Зьміцер Бартосік

4 сьнежня ў Баранавічах — «Барды Свабоды»

4 сьнежня ў Баранавічах на сядзібе Таварыства беларускай мовы адбудзецца прэзэнтацыя дыска «Барды Свабоды».

Надзея і трагедыя слуцкіх сялян 1920-га

Мястэчка Грозаў, якое схавалася ад галоўных трасаў на мяжы Слуцкага і Капыльскага раёнаў, — мясьціна для сёньняшняй Беларусі ўнікальная.

«Пракаповічу за год газ правялі, а мы, мясцовыя, як гаротнікі»

Калі ехаць па сёньняшнім праспэкце Пераможцаў, дык праз пару кілямэтраў за «Менск-Арэнай» непадалёк ад дарогі паўстае новы пасёлак дарагіх асабнякоў. Высокія платы, мэталадахоўка, яркія фарбы. Нават адразу і не падумаеш, што за сьцяною гэтых фазэндаў хаваюцца старыя драўляныя хаты вёскі Ржавец. Напэўна, самай блізкай да сталіцы і, як ні дзіўна, самай гаротнай вёскі.

«Ноччу каб зямля раскрылася, хаваўся б і ў зямлю»

«Мы зайздросьцілі тым, хто ў Германіі...»

За савецкім часам пра гэта мала хто важыўся гаварыць адкрыта. Бо пераможцаў ня судзяць. Бо як можна гаварыць нешта кепскае пра партызан у рэспубліцы-партызанцы! Але сёньня, калі сьведкам тых падзей даўно за восемдзесят, яны ўсё часьцей хочуць выказаць набалелае.

Сьвята на радзіме Алеся Адамовіча

Пасёлак Глуша ўзьнік у 1887-м годзе, калі тут быў пабудаваны вялікі шклозавод. За сто гадоў мястэчка актыўна разьвівалася і прыканцы 80-х мінулага стагодзьдзя тут пражывала пад тры тысячы жыхароў. Але напачатку 90-х глушаўская гута падзяліла лёс іншых шклозаводаў. Плястыкавая бутэлька і кардонны пакет пахавалі шкляную тару і разам зь ёю шматлікія прадпрыемствы, які яе выраблялі. На сёньняшні дзень у Глушы жыве крыху больш за тысячу чалавек. І тут, па ідэі, павінна панаваць знакамітая «млявасць і

Мястэчка, якое стала аграселішчам

Мястэчка Селішча вядомае шырокай публіцы па кнізе ўспамінаў Васіля Быкава «Доўгая дарога дадому». Пісьменьнік узгадвае мястэчка свайго дзяцінства як галоўны каталіцкі асяродак навакольля. Быкаў нават намаляваў Селіцкі касьцёл. Што сабою ўяўляе Селішча сёньня?

Тур у Заронава

Пакуль беларусы, напалоханыя крызісам, пачынаюць пакідаць радзіму ў пошуку лепшага заробку, знаходзяцца людзі, якія гатовыя кінуць высокааплатную працу ў Маскве дзеля таго, каб жыць і працаваць у сваёй краіне.

Шматдзетная вёска засталася бяз школы

Закрыцьцё вясковай школы ў нашай краіне ўжо даўно ніякая не падзея. Іх закрываюць дзясяткамі ў розных месцах Беларусі па самай банальнай прычыне — на сяле падае нараджальнасьць. І таму рэдка хто пратэстуе супраць чарговага такога закрыцьця. Але Сінягоўская школа заявіла пра сябе вельмі гучна апошнім часам. Бацькі напісалі лісты ва ўсе магчымыя інстанцыі, ад адміністрацыі прэзыдэнта да незалежных газет. У Сінягове пабывалі журналісты БТ і чыноўнікі. Але школу ўсё роўна зачынілі. Чаму?

«Будзе высшы клас! Канец сьвету!»

«Бальніца хуткай мэдыцынскай сьмерці»

Калі ехаць на Віцебск, дык вёска Старыя Ранчыцы, што выглядае сваімі хатамі з-за высокіх старых дрэў, зьвяртае на сябе ўвагу сваім крыжам. Зробленым на ўзор крыжа Эўфрасіньні. Перажагнайцеся, калі будзеце праяжджаць міма. Паставіў гэты беларускі крыж мясцовы калгасны старшыня. Які ў тым самым годзе загінуў ад рук свайго п’янага аднавяскоўца.

Ад каго хаваліся на самым вялікім у сьвеце балоце?

Іркуцкае рэха Бязьдзедавічаў

Чаму ў Сыбіры, куды да Першай усясьветнай вайны перасялілася больш за мільён беларусаў, найбольш дзейсная і яскрава-нацыянальная беларуская суполка склалася менавіта ў Іркуцку? А не ў Цюмені ці Омску? Таму што, як часта гэта бывае, усё залежыць ад аднаго чалавека. Іркуцкіх беларусаў аб’яднаў ураджэнец полацкай вёскі Бязьдзедавічы Алег Рудакоў. Які стараецца штогод прыяжджаць на радзіму. Мы знаёмыя з Алегам ня першы

Масюкоўшчына. Хто зьнішчыў надпісы палонных у нямецкім лягеры...

У Лужкі з Джонам Кунстадтэрам

На пачатку ліпеня ваш пакорны слуга ў вельмі цікавай кампаніі ехаў у мястэчка Лужкі, што пад Глыбокім. Кампанія складалася з навукоўцаў Антона Астаповіча, Алеся Астравуха і былога дыплямата Джона Кунстадтэра.

Разбураны дом Максіма Багдановіча

Максім Багдановіч нарадзіўся ў Траецкім прадмесьці сёньняшняй сталіцы. Раньняе дзяцінства правёў у Гародні. Затым зьехаў з бацькамі на Волгу. Але ёсьць адна мясьціна, якая, можа, як ніякая іншая паўплывала на жыцьцё і лёс гэтага чалавека. Вёска на маляўнічым беразе Сьвіслачы з прыгожай назвай Вязьзе. Куды маленькі Максім прыехаў улетку 1895-га году, трохгадовым, і дзе, напэўна, упершыню пачуў прыродную беларускую мову. Тут жыла родная сястра ягонай маці.

На «лініі Сталіна» загінулі савецкія дзяўчаты

Вёска Сьверынава, што стаіць на высокім беразе Нёмана, вельмі нагадвае жывое старажытнае гарадзішча. На пакручастым пагорку шэрагі платоў і хатаў. За расквечаным поплавам імчыць хуткая плынь легендарнай, самай паэтычнай ракі. За бліжэйшым лесам схавалася сядзіба Ласток, дзе правёў свае першыя гады жыцьця Якуб Колас. Сьверынава — рэдкая вёска, дзе цалкам захаваўся старасьвецкі брук.

Траса на забытых магілах

«З такога прыгожага гарадка зрабілася вёска»

На звычайнай местачковай вуліцы я размаўляю са звычайнымі вясковымі бабулямі на звычайныя тэмы. На звычайныя адказы чую звычайныя пытаньні. Незвычайна толькі тое, што Эўрапейскі Зьвяз, НАТО, вольны сьвет ды ўсё такое пазірае на нас літаральна з супрацьлеглага берага. Таму прысутнічае пэўная напружанасьць. Як у позірках на чужака, так і ў інтанацыях. Мы ў Друі. За Дзьвіной — Латвія.

Мёрская чараўніца: «Два былі цары. Пазьняк і Лукашэнка…»