“...Спадар Лукашэнка абраны прамым тайным галасаваньнем беларускага народу. Мы заўсёды маем справу зь існай уладай і ніколі не займаемся падтрымкай працэсаў, якія вядуць не да канстытуцыйных працэсаў на тэрыторыі той ці іншай краіны”, — заявіў Пуцін 1 верасьня на прэсавай канфэрэнцыі ў Варшаве.
Ці можна назваць шчырым гэтае выказваньне расейскага прэм’ер-міністра, ці сапраўды Масква заўсёды падтрымлівае існуючую ўладу у былых савецкіх рэспубліках? Ці можна спрагназаваць, як будзе паводзіць сябе Крэмль надалей, з набліжэньнем прэзыдэнцкіх выбараў у Беларусі? На гэтыя пытаньні адказвае палітоляг Аляксандар Класкоўскі.
Цыганкоў: Словы Уладзімера Пуціна пра тое, што Расея заўсёды мае справу з існуючай уладай, пакідаюць уражаньне, мякка кажучы, няшчырасьці. Адразу прыходзяць у галаву прыклады Грузіі і Ўкраіны, дзе Масква фактычна адкрыта змагаецца з цяперашнім кіраўніцтвам, нават не хаваючы, што жадае яго зьмяніць. Ці можна тады лічыць, што і наконт Беларусі Пуцін быў не зусім шчырым, і Масква падтрымлівае Лукашэнку не з-за таго, што ён нібыта быў абраны народам, а зусім з-за іншых прычынаў?
Лукашэнка, дарэчы, сёньня для Масквы як стрэмка.Але мусіць, там пакуль лічаць, што ён застаецца ідэалягічна блізкім. Так што ў гэтым пасажы Пуціна проста выяўляецца тое, што расейскія і беларускія кіроўныя эліты пры ўсіх супярэчнасьцях вельмі роднасныя ў сваім разуменьні “сувэрэннай дэмакратыі”.
Цыганкоў: Па тых ці іншых прычынах, але на цяперашні момант Масква сапраўды пакуль ня ставіць ў Беларусі ні на каго, акрамя Лукашэнкі. Але ці можна спрагназаваць, як будзе паводзіць сябе Крэмль надалей, з набліжэньнем прэзыдэнцкіх выбараў у Беларусі? Ці будзе яна толькі пашчыпваць Лукашэнку, раздражняць яго ці сапраўды можа паставіць на іншага кандыдата?
Класкоўскі: Тое, што Крэмль гуляе на нэрвах – гэта відавочна. Мы памятаем, напрыклад, пра заяву ананіма ў Крамлі падчас малочнай вайны, што “камусьці мусіць надакучыла быць прэзыдэнтам Беларусі”. Таксама была чарада прыёмаў беларускіх апазыцыйных палітыкаў у Думе. Аднак, зразумела, што ў дадзеным выпадку гэта проста такая дэманстрацыя, каб проста напружыць і зрабіць больш згаворлівым.
На сёньня экспэрты сыходзяцца ў тым, што ў Крамля няма нейкай моцнай стратэгіі ў беларускім кірунку. Да выбараў яшчэ многае можа зьмяніцца, але сёньня выглядае малаімаверным, што Крэмль адкрыта паставіць на нейкага іншага кандыдата, паставіць на, як яны гэта называюць, “дэстабілізацыю абстаноўкі ў Беларусі”.
Бо, як мне здаецца, у Маскве пераважаюць фобіі. У падсьвядомасьці сядзіць такая перасьцярога, што любое іншае кіраўніцтва Беларусі павядзе краіну ў Эўропу. І гэта фобія ўтрымлівае ў пэўных рамках стасункі з Лукашэнкам. Перасьцярога, што Беларусь сыдзе на Захад, што “танкі НАТО будуць стаяць пад Смаленскам” – гэта стрымлівае Маскву ад сцэнару замяшчэньня ўлады на Беларусі
