Лінкі ўнівэрсальнага доступу

Як прымусіць дэпутатаў прымаць законы па-беларуску?


5 красавіка ў Палаце прадстаўнікоў адбудзецца круглы стол па беларусізацыі заканадаўства. Дэпутатка Алена Анісім больш за год змагаецца за тое, каб законы прымаліся парлямэнтам адначасова на дзьвюх дзяржаўных мовах — расейскай і беларускай. Бо пакуль законаў на беларускай мове няма, пераклады іх ня маюць юрыдычнай сілы.

Ініцыятар круглага стала — камісія па адукацыі, культуры і навуцы

Тэма сфармуляваная так: «Заканадаўства на беларускай мове: праблемы і іх практычнае вырашэньне на аснове Канстытуцыі Рэспублікі Беларусь».

Для таго каб законы прымаліся парлямэнтам адначасова на дзьвюх дзяржаўных мовах — расейскай і беларускай, неабходна прыняць Закон аб нарматыўна-прававых актах — базавы дакумэнт, які рэгулюе ўсё заканадаўства, усе прававыя акты, і ў ім павінна быць замацаваная такая норма.

Паколькі законаў на беларускай мове няма, пераклады іх ня маюць юрыдычнай сілы

Алена Анісім
Алена Анісім

На думку Алены Анісім, адсутнасьць усіх законаў на беларускай мове — прамое парушэньне Канстытуцыі, якое не дае грамадзянам абараніць свае правы ў судовым парадку. Бо пакуль законаў на беларускай мове няма, пераклады іх ня маюць юрыдычнай сілы.

«Людзі зьвяртаюцца з тым, што іхнія правы парушаюцца, асабліва ў судах, і спасылаюцца на адсутнасьць заканадаўства на беларускай мове. А мы як заканадаўцы, атрымліваецца, самі перашкаджаем іх канстытуцыйнаму праву і абвешчанай роўнасьці моваў. Пытаньне важнае.

З майго пункту гледжаньня, яно вырашаецца дастаткова проста, а з пункту гледжаньня юрыстаў — чамусьці складана. Пры гэтым яны забываюцца, што становяцца парушальнікамі Канстытуцыі — самі юрысты. Адсутнасьць заканадаўства на беларускай мове насамрэч спараджае шмат праблем», — робіць выснову Алена Анісім.

Пакуль невядома, ці запрасілі на круглы стол перакладчыкаў

На круглы стол запрошаныя мовазнаўца, акадэмік Аляксандар Лукашанец, былы старшыня Канстытуцыйнага суду, а цяпер прафэсар БДУ Рыгор Васілевіч, экс-дэпутат, былы старшыня Таварыства беларускай мовы Алег Трусаў, прадстаўнікі Нацыянальнага цэнтру заканадаўчых і прававых дасьледаваньняў, супрацоўнікі міністэрстваў, дзейныя дэпутаты зь іншых камісій.

Дэпутатка Алена Анісім настойвала, каб на паседжаньне запрасілі і прадстаўнікоў грамадзкай ініцыятывы, якая займалася перакладамі заканадаўства на беларускую мову, але пакуль невядома, ці будуць на круглым стале гэтыя перакладчыкі.

Алена Анісім спадзяецца, што пасьля абмеркаваньня будуць зробленыя і высновы — будзе прынята рэзалюцыя, або рэкамэндацыі, або пэўныя прапановы, каб як мага хутчэй прыняць базавы Закон аб нарматыўна-прававых актах.

«Пасьля прыняцьця Закону аб нарматыўна-прававых актах можна будзе гаварыць, што мэханізм прыняцьця законаў на дзьвюх мовах гатовы да запуску. Наша задача — вярнуць Беларусь у прававое поле ў справе прыняцьця законаў», — кажа яна.

Анісім: Некаторыя ва ўладзе гатовыя служыць чужой краіне, але не гатовыя працаваць на сваю

Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG