Лінкі ўнівэрсальнага доступу

Ваявалі ў «Вагнэры», па кантракце і ў казацкіх войсках. Што вядома пра выхадцаў зь Беларусі, якія загінулі ва Ўкраіне


Прапагандысцкі стэнд у Крыме аб загінулых ва Ўкраіне расейцах. Ілюстрацыйнае фота
Прапагандысцкі стэнд у Крыме аб загінулых ва Ўкраіне расейцах. Ілюстрацыйнае фота

Каманда ІТ-спэцыялістаў, якія стварыла адмысловы антываенны праект poteru.net, сабрала зьвесткі аб выхадцах зь Беларусі і беларускіх грамадзянах, якія ваявалі ў складзе прыватнай вайсковай кампаніі «Вагнэр» і рэгулярных расейскіх войскаў і загінулі ва Ўкраіне.

У базе poteru.net, сабраных валянтэрамі з адкрытых крыніц, зьмяшчаецца інфармацыя пра дзевяць выхадцаў зь Беларусі, якія загінулі на вайне ва Ўкраіне.

Ваявалі ў «паветры»

Вядома, што адным зь першых загінуў Раман Гровіч. Ён паходзіў з Кобрыні Берасьцейскай вобласьці, нарадзіўся 16 лютага 1974 году і загінуў у першы ж дзень вайны, 24 лютага 2022-га, пад Кіевам. Раман Гровіч быў камандзірам верталётнага зьвяна, меў званьне маёра. Ягоны верталёт украінцы зьбілі над Кіеўскім вадасховішчам. Зьвестак аб тым, дзе ён пахаваны, няма. У 1995 годзе ён скончыў Сызранскае вышэйшае авіяцыйнае вучылішча.

12 траўня 2022 году ва ўзросьце 67 гадоў загінуў былы беларускі лётчык Мікалай Маркаў. Ён хоць і нарадзіўся ў Расеі, але пахаваны ў горадзе Лідзе Горадзенскай вобласьці (пэўна, меў беларускае грамадзянства). Мікалай Маркаў вучыўся ва Ўкраіне — у 1976 годзе ён скончыў Чарнігаўскае вышэйшае вайскова-авіяцыйнае вучылішча. Служыў спачатку ў Казахстане, а потым у Беларусі — у Паставах і Лідзе. Выйшаў у адстаўку ў званьні палкоўніка авіяцыі Рэспублікі Беларусь. Магчыма, ваяваў у складзе ПВК «Вагнэр» у Афрыцы, а потым адправіўся на Данбас. Украінцы зьбілі ягоны самалёт-штурмавік Су-25 над Папаснай у Луганскай вобласьці.

Капітан Ігар Валачылаў, бартавы мэханік расейскага вайсковага самалёта Іл-22, які зьбілі вагнэраўцы ў часе свайго мяцяжу, паходзіў зь Беларусі. Ён нарадзіўся ў пасёлку Балбасава Аршанскага раёну Віцебскай вобласьці ў сьнежні 1973 году. У 1996 годзе скончыў Стаўрапольскае вышэйшае авіяцыйнае інжынэрнае вучылішча. З 2015 году служыў у вайсковым цэнтры на аэрадроме ў Іванаўскай вобласьці Расеі. Вядома, што да сваёй гібелі ў часе мяцяжу вагнэраўцаў Ігар Валачылаў выконваў «баявыя задачы» на вайне Расеі ва Ўкраіне. Яго пахавалі на гарадзкіх могілках у расейскім горадзе Іванаве.

Далучыліся да вагнэраўцаў і казакоў

30 чэрвеня 2022 году загінуў беларус Аляксандар Шыянаў. Ён быў паходным атаманам Вялікага брацтва казацкіх войскаў і ваяваў у складзе атраду «Дон» пад пазыўным «Рыкс». Аб месцы пахаваньня не паведамляецца.

26 лістапада 2022 году пад Бахмутам у Данецкай вобласьці загінуў Аляксей Цішкевіч. Ён ваяваў у складзе ПВК «Вагнэр». Няма дакладнай інфармацыі, якім чынам Аляксей Цішкевіч апынуўся ў складзе ПВК пад Бахмутам. Паводле непацьверджанай інфармацыі, ён трапіў у найміты з калёніі, дзе павінен быў адбываць 15 гадоў зьняволеньня паводле «наркатычнага» артыкулу. Вядома таксама, што Цішкевіч двойчы быў судзімы ў Беларусі за кватэрныя крадзяжы. Першы тэрмін атрымаў адразу пасьля заканчэньня школы, у 2008 годзе, другі — у 2010-м.

