Псыхоляг Вікторыя Сьмірнова і стваральніца ініцыятывы Радзіны — #янарадзілатут Вераніка Заўялава, якія маюць досьвед родаў у шпіталі і дома, адстойваюць права жанчыны нараджаць дома. Доктар-гінеколаг, шматдзетная маці і кіраўніца мэдычнага цэнтру «Пенгеамедікал» Тацяна Гайлеш выступае супраць хатніх родаў. А амэрыканская беларуска, маці трох дзяцей Каця Муніц тлумачыць, чаму ў ЗША аддала перавагу хатнім родам.
«У радзільні мне было псыхалягічна і фізычна вельмі дыскамфортна»
Ганна Соўсь: Вікторыя і Вераніка, з вашага пункту гледжаньня, у чым перавага хатніх родаў? У якіх выпадках яны магчымыя, у якіх не?
Вікторыя Сьмірнова: Я нараджала дома другое дзіця. У мяне быў досьвед першых родаў у радзільні, дзе мне было псыхалягічна і фізычна вельмі дыскамфортна... Другое дзіця я вырашыла нарадзіць дома, у мяне была на падстрахоўцы бальніца, была машына, у 5 хвілінах ад дома была радзільня, якая была гатовая мяне прыняць, зь якой была дамоўленасьць. Я нараджала з кампэтэнтнай, адукаванай хатняй акушэркай. І маё дзіця нарадзілася дома, я ўласна яе прыняла, акушэрка дапамагла з плацэнтай, пупавіну перарэзала, усё было вельмі чыста, вельмі спакойна і вельмі гарманічна.
Што тычыцца таго, каму роды дома падыходзяць, каму не, то я думаю, што яны падыходзяць жанчыне, якая дакладна ведае, што яна здаровая, якой лекары сказалі, што яна здаровая. Я назіралася ўсю цяжарнасьць, я рабіла ўсе УГД, пільна сачыла за сваім здароўем, і ў выніку ўжо ў канцы цяжарнасьці было прынятае рашэньне, што, магчыма, я буду нараджаць дома. Так яно і сталася. Калі жанчына не здаровая, я думаю, ёй варта ўсё-такі ехаць у радзільню.
Ганна Соўсь: Вікторыя, а каб у вас не было адмоўнага досьведу родаў у шпіталі, ці вы пайшлі б на хатнія роды?
Вікторыя Сьмірнова: Я не магу адказаць на гэтае пытаньне, таму што многія мой досьвед родаў у радзільні не палічылі б за адмоўны. Справа ў тым, што ёсьць катэгорыя жанчын і мужчын, якая маюць крыху большую адчувальнасьць і ўспрымальнасьць да таго, што робяць зь іх целам, як зь імі размаўляюць і як да іх ставяцца. Я належу да такой катэгорыі, мне не падышла радзільня.
«І бальнічныя, і хатнія роды зьяўляюцца роўнымі альтэрнатывамі»
Вераніка Заўялава: Я лічу, што роды дома — гэта роды па-за мэдычным пратаколам. Дом — гэта нават ня месца, дом — гэта бясьпечнасьць і камфорт. Я не прапагандую лепшы спосаб нарадзіць. Пытаньне тут хутчэй у сутнасьці родаў і патрэбы жанчыны ў родах. Калі казаць пра роды, то гэта фізіялягічны працэс, а фізіялягічнаму працэсу патрэбная абарона і бясьпека, патрэбны камфорт, інакш калі ўсяго гэтага няма, узьнікаюць праблемы, якія трэба вырашаць клінічна.
