Лінкі ўнівэрсальнага доступу

Праз расейскі «падатковы манэўр» Беларусь рэзка зьніжае экспартнае мыта на нафту і нафтапрадукты


НПЗ пад Мазыром на адгалінаваньні нафтаправода «Дружба»
НПЗ пад Мазыром на адгалінаваньні нафтаправода «Дружба»

Ад 1 студзеня 2022 году стаўкі экспартнага мыта на нафту і асноўныя нафтапрадукты зьнізяцца амаль на траціну, што вынікае з рашэньня Савету Міністраў.

Згодна з урадавай пастановай, апублікаванай на Нацянальным прававым інтэрнэт-партале, ад 1 студзеня экспартнае мыта на нафту панізіцца адразу на 30 даляраў і складзе 46,7 даляра за 1 тону.

На прамагонны бэнзін стаўка зьменшыцца да 25,6 даляра за 1 тону з ранейшых 42,6; на таварныя бэнзіны, дызэльнае паліва, дыстыляты, бэнзол, талюол і іншае — да 14 даляраў за 1 тону з колішніх 23,2.

Рэзкае зьніжэньне экспартнага мыта на нафту і нафтапрадукты экспэрты зьвязваюць з чарговым этапам рэалізацыі ў Расеі так званага падатковага манэўру ў нафтавай сфэры. Паводле беларускіх уладаў, выдаткі Менску ад яго рэалізацыі ў выглядзе падаражэньня паставак нафты і паэтапнай адмовы ад экспартнага мыта складуць каля 10 млрд даляраў цягам 2019–2024 гадоў.

Беларусь ад 2010 году ўніфікуе стаўкі экспартнага мыта зь дзейнымі ў Расеі. У адпаведнасьці з дамоўленасьцямі ў рамках Эўразійскага эканамічнага саюзу, з 2015 годгу ўсе экспартныя мыты на нафту і нафтапрадукты застаюцца ў беларускім бюджэце. Як відаць, іх доля з кожным годам усё меншая.

Што важна ведаць пра расейскі падатковы манэўр

Нафтавы падатковы манэўр у Расеі — паступовая замена спагнаньня экспартнага мыта падаткам на здабычу карысных выкапняў (ПЗКВ). Экспартнае мыта будзе зьмяншацца адначасова з павелічэньнем ПЗКВ.

  • Расея пачала рэалізацыю падатковага манэўра зь 2019 году.
  • Да канца 2018 году экспарт сырой нафты ў Расеі абкладаўся экспартным мытам у памеры 30% ад цаны. Мыта не спаганялася з паставак на ўнутрырасейскі рынак і ў межах квоты ў Беларусь.
  • У 2017-2018 гадах квота на пастаўкі бязмытнай расейскай нафты для Беларусі складала 24 млн тон (18 млн тон перапрацоўвалі беларускаія НПЗ, 6 млн тон ішлі на рээкспарт).
  • Беларусь мела права абкладаць экспартным мытам свае нафтапрадукты, вырабленыя з расейскай бязмытнай нафты, якія прадавала ў трэція краіны. Беларускае мыта ішло ў беларускі бюджэт.

Страты і кампэнсацыя

  • У сьнежні 2018 г. у адміністрацыі Лукашэнкі сьцьвярджалі, што за 3 апошнія гады Беларусь недаатрымала $3,6 млрд, а за наступныя 4 гады недаатрымае $11 млрд пры найгоршым разьвіцьці падзей.
  • Паводле падлікаў рэйтынгавага агенцтва Fitch, наўпроставыя страты беларускай эканомікі складуць $10,6 млрд цягам 2019–2024 гг.
  • Дырэктар дасьледніцкага цэнтру ІПМ Аляксандар Чубрык падлічыў, што страты для бюджэту Беларусі ў 2019 годзе склалі $272,3 млн. ​
  • У кастрычніку 2018 Расея абяцала пералічыць у бюджэт Беларусі каля $405 млн у якасьці аплаты экспартнага мыта за нафту. Пазьней у кампэнсацыі адмовілі.
  • 18 сьнежня 2019 расейскі партал РБК паведаміў са спасылкай на свае крыніцы, што Расея кампэнсуе Беларусі страты ад манэўра праз зваротны акцыз для беларускіх НПЗ. Суму субсыдыяў ацанілі ў $1,5 млрд. Афіцыйнага пацьвярджэньня гэтай інфармацыі не было.

Кароткая гісторыя нафтагазавых канфліктаў Беларусі і Расеі

Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG