Беларускія ўлады дэманструюць «беспрэцэдэнтны ўзровень ціску на ўдзельнікаў сёлетняга выбарчага працэсу», заявілі аўтары тыднёвай справаздачы кампаніі назіраньня «Праваабаронцы за свабодныя выбары».
Паводле праваабаронцаў, у Беларусі ўжо 25 палітвязьняў, большасьць зь якіх звязаныя з удзелам у выбарчай кампаніі: прэтэндэнты ў кандыдаты, кіраўнікі і сябры ініцыятыўных групаў, блогеры.
Працягваецца судовы перасьлед удзельнікаў акцый салідарнасьці, якія праходзілі ў Менску і рэгіёнах, адзначаецца ў справаздачы.
«Непрапарцыйна жорсткія дзеяньні супрацоўнікаў міліцыі ў затрыманьні мірных грамадзянаў толькі за факт знаходжаньня iх на вуліцах справакавалі рэакцыю ў адказ, у тым ліку з ужываньнем сілы ў дачыненьні да прадстаўнікоў сілавых органаў, што прывяло да завядзеньня крымінальных спраў», — гаворыцца ў дакумэнце.
Праваабаронцы канстатуюць, што падача скаргаў і зваротаў па-ранейшаму застаецца неэфэктыўным сродкам абароны парушаных выбарчых правоў як асобаў, якія вылучаюцца кандыдатамі ў прэзыдэнты, так і іншых удзельнікаў выбараў і назіральнікаў.
У справаздачы за мінулы тыдзень таксама паведамляецца, што прадстаўнікі міжнародных арганізацый і ўрадаў замежных краін выказалі занепакоенасьць адмовай у рэгістрацыі ў якасьці кандыдатаў некаторых прэтэндэнтаў, рэпрэсіямі супраць апазыцыйных палітыкаў, масавымі затрыманьнямі на мірных акцыях.
Упершыню за гісторыю незалежнай Беларусі прадстаўнікі Бюро АБСЭ ў дэмакратычных інстытутах і правах чалавека ня будуць назіраць за выбарамі. Гэта ўскладніць і без таго праблематычны падлік галасоў, канстатуюць назіральнікі.
Кампанію «Праваабаронцы за свабодныя выбары» праводзяць праваабарончы цэнтар «Вясна» і Беларускі Хэльсынскі камітэт.
Прэзыдэнцкія выбары — 2020 у Беларусі. Што важна ведаць
- Шостыя ў гісторыі сувэрэннай Беларусі выбары прэзыдэнта прызначаныя на нядзелю, 9 жніўня 2020 году.
- 65-гадовы Аляксандар Лукашэнка кіруе дзяржавай 25 гадоў. Ніводныя прэзыдэнцкія выбары (2001, 2006, 2010, 2015), апроч першых (1994 год), не прызналі свабоднымі і справядлівымі на міжнародным узроўні.
- Старшыня ЦВК Лідзія Ярмошына адхіліла прапановы праваабаронцаў аб дыстанцыйных прэзыдэнцкіх выбарах у час эпідэміі COVID-19, бо «часу для прыняцьця гэтых захадаў ужо няма». Лукашэнка ня бачыў падставаў пераносіць выбары праз пандэмію.
- ЦВК зарэгістраваў 15 ініцыятыўных груп з 55 заявак.
- Аўтару YouTube-канала «Страна для жизни» Сяргею Ціханоўскаму Цэнтральная выбарчая камісія адмовіла ў рэгістрацыі ініцыятыўнай групы, бо ён адбываў 15 сутак арышту і ня мог асабіста падаць дакумэнты. Тады сваю ініцыятыўную групу ў ЦВК заявіла жонка блогера Сьвятлана Ціханоўская.
- 29 траўня на перадвыбарчым пікеце жонкі затрымалі Ціханоўскага і яшчэ 9 чалавек. Лукашэнка казаў пра акалічнасьці затрыманьня за 4 гадзіны да таго, як яно адбылося.
- 11 чэрвеня ў «Белгазпрамбанку» і шэрагу іншых кампаній прайшлі ператрусы. У Камітэце дзяржкантролю заявілі, што завялі крымінальныя справы аб легалізацыі сродкаў, атрыманых злачынным шляхам, і аб ухіленьні ад сплаты падаткаў у асабліва буйным памеры. Старшыня КДК Іван Тэртэль сьцьвярджаў, што да гэтых спраў мае дачыненьне патэнцыйны кандыдат у прэзыдэнты Віктар Бабарыка. Роўна за 4 гадзіны да заявы Дзяржкантролю Аляксандар Лукашэнка расказаў пра акалічнасьці «справы „Белгазпрамбанку“».
- 18 чэрвеня Віктара Бабарыку і яго сына, кіраўніка ініцыятыўнай групы Эдуарда Бабарыку затрымалі.
- 14 ліпеня ЦВК зарэгістраваў кандыдатамі ў прэзыдэнты Аляксандра Лукашэнку, Сьвятлану Ціханоўскую, Ганну Канапацкую, Андрэя Дзьмітрыева і Сяргея Чэрачня. Не зарэгістравалі Віктара Бабарыку і Валера Цапкалу.
- Ад пачатку выбарчай кампаніі праваабаронцы налічылі больш за 1300 затрыманых: удзельнікі «ланцугоў салідарнасьці», сябры ініцыятыўных груп, актывісты, палітыкі, блогеры, журналісты і проста мінакі на вуліцы. Сотні чалавек пакаралі адміністрацыйнымі арыштамі і аштрафавалі.