І дзе ёсьць гэтыя ўмовы бясьпекі і камфорту? Мы бачым, што жанчыны, незадаволеныя ўмовамі ў лякарні, выбіраюць хатнія роды. І ў выпадку, калі гэты выбар не падтрымліваецца сыстэмай аховы здароўя, узьнікае канфлікт. Ці ёсьць сыстэма дапамогі пры родах, арыентаваная на жанчыну і дзіця? Тады падтрымліваюцца і хатнія роды, і радзільныя цэнтры, і радзільні. У адпаведнасьці з асноўнай рэкамэндацыяй Сусьветнай арганізацыі аховы здароўя можна казаць, што і бальнічныя, і хатнія роды зьяўляюцца роўнымі альтэрнатывамі. І інфармаваны выбар жанчыны паміж гэтымі альтэрнатывамі — гэта тое, што павінна паважацца.
жанчыны, незадаволеныя ўмовамі ў лякарні, выбіраюць хатнія роды
Не даказана, што роды дома зьяўляюцца больш рызыкоўнымі, чым роды ў мэдычнай установе, калі гаворка ідзе пра роды нізкай рызыкі. Прычым, калі гэта паўторныя роды, то гаворыцца пра тое, што вынікі нават лепшыя, задаволенасьць жанчыны родамі па-за радзільняй нашмат вышэйшая. То бок для жанчын выбар — у тым, дзе ў цэнтры ўвагі знаходзяцца яе патрэбы і яе бясьпека.
У першых родах я чакала, што ў абласной радзільні ў Менску ёсьць умовы радзільнага цэнтру. Мне абяцалі гэта на курсах падрыхтоўкі да родаў. Я трапіла туды ў трэніровачных схватках. У нас няма, на жаль, паслуг акушэрскіх кансультацый... Калі на працягу дня ў мяне разьвіваліся схваткі, я не магла прыняць рашэньне, што гэта — сапраўдная родавая дзейнасьць і ці ёсьць яшчэ магчымасьць чакаць, таму я паехала ў радзільню. А выйсьці адтуль на свабоду было дастаткова складана.
выйсьці адтуль на свабоду было дастаткова складана
Аказалася, што там няма тых умоваў, пра якія кажуць. Там ёсьць вельмі маленькая палата, у якой знаходзяцца іншыя жанчыны. Калі ў мяне пачынаюцца роды, а астатнія сьпяць, то я ўсю ноч праводжу на калідоры. Далей пастаянна мэдычныя агляды, ляжаньне на сьпіне з электронным кантролем сэрцабіцьця плода. Само ляжаньне на сьпіне стварае праблему, стварае гіпаксію для дзіцяці, і пастаяннае ўмяшаньне стварае напружаньне, не дазваляе родам разьвівацца найлепшым спосабам. Менавіта вось гэтае мэдычнае суправаджэньне стварае праблему. Няма ўмоваў радзільнага цэнтру.
Да другіх родаў я ўжо ведала пра тое, што гэтых умоваў у бальніцы няма. У мяне быў намер арганізаваць хатнія роды ў другой цяжарнасьці. Трэба разумець, што гэта не трывіяльнае пытаньне. Па-першае, прапанова акушэрскіх паслугаў крайне абмежаваная. У нас вельмі мала акушэрак, якія пагодзяцца суправаджаць хатнія роды. За гэта неабходна плаціць — мы знаходзімся не ў Вялікабрытаніі, не ў іншай краіне, дзе на гэта дае грошы дзяржава ці гэта забясьпечана страхоўкай. Да таго ж пасьля родаў я не магу быць дома зь дзіцём і аднаўляцца, мне трэба бегаць у суд, рэгістраваць дзіця, мне трэба прымаць многа людзей — органы апекі, жаночую кансультацыю, пэдыятраў, якія часьцей за ўсё будуць выказваць шмат незадаволенасьці. Гэта стварае яшчэ дадатковыя праблемы. Я думала пра хатнія роды, але я не пасьпела іх для сябе арганізаваць.
паехала я туды ўжо пасьля гадзін 6-7 пасьля адыходу водаў, калі я сапраўды разумела, што мне застаецца вось-вось нарадзіць
Роды пачаліся за тыдзень да меркаванай даты з адыходу водаў. Гэта той выпадак, калі кажуць, што трэба тэрмінова ехаць у бальніцу, але гэтак кажуць у нас. У многіх краінах іншы падыход, можна заставацца дома. Пасьля адыходу водаў я чакала разьвіцьця родавай дзейнасьці. У мяне была заключаная дамова на той момант пра партнэрскія роды з другой радзільняй, і я зьбіралася нараджаць з памочніцай у родах, што таксама крайне складана ў нашай радзільні арганізаваць, але гэта ў мяне атрымалася. І паехала я туды ўжо пасьля гадзін 6-7 пасьля адыходу водаў, калі я сапраўды разумела, што мне застаецца вось-вось нарадзіць. Я магла і не пасьпець, канешне...
«Кожныя роды, нават у здаровай жанчыны — гэта парахавая бочка»
Ганна Соўсь: Тацяна, вашай малодшай дачцэ цяпер паўтара году. Усіх сваіх дзяцей вы нараджалі ў шпіталі. Вы ня толькі доктар паводле адукацыі, але і дыплямаваны псыхоляг. Як доктар вы маеце стаж працы 24 гады, зь іх 12 гадоў у стацыянары ( у тым ліку і вядзеньне родаў). Якія вашыя аргумэнты, чаму вы супраць хатніх родаў? Ці вы катэгарычна супраць?
Тацяна Гайлеш: Насамрэч я катэгарычна супраць. У сваёй працы я сутыкалася з ускладненьнямі, якія магчымыя, бываюць пры абсалютна нармальных натуральных родах. Мы, акушэр-гінеколягі, паміж сабой кажам, што кожныя роды, нават тыя, якія пачынаюцца ідэальна ў здаровай жанчыны — гэта парахавая бочка. Невядома як, у які момант можа памяняцца сытуацыя. І часам ёсьць неабходнасьць прымаць нейкае рашэньне для ратаваньня дзіцяці, жанчыны літаральна ў сэкунды, хвіліны. І ў нас бывае, што шмат часу для гэтага няма. Дзякуй Богу, гэтыя адхіленьні крайне рэдкія. Але калі гэта адбываецца з табой, тваім блізкім не лягчэй ад таго, што гэта рэдкі выпадак. Таму мы катэгарычна супраць, таму што ўсё-такі роды павінныя быць у стацыянары.
Дзіця мае права на кваліфікаваную дапамогу. Жанчына гэтак жа сама павінна атрымліваць яе ў поўным аб’ёме, не дай Бог, будзе нейкае адхіленьне. І гэтыя адхіленьня часам нельга прагназаваць на 100%. На маіх вачах сыходзілі дзеці, жанчыны, мы іх выцягвалі, былі тыя, каго мы не змаглі ўратаваць, і вось усё гэта бачачы на свае вочы, я нікому ня раю ісьці на такія рызыкі. Добра, калі ўсё добра канчаецца, але бывае ня ўсё добра. І лепей перастрахавацца.
«З акушэркай дома нашмат лепей і больш натуральна»
Каця Муніц: У ЗША я нарадзіла дома малодшага сына 8 гадоў таму і дачку каля году таму. Наша страхоўка не пакрывала роды, таму мы шукалі іншы варыянт. Знайшлі акушэрку, гэта было нашмат больш зручна і танна. Жанчына прыходзіла дадому, вяла ўсю цяжарнасьць індывідуальна. Празь яе адбываліся ўсе дасьледаваньні, аналізы. Гэта было ўдвая таньней за шпіталь. Гэта была асноўная прычына, чаму мы ўзялі акушэрку. У мяне быў досьвед шпіталя, у якім я нараджала першага сына. Магу сказаць, што з акушэркай нашмат лепей і больш натуральна.
Ганна Соўсь: Трэцяе дзіця вырашылі нараджаць дома таксама з фінансавых прычынаў альбо проста больш былі да спадобы хатнія роды?
