Гэта адбываецца пры падтрымцы беларускіх уладаў, якія, як прызнаюць самі мігранты, бяруць грошы ад тых, хто жадае трапіць у ЭЗ, увозяць іх у Беларусь, а затым давозяць да мяжы.
У канцы жніўня стала вядома аб папярэднім рашэньні Эўрапейскага суду правоў чалавека, якое абавязвае Латвію і Польшчу даць уцекачам, заблякаваным на мяжы зь Беларусьсю, ежу, ваду, вопратку і мэдычную дапамогу. У гэтай сувязі 2 верасьня Польшча ўвяла надзвычайнае становішча ў раёнах на мяжы зь Беларусьсю: у некалькіх рэгіёнах узмоцніцца дзяжурства паліцыі і кантроль дакумэнтаў.
У Латвіі з 11 жніўня дзейнічае аналягічны рэжым НС у сувязі з рэзка павялічаным патокам мігрантаў; памежнікі прызнаюць, што разьмяшчаць гэтых людзей ужо, па сутнасьці, няма дзе, і іх даводзіцца сяліць у намётах.
Міністарка ўнутраных спраў Латвіі Марыя Голубева ў інтэрвію Марыі Андрэевай, журналістцы тэлеканалу «Настоящее время», расказала аб праблемах яе краіны ў сувязі з «памежнай вайной» зь Беларусьсю. Яна прызнала, што кантактаў з памежнай службай Беларусі ў гэтым пытаньні «няма», і ахарактарызавала дзеяньні Беларусі ў дачыненьні да мігрантаў як «разбойніцкага рэжыму».
— Спачатку я хацела б у вас спытаць, якая сытуацыя цяпер? Што цяпер адбываецца на латвійска-беларускай мяжы?
— У гэты момант мы, вядома, кантралюем сваю мяжу. Згодна з рашэньнем кабінэту міністраў, мы цяпер прадухіляем спробы людзей незаконна прайсьці на тэрыторыю Латвіі з боку Беларусі.
Мы ўспрымаем гэта як пэўны акт гібрыднай агрэсіі з боку беларускіх уладаў. Яны падманам фактычна запрашаюць у сваю краіну людзей, якія так ці інакш спадзяюцца трапіць у Эўропу. Яны расказваюць ім, што гэта лёгка зрабіць, перайшоўшы мяжу Эўразьвязу ў Літве, Латвіі ці Польшчы. І наша задача, вядома, не дазволіць сфармаваць тут такі пастаянны паток або нейкую сьцежку нелегальнай міграцыі.
Цяперашняя сытуацыя вельмі неспрыяльная як для гэтых людзей, якія аказваюцца ў ролі закладнікаў, так і для нас, для Эўразьвязу, для Латвіі. Таму што мы такім чынам проста ня зможам кантраляваць паток міграцыі ў ЭЗ, і мы ня зможам кантраляваць і падтрымліваць сыстэму дапамогі тым людзям, якім сапраўды патрэбна абарона з боку міжнароднай супольнасьці. Таму што ў нас ужо будзе ўсё перагружана масавым патокам людзей і сярод іх мы ня зможам убачыць тых, каму сапраўды патрэбна дапамога. І гэта ў любым выпадку вельмі нэгатыўна адаб’ецца на бясьпецы нашых краін. Таму мы мусім, вядома, сваю мяжу ахоўваць.
— Ці ёсьць доказы, што арганізацыяй патоку гэтай незаконнай міграцыі займаюцца беларускія чыноўнікі, або афіцыйныя прадстаўнікі, або памежная служба? Пэрыядычна ўзьнікаюць некаторыя фатаграфіі або відэа, што гэта так. Але ці ёсьць доказы, што гэта ўсё робіць афіцыйны Менск?
— Я думаю, у сродках масавай інфармацыі вы маглі бачыць кадры, зьнятыя як нашымі, так і літоўскімі калегамі. Так, былі зьнятыя шматлікія кадры, дзе людзі ў форме, людзі са зброяй з боку Беларусі падводзяць да мяжы людзей, мігрантаў і фактычна спрабуюць прымусіць іх перайсьці мяжу ў бок нашых краін.
— У памежнай зоне ў Латвіі абвешчаны да лістапада рэжым надзвычайнай сытуацыі. Што гэты рэжым азначае? Якія паўнамоцтвы ён дае памежнай службе і іншым структурам МУС?
— Ён дае паўнамоцтвы памежнай службе, а таксама тым, хто ёй дапамагае, гэта значыць паліцыі і Ўзброеным сілам, хоць галоўнай, вядома, адказнай за мяжу заўсёды застаецца памежная служба. Гэты рэжым дае ім паўнамоцтвы не дазваляць перасякаць мяжу і вяртаць тых, хто спрабуе перасекчы мяжу з боку Беларусі, вяртаць іх назад у Беларусь, запрашаць іх вярнуцца. І, калі яны ня згодныя, везьці іх да мяжы, каб яны апынуліся зноў на баку Беларусі.
Як я ўжо сказала, мы ня можам дазволіць сфармавацца такому нерэгулярнаму некантраляванаму патоку людзей, якія будуць і рызыкай з пункту гледжаньня бясьпекі, і адразу ж перагрузяць нашу сыстэму абароны ўцекачоў, якая ў кожнай эўрапейскай краіне існуе.
— Як гэта выглядае на практыцы? Я разумею, што гаворка ідзе пра «зялёную» (нэўтральную) паласу. Гэта значыць, яны пераходзяць мяжу, спрабуюць перайсьці праз лясы, палі, гэта значыць празь зялёную мяжу?
— Так, празь лясы, праз балоты.
— Памежная служба фіксуе, што ёсьць людзі, якія спрабуюць перасекчы мяжу. Што адбываецца далей? Яны выходзяць у лес і выганяюць іх у іншы бок?
— Яны не даюць ім перасекчы мяжу. Ці, калі гэтыя людзі пасьпелі перасекчы мяжу, іх запрашаюць вярнуцца назад.
ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: Краіны Балтыі і Польшча выступілі з сумеснай заявай наконт Беларусі і «шантажу мігрантамі»— Ці былі ў вас праблемы зь беларускім бокам? Беларускія памежнікі могуць жа не пускаць гэтых мігрантаў у другі бок?
— Наколькі я ведаю, такіх сутыкненьняў на нашай мяжы, на шчасьце, не было. І наша задача, вядома, пазьбягаць любых міжнародных інцыдэнтаў.
У той жа час так, на жаль, мы бачым, што з боку Беларусі, як я ўжо сказала, даволі арганізаваным чынам гэтыя людзі дастаўляюцца да нашай мяжы. І з таго боку ўзброеныя людзі імкнуцца зрабіць так, каб гэтыя людзі пераходзілі да нас празь мяжу нелегальным шляхам.
— Гэта значыць, іх неяк выціскаюць, выштурхоўваюць, праводзяць?
— Тых, хто застаўся, так. І вельмі моцна, скажам так, іх панукваюць да таго, каб яны ішлі на наш бок.
Мы, зразумела, дзейнічаем строга ў рамках законнасьці. Наша памежная служба дастаткова дасьведчаная, каб дзейнічаць у адпаведнасьці з нарматыўнымі актамі, не дапускаць ніякіх сурʼёзных парушэньняў. Але, безумоўна, гэта псыхалягічна нялёгкія моманты і для іх таксама. І, вядома, гэта вельмі трагічны момант для людзей, якія паверылі беларускім уладам і купілі білет, вырашыўшы, што гэта будзе іх квіток у Эўропу. Яны ў асноўным, вядома, хочуць трапіць у іншыя краіны — у Нямеччыну, магчыма, у скандынаўскія краіны. Але ў любым выпадку, паколькі мы частка вонкавай мяжы Эўразьвязу, наша задача — ахоўваць у такім выпадку ўсю шэнгенскую зону і межы ЭЗ. Ня толькі сваю, але і сваю таксама, вядома.
— Скажыце, а наогул нейкі кантакт зь беларускай памежнай службай існуе? Падтрымліваецца, адбываецца нейкі абмен інфармацыяй? Наогул нейкі кантакт ёсьць?