Сёлета 18 лютага загінуў Віталь Загнеткін, якому было 47 гадоў. Да вайны ён жыў у вёсцы Малое Стахава Барысаўскага раёну Менскай вобласьці. У баявых дзеяньнях тройчы атрымліваў раненьні. Загінуў пад Бахмутам, падарваўшыся на міне. Ваяваў пад пазыўным «Шчур» у ПВК «Вагнэр». Аб месцы пахаваньня не паведамляюць.

5 чэрвеня 2023 году загінуў Аляксандар Міхайлаў, які таксама ваяваў у складзе ПВК «Вагнэр». Іншых падрабязнасьцяў ягонага жыцьця і гібелі пакуль няма. Паводле некаторых зьвестак, ён паходзіў зь Берасьця, а мог вучыцца ў Кастрамскім дзяржаўным унівэрсытэце.

Пайшлі добраахвотнікамі і служылі па кантракце

Іван Ігнаценка загінуў 16 жніўня 2022 году. Ён нарадзіўся ў Гомлі 23 жніўня 1991 году, вучыўся ў Балтыйскім вайскова-марскім інстытуце ў Калінінградзе, а пасьля яго заканчэньня служыў на Паўночным флёце Расеі. Ваяваць пайшоў у траўні 2022 году добраахвотна, служыў намесьнікам камандзіра роты па вайскова-палітычнай працы. Івана Ігнаценка пахавалі 24 жніўня 2022 году ў вёсцы Цяруха Гомельскай вобласьці, якая знаходзіцца на мяжы з Украінай. Прэзыдэнт Расеі Ўладзімір Пуцін узнагародзіў яго пасьмяротна ордэнам Мужнасьці.

29 чэрвеня 2023 году загінуў выхадзец з пасёлка Акцябрскі Гомельскай вобласьці 22-гадовы Яраслаў Асташкоў. Пасьля заканчэньня школы ў Беларусі пераехаў у Расею і паступіў у Разанскае вышэйшае паветрана-дэсантнае каманднае вучылішча.