Каця Муніц: Пасьля нараджэньні малодшага сына ў мяне не было і думкі, што я пайду ў шпіталь нараджаць. Усе расказваюць свае гісторыі пра роды ў шпіталі, скардзяцца, што дактары робяць тое, што яны бы не хацелі бы. Напрыклад, калі было «кесарава», то другі раз не дазваляюць нараджаць самім і ізноў робяць «кесарава».
Суд у Віцебску: «Я ня бачу віны ў сьмерці дзіцяці»
Ганна Соўсь: У Віцебску працягваецца судовы працэс над маці, немаўля якой памерла памерла падчас хатніх родаў. Суд праходзіць у закрытым рэжыме, маці пагражае да трох гадоў зьняволеньня. У сеціве створаная пэтыцыя з заклікам вызваліць маці, больш за 8 тысяч з паловай тысяч чалавек пад ёй падпісаліся. Вераніка, Вікторыя, Тацяна, у гэтай сытуацыі, як вы лічыце, хто вінаваты ў сьмерці дзіцяці, хто і як мусіць быць пакараны і ці мусіць быць пакараны?
Вераніка Заўялава: Трэба ўзгадаць, што там ёсьць дзьве вэрсіі. Першая вэрсія абвінавачаньня — гэта хатнія роды, а вэрсія абвінавачанай палягае ў тым, што гэта былі імклівыя роды. Я насамрэч ня бачу віны ў сьмерці дзіцяці. Калі разглядаць першую вэрсію, хатнія роды, то мы можам казаць пра тое, што па-першае, мэдычная дапамога ў родах добраахвотная. Аказаньне мэдычнай дапамогі бяз згоды магчымае толькі ў дачыненьні да асобаў з захворваньнямі, якія ўяўляюць небясьпеку для акружаючых, зь цяжкімі псыхічнымі разладамі. Дапамога ў родах у такі пералік не ўваходзіць. То бок там гаворыцца пра нейкія падпіскі адмовы ад шпіталізацыі — калі яны былі, то на падставе чаго? Калі казаць пра неасьцярожную віну, можна ўзгадаць, што паводле нашага закону, закону аб ахове здароўя, гэта абсалютна дазволены выбар бацькоў, дзе нараджаць.
На што яшчэ могуць абапірацца бацькі? На тое, што статыстыка ў шэрагу дзяржаў пацьвярджае дастатковую бясьпечнасьць хатніх родаў. Ёсьць адпаведная навуковая літаратура, усе гэтыя веды дасяжныя. Ці можна прадбачыць магчымасьць наступленьня сьмерці дзіцяці ў родах? Яе можна меркаваць як у радзільні, так і дома. Мы бачым, што і ў радзільні паміраюць дзеці. Калі няма сытуацыі, калі ў жанчыны кровацячэньне, сэрцабіцьце дзіцяці падае, і ёй кажуць, што трэба тэрмінова рабіць «кесарава», а яна ў гэты момант садзіцца глядзець кіно, то напэўна, тут можна меркаваць пра неасьцярожную віну і абгрунтоўваць гэта з пункту гледжаньня права.
Мы бачым, што і ў радзільні паміраюць дзеці
Тут жа гаворка ідзе пра тое, што жанчына дастаткова здаровая і выбірае для сябе найбольш бясьпечны варыянт родаў, тады роды — легальныя. Калі нешта адбылося ў родах зь дзіцяці, то часьцей за ўсё можна казаць пра казус, невінаватае нанясеньне шкоды. Дзе няма віны, і няма адказнасьці.
«Яна ўжо сама сябе пакарала, яе нельга трымаць у СІЗА і судзіць»
Вікторыя Сьмірнова: Па-першае, мы не валодаем дастатковай колькасьцю інфармацыі. Тое, што пішуць у газэтах, пішуць у інтэрнэце — гэта два пункты гледжаньня, кожны з каторых ня можа быць ісьцінай. Адзінае, што мы ведаем — у родах загінула доўгачаканае і жаданае дзіця. Маці не была неадэкватным чалавекам, не была алькагалічкай, бамжыхай, то бок гэта чалавек у прынцыпе сярэднестатыстычны.
Што я магу ведаць пра гэтыя роды з інтэрнэту? У жанчыны былі паказаньні для шпіталізацыі. Яны маглі быць як сапраўды абгрунтаванымі, так і надуманымі, бо мы ўсе выдатна ведаем, як часта кладуць у нас на захаваньне жанчын і ці наогул нічога зь імі ня робяць, яны проста знаходзяцца ў лякарні, адпачываюць, ці ім колюць нейкія вітамінкі, і на гэтым усё канчаецца. Мяркуючы па тым, што ў нас зараз у СІЗА знаходзіцца жанчына з анэміяй, у яе ўсё-такі былі пэўныя сапраўдныя перадумовы для шпіталізацыі. Я б у гэтым выпадку дома не нараджала.
Я б у гэтым выпадку дома не нараджала
Яна свой выбар зрабіла, але ці можа суд яе асуджаць за гэты выбар? Я не лічу, што ў дадзеным выпадку яе можна судзіць. У выніку яе дзеяньняў і няшчасьця, якое здарылася, трымаць у СІЗА і судзіць нельга. Нават калі казаць з пазыцыі афіцыйнай мэдыцыны, а не чалавека, які нарадзіў дома, я скажу так: яна ўжо сама сябе пакарала, яе нельга трымаць у СІЗА і судзіць, і тым больш нельга рабіць з гэтага працэсу нейкі такі паказальны прэцэдэнт.
«Жанчына ўжо панесла пакараньне. Пытаньне іншае: якое пакараньне панясе другі бок?»
Ганна Соўсь: Тацяна, вы казалі, што ў вашай практыцы бываюць выпадкі, калі не ўдаецца выратаваць дзяцей. Як гэта адбываецца ў шпіталі, на каго ўскладаецца адказнасьць, як праходзіць разьбіральніцтва? І ў гэтай сытуацыі, на ваш погляд, хто вінаваты, хто мусіць быць пакараны і ці мусіць быць пакараны?
Тацяна Гайлеш: Сьмяротнасьць у аддзяленьні заўсёды разьбіраецца на ўзроўні бальніцы і больш высокім узроўні ў абавязковым парадку. Я лічу, што вінаватыя абодва бакі. Ісьціна заўсёды дзесьці пасярэдзіне. Жанчына ўжо панесла пакараньне. Пытаньне іншае: якое пакараньне панясе другі бок? Ня проста так яна стала нараджаць дома, як і многія іншыя. У іх былі пэўныя нэгатыўныя ўяўленьні, магчыма, асабісты досьвед у нашых радзільнях. Яны ж яго самі сабе не прыдумалі, значыць іх так сустракалі, ім так распавядалі. То бок ёсьць нейкая дастаткова вялікая доля віны з боку дзяржаўных структур дапамогі пры родах. І таму трэба не караць у гэтым выпадку, а рабіць высновы.
Я лічу, што вінаватыя абодва бакі
Ніхто з нас, ані сем’і, ані жанчыны, ані мы, дактары, ня хочам, каб нашы дзеці паміралі. Мы хочам, каб яны нараджаліся і жылі здаровымі. І тут трэба знаходзіць кампраміс, усё-такі трэба ісьці адзін да аднаго і размаўляць. Я — за роды ў спэцыяльных установах. Але яны павінныя праходзіць у такой атмасфэры, у такой абстаноўцы, каб тым было камфортна ўсім! Для жанчыны гэта нараджэньне яе доўгачаканага дзіця, але для мэдыкаў гэта праца. І калі мэдыкі ў такім загнаным стане, у сваім нэгатыве, яны таксама ў сыстэме працуюць маленькімі вінцікамі. Тут трэба новыя пэтыцыі, што давайце мы будзем гэтую сфэру рабіць больш духоўнай, больш псыхалягічна расслабленай. Там абсалютна павінен быць іншы падыход менавіта ў самой арганізацыі аховы здароўя.
Ганна Соўсь: А што ў іншым падыходзе вы б прапанавалі, абапіраючыся на ваш доўгі досьвед?
Тацяна Гайлеш: Па-першае, я б зьмяніла ўсю сыстэму і структуру, пры якой установа закрытая наглуха. Я бы патлумачыла што робяць. Я пачула выказваньні апанэнтак пра тое, што кладуць у шпіталь і колюць вітаміны. Трэба тлумачыць дзеля чаго яны колюць тыя самыя вітаміны. Кладуць у стацыянар цяжарных якраз-такі для прафіляктыкі магчымых ускладненьняў, і не заўсёды там трэба штосьці лекаваць. Але заўсёды трэба праводзіць прафіляктыку, а гэта і вітаміны ў тым ліку. Там цэлыя праграмы. Усё ня так проста і на паверхні.
Трэба разумець, што мы таксама хочам, каб у вас нараджаліся здаровыя дзеці. Патрэбныя абавязкова кабінэты псыхалягічнай разгрузкі для дактароў, бо яны не павінныя быць такімі перагружанымі працай і зьменамі. Не сакрэт, што ў нас дактары працуюць па паўтары зьмены, плюс начныя дзяжурства. Гэта вялікая нагрузка, амаль усе гінеколагі — жанчыны, дома ў іх свае сем’і, нейкія праблемы, а заробкі ва ўсіх аднолькавыя. На шчасьце, у нас ёсьць віп-палаты, можна заплаціць і будзе абсалютна іншы камфортны падыход, пры якім загадзя сям’я можа падысьці пазнаёміцца з мэдпэрсаналам, які будзе прымаць роды. І зараз гэта ёсьць. Вось гэта трэба больш распаўсюджваць.
мы таксама хочам, каб у вас нараджаліся здаровыя дзеці
Чалавек роды доўгачаканага дзіцяці аплаціць, калі ён будзе ведаць дзе, у якіх умовах, калі ён можа ўсё прагаварыць. У яго будзе знаёмы доктар, знаёмая акушэрка. Вось у такім варыянце ўсё добра. Наша дзяржава пакуль не гатовая да хатніх родаў. У нас бясплатная ахова здароўя. Калі нараджаць дома ў іншых краінах, захоўваецца маса ўмоваў і заканадаўча гэта дазволена. Нараджаць жанчына павінна ў 15 хвілінах язды ад буйной установы па дапамозе ў родах. Пад пад’ездам у яе павінна стаяць брыгада, а ў кватэры ў яе павінен быць на родах прафэсійны навучаны мэдпэрсанал. Мы гэтага сабе дазволіць ня можам. Калі мы гэтую брыгаду вырвем зь бясплатнай аховы здароўя, іншы не даатрымае. Калі мы хочам нараджаць дома, мы павінныя мяняць у гэты бок. А гэта страхавая мэдыцына, гэта абсалютна іншыя падыходы. А цяпер з тым, што ў нас зараз у дзяржаве, у эканоміцы, роды дома — гэта рызыка.
«Трэба зьмяніць падыход да родаў, адмовіцца ад улады і кантролю»
Ганна Соўсь: Крытыка мэдычнай сыстэмы Беларусі, розных яе галінаў — ад анкалёгіі да акушэрства і гінекалогіі — рэч распаўсюджаная і для яе ёсьць падставы. Добрыя словы ці словы падзякі гучаць значна радзей, чым крытыка. Апошнія гады ў сеціве адбылося шмат кампаній, падчас якіх жанчыны расказвалі пра жахі, праблемы і псыхалягічныя цяжкасьці ў шпіталях падчас родаў. У рамках нашай перадачы кожная з нас можа пашырыць гэтую крытыку, але давайце лепей скажам пра тое, што, з вашага пункту гледжаньня, можна і патрэбна зьмяніць у самой сыстэме? І як гэта можна зрабіць?
Вераніка Заўялава: Я ў многім падтрымліваю Тацяну. Яна сказала вельмі многа разумнага, але я лічу, што перамены павінныя адбывацца ў асноўным у галовах. То бок мэдыкалізацыя родаў — гэта хутчэй пытаньне захаваньня ўлады, статус-кво і дыскрымінацыі. То бок трэба зьмяніць падыход да родаў, адмовіцца ад улады і кантролю, забясьпечыць рэалізацыю права жанчыны і дзіцяці на здаровы, інфармаваны выбар, павагу да прыватнага жыцьця. Дадатковыя крытэрыі пасьпяховасьці родаў, дадатковыя паслугі, разьвіцьцё пэрынатальных спэцыяльнасьцяў. Ёсьць доўлы, памочніцы ў родах, якіх можна пусьціць у радзільню, і яны будуць забясьпечваць пастаянную фізычную і псыхалягічную падтрымку для жанчыны. Ёсьць навуковыя дасьледаваньні, ёсьць заява Сусьветнай арганізацыі аховы здароўя, у якой гаворыцца, што гэта вельмі добры варыянт. Ёсьць кансультанты па грудному кармленьню, ёсьць акушэркі. Нам трэба адказаць на пытаньне, якія нам патрэбныя акушэркі і дзе нашы акушэркі. Акушэркі — памочніцы ў лекараў. А трэба зьмяніць падыход да родаў, каб акушэрка дапамагала хутчэй жанчыне, забясьпечвала ёй добрыя роды, а не падавала скальпэль лекару. Перамены павінны быць у зьмене падыходу ў адукацыі, у пераадольваньні стэрэатыпаў. Я тут бачу выхад.
«Ідэальная роды — гэта не ванна, гэта спакойная парадзіха»
Вікторыя Сьмірнова: Паколькі я тут прадстаўляю нараджаючых дома, я хачу сказаць такую рэч: ніводная з парадзіх дома не адмовіцца ад разгорнутай апэрацыйнай і ад рэанімацыі для яе і дзіцяці ў крокавай дасяжнасьці ад яе. Ніводная і ніколі. Роды дома выбіраюцца не з прычыны роднай канапы і не з той прычыны, што можна папіць гарбаткі з мужам, а менавіта з той прычыны, што залішні кантроль прысутнічае, некаторы гвалт з боку мэдычнага пэрсаналу, ёсьць шэраг момантаў, якія сапраўды псуюць уражаньне ад родаў. Я не кажу пра тое, што яны павінныя быць сьвятам для жанчыны. Усё ў кветачках, і так далей. Прынамсі не абражаць парадзіху, пытаць, што я думае з нагоды пэўных маніпуляцый, калі гаворка не ідзе пра экстранае ратаваньне жыцьця.
Прынамсі можна лішні раз пасядзець дзесьці збоку і ня лезьці да парадзіхі, не класьці яе на 4 гадзіны на КТГ у нязручную паставу, устрымацца ад залішніх аглядаў. Проста крыху ўбавіць сваё жаданьне дапамагчы. І ўжо гэта можа адыграць вялікую ролю ў паляпшэньні ўмоваў дапамогі пры родах у Рэспубліцы Беларусь.
Ганна Соўсь: Вікторыя, а як з вашага пункту гледжаньня выглядаюць ідэальныя роды? Я чытала ваш аповед пра тое, як вы нараджалі дома ў ваньне... Дык вось якія ідэальныя роды і наколькі рэальныя ідэальныя роды?
Вікторыя Сьмірнова: Я скажу, што ідэальная роды — гэта не ванна, не вада, не нейкая зьнешняя абстаноўка. Ідэальныя роды — гэта спакойная парадзіха, якую не торгаюць, якая знаходзіцца ў гармоніі з сабой, якая можа сканцэнтравацца на працэсе, якую не торгаюць на агляды. Гэта парадзіха, якая занятая родамі! І ёй дапамагаюць, калі дапамога сапраўды патрэбная.
«Партнэрскія роды -— партнэрскія роды ня з мужам, а з мэдпэрсаналам, які прымае гэтыя роды»
Тацяна Гайлеш: Ідэальныя роды — гэта тыя, у якіх максымальная псыхалягічная расслабленая абстаноўка. Усё тое, што казалі жанчыны, усё правільна. Яны як раз агучваюць самае-самае важнае. Каб было псыхалягічна камфортна, каб не гучала такіх фраз, каб лішні раз не глядзелі. Каб яны разумелі, каб ім усё тлумачылі, расказвалі, і калі трэба паглядзець дадаткова, каб тлумачылі, для чаго — усё прагаварылі, падтрымалі, падбадзёрылі. Гэта павінен быць нармальны псыхалягічны кантакт. Партнэрскія роды -— партнэрскія роды ня з мужам, а з мэдпэрсаналам, які прымае гэтыя роды. Але абавязкова ў тым месцы, дзе можна ў кароткія тэрміны аказаць пры неабходнасьці экстраную мэдычную дапамогу як немаўляці, так маме. Сёньня я на прыёме, колькі да мяне прыходзіла жанчын, я ўсім задавала гэтае пытаньне, што б яны хацелі ў родах. Усе без выключэньня кажуць, каб былі псыхалягічна камфортныя партнэрскія адносіны з мэдпэрсаналам. А гэта ўсё можна наладзіць у нашай краіне нават зараз.
«Сцэнар ідэальных родаў — гэта вопытная маўклівая акушэрка, якой жанчына давярае, і якая ў родах сядзіць у куце і вяжа»
Вераніка Заўялава: Усё-такі гаворка ідзе пра асноўныя патрэбы жанчыны ў родах. Калі гэта патрэба мэдычная, павінна быць дасяжная бясьпечная апэрацыя, «кесарава» ці іншая адэкватная мэдычная дапамога, калі ёсьць ускладненьні ці паталёгіі... Ізноў жа, асноўная патрэба жанчыны ў родах — гэта забесьпячэньне фізіялягічнага працэсу. Гэта абарона працэсу родаў. Жанчыне павінна быць цёпла, павінна быць прыглушанае сьвятло, яна павінна адчуваць сябе ў бясьпецы. Гэта вельмі проста. Сцэнар ідэальных родаў, пра які гаворыць Мішэль Адэн, вядучы вучоны доктар-акушэр, гэта вопытная маўклівая акушэрка, якой жанчына давярае, і якая ў родах сядзіць у куце і вяжа. Ну а ў радзільню павінныя прыходзіць інфармаваныя бацькі, якія ведаюць пра свае правы і патрэбы. Тады ўсё будзе ўраўнаважана.
Каця Муніц: Калі ўсё добра зь цяжарнасьцю, няма ніякай прычыны ісьці ў шпіталь, бо цяжарнасьць — гэта не хвароба. Я магу сказаць, нарадзіўшы трох дзяцей, што няма ніякай неабходнасьці ў шпіталі для гэтага працэсу. Прырода ведае, што трэба. Арганізм сам усё робіць. Калі роды другі ці трэці раз. Канечне, патрэбная падстрахоўка, калі нейкія праблемы. Калі б нешта пайшло незаплянавана, то мы бы пайшлі разам з нашай акушэркай у шпіталь. Я нараджала ў ваньне, у вадзе. Дзіця, калі трапляе з вады ў ваду, у яго няма родавага шоку. Усё сам выбіраеш. Няма яркага сьвятла, як у шпіталі, дзіця з табой знаходзіцца. Паўгадзіны пупавіну не пераразалі, яна са мной была з пупавінай, усе мікраэлемэнты зь ёй перахадзілі. У шпіталі адразу пераразаюць... Я была вельмі задаволеная працэсам хатніх родаў.