— Наколькі я разумею, кантакт фактычна адсутнічае з пачатку гэтых варожых дзеяньняў з боку рэжыму Лукашэнкі. Яны пачаліся, уласна кажучы, пасьля таго, як яны незаконна пасадзілі эўрапейскі самалёт, і пасьля таго, як Эўропа адказала на гэта некаторымі санкцыямі.
Гэта значыць, гэты кантакт ёсьць на нейкім вельмі нізкім узроўні, ён, магчыма, у пісьмовым выглядзе часам прысутнічае. Нашы памежнікі, магчыма, могуць напісаць, што «мы канстатуем, што з вашага боку нейкія незаконныя пранікненьні». Але працоўнага кантакту ў гэты момант, па сутнасьці, няма. Таму што Беларусь у дадзены момант вырашыла дзейнічаць не як краіна розных міжнародных пагадненьняў, а як такі троху «разбойніцкі» рэжым.
ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: «Ніякіх доказаў няма». Менск лічыць неабгрунтаванымі прэтэнзіі ў арганізацыі наплыву мігрантаў— Пэрыядычна зьяўляецца інфармацыя пра тое, што з гуманітарных меркаваньняў некаторых мігрантаў краіны ЭЗ усё ж такі прапускаюць на сваю тэрыторыю. Што гэта за гуманітарныя меркаваньні, каго ў выніку прапускаюць і каму адмаўляюць?
— Гэтыя гуманітарныя меркаваньні завязаны зь небясьпекай для жыцьця гэтых людзей. Напрыклад, калі з мэдычнага пункту гледжаньня яны могуць моцна захварэць і памерці, знаходзячыся на холадзе. Ёсьць выпадкі, калі нашы памежнікі гэтых людзей прапускалі ў Латвію для лячэньня. І ёсьць выпадкі, калі яны потым заставаліся ў цэнтры для затрыманых іншаземцаў, якія нелегальна перасеклі мяжу. Ці, напрыклад, там былі вельмі маленькія дзеці. Тады памежнікі таксама прынялі рашэньне, што гэтыя маленькія дзеці разам з бацькамі будуць знаходзіцца ў цэнтры для затрыманых іншаземцаў і ў іх там будзе мэдычная дапамога, дах над галавой, пакуль мы вырашаем пытаньне аб іх вяртаньні на радзіму.
— Нядаўна была інфармацыя ад грамадзкай арганізацыі, якая дапамагае ўцекачам ў Латвіі, што на мяжы паміж Латвіяй і Беларусьсю затрымаліся каля 80 чалавек, калі я не памыляюся. Ці была сапраўды такая сытуацыя? І размова таксама ішла пра тое, што да прыезду прадстаўнікоў ААН гэтая група мігрантаў некуды зьнікла з гэтай паласы.
— Мы, вядома, ня можам дакладна ведаць, колькі людзей знаходзіцца з боку Беларусі ў лесе недзе недалёка ад нашай мяжы. Адзін час была нейкая група, я так разумею, грамадзяне Іраку, якія заставаліся як бы разам як група. Менавіта адтуль прыйшлі некалькі семʼяў, дзе былі маленькія дзеці, якіх памежнікі прапусьцілі ў Латвію, каб дзеці знаходзіліся ўсё ж такі ў больш бясьпечных умовах.
Але дакладнай колькасьці людзей, якія могуць знаходзіцца дзесьці ў лесе на нейкай адлегласьці ад нашай мяжы з боку Беларусі, вядома, у нас няма. Таму што, будзем шчырыя, мы на чужой тэрыторыі ня можам мець да іх доступу, ня можам іх палічыць і нейкім чынам кантраляваць іх рух.
Таму я разумею, з аднаго боку, што праваабарончыя арганізацыі заўсёды ўсе патэнцыйныя рызыкі імкнуцца як бы агучыць, каб не атрымалася горш. Але з другога боку, такой інфармацыі, што нехта знарок менавіта гэтых людзей сабраў і некуды павёз, у мяне няма. Важна разумець, што тое, што робяць памежнікі, калі людзі перасякаюць мяжу, што іх вяртаюць назад у Беларусь, — гэта рашэньне Кабінэту міністраў. Гэта тое, што мы абавязаныя рабіць, выконваючы рашэньне Кабінэту міністраў.
ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: Сілавікі са шчытамі гоняць мігрантаў зь Беларусі ў Літву. Відэа— Да людзей, якія знаходзяцца на мяжы ў лесе, я так разумею, пры неабходнасьці дастаўляюць ваду, мэдыкамэнты, прадукты, была такая інфармацыя. Як гэта адбываецца?
— Так адбывалася, пакуль гэтыя людзі заставаліся нейкі час нейкай групай паблізу нашай мяжы і нікуды адтуль не перасоўваліся. Наколькі я разумею, у гэты момант гэтыя людзі перасунулася кудысьці. То бок цяпер такой навалы зь некалькіх дзясяткаў людзей у нас каля мяжы няма.
Калі яны будуць зьяўляцца, то мы, вядома, будзем, выконваючы рашэньне Эўрапейскага суду правоў чалавека, перадаваць ім ваду, ежу, цёплую вопратку. Мы рабілі гэта да таго, як яны адышлі ад гэтага месца. Мы рабілі гэта з дапамогай няўрадавых арганізацый, за што ім вялікі дзякуй, ім памежная служба таксама перадавала ваду, цёплую вопратку, ежу.
— Скажыце, а ці ёсьць нейкая інфармацыя, колькі яшчэ патэнцыйных незаконных мігрантаў можа быць на беларускім баку, у прымежнай зоне, у Беларусі? Колькі іх могуць чакаць моманту пераходу або спробы пераходу латвійскай мяжы? Наколькі мы ведаем, рэйсаў з Іраку ў Беларусь ужо няма, але тым ня менш, магчыма, яшчэ ёсьць тыя, хто пасьпеў даляцець да Беларусі і зьбіраецца перасячы мяжу. Ці ў вас няма ніякіх дадзеных?
— На гэты момант я б не сказала, што гэты крызіс прайшоў. Таму што ў Беларусі дзейнічае бязьвізавы рэжым зь вельмі вялікай колькасьцю краін.
Мы бачым з боку Беларусі інтарэс арганізоўваць гэтыя рэйсы і арганізоўваць паток людзей, якія нібыта з мэтай турызму прыяжджаюць у Беларусь і потым усе апынаюцца каля межаў краін ЭЗ. На жаль, ня выключана, што колькасьць людзей, якія дзесьці знаходзяцца ў беларускіх лясах каля нашых межаў, будзе нейкім чынам папаўняцца. І мы на гэты момант ня можам прагназаваць дакладна, як будзе разьвівацца гэтая сытуацыя. Тое, што мы ведаем, — што мы, са свайго боку, выконваючы нашы ўсе міжнародныя абавязаньні, будзем ахоўваць сваю мяжу. У індывідуальным парадку, калі камусьці патрэбна дапамога, — зыходзячы з гуманітарных меркаваньняў, вядома, мы яе акажам. Але дазволіць тут стварыць масавы паток нерэгуляванай міграцыі мы не дамо.
ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: ЭСПЧ вынес пастанову аб уцекачах на мяжы Польшчы і Латвіі— Колькі чалавек у выніку Латвія прапусьціла на сваю тэрыторыю?
— З моманту, калі было абвешчана надзвычайнае становішча ў тых муніцыпалітэтах, якія знаходзяцца на мяжы зь Беларусьсю, калі я не памыляюся, гэта было 25 чалавек.
— Што зь імі адбываецца? Яны затрыманыя, яны знаходзяцца ў цэнтры для мігрантаў? Ці яны недзе ў краіне?
— Яны затрыманыя. Таму што ў час надзвычайнай сытуацыі нельга, незаконна трапіўшы на тэрыторыю Латвіі з боку Беларусі, папрасіць прытулак. Гэта такое часовае абмежаваньне гэтай магчымасьці. Таму што ў гэтых вельмі надзвычайных умовах, зусім не тыповых да гэтага часу для нашай краіны, нам неабходна нейкім чынам прадухіліць перагрузку сыстэмы дапамогі ўцекачам. Таму што інакш мы ня зможам дапамагчы тым, каму сапраўды трэба дапамагчы.