Вайна Расеі супраць Украіны

  • А 5-й гадзіне раніцы 24 лютага 2022 году кіраўнік Расеі Ўладзімір Пуцін заявіў пра пачатак ваеннай апэрацыі супраць Украіны на Данбасе па просьбе груповак «ДНР» і «ЛНР». 21 лютага падчас тэлезвароту да расейцаў Пуцін назваў так званыя «ДНР» і «ЛНР» незалежнымі дзяржавамі ў межах абласьцей. 22 лютага Савет Фэдэрацыі ратыфікаваў гэтае рашэньне.
  • Расейскія войскі атакавалі ў тым ліку з тэрыторыі Беларусі, выкарыстоўваючы лётнішчы, базы і дарогі. Прадстаўнікі рэжыму Лукашэнкі апраўдваюць вайну, яго праціўнікі лічаць тэрыторыю Беларусі акупаванай, многія заклікаюць да супраціву расейскім захопнікам.
  • Насуперак заявам Пуціна пра атакі выключна на вайсковыя аб'екты, расейцы бамбяць школы, дзіцячыя садкі і жылыя кварталы ўкраінскіх гарадоў.
  • 2 красавіка 2022 году, пасьля вызваленьня гораду Буча пад Кіевам, фотакарэспандэнты апублікавалі дзясяткі фотаздымкаў, на якіх відаць сотні нябожчыкаў, ахвяр масавых забойстваў, учыненых расейскімі войскамі. Многія пахаваныя ў стыхійных брацкіх магілах. Вялікія разбурэньні прынесла расейская акупацыя і Барадзянцы.
  • З 24 лютага Расея захапіла толькі адзін абласны цэнтар — Херсон. Расейскія войскі адступілі зь яго і з правабярэжнай часткі Херсонскай вобласьці ў лістападзе 2022 году. Горад быў акупаваны расейскімі войскамі ў першыя дні вайны фактычна без баёў. Увосень 2022 году ўкраінскія войскі правялі маштабны контранаступ, у выніку якога расейскія сілы пакінулі большасьць сваіх пазыцый у Харкаўскай вобласьці.
  • Нягледзячы на першапачатковыя заявы Пуціна пра тое, што акупацыя ўкраінскіх тэрыторыяў не ўваходзіць у пляны ўварваньня, 30 верасьня 2022 году была абвешчана анэксія чатырох вобласьцяў Украіны (Данецкай, Запароскай, Луганскай і Херсонскай), у тым ліку і тэрыторыяў, якія Расея не кантралявала.
  • 21 верасьня 2022 году Пуцін заявіў пра мабілізацыю ў Расеі. Пасьля гэтай заявы тысячы расейцаў накіраваліся на памежныя пункты і пачалі выяжджаць у Грузію, Казахстан, Армэнію, Манголію, Фінляндыю і іншыя краіны. У самой Расеі праціўнікі вайны падпалілі некалькі вайсковых камісарыятаў.
  • У 2023 годзе Лукашэнка і Пуцін заявілі пра разьмяшчэньне ў Беларусі расейскай ядзернай зброі. 13 чэрвеня Лукашэнка сказаў, што частка ядзернай зброі ўжо дастаўлена з РФ у Беларусь. 16 чэрвеня Пуцін таксама заявіў, што першыя ядзерныя зарады ўжо дастаўленыя на тэрыторыю Беларусі, а астатнюю частку перамесьцяць «да канца лета або да канца году».
  • 3 верасьня ўкраінскі брыгадны генэрал Аляксандар Тарнаўскі заявіў, што Ўзброеныя сілы Ўкраіны прарвалі першую лінію абароны на запароскім кірунку, на якую расейцы выдаткавалі больш за ўсё рэсурсаў.
  • У канцы 2023 і на пачатку 2024 расейцы працягвалі масавыя абстрэлы ўкраінскіх гарадоў: Дніпры, Кіеве, Харкаве, Адэсе і іншых месцах дзясяткі людзей загінулі і атрымалі раненьні. Украінскі бок у адказ абстрэльваў расейскі Белгарад, некалькі чалавек загінулі. Узброеныя сілы дзьвюх краін рэгулярна атакуюць падкантрольныя адна адной тэрыторыі бесьпілётнікамі.
  • Агулам з пачатку 2024 году ўкраінскія дроны пашкодзілі 18 расейскіх НПЗ, што прывяло да скарачэньня вытворчасьці амаль на 14%. У сакавіку былі атакаваныя такія абʼекты, як Разанскі НПЗ «Раснафты» і завод «Лукойла» ў Кстове ў Ніжагародскай вобласьці. Абодва ўваходзяць у топ-10 найбуйнейшых НПЗ Расеі і забясьпечваюць бэнзінам Маскву.
  • 6 жніўня 2024 году Ўкраіна пачала апэрацыю ў Курскай вобласьці. 19 жніўня прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі заявіў, што пад кантролем Украіны ў ходзе апэрацыі Ўзброеных сілаў Украіны знаходзяцца 92 паселішчы Курскай вобласьці Расеі. Галоўнакамандуючы Ўзброенымі сіламі Ўкраіны Аляксандар Сырскі ўдакладніў, што такіх населеных пунктаў 82. Улады Ўкраіны заявілі пра стварэньне ваенных камэндатураў і арганізацыі перадачы «гуманітарнай дапамогі ў населеныя пункты, якія знаходзяцца пад кантролем Украіны». Экспэрты Інстытуту вывучэньня вайны, прааналізаваўшы заявы і відэаматэрыялы з геалякацыяй, выказалі меркаваньне, што Ўкраіна кантралюе ў Курскай вобласьці ня ўсю тэрыторыю ў заяўленых межах прасоўваньня.
  • 16-18 жніўня ўкраінскія сілы падарвалі тры масты, якія мелі стратэгічнае значэньне для матэрыяльна-тэхнічнага забесьпячэньня групоўкі расейскіх войскаў ва Ўкраіне і вайсковай авіяцыі, якая базуецца ў Курскай вобласьці.
  • 17 лістапада Джо Байдэн зьняў абмежаваньні на нанясеньне ўдараў амэрыканскай дальнабойнай зброяй па тэрыторыі Расеі.
  • Незалежная праверка інфармацыі пра ваенныя дзеяньні, якую даюць афіцыйныя асобы розных бакоў, не заўсёды магчымая.

Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG