Лінкі ўнівэрсальнага доступу

Ціханоўскую забудуць, Бабарыку пасадзяць, Цапкала ня вернецца — прагнозы ад экс-намесьніка кіраўніка адміністрацыі Лукашэнкі


Былы намесьнік кіраўніка прэзыдэнцкай адміністрацыі (1997-2000) і галоўны ідэоляг краіны Іван Пашкевіч паразважаў, ці рэальна ва ўмовах цяперашняй Беларусі супрацьстаяць Аляксандру Лукашэнку. Ці маюць хоць прывідныя шанцы фігуранты прэзыдэнцкай кампаніі?

Іван Пашкевіч
Іван Пашкевіч

Апошнія паўтара дзясятка гадоў Іван Пашкевіч жыве ў ЗША, займаецца выдавецкай дзейнасьцю, кіруе фондам «Палітыка, ініцыятывы і грамадзянскі дыялёг».

Адной з прычынаў эміграцыі стаў націск уладаў на пратэстанцкіх вернікаў, да ліку якіх ён сам адносіцца. Быў дарадцам старшыні Саюзу эвангельскіх хрысьціянаў-баптыстаў Беларусі, у 2006 годзе на знак пратэсту супраць сыстэматычных атак на царкву «Новае жыцьцё» выступіў з рэзкай крытыкай у адрас Аляксандра Лукашэнкі і ягонага асяродзьдзя ды зьехаў у штат Пэнсыльванія.

«Сумарны рэйтынг апазыцыі не перавышае 13%​»

У Філядэльфіі колішні чыноўнік выдае расейскамоўную хрысьціянскую газэту «Новое слово», а таксама рэдагуе часопіс «Источник» — гэта афіцыйны орган славянскіх эвангельскіх цэркваў, якія ўваходзяць у Асамблею Божую ЗША. Вядзе аўтарскія перадачы на радыё.

Таксама ягоны фонд «Палітыка, ініцыятывы і грамадзянскі дыялёг» праводзіць сацыялягічныя апытаньні, кажа Пашкевіч. Апошняе якраз прысьвяцілі прэзыдэнцкім выбарам у Беларусі.

Паводле Пашкевіча, «да апытаньня прыцягнулі спэцыялістаў з розных сацыялягічных структур, акрэдытаваных для гэтых мэтаў», праз тэлефон нібыта апыталі 1600 рэспандэнтаў у Беларусі.

Як кажа Іван Пашкевіч, згодна з апытаньнем, сумарны рэйтынг апазыцыі не перавышае 13%. Прычым папулярнасьць традыцыйных лідэраў палітычных партый значна ніжэйшая за новы твар выбарчай кампаніі, Сьвятлану Ціханоўскую.

Знайсьці пацьверджаньне таму, што такое апытаньне праводзілася з выкананьнем неабходных умоваў для арганізацый, якія займаюцца вывучэньнем грамадзкай думкі, Свабодзе не ўдалося. Ніякіх згадак яго ў сеціве мы таксама не знайшлі.

Іван Пашкевіч
Іван Пашкевіч

Іван Пашкевіч не ўнікае ў асаблівасьці падліку галасоў па-беларуску, але робіць выснову: лічба прыхільнікаў Лукашэнкі далёкая ад намаляванай апазыцыяй «псыхозу 3%», складае прыкладна 69,5% і можа нават узрасьці за кошт тых, хто за час агітацыйнай кампаніі так і ня вызначыўся з сымпатыямі.

Былы паплечнік Лукашэнкі выказаў свой погляд на тое, якія матывы і чаканьні штурхалі ўзяць удзел у прэзыдэнцкай кампаніі іншых прэтэндэнтаў і зарэгістраваных кандыдатаў.

Віктар Бабарыка

Віктар Бабарыка
Віктар Бабарыка

«Перакананы, што Бабарыку не засьпеў зьнянацку крымінальны перасьлед, — лічыць былы чыноўнік. — Больш за тое, ён рыхтаваўся да яго. Але рыхтаваўся, абапіраючыся на правінцыйнае разуменьне: пайду ў прэзыдэнты, пабуду палітвязьнем, можа, у будучыні дапаможа. Шаблённае разуменьне беларускай рэальнасьці, не сумняваюся, падагрэлі і расейскія паліттэхнолягі, якія зьлятаюцца на выбарчыя грошы як мухі на дзярмо. Вось і папаўся на кручок. Не ўлічыў, што цяперашні прэзыдэнт будзе дзейнічаць, як вядомы кінагерой: «злодзей павінен сядзець».

На жаль для Віктара Бабарыкі, працягвае Іван Пашкевіч, ён атрымае рэальны тэрмін зьняволеньня. Да моманту адседкі ў Беларусі забудуцца ня толькі аб прэзыдэнцкіх амбіцыях экс-банкіра, але і пра яго самога. «Я ня кплю, такая суровая рэчаіснасьць», — падсумоўвае ён.

Валер Цапкала

Валер Цапкала
Валер Цапкала

«Яго я ведаю даўно як разумнага і пэрспэктыўнага маладога чалавека — такую ацэнку даю ў сілу свайго ўзросту. І з гэтай прычыны зьдзіўлены праяўленай ім палітычнай блізарукасьцю. Несумненна, ён уключыўся ў кампанію не дзеля цяперашняй перамогі, а для заяўкі на пасьпяховую палітычную будучыню. Але пры гэтым дапусьціў шэраг памылак: не зрабіў сур’ёзнага аналізу расстаноўкі палітычных сілаў унутры краіны і, галоўнае, не зьвярнуў увагі на папярэджаньне Лукашэнкі наконт «шкілетаў у шафе», — кажа Іван Пашкевіч.

Разьлічваючы на падтрымку прыхільнікаў цяперашняй улады, Валер Цапкала таксама вырашыў прыцягнуць галасы іхных апанэнтаў, што магчыма толькі пры жорсткай крытыцы самога Лукашэнкі. І гэта не спрацавала: ён стаў «чужым» для намэнклятуры і пры гэтым ня стаў «сваім» для апазыцыі. І ніколі ня стане, бо раз за разам выдае спрэчныя тэзы.

Крыўдзіцца на абвінавачаньні ў фінансавых махінацыях і іншых справах ня варта, працягвае Іван Пашкевіч. Гэта палітыка, якая справядліва завецца «бруднай», тым больш ён загадзя атрымаў папярэджаньне ад першай асобы: ёсьць нешта сумнеўнае ў біяграфіі — ня лезь у палітыку, вылезе вонкі. Як прагназуе суразмоўца, Валер Цапкала пасьля выбараў будзе вымушаны зьехаць з краіны. А ў палітыкаў, якія спрабуюць уплываць на сытуацыю ў Беларусі з «прыгожага далёка», няма палітычнай будучыні.

Андрэй Дзьмітрыеў і Сяргей Чэрачань

Сяргей Чэрачань (зьлева) і Андрэй Дзьмітрыеў
Сяргей Чэрачань (зьлева) і Андрэй Дзьмітрыеў

Дзейнасьць гэтых палітыкаў Іван Пашкевіч ацэньвае «оптам», ня ўтойваючы скептыцызм ад іхных прэзыдэнцкіх амбіцый.

«Абодва пайшлі ў прэзыдэнты, кіруючыся выключна сваёй „веліччу“ — як лідэры нібыта „буйных палітычных рухаў“, — кпіць ён. — Хоць старэйшыя таварышы спрабавалі іх адгаварыць, але спрацаваў прынцып: калі вам, фізычна сапраўды старэйшым узростам, можна было доўгі час удзельнічаць у палітычных кампаніях, то чаму нам — маладым — цяпер нельга? Вось і пайшлі. Але, вяртаючыся да вынікаў згаданага сацыялягічнага апытаньня, больш чым перакананы: іхная пазнавальнасьць не перавышае нават межаў уласных палітычных рухаў».

Па выніках галасаваньня Іван Пашкевіч прадракае маладым палітыкам лічбы, ня большыя за арытмэтычную хібнасьць.

Ганна Канапацкая

Ганна Канапацкая
Ганна Канапацкая

«Самы прагматычны чалавек у цяперашняй кампаніі, — лічыць Іван Пашкевіч. — Яна нават блізка не разьлічвае на сваю перамогу, але мае прыхаваныя намеры, якія пакуль што невядомыя нават блізкаму атачэньню. Стрыманая агітацыя, адсутнасьць выпадаў у бок улады і гучных заяваў — гэта толькі вяршыня. Тое, што ёй нібыта хтосьці пагражаў, у разьлік не прымаецца — такі выкрутас ужо не спрацоўвае нават для буйных палітыкаў».

Як робіць ён выснову, паколькі да парлямэнцкіх выбараў, дзе Ганна Канапацкая магла б прэтэндаваць на дэпутацкае месца, яшчэ далёка, цалкам магчыма, што яна разьлічвае на нейкую пасаду ва ўладных структурах.

Сьвятлана Ціханоўская

Сьвятлана Ціханоўская
Сьвятлана Ціханоўская

Каго больш за ўсіх шкада ў гэтай сытуацыі, дык гэта Сьвятлану Ціханоўскую, дзеліцца Іван Пашкевіч.

«Самую неспрактыкаваную ў палітыцы, яе бязьлітасна і сьвядома выкарысталі на ўсю катушку, — кажа ён. — І настолькі затлумілі ёй галаву, што яна сапраўды паверыла ў сваю значнасьць, забылася, дзеля каго пайшла на тыя выбары. Яе „баявыя сяброўкі“ па аб’яднаным штабе хутка разыдуцца, як ранішні туман, схаваўшыся за сьпіны сваіх мужчын. А гэтая „простая жанчына“, якая ідзе з упартасьцю баявога льва да невядома якой перамогі, ужо 10 жніўня застанецца сам-насам са сваімі асабістымі сямейнымі праблемамі — па-за ўвагай, дапамогай, падтрымкай. Дай Бог ёй душэўных сілаў усё гэта нармальна перажыць».

На падставе комплексу фактараў — ад недастатковай цяжкавагавасьці апанэнтаў да татальнага кантролю за падлікам галасоў — Іван Пашкевіч робіць выснову: і прыхільнікам Аляксандра Лукашэнкі, і ягоным зацятым праціўнікам нічога не застаецца, як загадзя прыняць «новага старога прэзыдэнта». Шосты раз запар.

Хто такі Іван Пашкевіч

Іван Пашкевіч нарадзіўся 11 траўня 1955 году ў вёсцы Беражное на Століншчыне. Скончыў Маскоўскі дзяржаўны ўнівэрсытэт, дыплямаваны журналіст. Прайшоў курс навучаньня ў пытаньнях дыпляматычнай службы пры МЗС Расеі.

Іван Пашкевіч
Іван Пашкевіч

Працаваў інструктарам ЦК ЛКСМБ, дырэктарам выдавецтва газэтна-выдавецкай фірмы «Белая Русь», памочнікам намесьніка старшыні Дзяржаграпраму БССР, дырэктарам Нацыянальнага філіялу тэлерадыёкампаніі «Мір» у Беларусі. Быў дэпутатам Вярхоўнага Савету ХІІІ скліканьня.

У 1997 годзе прызначаны на пасаду намесьніка кіраўніка прэзыдэнцкай адміністрацыі. Быў куратарам пытаньняў, зьвязаных з фармаваньнем і рэалізацыяй дзяржаўнай ідэалёгіі і інфармацыйнай палітыкі, каардынаваў дзейнасьць СМІ.

