Лінкі ўнівэрсальнага доступу

Ужо сёньня: 150 гадоў таму ў беларускім Моталі нарадзіўся Хаiм Вэйцман, першы прэзыдэнт Ізраілю


Хаiм Вейцман
Хаiм Вейцман

Падзеі 27 лістапада ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

Дата дня

27 лістапада 1874 году ў Моталі, што ў цяперашнім Янаўскім раёне Берасьцейскай вобласьці, нарадзіўся Хаiм Вэйцман, першы прэзыдэнт Ізраілю.

Хаім нарадзіўся ў сям’і чыноўніка, які арганізоўваў сплаў лесу, і быў у бацькоў трэцім дзіцем з 15. Сям’я пазьней пераехала ў Пінск, дзе Хаім Вэйцман скончыў Пінскую рэальную вучэльню. Пасьля ён вучыўся ў Нямеччыне, выкладаў у Жэнэве і Манчэстэры. Урэшце ўзначаліў Сусьветную сыянісцкую арганізацыю, стаў на чале нацыянальнага габрэйскага руху ў Палестыне, прадстаўляў пазыцыю сыянісцкай арганізацыі ў ААН перад прыняцьцем рэзалюцыі пра падзел Палестыны.

У 1949 годзе быў выбраны прэзыдэнтам Ізраілю, прабыў на пасадзе да сьмерці пасьля году на другім тэрміне прэзыдэнцтва.

Гэты дзень у гісторыі

1095 — папа Урбан II абвясьціў Сьвятую вайну супраць ісламу на Сьвятой зямлі, што стала пачаткам Першага крыжовага паходу.

1654 — падчас вайны Расеі з Рэччу Паспалітай расейскія войскі занялі Віцебск.

1812 — бой на Беразіне паміж расейскімі і францускімі войскамі падчас паходу Напалеона на Расею.

1815 — расейскі імпэратар Аляксандар I даў Канстытуцыю Царству Польскаму.

1859 — у Менску была адкрытая паштова-тэлеграфная станцыя.

1895 — Альфрэд Нобэль падпісаў свой тэстамэнт, паводле якога яго спадчына паступіла ў фонд Нобэлеўскай прэміі.

Мэдаль Нобэлеўскай прэміі
Мэдаль Нобэлеўскай прэміі

1920 — 27 лістапада беларусы неафіцыйна адзначаюць Дзень Герояў, у гонар пачатку Слуцкага збройнага паўстаньня. 26-27 лістапада прайшлі першыя баі паміж беларускімі і савецкімі войскамі.

1989 — Вярхоўны Савет СССР санкцыянуе права на эканамічнае самавызначэньне Літвы, Латвіі і Эстоніі.

1996 — Аляксандрам Лукашэнкам спыненая дзейнасьць Вярхоўнага Савету Рэспублікі Беларусь 13-га скліканьня.

1996 — з тэрыторыі Беларусі быў выведзены апошні эшалён зь ядзернымі ракетамі РС-12М «Топаль».

У гэты дзень нарадзіліся

1669 — нарадзіўся Караль Станіслаў Радзівіл, канцлер ВКЛ.

1701 — Андэрс Цэльсій, швэдзкі астраном, геоляг і мэтэароляг, вынаходнік тэмпэратурнай шкалы, якая носіць яго імя.

1867 — Іван Жалтоўскі, беларускі архітэктар, акадэмік.

1900 — Рыгор Пукст, беларускі кампазытар, хормайстар.

1900 — Вячаслаў Лаўскі, беларускі грамадзка-палітычны дзяяч, старшыня Аб’яднаньня беларускіх студэнцкіх арганізацыяў (АБСА), сакратар Рады БНР, ахвяра сталінізму.

1903 — Піліп Пестрак, беларускі паэт, празаік, публіцыст, крытык.

Максім Танк, Пімен Панчанка, Піліп Пестрак на ІІ зьезьдзе Саюзу пісьменьнікаў СССР. Масква, 1954
Максім Танк, Пімен Панчанка, Піліп Пестрак на ІІ зьезьдзе Саюзу пісьменьнікаў СССР. Масква, 1954

1921 — Уладзімер Тарасевіч, беларускі ўніяцкі біскуп, манах-бэнэдыктынец, доктар тэалёгіі.

1929 — Норбэрт Рандаў, нямецкі славіст, беларусазнавец, перакладнік і выдавец.

1938 — Зоя Літвінава, беларуская мастачка.

1947 — Эдуард Белагураў, беларускі мастак.

1947 — Анатоль Цітоў, беларускі гісторык, геральдык.

Анатоль Цітоў
Анатоль Цітоў

1953 — Барыс Грабеншчыкоў, расейскі паэт і музыка.

У памяці

1895 — Аляксандар Дзюма-сын, францускі пісьменьнік.

1932 — Дамінік Сямашка, польскі, беларускі і літоўскі палітычны дзяяч. Выступаў за аднаўленьне ВКЛ у межах на 1772 год са значнай аўтаноміяй для беларусаў.

1938 — у Менску быў расстраляны Сымон Рак-Міхайлоўскі, пэдагог, публіцыст, палітык, удзельнік нацыянальна-вызвольнага руху пач. ХХ ст. і нацыянальна-вызвольнага руху 1920–1930-х у Заходняй Беларусі, вязень польскіх турмаў, ахвяра сталінскіх рэпрэсіяў. Аўтар музыкі да вершу Максіма Багдановіча «Зорка Вэнэра».

1973 — Мікола Дэмух, удзельнік паваеннага збройнага антысавецкага Супраціву 1940-х, вязень савецкіх турмаў.

1990 — Восіп Любіч, францускі мастак беларускага паходжаньня.

2021 — праз каранавірус памёр Раман Якаўлеўскі, беларускі журналіст, палітычны аналітык.

Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG