Лінкі ўнівэрсальнага доступу

У Расеі былы сьледчы запатрабаваў распачаць крымінальную справу супраць Сталіна


1924 год. Іосіф Сталін. Архіўнае фота.
1924 год. Іосіф Сталін. Архіўнае фота.

Былы сьледчы Генпракуратуры запатрабаваў распачаць крымінальную справу супраць кіраўніка СССР у 20-50-я гады XX стагодзьдзя Іосіфа Сталіна. Ён патрабуе прызнаць яго вінаватым у арганізацыі масавых забойстваў і генацыду.

Справа ня можа быць распачатая з прычыны сьмерці падазраванага, аднак дзяржава перад адмовай абавязаная даць прававую ацэнку яго дзеяньням, настойвае пазоўнік.

Аб пазове былога сьледчага Ігара Сцяпанава паведамляе ў чацьвер расейская газэта «Коммерсант». Сцяпанаў, чые сваякі, былі рэпрэсаваныя за савецкім часам, патрабуе прызнаць Сталіна арганізатарам расстрэлаў на падставе загаду НКУС № 00447 ад 30 ліпеня 1937 году «Аб апэрацыі па рэпрэсаваньні былых кулакоў, крымінальнікаў і іншых антысавецкіх элемэнтаў».

У падпісаным Сталіным дакумэнце прапануецца расстраляць 82,7 тысячы чалавек і яшчэ 193,4 тысяч выслаць у лягеры. Такім чынам, указаў у заяве Ігар Сцяпанаў, Сталіна варта лічыць «арганізатарам масавых забойстваў, гэта значыць генацыду праваслаўных сьвятароў і іншых грамадзянаў».

Сьледчы камітэт, куды Сцяпанаў накіраваў заяву, перанакіраваў зварот у галоўнае сьледчае ўпраўленьне па Маскве. Генпракуратура пераслала заяву ў Іванаўскую вобласьць, дзе не знайшлі падставаў для працэсуальнай праверкі. Сьцяпанаў абскардзіў адмову пракуратуры ў Канстытуцыйным судзе.

Паводле зьвестак цэнтру «Мэмарыял», зварот Сьцяпанава з патрабаваньнем завесьці справу на Сталіна, верагодна, першы падобны выпадак у Расеі. У гэтай краіне дзеяньні Сталіна афіцыйна не асуджаныя.

Іосіф Сталін кіраваў Савецкім Саюзам з пачатку дваццатых гадоў да сваёй сьмерці ў 1953 годзе. Паводле ацэнак праваабарончага таварыства «Мэмарыял», каля 30 гадоў займаецца зборам архіўных дадзеных і ўспамінаў, ад рэпрэсій у сталінскі час непасрэдна пацярпелі ня менш за 12,5 мільёнаў жыхароў СССР.

Паводле апублікаванага ў красавіку апытаньня сацыялягічнага «Левада-цэнтру», ролю Сталіна ў гісторыі станоўча ацэньваюць 70 адсоткаў расейцаў. Амаль палова рэспандэнтаў, паводле апытаньня, гатовыя апраўдаць рэпрэсіі. Гэта рэкордны паказчык за ўсе гады адпаведных дасьледаваньняў.

У сьнежні 2018 году суд у Маскве адхіліў пазоў Ігара Сьцяпанава да дырэктара расейскай Фэдэральнай службы бясьпекі Аляксандра Бортнікава, які назваўся масавыя расстрэлы падчас Вялікага тэрору ў СССР «перагібамі на месцах».

Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG