Рэканструкцыя Мірскага замку згодна з плянам мае скончыцца ў наступным годзе. Але цяпер загаварылі пра рашэньне заняцца перш Наваградзкім, а таксама Гальшанскім і Крэўскім замкамі, хоць насамрэч гэта — разваліны, руіны. Кіраўнік упраўленьня культуры Гарадзенскага аблвыканкаму Аляксандар Лойка патлумачыў:
Ахоўная шыльда на Лідзкім замку“Такім чынам, спынілася на Наваградзкім, але гэта ня значыць, што будзе адноўлены ўвесь замак. Хутчэй за ўсё, будуць адноўленыя дзьве вежы, у тым ліку “касьцельная”, якая ўжо нахілілася ў другі бок”.
Трыццаць тры гады цягнецца рэканструкцыя Лідзкага замку, але ёсьць падставы спадзявацца, што ў наступным годзе за яго возьмуцца ўсур’ёз.
Лойка: “І яшчэ варыянт — гэта Ліда, таму што ў Лідзе, хіба, будуць “Дажынкі”. Таму, незалежна ад іншых, у Лідзе замак будзе будавацца, там заканчваецца праца над праектам, месяцы праз два скончаць, яго робіць “Мінскпраект”.
Ці дапамогуць “Дажынкі” Лідзкаму замку? Меркаваньне краязнаўца, выдаўца часопіса “Лідзкі летапісец” Станіслава Судніка:
Станіслаў Суднік“Давайце ня будзем блытаць божы дар зь яечняй. Фінансаваньне замка праходзіць як асобны артыкул бюджэту і ніяк на “Дажынкі” не павінна завязвацца. Будуць “Дажынкі” ці не, ад гэтага залежыць толькі тое, як гэтыя грошы на замак паступяць — адразу ўсе цяпер ці цягам наступных гадоў. Далей, ніхто не зьбіраецца ў сувязі з “Дажынкамі” імгненна завяршаць рэканструкцыю замка. Стаіць задача ўзьняць другую вежу і сьцены прывесьці ў парадак, а ўсё астатняе аздабленьне да “Дажынак” ніхто гнаць ня будзе”.
Спэцыяліст па гісторыі Вялікага Княства Літоўскага, а таксама замках, доктар гістарычных навук Алесь Краўцэвіч лічыць, што аднаго жаданьня ўладаў замала, каб як мае быць аднавіць замкі Гарадзеншчыны:
Алесь Краўцэвіч“Я маю пра гэта вельмі канкрэтнае меркаваньне, таму што я працаваў шмат гадоў у сыстэме рэстаўрацыі, бачыў многія аб’екты па ўсёй Беларусі. Магу сказаць, што гэта пляны абсалютна пражэктэрскія. Нават калі яны пачнуць нешта рабіць, гэта будзе рабіцца вельмі некваліфікавана, будуць рабіць не прафэсіяналы, а будаўнічыя трэсты, будуць рабіць замкі з сылікатнай цэглы. Яны будуць як дзіцячыя замкі зь пяску, аналягічна. Карацей, улада чарговы раз дэманструе сваю некампэтэнтнасьць. Намі кіруюць кухарчыны сыны, яны не разумеюць элемэнтарнага: перад тым як пачынаць праграму рэстаўрацыі, трэба стварыць сыстэму рэстаўрацыі, навучыць спэцыялістаў, якія змогуць яе рабіць, трэба стварыць матэрыяльную базу для рэстаўрацыі, хаця б невялікі цагляны заводзік, які мог бы рабіць цэглу гістарычную, вялікапамерную гатычную, дахоўку, а не ляпіць з сылікату макеты гэтых замкаў абы-як”.
А якое меркаваньне Алеся Краўцэвіча пра Лідзкі замак, у якім адноўлена адна зь дзьвюх вежаў і дзьве сьцяны?
Краўцэвіч: “Паглядзіце на Лідзкі замак — як там зроблена, увайдзіце ў вежу: бэтонныя перакрыцьці ступенчатыя. А хто можа рабіць нэрвюрныя перакрыцьці? Гэтаму трэба вучыць. На працягу ўсёй гісторыі БССР шмат крычалі, гаварылі пра рэстаўрацыю, але не змаглі зрабіць цагельні для вырабу гістарычнай цэглы, а маленькая Літва зрабіла, і мы ў савецкія часы куплялі за страшэнныя грошы ў Шаўляі рэшткі іхняй цэглы”.
Лідзкі замак аднаўлялі так нядбайна, што адна сьцяна там двойчы падала. Пад ёй ляжыць цяпер крушня з камянёў. Гэтую сьцяну таксама часткова мусілі наўмысна разбурыць, бо яна пагражала людзям. Другую, недабудаваную, вежу таксама спачатку часткова зруйнуюць, каб змураваць яе больш якасна.
Трыццаць тры гады цягнецца рэканструкцыя Лідзкага замку, але ёсьць падставы спадзявацца, што ў наступным годзе за яго возьмуцца ўсур’ёз.
Лойка: “І яшчэ варыянт — гэта Ліда, таму што ў Лідзе, хіба, будуць “Дажынкі”. Таму, незалежна ад іншых, у Лідзе замак будзе будавацца, там заканчваецца праца над праектам, месяцы праз два скончаць, яго робіць “Мінскпраект”.
Ці дапамогуць “Дажынкі” Лідзкаму замку? Меркаваньне краязнаўца, выдаўца часопіса “Лідзкі летапісец” Станіслава Судніка:
Спэцыяліст па гісторыі Вялікага Княства Літоўскага, а таксама замках, доктар гістарычных навук Алесь Краўцэвіч лічыць, што аднаго жаданьня ўладаў замала, каб як мае быць аднавіць замкі Гарадзеншчыны:
А якое меркаваньне Алеся Краўцэвіча пра Лідзкі замак, у якім адноўлена адна зь дзьвюх вежаў і дзьве сьцяны?
Краўцэвіч: “Паглядзіце на Лідзкі замак — як там зроблена, увайдзіце ў вежу: бэтонныя перакрыцьці ступенчатыя. А хто можа рабіць нэрвюрныя перакрыцьці? Гэтаму трэба вучыць. На працягу ўсёй гісторыі БССР шмат крычалі, гаварылі пра рэстаўрацыю, але не змаглі зрабіць цагельні для вырабу гістарычнай цэглы, а маленькая Літва зрабіла, і мы ў савецкія часы куплялі за страшэнныя грошы ў Шаўляі рэшткі іхняй цэглы”.
