Украінскія караблі, захопленыя расейскімі памежнікамі ў лістападзе 2018 году каля берагоў анэксаванага Крыму, прыбываюць у вайсковую гавань гораду Ачакаў ва Ўкраіне.
Першым у порт дабраўся ўкраінскі катэр «Нікополь», а пазьней — буксір «Яны Капу». Яшчэ адзін катэр, «Бердянск», відавочна падплывае да гавані, але яго ў цёмры цяжка заўважыць, перадае карэспандэнт ўкраінскай службы Радыё Свабода.
Караблі сустракаюць мясцовыя жыхары, яны вывесілі вялікі сьцяг Украіны. На ўрачыстае мерапрыемства, якое адбудзецца ў найбліжэйшыя гадзіны, прыбудзе прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі.
Раней у сераду камандуючы вайскова-марскімі сіламі Ўкраіны адмірал Ігар Варончанка заявіў, што вернутыя Расеяй караблі даводзіцца буксаваць, бо іх «загубілі» пасьля захопу. Расейцы «паздымалі нават пляфоны, разэткі і ўнітазы», сказаў Варончанка ў інтэрвію, якое цытуюць інфармацыйныя агенцтвы.
Былы начальнік Галоўнага штаба ВМФ Расеі адмірал Віктар Краўчанка ў інтэрвію «Інтэрфаксу» заявіў, што ня верыць у гэтую вэрсію. Ён выказаў здагадку, што караблі атрымалі пашкоджаньні, бо пры затрыманьні па іх вялася стральба.
25 лістапада 2018 году расейскія памежнікі захапілі ўкраінскія ваенныя катэры «Бердянск» і «Нікополь» і буксір «Яны Капу», якія спрабавалі прайсьці ў Азоўскае мора праз Керчанскую пратоку. Былі затрыманыя 24 украінскія вайскоўцы — экіпаж гэтых караблёў.
Маракі былі абвінавачаныя ў парушэньні расейскіх законаў і празь дзевяць месяцаў абмяняныя на арыштаваных ва Ўкраіне расейцаў. Караблі ўтрымліваліся ў Керчанскім порце ў анэксаваным Крыме.
- У траўні Міжнародны трыбунал ААН па марскім праве пастанавіў, што Расея павінна вярнуць катэры і буксір ўкраінскаму боку.
- Масква заявіла, што не прызнае юрысдыкцыю суда ў гэтым пытаньні. Кіеў ня менш за сем разоў зьвяртаўся да Масквы з патрабаваньнем вярнуць захопленую тэхніку.
- Рашэньне трыбуналу не было выканана.
Асабістая зброя ўкраінскіх маракоў, а таксама рацыі і суднавыя дакумэнты застануцца ў Расеі. Яны выкарыстоўваюцца ў якасьці рэчавых доказаў у крымінальнай справе аб незаконным перасячэньні расейскай мяжы, заведзенай супраць абмяняных маракоў.
Што трэба ведаць пра канфлікт Украіны і Расеі ў Азоўскім моры
Расея 25 лістапада заблякавала выхад украінскіх караблёў, якія плылі да Марыюпалю праз Керчанскі праліў, каб трапіць у Азоўскае мора. Тры ўкраінскія караблі і больш за 20 украінскіх маракоў захопленыя расейскімі вайскоўцамі.
- Раніцай 25 лістапада расейскі сухагруз перагарадзіў Керчанскую пратоку перад трыма ўкраінскімі суднамі, якія ажыцьцяўлялі плянавы пераход з порту Адэсы ў порт Марыюпаль Азоўскага мора. Пазьней расейскі пагранічны карабель пратараніў буксір Вайскова-марскіх сіл Узброеных сіл Украіны.
- Расейскія вайсковыя караблі з дапамогай авіяцыі і спэцназу атакавалі і захапілі пашкоджаны ўкраінскі буксір і два малыя браняваныя артылерыйскія катэры. Шэсьць украінскіх маракоў былі параненыя, двое зь іх у цяжкім стане.
- Паводле Расеі, украінскія караблі спрабавалі прайсьці празь Керчанскую пратоку незаконна. Украіна адкідае гэтае абвінавачваньне, спасылаючыся на міжнародныя і міжурадавыя пагадненьні.
- Ці праўда, што ўкраінскія караблі парушылі расейскую мяжу ў Азоўскім моры?
- Ва Ўкраіне абʼявілі ваеннае становішча з 28 лістапада да 27 сьнежня. Узброеныя сілы Ўкраіны прыведзеныя ў поўную баявую гатоўнасьць.
Дзе ва Ўкраіне ўвялі ваеннае становішча - Канфлікт у Азоўскім моры паміж Украінай і РФ узьнік пасьля ўвядзеньня ў эксплюатацыю моста ў анэксаваны Крым. Украіна заяўляе, што Расея на падставе праверак затрымлівае дзясяткі суднаў, якія ідуць ва ўкраінскія азоўскія парты. Паводле Масквы, праверкі ўкраінскіх суднаў законныя.
- Рада Бясьпекі ААН склікала 26 лістапада экстранае паседжаньне ў сувязі з рэзкім абвастрэньнем сытуацыі ў Керчанскім праліве, шэраг эўрапейскіх краінаў асудзілі дзеяньні Расеі ў Азоўскім моры.
- Суд Сімферопаля на два месяцы арыштаваў 24 украінскіх маракоў, захопленых расейскімі сілавікамі. Украінская пракуратура прызнала іх ваеннапалоннымі.
- Украіна на час дзеяньня ваеннага становiшча забараніла ўезд у краіну мужчынам – грамадзянам Расеі ва ўзросьце ад 16 да 60 гадоў.
- У верасьні 2019 году адбыўся абмен палоннымі паміж Расеяй і Ўкраінай, падчас якога захопленыя маракі вярнуліся ва Ўкраіну.
