З афіцыйных паведамленьняў вядома, што расейскія войскі ў Беларусі разьмесьцяцца на шэрагу палігонаў ля межаў Беларусі з Украінай, Польшчай і Літвой. Гэта Обуз-Лясноўскі, Берасьцейскі, Гожаскі, Асіповіцкі і Даманаўскі палігоны. Акрамя іх, для правядзеньня вучэньняў плянуюць выкарыстаць чатыры вайсковыя аэрадромы — у Мачулішчах, Лідзе, Баранавічах і Лунінцы. Гэтак вынікае з паведамленьняў Міністэрстваў абароны Беларусі і Расеі.
У той жа час відавочцы паведамляюць, што зборы расейскай вайсковай тэхнікі і салдатаў заўважалі і ў іншых месцах Беларусі. Нават там, дзе вайсковых палігонаў няма і ніколі не было. Найбольш такіх паведамленьняў з Рэчыцы, разьмешчанай за некалькі дзясяткаў кілямэтраў ад мяжы з Украінай. Паводле сьведчаньняў жыхароў гораду, расейцы ў Рэчыцы ня толькі разгружаюць зброю з чыгуначных плятформаў, але і занялі як мінімум два закінутыя заводы.
Зьяўленьне расейскіх вайскоўцаў на чыгуначных вузлах і аўтамабільных дарогах Беларусі актыўна абмяркоўваюць у тэлеграм-чатах. У рэдакцыі недзяржаўных СМІ, у тым ліку Свабоды, рэгулярна дасылаюць фота і відэа зь перамяшчэньнямі расейскіх войскаў. Раніцай 9 лютага, напрыклад, непадалёк ад Берасьця заўважылі групу расейскіх баявых верталётаў. Паведамленьні пра расейскія войскі таксама зьяўляюцца і ў афіцыйных СМІ. Прычым ня толькі на дзяржаўнай тэлевізіі і ў цэнтральных газэтах.
Свабода заўважыла, што мясцовыя газэты памежных з Украінай раёнаў Беларусі амаль адначасова апублікавалі шэраг паведамленьняў пра вучэньні з баявой стральбой у пэрыяд афіцыйнага правядзеньня вучэньняў «Саюзная рашучасьць — 2022».
Паводле абвестак, гэтыя вучэньні будуць адбывацца ня ў тых месцах, якія Міністэрства абароны Беларусі вызначыла як афіцыйныя для вучэньняў «Саюзная рашучасьць — 2022».
«Сьмяротная небясьпека»
Паведамленьне нараўлянскай газэты «Прыпяцкая праўда» было апублікаванае 7 лютага. Яно кароткае, але зьмяшчае пацьверджаньне таго, што манэўры зьяўляюцца часткай анансаванай «Саюзнай рашучасьці — 2022».
«У пэрыяд з 10 па 20 лютага на асобных участках Нараўлянскага раёну будуць праходзіць сумесныя мерапрыемствы Ўзброеных сіл Рэспублікі Беларусь і Расейскай Фэдэрацыі ў рамках вучэньняў «Саюзная рашучасьць — 2022», — гаворыцца там.
8 лютага лельчыцкае выданьне «Светлае жыццё» паведаміла, што ў пэрыяд з 14 па 16 лютага 2022 году на тэрыторыі былога палігону, які мяжуе з населенымі пунктамі Нова-Палесьсе, Ударнае, Замошша, Убарцкая Рудня, Ветвіца, Сярэднія Печы, Сіманічы, Сіманіцкая Рудня, Слабада, Іванава Слабада, Тонеж, Тонеская Рудня, Карма, Дзяржынск, будуць праводзіцца вучэньні з баявой стральбой.
«Небясьпечна для жыцьця»
«У пэрыяд з 14 па 16 лютага 2022 году на тэрыторыі былога палігону, якая мяжуе з населенымі пунктамі Луткі, Талмачова, Кароцічы, Аздамічы, Цярэблічы, Мачуль, Велямічы, Альпень, Рубель, Хатамель, Старына, Адвяржычы, Манькавічы, Малыя Вікоры, Струга, Ямнае, Вузьляжжа, Усьцімле, Альманская Кашара, Альманы, будуць праводзіцца вучэньні з баявой стральбой», — паведаміла 8 лютага выданьне «Навіны Століна».
Акрамя згаданых у цытаце населеных пунктаў, у невялікім паведамленьні таксама пералічваецца яшчэ больш за 20 вёсак, тэрыторыя побач зь якімі абвешчаная «забароненай зонай».
«Зьяўленьне на ўказанай тэрыторыі небясьпечнае для жыцьця!.. Вы падвяргаецеся сьмяротнай небясьпецы! — папярэджвае раёнка. — Каб пазьбегнуць няшчасных выпадкаў і ахвяр пры правядзеньні баявой стральбы, катэгарычна забараняецца збор мэталічнага лому і асабліва неразарваных снарадаў, бо пры мінімальным перамяшчэньні такога снарада ён можа падарвацца».
Акрамя гэтага, на абазначанай тэрыторыі, паводле раённай газэты, будзе забаронены «праезд і праход усіх грамадзян». А таксама нарыхтоўка дроў і збор ламачча, паляваньне, рыбалка і «знаходжаньне зь іншых прычынаў».
Вучэньні могуць закрануць тэрыторыі заказьнікаў і нацпарку
З Украінай мяжуе 15 раёнаў Беларусі — 7 у Берасьцейскай вобласьці і 8 у Гомельскай. Як мінімум у 4 зь іх заплянавалі вайсковыя вучэньні з баявой стральбой. Да згаданых у публікацыях раёнак Нараўлянскага, Лельчыцкага і Столінскага яшчэ можа дадаць Берасьцейскі, дзе разьмешчаны аднайменны дзейны палігон. Правядзеньне вучэньняў там анансавалася ад самага пачатку. Іншыя раённыя выданьні памежных рэгіёнаў інфармацыі аб расейска-беларускіх вучэньнях на сваёй тэрыторыі пакуль не публікавалі.
Анансаваная лельчыцкай і столінскай раённымі газэтамі баявая стральба будзе праходзіць на тэрыторыі былых вайсковых палігонаў, якія былі створаныя на тэрыторыі Беларусі ў савецкія часы, а ў сярэдзіне 90-х паступова выйшлі з ужытку. Пры гэтым частка такіх палігонаў была пераўтвораная ў прыродныя заказьнікі.
Некаторыя населеныя пункты, вакол якіх, паводле лельчыцкай газэты, будзе праводзіцца баявая стральба, разьмешчаныя побач з Нацыянальным паркам «Прыпяцкі». Паводле столінскай раёнкі, вайсковыя вучэньні на тэрыторыі раёну часткова закрануць ляндшафтны заказьнік «Альманскія балоты». Названыя ў публікацыі газэты населеныя пункты знаходзяцца ў ягоных ваколіцах.
Пагроза нападу Расеі на Ўкраіну
- А 5-й гадзіне раніцы 24 лютага 2022 году кіраўнік Расеі Ўладзімір Пуцін заявіў пра пачатак ваеннай апэрацыі супраць Украіны на Данбасе па просьбе груповак «ДНР» і «ЛНР». 21 лютага падчас тэлезвароту да расейцаў Пуцін назваў так званыя «ДНР» і «ЛНР» незалежнымі дзяржавамі ў межах абласьцей. 22 лютага Савет Фэдэрацыі ратыфікаваў гэтае рашэньне.
- Расейскія войскі атакавалі ў тым ліку з тэрыторыі Беларусі, выкарыстоўваючы лётнішчы, базы і дарогі. Прадстаўнікі рэжыму Лукашэнкі апраўдваюць вайну, яго праціўнікі лічаць тэрыторыю Беларусі акупаванай, многія заклікаюць да супраціву расейскім захопнікам.
- Насуперак заявам Пуціна пра атакі выключна на вайсковыя аб'екты, расейцы бамбяць школы, дзіцячыя садкі і жылыя кварталы ўкраінскіх гарадоў.
- 2 красавіка 2022 году, пасьля вызваленьня гораду Буча пад Кіевам, фотакарэспандэнты апублікавалі дзясяткі фотаздымкаў, на якіх відаць сотні нябожчыкаў, ахвяр масавых забойстваў, учыненых расейскімі войскамі. Многія пахаваныя ў стыхійных брацкіх магілах. Вялікія разбурэньні прынесла расейская акупацыя і Барадзянцы.
- З 24 лютага Расея захапіла толькі адзін абласны цэнтар — Херсон. Расейскія войскі адступілі зь яго і з правабярэжнай часткі Херсонскай вобласьці ў лістападзе 2022 году. Горад быў акупаваны расейскімі войскамі ў першыя дні вайны фактычна без баёў. Увосень 2022 году ўкраінскія войскі правялі маштабны контранаступ, у выніку якога расейскія сілы пакінулі большасьць сваіх пазыцый у Харкаўскай вобласьці.
- Нягледзячы на першапачатковыя заявы Пуціна пра тое, што акупацыя ўкраінскіх тэрыторыяў не ўваходзіць у пляны ўварваньня, 30 верасьня 2022 году была абвешчана анэксія чатырох вобласьцяў Украіны (Данецкай, Запароскай, Луганскай і Херсонскай), у тым ліку і тэрыторыяў, якія Расея не кантралявала.
- 21 верасьня 2022 году Пуцін заявіў пра мабілізацыю ў Расеі. Пасьля гэтай заявы тысячы расейцаў накіраваліся на памежныя пункты і пачалі выяжджаць у Грузію, Казахстан, Армэнію, Манголію, Фінляндыю і іншыя краіны. У самой Расеі праціўнікі вайны падпалілі некалькі вайсковых камісарыятаў.
- У 2023 годзе Лукашэнка і Пуцін заявілі пра разьмяшчэньне ў Беларусі расейскай ядзернай зброі. 13 чэрвеня Лукашэнка сказаў, што частка ядзернай зброі ўжо дастаўлена з РФ у Беларусь. 16 чэрвеня Пуцін таксама заявіў, што першыя ядзерныя зарады ўжо дастаўленыя на тэрыторыю Беларусі, а астатнюю частку перамесьцяць «да канца лета або да канца году».
- 3 верасьня ўкраінскі брыгадны генэрал Аляксандар Тарнаўскі заявіў, што Ўзброеныя сілы Ўкраіны прарвалі першую лінію абароны на запароскім кірунку, на якую расейцы выдаткавалі больш за ўсё рэсурсаў.
- У канцы 2023 і на пачатку 2024 расейцы працягвалі масавыя абстрэлы ўкраінскіх гарадоў: Дніпры, Кіеве, Харкаве, Адэсе і іншых месцах дзясяткі людзей загінулі і атрымалі раненьні. Украінскі бок у адказ абстрэльваў расейскі Белгарад, некалькі чалавек загінулі. Узброеныя сілы дзьвюх краін рэгулярна атакуюць падкантрольныя адна адной тэрыторыі бесьпілётнікамі.
- Агулам з пачатку 2024 году ўкраінскія дроны пашкодзілі 18 расейскіх НПЗ, што прывяло да скарачэньня вытворчасьці амаль на 14%. У сакавіку былі атакаваныя такія абʼекты, як Разанскі НПЗ «Раснафты» і завод «Лукойла» ў Кстове ў Ніжагародскай вобласьці. Абодва ўваходзяць у топ-10 найбуйнейшых НПЗ Расеі і забясьпечваюць бэнзінам Маскву.
- 6 жніўня 2024 году Ўкраіна пачала апэрацыю ў Курскай вобласьці. 19 жніўня прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі заявіў, што пад кантролем Украіны ў ходзе апэрацыі Ўзброеных сілаў Украіны знаходзяцца 92 паселішчы Курскай вобласьці Расеі. Галоўнакамандуючы Ўзброенымі сіламі Ўкраіны Аляксандар Сырскі ўдакладніў, што такіх населеных пунктаў 82. Улады Ўкраіны заявілі пра стварэньне ваенных камэндатураў і арганізацыі перадачы «гуманітарнай дапамогі ў населеныя пункты, якія знаходзяцца пад кантролем Украіны». Экспэрты Інстытуту вывучэньня вайны, прааналізаваўшы заявы і відэаматэрыялы з геалякацыяй, выказалі меркаваньне, што Ўкраіна кантралюе ў Курскай вобласьці ня ўсю тэрыторыю ў заяўленых межах прасоўваньня.
- 16-18 жніўня ўкраінскія сілы падарвалі тры масты, якія мелі стратэгічнае значэньне для матэрыяльна-тэхнічнага забесьпячэньня групоўкі расейскіх войскаў ва Ўкраіне і вайсковай авіяцыі, якая базуецца ў Курскай вобласьці.
- 17 лістапада Джо Байдэн зьняў абмежаваньні на нанясеньне ўдараў амэрыканскай дальнабойнай зброяй па тэрыторыі Расеі.
- Незалежная праверка інфармацыі пра ваенныя дзеяньні, якую даюць афіцыйныя асобы розных бакоў, не заўсёды магчымая.
