«Яшчэ ў 2021 годзе расейцы і беларусы пастаўлялі нам прадукцыю на 11 мільярдаў даляраў. Яшчэ на 25 мільярдаў даляраў яны пастаўлялі прадукцыю на рынкі Эўразьвязу. Агулам іхныя пастаўкі ва Ўкраіну і краіны ЭЗ складалі 36 мільярдаў даляраў. За гэтыя грошы яны фінансавалі, у прыватнасьці, узброеную агрэсію супраць нашай дзяржавы. Мы набывалі нафтапрадукты і прадукцыю нафтаперапрацоўкі, шкло, вагоны, сродкі гігіены і шмат чаго іншага ўвозілі аж да самага ўварваньня», – паведаміў намесьнік парлямэнцкага камітэту ў пытаньнях эканамічнага разьвіцьця Дзьмітро Кісілеўскі.
Дэпутат Вярхоўнай Рады Ўкраіны мяркуе, што адначасова з узмацненьнем санкцый супраць Расеі і Беларусі, украінская прамысловасьць павінна прапанаваць краінам Эўропы аналягі забароненай прадукцыі з Расеі і Беларусі.
«Мы мусім зрабіць ня толькі ім балюча, а добра сабе. Вытворчасьць уласнай прадукцыі – гэта і працоўныя месцы для нашых грамадзян, і падаткі ў наш бюджэт, якімі мы фінансуем войска. (…) Мы павінны прапанаваць нашым партнэрам уводзіць эканамічныя абмежаваньні расейскіх і беларускіх тавараў, якія мы здольныя выпускаць», – дадаў Дзьмітро Кісілеўскі.
У сваю чаргу намесьнік міністра эканомікі Ўкраіны, гандлёвы прадстаўнік Ўкраіны Тарас Качка дадаў, што мэта ўкраінскага ўраду – канчаткова разарваць эканамічныя сувязі зь Беларусьсю і Расеяй з-за агрэсіі і дапамагчы эўрапейскім партнэрам пазбавіцца гандлёвай залежнасьці ад агрэсара, у тым ліку, праз павелічэньне паставак украінскай прадукцыі на эўрапейскі рынак.
«Цяпер галоўная задача – узмацніць санкцыйны ціск на Расею і Беларусь і адлюстраваньне міжнародных санкцый», – сказаў Тарас Качка на слуханьнях у галіновым камітэце Вярхоўнай рады.
Якую беларускую прадукцыю можа замясьціць Украіна
У Цэнтры разьвіцьця рынкавай эканомікі «CMD–Ukraine» прааналізавалі таварную структуру паставак Расеі і Беларусі ва Ўкраіну і краіны Эўрапейскага Зьвязу.
Паводле дасьледаваньня, аб’ём беларускіх паставак у Эўразьвяз у 2021 годзе склаў 17,5% ад усяго экспарту Беларусі, яшчэ 0,4% – у Вялікую Брытанію і 1,2% – у ЗША.
Экспэрты адзначылі, што Беларусь пастаўляе ў эўрапейскія краіны пераважна піламатэрыялы іглічных парод, драўляную мэблю, ДСП, фанэру, драўляныя паддоны, пялеты, пруткі і дрот з вугляродзістай сталі, канаты, тросы, некаторыя віды хімічных угнаеньняў. Экспарт машын і абсталяваньня ў асноўным прадстаўлены пастаўкамі самаходных і несамаходных чыгуначных трамвайных вагонаў, а таксама электрычнымі кабэлямі.
Беларусь таксама прадае ў Эўропу трактары, буксы для чыгуначных вагонаў, запчасткі да электратрансфарматараў, трансьмісійныя валы і грузавыя аўтамабілі.
Экспэрты мяркуюць, што ўкраінскія вытворцы могуць пасьпяхова замяніць большасьць гэтай прадукцыі на эўрапейскім рынку, таму вельмі важна, каб менавіта гэтую прадукцыю Эўрапейскі зьвяз абмежаваў на сваім рынку.
«Супраць Расеі Ўкраіна ўвяла гандлёвае эмбарга, забараніўшы і імпарт, і экспарт. У той жа час у дачыненьні да Беларусі дагэтуль не прымяняюцца ніводныя аналягічныя захады, а Дзяржаўная мытная служба фіксуе пранікненьне ва Ўкраіну прадукцыі беларускай вытворчасьці пасьля шырокамаштабнага ўварваньня. Таму мэтазгодным зьяўляецца вызначэньне неабходнасьці ўвядзеньня гандлёвага эмбарга супраць Беларусі», – адзначылі экспэрты.
Які статус маюць слуханьні ў парлямэнцкім камітэце
Парлямэнцкі камітэт ва Ўкраіне можа праводзіць слуханьні на найбольш актуальныя тэмы з запрашэньнем прадстаўнікоў ураду і экспэртнага асяродзьдзя. Па выніках слуханьняў дэпутаты могуць прапанаваць ураду адпаведныя рэкамэндацыі або распрацаваць неабходныя праекты законаў, якія ўрэгулююць сфэру дзейнасьці, што абмеркавалі на слуханьнях у камітэце.
Вайна Расеі супраць Украіны
- А 5-й гадзіне раніцы 24 лютага 2022 году кіраўнік Расеі Ўладзімір Пуцін заявіў пра пачатак ваеннай апэрацыі супраць Украіны на Данбасе па просьбе груповак «ДНР» і «ЛНР». 21 лютага падчас тэлезвароту да расейцаў Пуцін назваў так званыя «ДНР» і «ЛНР» незалежнымі дзяржавамі ў межах абласьцей. 22 лютага Савет Фэдэрацыі ратыфікаваў гэтае рашэньне.
- Расейскія войскі атакавалі ў тым ліку з тэрыторыі Беларусі, выкарыстоўваючы лётнішчы, базы і дарогі. Прадстаўнікі рэжыму Лукашэнкі апраўдваюць вайну, яго праціўнікі лічаць тэрыторыю Беларусі акупаванай, многія заклікаюць да супраціву расейскім захопнікам.
- Насуперак заявам Пуціна пра атакі выключна на вайсковыя аб'екты, расейцы бамбяць школы, дзіцячыя садкі і жылыя кварталы ўкраінскіх гарадоў.
- 2 красавіка 2022 году, пасьля вызваленьня гораду Буча пад Кіевам, фотакарэспандэнты апублікавалі дзясяткі фотаздымкаў, на якіх відаць сотні нябожчыкаў, ахвяр масавых забойстваў, учыненых расейскімі войскамі. Многія пахаваныя ў стыхійных брацкіх магілах. Вялікія разбурэньні прынесла расейская акупацыя і Барадзянцы.
- З 24 лютага Расея захапіла толькі адзін абласны цэнтар — Херсон. Расейскія войскі адступілі зь яго і з правабярэжнай часткі Херсонскай вобласьці ў лістападзе 2022 году. Горад быў акупаваны расейскімі войскамі ў першыя дні вайны фактычна без баёў. Увосень 2022 году ўкраінскія войскі правялі маштабны контранаступ, у выніку якога расейскія сілы пакінулі большасьць сваіх пазыцый у Харкаўскай вобласьці.
- Нягледзячы на першапачатковыя заявы Пуціна пра тое, што акупацыя ўкраінскіх тэрыторыяў не ўваходзіць у пляны ўварваньня, 30 верасьня 2022 году была абвешчана анэксія чатырох вобласьцяў Украіны (Данецкай, Запароскай, Луганскай і Херсонскай), у тым ліку і тэрыторыяў, якія Расея не кантралявала.
- 21 верасьня 2022 году Пуцін заявіў пра мабілізацыю ў Расеі. Пасьля гэтай заявы тысячы расейцаў накіраваліся на памежныя пункты і пачалі выяжджаць у Грузію, Казахстан, Армэнію, Манголію, Фінляндыю і іншыя краіны. У самой Расеі праціўнікі вайны падпалілі некалькі вайсковых камісарыятаў.
- У 2023 годзе Лукашэнка і Пуцін заявілі пра разьмяшчэньне ў Беларусі расейскай ядзернай зброі. 13 чэрвеня Лукашэнка сказаў, што частка ядзернай зброі ўжо дастаўлена з РФ у Беларусь. 16 чэрвеня Пуцін таксама заявіў, што першыя ядзерныя зарады ўжо дастаўленыя на тэрыторыю Беларусі, а астатнюю частку перамесьцяць «да канца лета або да канца году».
- 3 верасьня ўкраінскі брыгадны генэрал Аляксандар Тарнаўскі заявіў, што Ўзброеныя сілы Ўкраіны прарвалі першую лінію абароны на запароскім кірунку, на якую расейцы выдаткавалі больш за ўсё рэсурсаў.
- У канцы 2023 і на пачатку 2024 расейцы працягвалі масавыя абстрэлы ўкраінскіх гарадоў: Дніпры, Кіеве, Харкаве, Адэсе і іншых месцах дзясяткі людзей загінулі і атрымалі раненьні. Украінскі бок у адказ абстрэльваў расейскі Белгарад, некалькі чалавек загінулі. Узброеныя сілы дзьвюх краін рэгулярна атакуюць падкантрольныя адна адной тэрыторыі бесьпілётнікамі.
- Агулам з пачатку 2024 году ўкраінскія дроны пашкодзілі 18 расейскіх НПЗ, што прывяло да скарачэньня вытворчасьці амаль на 14%. У сакавіку былі атакаваныя такія абʼекты, як Разанскі НПЗ «Раснафты» і завод «Лукойла» ў Кстове ў Ніжагародскай вобласьці. Абодва ўваходзяць у топ-10 найбуйнейшых НПЗ Расеі і забясьпечваюць бэнзінам Маскву.
- 6 жніўня 2024 году Ўкраіна пачала апэрацыю ў Курскай вобласьці. 19 жніўня прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі заявіў, што пад кантролем Украіны ў ходзе апэрацыі Ўзброеных сілаў Украіны знаходзяцца 92 паселішчы Курскай вобласьці Расеі. Галоўнакамандуючы Ўзброенымі сіламі Ўкраіны Аляксандар Сырскі ўдакладніў, што такіх населеных пунктаў 82. Улады Ўкраіны заявілі пра стварэньне ваенных камэндатураў і арганізацыі перадачы «гуманітарнай дапамогі ў населеныя пункты, якія знаходзяцца пад кантролем Украіны». Экспэрты Інстытуту вывучэньня вайны, прааналізаваўшы заявы і відэаматэрыялы з геалякацыяй, выказалі меркаваньне, што Ўкраіна кантралюе ў Курскай вобласьці ня ўсю тэрыторыю ў заяўленых межах прасоўваньня.
- 16-18 жніўня ўкраінскія сілы падарвалі тры масты, якія мелі стратэгічнае значэньне для матэрыяльна-тэхнічнага забесьпячэньня групоўкі расейскіх войскаў ва Ўкраіне і вайсковай авіяцыі, якая базуецца ў Курскай вобласьці.
- Незалежная праверка інфармацыі пра ваенныя дзеяньні, якую даюць афіцыйныя асобы розных бакоў, не заўсёды магчымая.
