Сярод больш як трох дзясяткаў банкаў, якія працуюць у Беларусі, крэдытаваньнем сёньня займаюцца лічаныя адзінкі. Ад канца мінулага году найбольшыя зьмены зазнала сфэра аўтамабільнага крэдытаваньня. Працэнтныя стаўкі за гэты час вырасьлі ў 3—4 разы. Рублёвыя крэдыты вагаюцца ў межах ад 25 да 31% гадавых, валютныя — 18—20% (да крызісу стандартная стаўка ў далярах была 12—14%). Колькасьць банкаў, якія выдаюць крэдыты на аўто, вымяраецца адзінкамі. “Белросбанк”, “Приорбанк” і “Альфабанк” крэдытуюць у валюце. У рублях можна крэдытавацца ў “Белінвэстбанку”, БПС-Банку і ВТБ-Банку.
Як кажа кіраўніца групы аналітыкаў парталу infobank.by Кацярына Сьмірнова, аналягічная сытуацыя — на рынку спажывецкага крэдытаваньня:
Колькасьць банкаў, якія выдаюць крэдыты на жыльлё, у новым годзе скарацілася да пяці: “Беларусбанк”, “Белаграпрамбанк” і “Белінвэстбанк” крэдытуюць у рублях, “Приорбанк” і “Белросбанк” — у валюце. Стаўкі па рублёвых крэдытах вагаюцца ў дыяпазоне 20—26%, па валютных — 19—21%. Лічбы зьмяняюцца ледзьве ня штодня. Калі на мінулым тыдні “Беларусбанк” крэдыт на будаўніцтва на агульных падставах прапаноўваў пад 20%, то днямі стаўка падвысілася да 25%. Ці ў многіх хопіць сродкаў аплачваць пазыку пад такія вялікія працэнты?
У лідэры па працэнтных стаўках выбілася спажывецкае крэдытаваньне. Некаторыя банкі ставяць умовай 35—40% за ўзяты крэдыт. Банкіры не хаваюць, што штучна завышаюць плянку, баючыся росту нявернутых крэдытаў. У суседняй Расеі доля неаплачаных крэдытаў ужо дасягнула 15%. Як кажа Кацярына Сьмірнова, пагаджацца на такі варыянт можна хіба ў выпадку зь невялікімі і кароткатэрміновымі крэдытамі:
40% — насамрэч яшчэ ня максымум ...
“Калі казаць пра спажывецкія крэдыты, то нават 40% — насамрэч яшчэ ня максымум. У “экспрэс-крэдытах” ёсьць і большы працэнт. Але ўсё адно людзі бяруць. Справа ў тым, што гэта крэдыты на невялікія тэрміны і невялікія сумы. І таго, што трэба выплаціць звыш самога крэдыту, набягае ня вельмі вялікая сума. А вось у аўтакрэдытаваньні, у частцы жыльлёвага крэдытаваньня зараз зьявіліся стаўкі па 20, 27 і нават (у аўтакрэдытаваньні) 31%. Гэта, пагадзіцеся, досыць вялікія стаўкі. Калі чалавек разьлічвае ўзяць, прыкладам, 10 тысяч даляраў, то гэта ўсё ж вельмі шмат”.
Многія экспэрты лічаць, што 20-працэнтная дэвальвацыя беларускага рубля ня мела асаблівага эканамічнага эфэкту. Фармальна яна рабілася з унівэрсальнай прывязкай да даляра, эўра і расейскага рубля, але перадусім — у разьліку на Расею, куды беларускія вытворцы ў новых умовах атрымалі шанец прадаць заляжалы тавар. Аднак нават у Нацбанку не выключаюць чарговай дэвальвацыі ў выпадку, калі і надалей працягнецца рэзкае падзеньне расейскага рубля — за некалькі тыдняў ён упаў з 27 да 33 рублёў за даляр. У гэтым выпадку беларускія тавары зноў стануць неканкурэнтаздольнымі на зьнешнім рынку, а на ўнутраным атрымае перавагу імпарт.