У 2000 годзе пакінуў пасаду і неўзабаве апынуўся ў ліку дэпутатаў Палаты прадстаўнікоў. Там пачаў выказваць нязгоду з палітыкай уладаў у рэлігійных справах, з гэтай прычыны прымкнуў да адзінай апазыцыйнай фракцыі за ўсю гісторыю двухпалатнага парлямэнту — групы «Рэспубліка».

Пасьля дэпутацкай кадэнцыі засяродзіўся на хрысьціянскіх праектах, але капітуляваў пад ціскам уладаў і разам з жонкай і дзьвюма дочкамі зьехаў на пастаяннае месца жыхарства ў ЗША.

Прэзыдэнцкія выбары — 2020 у Беларусі. Што важна ведаць

  • Шостыя ў гісторыі сувэрэннай Беларусі выбары прэзыдэнта прызначаныя на нядзелю, 9 жніўня 2020 году.
  • 65-гадовы Аляксандар Лукашэнка кіруе дзяржавай 25 гадоў. Ніводныя прэзыдэнцкія выбары (2001, 2006, 2010, 2015), апроч першых (1994 год), не прызналі свабоднымі і справядлівымі на міжнародным узроўні.
  • Старшыня ЦВК Лідзія Ярмошына адхіліла прапановы праваабаронцаў аб дыстанцыйных прэзыдэнцкіх выбарах у час эпідэміі COVID-19, бо «часу для прыняцьця гэтых захадаў ужо няма». Лукашэнка ня бачыў падставаў пераносіць выбары праз пандэмію.
  • ЦВК зарэгістраваў 15 ініцыятыўных груп з 55 заявак.
  • Аўтару YouTube-канала «Страна для жизни» Сяргею Ціханоўскаму Цэнтральная выбарчая камісія адмовіла ў рэгістрацыі ініцыятыўнай групы, бо ён адбываў 15 сутак арышту і ня мог асабіста падаць дакумэнты. Тады сваю ініцыятыўную групу ў ЦВК заявіла жонка блогера Сьвятлана Ціханоўская.
  • 29 траўня на перадвыбарчым пікеце жонкі затрымалі Ціханоўскага і яшчэ 9 чалавек. Лукашэнка казаў пра акалічнасьці затрыманьня за 4 гадзіны да таго, як яно адбылося.
  • 11 чэрвеня ў «Белгазпрамбанку» і шэрагу іншых кампаній прайшлі ператрусы. У Камітэце дзяржкантролю заявілі, што завялі крымінальныя справы аб легалізацыі сродкаў, атрыманых злачынным шляхам, і аб ухіленьні ад сплаты падаткаў у асабліва буйным памеры. Старшыня КДК Іван Тэртэль сьцьвярджаў, што да гэтых спраў мае дачыненьне патэнцыйны кандыдат у прэзыдэнты Віктар Бабарыка. Роўна за 4 гадзіны да заявы Дзяржкантролю Аляксандар Лукашэнка расказаў пра акалічнасьці «справы „Белгазпрамбанку“».
  • 18 чэрвеня Віктара Бабарыку і яго сына, кіраўніка ініцыятыўнай групы Эдуарда Бабарыку затрымалі.
  • 14 ліпеня ЦВК зарэгістраваў кандыдатамі ў прэзыдэнты Аляксандра Лукашэнку, Сьвятлану Ціханоўскую, Ганну Канапацкую, Андрэя Дзьмітрыева і Сяргея Чэрачня. Не зарэгістравалі Віктара Бабарыку і Валера Цапкалу.
  • Ад пачатку выбарчай кампаніі праваабаронцы налічылі больш за 1300 затрыманых: удзельнікі «ланцугоў салідарнасьці», сябры ініцыятыўных груп, актывісты, палітыкі, блогеры, журналісты і проста мінакі на вуліцы. Сотні чалавек пакаралі адміністрацыйнымі арыштамі і аштрафавалі.

Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG