«Ідэя праекту віртуальнага музэю імя Івана Луцкевіча зьявілася ў траўні 2009 году. Паглядзела прыклады віртуальных музэяў Люўру, Эрмітажу, пачытала крыху пра гэта і зразумела, што трэба рабіць сайт зь віртуальнай навігацыяй, з пашыраным пошукам — з усімі такімі рэчамі, якія неабходныя для віртуальнага музэю.
Я б хацела працягнуць справу дзеячаў Віленскага музэю, якія зьбіралі экспанаты на працягу ўсёй дзейнасьці музэю. І я буду дапаўняць гэты збор. Цяпер супрацоўнічаю зь некаторымі мастакамі, яны на замову пішуць карціны. Вось партрэт Івана Луцкевіча, ёсьць такі ж партрэт Антона Луцкевіча.
Віртуальны музэй — гэта ня проста збор экспанатаў, гэта яшчэ і пэўная інтэрпрэтацыя дзейнасьці. Акрамя таго, у аўтэнтычны музэй Луцкевіча дапускаліся ўсе людзі, якія хацелі працаваць з архівамі, і цяпер, калі зрабіць яго ў віртуальным выглядзе, то ў людзей таксама будзе доступ да архіваў. Яны змогуць зь імі працаваць. Вядома, не з усімі, бо ёсьць пытаньні і з аўтарскімі правамі, і зь іншымі рэчамі, але па магчымасьці, паколькі гэта ўсё ж такі нацыянальная спадчына, менавіта нацыя і павінна зь яе карыстацца. І робіцца гэта ўсё для беларускай нацыі, для яе разьвіцьця, нават нейкага адраджэньня ў сёньняшніх умовах. Я хачу, каб у маёй краіне гэта было.
Я лічу, што тыя, хто ўжо ведае пра музэй, калі ім будзе цікава, самі даведаюцца ўсё, што ім трэба. А прапагандаваць такія рэчы трэба менавіта перад тымі, каму гэта дагэтуль невядома, хто нават ня чуў нічога пра гэта. Я, напрыклад, у свой час пацікавілася школьнымі падручнікамі па гісторыі, і ў ніводным падручніку я не знайшла нават згадкі пра гэты музэй.
Мне цікавы цяжкі лёс музэю, як ён быў расфармаваны. Мы нават у свой час рабілі сцэнку і запісвалі яе пра тое, як, па сутнасьці, быў разрабаваны гэты музэй, як разьядноўваліся ягоныя калекцыі, як вырашалася, што застанецца ў Летуве, што паедзе ў Менск, і як некаторыя беларускія дзеячы, да прыкладу, мастак Пётра Сергіевіч, частку экспанатаў на сабе фактычна вывезьлі ў Менск.
Таму для мяне — гэта яшчэ і ўшанаваньне памяці гэтых дзеячаў. Такіх людзей нельга забываць. Яны паклалі сваё жыцьцё на Беларусь. Тым больш што ня так шмат яны пражылі і далёка ад дому памерлі. Той жа Іван Луцкевіч пражыў усяго трыццаць восем гадоў. Дзе пахаваны ягоны сасланы брат Антон Луцкевіч, увогуле невядома. Ёсьць, праўда, іх сымбалічныя пахаваньні на могілках Роса ў Вільні.
А што ў нас у Беларусі ёсьць пра іх? Няма ні сымбалічных пахаваньняў, нічога няма. Хаця на Кальварыі ў Менску пахаваны іх бацька і можна там зрабіць сымбалічныя пахаваньні ягоных сыноў Івана і Антона Луцкевічаў. Трэба, каб нацыя памятала. Я іх лічу героямі нацыі».
Я б хацела працягнуць справу дзеячаў Віленскага музэю, якія зьбіралі экспанаты на працягу ўсёй дзейнасьці музэю. І я буду дапаўняць гэты збор. Цяпер супрацоўнічаю зь некаторымі мастакамі, яны на замову пішуць карціны. Вось партрэт Івана Луцкевіча, ёсьць такі ж партрэт Антона Луцкевіча.
Віртуальны музэй — гэта ня проста збор экспанатаў, гэта яшчэ і пэўная інтэрпрэтацыя дзейнасьці. Акрамя таго, у аўтэнтычны музэй Луцкевіча дапускаліся ўсе людзі, якія хацелі працаваць з архівамі, і цяпер, калі зрабіць яго ў віртуальным выглядзе, то ў людзей таксама будзе доступ да архіваў. Яны змогуць зь імі працаваць. Вядома, не з усімі, бо ёсьць пытаньні і з аўтарскімі правамі, і зь іншымі рэчамі, але па магчымасьці, паколькі гэта ўсё ж такі нацыянальная спадчына, менавіта нацыя і павінна зь яе карыстацца. І робіцца гэта ўсё для беларускай нацыі, для яе разьвіцьця, нават нейкага адраджэньня ў сёньняшніх умовах. Я хачу, каб у маёй краіне гэта было.
Я лічу, што тыя, хто ўжо ведае пра музэй, калі ім будзе цікава, самі даведаюцца ўсё, што ім трэба. А прапагандаваць такія рэчы трэба менавіта перад тымі, каму гэта дагэтуль невядома, хто нават ня чуў нічога пра гэта. Я, напрыклад, у свой час пацікавілася школьнымі падручнікамі па гісторыі, і ў ніводным падручніку я не знайшла нават згадкі пра гэты музэй.
Сталкеры Свабоды
Мне цікавы цяжкі лёс музэю, як ён быў расфармаваны. Мы нават у свой час рабілі сцэнку і запісвалі яе пра тое, як, па сутнасьці, быў разрабаваны гэты музэй, як разьядноўваліся ягоныя калекцыі, як вырашалася, што застанецца ў Летуве, што паедзе ў Менск, і як некаторыя беларускія дзеячы, да прыкладу, мастак Пётра Сергіевіч, частку экспанатаў на сабе фактычна вывезьлі ў Менск.
Таму для мяне — гэта яшчэ і ўшанаваньне памяці гэтых дзеячаў. Такіх людзей нельга забываць. Яны паклалі сваё жыцьцё на Беларусь. Тым больш што ня так шмат яны пражылі і далёка ад дому памерлі. Той жа Іван Луцкевіч пражыў усяго трыццаць восем гадоў. Дзе пахаваны ягоны сасланы брат Антон Луцкевіч, увогуле невядома. Ёсьць, праўда, іх сымбалічныя пахаваньні на могілках Роса ў Вільні.
А што ў нас у Беларусі ёсьць пра іх? Няма ні сымбалічных пахаваньняў, нічога няма. Хаця на Кальварыі ў Менску пахаваны іх бацька і можна там зрабіць сымбалічныя пахаваньні ягоных сыноў Івана і Антона Луцкевічаў. Трэба, каб нацыя памятала. Я іх лічу героямі нацыі».
