЗС Польшчы адзначылі, што гэтая «ганебная падзея» — прыклад парушэньня цяперашнімі беларускімі ўладамі ўсіх абавязаньняў у дачыненьні да мэмарыяльных аб'ектаў на сваёй тэрыторыі.

Ужо сёньня: 135 гадоў Марку Шагалу

Падзеі 6 ліпеня ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

Колькі разоў беларусы ваявалі з расейцамі. Тлумачым

За апошнюю тысячу гадоў беларусы ваявалі з расейцамі як мінімум 100 год. Многія з гэтых войнаў былі страшнейшыя за ІІ сусьветную, а агулам нам вядома пра дзясяткі войнаў з усходнім суседам.

Як пад Ляхавічамі аднаўляюць сядзібу пачынальніка беларускага негвалтоўнага супраціву

На радзіме Тадэвуша Рэйтана, у Грушаўцы Ляхавіцкага раёну, трывае рэстаўрацыя ягонай родавай сядзібы. У 1773 годе Рэйтан з выступіў супраць першага гвалтоўнага падзелу Рэчы Паспалітай. Сёньня яго лічаць пачынальнікам беларускага негвалтоўнага супраціву.

Сем пытаньняў пра вызваленьне Беларусі і афіцыйнае сьвята 3 ліпеня. ТЭСТ

3 ліпеня афіцыйна сьвяткуецца Дзень Незалежнасьці Рэспублікі Беларусь (Дзень Рэспублікі). Што вы ведаеце пра гэтую дату і падзеі вакол яе? Праверце сябе.

Ужо сёньня: Гадавіна вызваленьня Менску ад нацысцкай акупацыі

«Менск 3 ліпеня 1944 году», карціна Валянціна Волкава

Хто такі рускі? Як адно слова можа распаліць вайну

Калісьці я спытаўся ў Васіля Быкава: з чаго пачынаецца фашызм? На двары быў самы пачатак 1980-х, я быў студэнтам і, натуральна, меў на ўвазе нямецкі фашызм першай паловы ХХ ст. Ён пачынаецца з узвышэньня адной нацыі над іншымі, — сказаў Быкаў.

У Польшчы знайшлі магчымае месца пахаваньня караля, у гонар якога названы Bluetooth

Група дасьледнікаў з дапамогай спадарожнікавых здымкаў выявіла месца імавернага пахаваньня дацкага конунга Гаральда I Сінязубага, у гонар якога названая тэхналёгія бесправадной сувязі Bluetooth.

Касьцёл у Будславе, які летась пацярпеў ад пажару, нарэшце адкрылі для прыхаджан

Пажар у Нацыянальным санктуарыі Маці Божай Будслаўскай адбыўся летась 11 траўня. Рэстаўрацыя трывала больш за год. 24 чэрвеня касьцёл нарэшце адкрылі для прыхаджан.

Чаму беларусы і ўкраінцы амаль нічога ня ведаюць адны пра адных. Гутарка з украінскім гісторыкам Яраславам Грыцаком

Украінскі гісторык Яраслаў Грыцак у інтэрвію Свабодзе расказвае, што аб’ядноўвае беларусаў і ўкраінцаў; чаму абодва народы амаль нічога ня ведаюць адзін пра аднаго; калі ва Ўкраіне можа палепшыцца стаўленьне да беларусаў і што для гэтага могуць зрабіць самі беларусы.

«Я ніколі не адчувала сябе ні прынцэсай, ні першай лэдзі». Удава Станіслава Шушкевіча пра шчасьлівыя 47 гадоў з мужам і ягоную сьмерць

Ірына Шушкевіч запісала відэа, дзе расказала пра іх знаёмства, пачатак сямейнага жыцьця, а таксама пра пэрыяд, калі яна стала «першай лэдзі краіны».

Выйшаў фільм «Апошнія сьведкі старой Горадні» пра людзей, якія пакінулі горад пасьля Другой сусьветнай вайны

Фільм «Апошнія сьведкі старой Горадні» каманда МОSТ Media здымала цягам двух месяцаў у розных польскіх гарадах. Карціна разьбітая на чатыры часткі: міжваенны пэрыяд; 1939 год, прыход першых саветаў; жыцьцё ў Горадні трох гераінь фільма падчас нямецкай акупацыі і іхны пераезд у Польшчу.

Ужо сёньня: Ваўкавыск і Жыровічы атрымалі Магдэбурскае права

Падзеі 21 чэрвеня ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

Ужо сёньня: дзень народзінаў Васіля Быкава

Падзеі 19 чэрвеня ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

«Камунізм=Рашыzм». У Кіеве адкрылася выстава, на якой параўналі злачынствы цяперашніх расейскіх вайскоўцаў і НКВД. ФОТА

У цэнтры ўкраінскай сталіцы зьявілася вулічная экспазыцыя, на якой прадстаўлена інфармацыя аб украінцах, якія пацярпелі ад амаль ідэнтычных злачынстваў, учыненых у 30-я гады мінулага стагодзьдзя органамі НКВД і цяпер, у часе расейска-ўкраінскай вайны, вайскоўцамі расейскай арміі.

У Кіеве галасуюць за перайменаваньне тапонімаў, сярод прапаноў ёсьць вуліцы Караткевіча, Каліноўскага і Скарыны

Ідэя перайменаваньня вуліцы Дабралюбава ў Кіеве ў гонар беларускага пісьменьніка Ўладзімера Караткевіча, якую ўхвалілі экспэрты Кіеўскай гарадзкой рады, належыць украінскаму літаратару Вячаславу Лявіцкаму.

By_culture: Школьным бібліятэкам загадалі прыбраць кнігі звыш 30 літаратараў. У Мінадукацыі адмаўляюць

Усе аўтары «забароненай літаратуры» — сябры зьліквідаванага ўладамі Саюзу беларускіх пісьменьнікаў.

Сьлёзы шчасьця, бясплатнае піва і паўкабана. Як у Беларусі сустракалі Напалеона

У новых падручніках гісторыі Беларусі для старэйшых клясаў вайну Францыі і Расейскай імпэрыі 1812 году называюць «айчыннаю». Аднак архіўныя матэрыялы таго часу пра сустрэчу Напалеона ў былым ВКЛ разьбіваюць гэтае ўяўленьне ўшчэнт.

Якім насамрэч быў Дудаеў і як ён паставіў на калені Расею

Гэты народ царская Расея не магла захапіць больш за паўстагодзьдзя. Бальшавікі, каб скарыць чачэнцаў, дэпартавалі іх з уласнай зямлі. Але і пасьля распаду СССР Расея ваявала з чачэнцамі да пачатку 2000-х.

Ужо сёньня: 141 год з дня нараджэньня Івана Луцкевіча

Падзеі 9 чэрвеня ў Беларусі, сьвеце, гісторыі

Ужо сёньня: дзень народзінаў Элізы Ажэшкі

Падзеі 6 чэрвеня ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

Як Масква рабіла савецкай Чачню, дзе не было аніводнага бальшавіка

Гэты народ царская Расея не магла захапіць больш за паўстагодзьдзя. Бальшавікі, каб скарыць чачэнцаў, дэпартавалі іх з уласнай зямлі. Але і пасьля распаду СССР Расея ваявала з чачэнцамі да пачатку 2000-х.

Дэмантаваныя ў розных гарадах Літвы савецкія помнікі перададуць у Груцкі парк

Такую рэкамэндацыю муніцыпалітэтам перадаў Дэпартамэнт культурнай спадчыны Літвы, паведамляе літоўскае Міністэрства культуры.

«Ягоным сэрцам была Беларусь». Някляеў, Гардзіенка, Вячорка пра Янку Запрудніка

26 траўня на 96-м годзе жыцьця памёр адзін з найстарэйшых і самых вядомых дзеячоў беларускай дыяспары ў ЗША, гісторык, публіцыст, шматгадовы супрацоўнік Радыё Свабода, сябра Рады БНР Янка Запруднік.

«Пакарэньне Сібіру — ваенная агрэсія». Расейскі гісторык камэнтуе крамлёўскі міт аб «міралюбстве» Расеі

Чаму вялікая Расея дзясяткі год не магла заваяваць маленькую Чачню

Гэты народ царская Расея не магла захапіць больш за паўстагодзьдзя. Бальшавікі, каб скарыць чачэнцаў, дэпартавалі іх з уласнай зямлі. Але і пасьля распаду СССР Расея ваявала з чачэнцамі да пачатку 2000-х.

20 даляраў ЗША за адзін беларускі «зайчык». Беларускаму рублю спаўняецца 30 гадоў

Успамінаем, адкуль «запазычылі» выяву таго самага зайчыка, як па-іншаму магла называцца беларуская валюта і іншыя цікавыя факты.

Шайгу заклікаў РПЦ прызнаць сьвятым Суворава, які задушыў паўстаньне ў Беларусі і Польшчы

Старшыня Сінадальнай камісіі па кананізацыі сьвятых Маскоўскага патрыярхату, ігумен Валаамскага манастыра япіскап Троіцкі Панкрацій заявіў, што РПЦ зьбярэ матэрыялы аб жыцьці Суворава і вывучыць інфармацыю «аб наяўнасьці або адсутнасьці фактаў цудатварэньня».