Ёсьць адно выключэньне: сярод гэтых людзей была жанчына з сурʼёзнымі праблемамі здароўя. І, ацаніўшы ў індывідуальным парадку яе сытуацыю, ёй была дадзена магчымасьць падаць просьбу аб прыстанішчы ў Латвіі.
— Яны знаходзяцца ў Даўгаўпілсе, у цэнтры для затрыманых мігрантаў або ў Муціеніках, тут, у Рыскім раёне?
— Яны знаходзяцца ў цэнтрах для затрыманых мігрантаў, якія нелегальна перасеклі мяжу. За выключэньнем той жанчыны, якая цяпер ужо чакае рашэньня адносна сваёй заявы аб прыстанішчы.
ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: У Латвіі асьцерагаюцца зьяўленьня мігрантаў з боку Расеі— Што адбываецца далей з чалавекам? І ў колькі ў дзень абыходзіцца Латвіі адзін мігрант, адзін патэнцыйны ўцякач? Там жа ёсьць нейкая таксама сума грошай?
— Калі вы кажаце аб так званым дзённым утрыманьні, то там гэта нешта менш за 3 эўра, калі я не памыляюся. Вы гаворыце пра людзей, якія знаходзяцца ў цэнтры для тых, хто папрасіў прытулак, гэта тыя людзі, якія раней, да абвяшчэньня надзвычайнай сытуацыі, трапілі ў Латвію. Тыя, хто з моманту абʼявы надзвычайнай сытуацыі трапілі ў Латвію, яны знаходзяцца, як я ўжо сказала, у цэнтрах для затрыманых іншаземцаў. І я ня ведаю, шчыра кажучы, колькі дакладна там на чалавека прыпадае. Але гэта досыць невялікая колькасьць людзей.
— Па сутнасьці, іх чакае дэпартацыя на радзіму?
— Так, як толькі мы зможам уладзіць усе адпаведныя юрыдычныя фармальнасьці.
— Скажыце, ці запрошвала Латвія дадатковыя сілы Frontex (Эўрапейскага агенцтва аховы межаў) тут? Таму што ў Літве мы былі таксама ў гэтых лягерах для ўцекачоў, там у выніку прыехалі дадатковыя сілы, якія дапамагаюць справіцца. Латвіі пакуль не патрэбна дадатковая дапамога?
— Латвія прасіла дапамогу Frontex, і ў нас цяпер знаходзіцца пэўная колькасьць іх экспэртаў. Але гэта ня вельмі вялікая прысутнасьць, таму што пакуль мы сваімі сіламі ў цэлым спраўляемся. Але, вядома, для таго, каб не павялічваць занадта нагрузку на нейкі з участкаў мяжы, каб у нас свае сілы заставаліся ў рэзэрве, мы карыстаемся дапамогай Frontex, мы за гэта вельмі ўдзячныя.
Але калі параўнаць з Літвой, дзе больш за 4 тысячы людзей трапілі ў краіну да таго, як яны змаглі, скажам так, амаль спыніць гэты паток, то, вядома, сытуацыя ў іх значна больш сурʼёзная. Таму яны больш маюць патрэбу ў дапамозе эўрапейскіх калег.
ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: Латвія і Літва прапускаюць транзытных мігрантаў зь Беларусі толькі з гуманітарных прычынаў— Будаваць намётавыя гарадкі, як гэта было ў Літве, Латвія не плянуе? Ці такой неабходнасьці няма? Гэта значыць, такім шляхам краіна ня будзе ісьці?
— У нас няма, на шчасьце, такога патоку людзей, таму няма і неабходнасьці ў намётавых гарадках. Вядома, гэта ня лепшае рашэньне. Мы глядзім на магчымасьці знайсьці нейкія яшчэ плошчы з таго, што не выкарыстоўваецца дзесьці ў муніцыпалітэтах. Як рэзэрву мы трымаем іх для таго цэнтру ў Муціеніках, куды трапляюць людзі, якія папрасілі прытулку. Як мы ведаем, там даволі цесна, і ад таго, што некаторыя з тых, якія прыбылі ў краіну да надзвычайнага становішча, аказаліся ковід-пазытыўнымі, там паўстала сытуацыя з карантынам.
Вядома, лепш, калі ў нас ёсьць крышку больш памяшканьняў, дзе мы можам людзей разьмеркаваць. Але гэта толькі адна частка. Другая частка — гэта тое, што тычыцца менавіта памежнай службы. У іх іншая сытуацыя, ім патрэбны памяшканьні для затрыманых іншаземцаў, а там іншы рэжым. То бок, гэта закрытыя ўстановы, і, адпаведна, там таксама, магчыма, нам спатрэбяцца нейкія рэзэрвы. Яшчэ пакуль ёсьць памяшканьні ў цэнтрах утрыманьня іншаземцаў, але мы таксама на ўсялякі выпадак, я думаю, будзем такія рэзэрвовыя памяшканьні знаходзіць. Але намётавы гарадок у любым выпадку не зьяўляецца часткай нашых плянаў.
— У вас, напэўна, ёсьць інфармацыя, хто гэтыя людзі, якія спрабуюць перасекчы мяжу? Які іх партрэт? Скажам, у Літве гэта былі ў асноўным грамадзяне Іраку і пераважна маладыя мужчыны. І яны расказвалі, што яны хочуць трапіць у Нямеччыну, то бок многія зь іх ужо на мяжы думалі, што яны ўжо ў Нямеччыну трапілі. Напэўна, і ў памежнай службы пры кантакце ёсьць інфармацыя, хто ў выніку тыя мігранты, якія спрабуюць сюды трапіць?
— У асноўным гэта сапраўды таксама грамадзяне Іраку, таму што гэтыя рэйсы ў Беларусь, якія спыніліся, былі ў асноўным пакуль з Іраку. І таксама больш сярод іх мужчын дастаткова маладога ўзросту. Дэталяў я, напэўна, не змагу паведаміць.
— Колькі там плацяць за гэты пераход мяжы, ці няма інфармацыі? Таму што, наколькі я разумею, гэта адбываецца за грошы, яны самі яшчэ плацяць.
— Я не магу расказаць дэталяў, яны адрозьніваюцца ў кожным індывідуальным выпадку. Але, безумоўна, яны купляюць квіткі, каб зьехаць са сваёй краіны ў Беларусь, і затым ужо ім нехта дапамагае. І, як мы бачым, у тым ліку і людзі ў форме дапамагаюць ім дайсьці да мяжы.
ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: Латвія ўзмацняе пакараньне за незаконны пераход мяжы. За гэта можа быць да 4 гадоў пазбаўленьня волі.— Давайце пагаворым пра плот на мяжы. Наколькі я разумею, сытуацыя паказвае, што гэтая тэма плота зноў становіцца актуальнай. У якім стане гэты праект знаходзіцца? Будуць будаваць плот, ня будуць — што наогул з гэтай ідэяй адбываецца?
— Безумоўна, нам трэба ўмацоўваць сваю мяжу зь Беларусьсю і таксама скончыць будаўніцтва інфраструктуры на мяжы з Расеяй. Таму што, як мы бачым, у тым ліку мяжа можа выкарыстоўвацца для такіх гібрыдных нападаў. Гэта як бы не непасрэднае нейкае абвешчаньне ваенных дзеяньняў, але гэта тым ня менш варожыя дзеяньні з боку суседняй дзяржавы, якія маюць на мэце дэстабілізацыю і падрыў бясьпекі нашай краіны. І вядома, мы павінны гэтаму супрацьстаяць.
Для гэтага, безумоўна, мы павінны будаваць мяжу, але ў нас дастаткова доўга, на жаль, гэты момант быў у стагнацыі. Яшчэ ў чэрвені сёлета, калі я прыйшла ў міністэрства, высьветлілася, што мы пакуль яшчэ толькі вымяраем участкі зямлі, якія знаходзяцца ўздоўж мяжы, гэта ўсё выглядала досыць сумна з пункту гледжаньня беларускай мяжы.
У гэты момант дзякуючы таму, што калегі з Кабінэту міністраў і ў Сэйме вельмі хутка разгледзелі нашы новыя прапановы і зацьвердзілі іх, мы ў міністэрстве падрыхтавалі цэлы пакет розных зьмянаў у законы, якія дазваляюць нам хутчэй будаваць. Цяпер мы ўжо крыху бліжэй да таго, каб рэальна сёлета скончыць усё з будаўнічым праектам і пачаць будаўніцтва. Але ў той час, пакуль гэты працэс ідзе, у любым выпадку мы ўжо цяпер, у верасьні пачынаем будаўніцтва на мяжы часовай агароджы з калючага дроту. Яна будзе на тых участках, якія найбольш праблематычныя.
— Кажучы пра ўсю сытуацыі з міграцыяй: ці лічыце вы, што Латвія справіцца выдатна сама, ці ёй усё ж такі патрэбна нейкая падтрымка, дадатковая дапамогу ад іншых краін Эўразьвязу? Тым больш што вы згадвалі, што гаворка ідзе ня толькі аб мяжы Латвіі і Беларусі, а аб зьнешняй мяжы Эўразьвязу.
— Вядома, патрэбна падтрымка, яна галоўным чынам патрэбна ў тым, каб мы, па-першае, сумеснымі намаганьнямі аднолькава рэагавалі на гэтую гібрыдную пагрозу: ня кожны сам па сабе, а адзіным фронтам. Гэта тое, што мы цяпер вельмі стараемся каардынаваць з балтыйскімі краінамі і Польшчай, і мне здаецца, у нас атрымліваецца.
Напрыклад, на днях на Радзе міністраў унутраных спраў Эўразьвязу, дзе я таксама была ў Брусэлі, мы прынялі сумесную заяву, у якой згадваецца ў тым ліку і недапушчальнасьць выкарыстаньня міграцыі як гібрыднай пагрозы. І наша настойлівая просьба ўключыць гэты пункт у сумесную заяву ўсіх міністраў Эўразьвязу сустрэла разуменьне. Нам неабходна працаваць з краінамі-крыніцамі міграцыі, пераконваць іх у тым, што ня трэба супрацоўнічаць зь Беларусьсю, ствараць маршруты так званага «турызму». Гэта вельмі важны фронт работ, і наша Міністэрства замежных спраў, вядома, шмат у чым дапамагае і працуе з гэтым.
І так, гэта тое, што мы можам вырашыць толькі сумесна з Эўразьвязам. І вядома, нам патрэбна дапамога ў дачыненьні да тых людзей, якія ўжо трапілі ў Латвію, асабліва да надзвычайнай сытуацыі, і падалі заяву аб прытулку. Дапамога для таго, каб ацаніць індывідуальна кожнага зь іх і зразумець, ці ёсьць у яго нейкія падставы прасіць прыстанішча ў ЭЗ і канкрэтна ў Латвіі. Нам, безумоўна, патрэбна дапамога для таго, каб хутчэй праводзіць інтэрвію, хутчэй аналізаваць інфармацыю, і гэтай дапамогі мы папрасілі.
ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: Беларускія памежнікі штурхаюць мігрантаў на тэрыторыю Латвіі, не пускаючы назад у Беларусь. ВІДЭА— Калі я правільна памятаю, то рэжым надзвычайнай сытуацыі ў памежнай зоне ў Латвіі дзейнічае да лістапада?
— Так, ён уведзены на тры месяцы.
— Што павінна адбыцца, каб гэты рэжым спыніў сваё дзеяньне?
— Спыніцца паток, або мы працягнем рэжым НС. Але, магчыма, гэта зьменіцца на нейкі крыху іншае рэгуляваньне. Залежыць ад таго, якая будзе сытуацыя на той момант.
— Я правільна разумею, што паток незаконных мігрантаў спачатку быў больш інтэнсіўны, а цяпер ён меншы? Ці гэтая тэндэнцыя прыкладна аднолькавая?
— Ён то крыху ўзрастае, то некалькі дзён наогул няма нікога, то зноў 60 спробаў было, 100 спроб, потым зноў 30, 20. Гэта значыць, нельга спрагназаваць.
— Тым ня менш гэта дзясяткі чалавек кожны дзень.
— Ці бываюць дні, калі ніводнаго. Гэта значыць, усё досыць нестабільна.