На вечарыну 80-годзьдзя з дня нараджэньня Васіля Быкава, арганізаваную ў менскім Доме літаратара Саюзам беларускіх пісьменьнікаў, прыйшлі некалькі сотняў чалавек. Месцаў у залі ўсім не хапіла – некаторыя стаялі.
Сярод тых, хто прыйшоў на быкаўскую вечарыну былі вядомыя пісьменьнікі Рыгор Барадулін, Ніл Гілевіч, Сяргей Законьнікаў, Валянцін Тарас, ўдава пісьменьніка Ірына Міхайлаўна, амбасадары Польшчы і Славачыны ў Беларусі, пісьменьнікі Рыма Казакова, Юры Чарнічэнка і Валянцін Аскоцкі з Расеі, Васіль Бондар і Марыя Якубоўская з Украіны, ды іншыя вядомыя асобы.
Сцэна Дому літаратараў была аздобленая бел-чырвона-белымі стужкамі, а пад партрэтам Быкава, аўтарства мастакоў Алеся Шатэрніка й Рыгора Сітніцы, стаялі букеты з палявых васількоў. Вечарыну адкрыў старшыня Саюзу беларускіх пісьменьнікаў Алесь Пашкевіч:
(Пашкевіч: ) “Нават беларускае неба перад гэтай вечарынай расшчодрылася й падаравала нам сонца. Нарэшце скончыліся дождж і хмурасьць, і сёньня над будынкам Дому літаратараў, над сталіцай Беларусі ў гэтую хвіліну зьзяе сонца”.
Мінуў амаль год як Васіля Быкава няма, але ягоны сябра народны паэт Рыгор Барадулін лічыць, што Быкаў нябачна прысутнічае побач зь ім:
(Барадулін: ) “Я сустракаю 80-ю гадавіну нараджэньня свайго вялікага сябра з тым, што ён ёсьць, што ён проста ўвесь час са мной. Як і ёсьць Быкаў з усімі беларусамі. Я вось толькі прыехаў з Бычкоў – там ствараецца Быкаўскі музэй. І вельмі цікавая дэталь. Ластаўкі пачалі віць гнёзды ў сенцах, а гэта значыць прынялі дом за свой. А гэта вельмі добрая прыкмета. І яшчэ адна добрая дэталь – мы ехалі па дарозе, якую Быкаў у свой час праклаў ад Бычкоў да Кублічаў. І гэтая дарога называецца Васілёвай дарогай. Таму мы павінны ісьці Васілёвай дарогай”.
Многія выступоўцы на вечарыне літаратары – Сяргей Законьнікаў, Вольга Іпатава, Барыс Пятровіч ды іншыя – таксама казалі, што Васіль Быкаў не сышоў у нябыт, ён па-ранейшаму побач зь беларусамі і па-ранейшаму ёсьць адным з сымбаляў Беларусі. А вось, што сказаў пра Васіля Быкава расейскі пісьменьнік Юры Чарнічэнка:
(Чарнічэнка: ) “Ён паводзінамі сваімі паказаў, што чалавечнасьць прымірае народы, гуманізм пераадольвае сьцяну ня толькі Бэрлінскую, але й сьцяну сэрцаў”.
Калега спадара Чарнічэнкі, расейская паэтка і старшыня Міжнароднага літфонду Рыма Казакова перадала ўдаве Васіля Быкава Ірыне Міхайлаўне статуэтку Дон Кіхота – гэта сымбаль прэміі Міжнароднага літфонду, ляўрэатам якой быў пісьменьнік.
Амбасадар Польшчы ў Беларусі Тадэвуш Паўляк сказаў, што прыйшоў на вечарыну каб аддаць даніну памяці вялікаму пісьменьніку й гуманісту:
(Паўляк: ) “Гэта ёсьць абавязак і прыемнасьць для мяне прыйсьці на вечарыну памяці. Тым больш, так здарылася, што ў той трагічны дзень, калі памёр вялікі пісьменьнік мяне тут не было, не ўдзельнічаў тады ў пахаваньні. Таму я хацеў хаця б годам пазьней прыйсьці на гэтую сустрэчу. Васіль Быкаў перадусім вялікі пісьменьнік і гуманіст, а таксама барацьбіт за свабоду й дэмакратыю гэтага блізкага нашаму сэрцу народа”.
Заслугі Васіля Быкава як барацьбіта за свабоду Беларусі таксама адзначыў кіраўнік партыі БНФ Вінцук Вячорка.
У часе вечарыны адбылася прэзэнтацыя кнігі ўспамінаў сяброў пісьменьніка пад назваю “Наш Быкаў”, чарговага нумару часопісу “Дзеяслоў”, а таксама зборніка выбраных твораў Васіля Быкава “Парадоксы жыцьця”. Напрыканцы вечарыны старшыня беларускага ПЭН-цэнтру Лявон Баршчэўскі прэзэнтаваў кампакт-дыск “Быкаў на Свабодзе”. Гэта зборнік інтэрвію і выступаў пісьменьніка на беларускай службе радыё Свабода:
(Баршчэўскі: ) “ Цяпер, дзякуй Богу, у нас ёсьць прафэсійна зроблены дыск, які толькі сёньня зьявіўся ў Менску. Быкаў на Свабодзе – гэта вельмі важна. Бо, быкаўскія інтанацыі, быкаўскі роздум, быкаўская скарагаворка – гэта немагчыма перадаць на паперы. Я вельмі рады, што гэты голас да нас вярнуўся, і ведаю, ён ужо ніколі адсюль ня зьнікне”.
Пасьля прамовы Лявона Баршчэўскага ў залі загучаў голас Васіля Быкава на беларускай Свабодзе.
Сярод тых, хто прыйшоў на быкаўскую вечарыну былі вядомыя пісьменьнікі Рыгор Барадулін, Ніл Гілевіч, Сяргей Законьнікаў, Валянцін Тарас, ўдава пісьменьніка Ірына Міхайлаўна, амбасадары Польшчы і Славачыны ў Беларусі, пісьменьнікі Рыма Казакова, Юры Чарнічэнка і Валянцін Аскоцкі з Расеі, Васіль Бондар і Марыя Якубоўская з Украіны, ды іншыя вядомыя асобы.
Сцэна Дому літаратараў была аздобленая бел-чырвона-белымі стужкамі, а пад партрэтам Быкава, аўтарства мастакоў Алеся Шатэрніка й Рыгора Сітніцы, стаялі букеты з палявых васількоў. Вечарыну адкрыў старшыня Саюзу беларускіх пісьменьнікаў Алесь Пашкевіч:
(Пашкевіч: ) “Нават беларускае неба перад гэтай вечарынай расшчодрылася й падаравала нам сонца. Нарэшце скончыліся дождж і хмурасьць, і сёньня над будынкам Дому літаратараў, над сталіцай Беларусі ў гэтую хвіліну зьзяе сонца”.
Мінуў амаль год як Васіля Быкава няма, але ягоны сябра народны паэт Рыгор Барадулін лічыць, што Быкаў нябачна прысутнічае побач зь ім:
(Барадулін: ) “Я сустракаю 80-ю гадавіну нараджэньня свайго вялікага сябра з тым, што ён ёсьць, што ён проста ўвесь час са мной. Як і ёсьць Быкаў з усімі беларусамі. Я вось толькі прыехаў з Бычкоў – там ствараецца Быкаўскі музэй. І вельмі цікавая дэталь. Ластаўкі пачалі віць гнёзды ў сенцах, а гэта значыць прынялі дом за свой. А гэта вельмі добрая прыкмета. І яшчэ адна добрая дэталь – мы ехалі па дарозе, якую Быкаў у свой час праклаў ад Бычкоў да Кублічаў. І гэтая дарога называецца Васілёвай дарогай. Таму мы павінны ісьці Васілёвай дарогай”.
Многія выступоўцы на вечарыне літаратары – Сяргей Законьнікаў, Вольга Іпатава, Барыс Пятровіч ды іншыя – таксама казалі, што Васіль Быкаў не сышоў у нябыт, ён па-ранейшаму побач зь беларусамі і па-ранейшаму ёсьць адным з сымбаляў Беларусі. А вось, што сказаў пра Васіля Быкава расейскі пісьменьнік Юры Чарнічэнка:
(Чарнічэнка: ) “Ён паводзінамі сваімі паказаў, што чалавечнасьць прымірае народы, гуманізм пераадольвае сьцяну ня толькі Бэрлінскую, але й сьцяну сэрцаў”.
Калега спадара Чарнічэнкі, расейская паэтка і старшыня Міжнароднага літфонду Рыма Казакова перадала ўдаве Васіля Быкава Ірыне Міхайлаўне статуэтку Дон Кіхота – гэта сымбаль прэміі Міжнароднага літфонду, ляўрэатам якой быў пісьменьнік.
Амбасадар Польшчы ў Беларусі Тадэвуш Паўляк сказаў, што прыйшоў на вечарыну каб аддаць даніну памяці вялікаму пісьменьніку й гуманісту:
(Паўляк: ) “Гэта ёсьць абавязак і прыемнасьць для мяне прыйсьці на вечарыну памяці. Тым больш, так здарылася, што ў той трагічны дзень, калі памёр вялікі пісьменьнік мяне тут не было, не ўдзельнічаў тады ў пахаваньні. Таму я хацеў хаця б годам пазьней прыйсьці на гэтую сустрэчу. Васіль Быкаў перадусім вялікі пісьменьнік і гуманіст, а таксама барацьбіт за свабоду й дэмакратыю гэтага блізкага нашаму сэрцу народа”.
Заслугі Васіля Быкава як барацьбіта за свабоду Беларусі таксама адзначыў кіраўнік партыі БНФ Вінцук Вячорка.
У часе вечарыны адбылася прэзэнтацыя кнігі ўспамінаў сяброў пісьменьніка пад назваю “Наш Быкаў”, чарговага нумару часопісу “Дзеяслоў”, а таксама зборніка выбраных твораў Васіля Быкава “Парадоксы жыцьця”. Напрыканцы вечарыны старшыня беларускага ПЭН-цэнтру Лявон Баршчэўскі прэзэнтаваў кампакт-дыск “Быкаў на Свабодзе”. Гэта зборнік інтэрвію і выступаў пісьменьніка на беларускай службе радыё Свабода:
(Баршчэўскі: ) “ Цяпер, дзякуй Богу, у нас ёсьць прафэсійна зроблены дыск, які толькі сёньня зьявіўся ў Менску. Быкаў на Свабодзе – гэта вельмі важна. Бо, быкаўскія інтанацыі, быкаўскі роздум, быкаўская скарагаворка – гэта немагчыма перадаць на паперы. Я вельмі рады, што гэты голас да нас вярнуўся, і ведаю, ён ужо ніколі адсюль ня зьнікне”.
Пасьля прамовы Лявона Баршчэўскага ў залі загучаў голас Васіля Быкава на беларускай Свабодзе.
