Лінкі ўнівэрсальнага доступу

Ужо сёньня: Усясьветны дзень барацьбы са СНІДам


Чырвоная стужка — сымбаль барацьбы са СНІДам
Чырвоная стужка — сымбаль барацьбы са СНІДам

Падзеі 1 сьнежня ў беларускай і ўсясьветнай гісторыі.

Дата дня

1 сьнежня традыцыйна адзначаецца Ўсясьветны дзень барацьбы са СНІДам. Місія гэтага дня — нагадаць пра неабходнасьць спыніць распаўсюд ВІЧ/СНІД ва ўсім сьвеце. Ініцыятыва правядзеньня Ўсясьветнага дня барацьбы са СНІДам пайшла ад Усясьветнай арганізацыі аховы здароўя ў 1988 годзе.

Таксама ў гэты дзень

1903 — адбыўся першы зьезд Беларускай сацыялістычнай грамады, першай нацыянальнай партыі ў гісторыі Беларусі.

1913 — усталяваная першая лінія канвэернай зборкі на заводзе Ford Motor Company.

1920 — ва ўнівэрсытэце Стэфана Баторыя ў Вільні быў створаны «Гурток студэнтаў беларусаў». Праз год «Гурток» рэарганізаваўся ў Беларускі студэнцкі саюз.

1943 — скончылася Тэгеранская канфэрэнцыя кіраўнікоў Вялікай Брытаніі, ЗША і СССР. Канфэрэнцыя стала першай сустрэчай «Вялікай тройкі» ў ходзе Другой усясьветнай вайны. На ёй абмяркоўвалі ваенныя дзеяньні і пасьляваеннае міжнароднае ўладкаваньне, у тым ліку адкрыцьцё другога фронту і «польскае пытаньне». Канфэрэнцыя пастанавіла, сярод іншага, што ўсходняй мяжой Польшчы — адпаведна, заходняй мяжой Беларусі — павінна стаць лінія Керзана.

Франклін Рузвэльт, Уінстан Чэрчыль і Ёсіф Сталін на канфэрэнцыі ў Тэгеране
Франклін Рузвэльт, Уінстан Чэрчыль і Ёсіф Сталін на канфэрэнцыі ў Тэгеране

1953 — выйшаў першы нумар часопіса «Плэйбой».

1955 — Роза Паркс у Мантгомэры, Алабама, адмовілася саступіць месца ў аўтобусе беласкураму чалавеку. За гэта яе асудзілі як за «парушэньне грамадзкага парадку». У адказ чарнаскурае насельніцтва Мантгомэры пачало байкатаваць грамадзкі транспарт. Ужо ў наступным годзе Вярхоўны суд ЗША пастанавіў, што расавая сэгрэгацыя ў аўтобусах не адпавядае Канстытуцыі. Так Роза Паркс стала пачынальніцай і сымбалем руху за правы чарнаскурых грамадзян ЗША.

1959 — заключанае пагадненьне аб Антарктыцы. Дакумэнт забараніў выкарыстоўваць Антарктыду ў ваенных мэтах.

1989 — Міхаіл Гарбачоў першым з савецкіх лідэраў наведаў Ватыкан.

1991 — прэзыдэнцкія выбары ва Ўкраіне і Ўсеўкраінскі рэфэрэндум аб незалежнасьці.

1991 — першыя прэзыдэнцкія выбары ў Казахстане.

У гэты дзень нарадзіліся

1792 — Мікалай Лабачэўскі, расейскі матэматык, стваральнік неэўклідавай геамэтрыі.

1896 — Георгі Жукаў, савецкі палкаводзец Другой усясьветнай вайны.

1915 — Міхась Кавыль, беларускі паэт, рэдактар, грамадзкі дзеяч

1931 — Валянцін Малышаў, заслужаны архітэктар Беларусі. У Менску Малышаў спраектаваў Палац спорту, кінатэатар «Кастрычнік» і інш.

1935 — Вудзі Ален, амэрыканскі рэжысэр, актор, сцэнарыст, пісьменьнік.

Вудзі Ален. Шарж Арыны Арловай
Вудзі Ален. Шарж Арыны Арловай

1939 — Уладзімер Платонаў, беларускі матэматык, акадэмік АН БССР. У 1987–1992 гадах Платонаў узначальваў Акадэмію навук Беларусі.

1955 — Уладзімер Ванцэвіч, беларускі навуковец у галіне машынабудаваньня.

У памяці

1973 — Давід Бэн-Гурыён, першы прэм’ер-міністар у гісторыі Ізраіля.

1989 — Мікалай Патолічаў, савецкі партыйны і дзяржаўны дзеяч, у 1950–1956 — першы сакратар ЦК Камуністычнай партыі Беларусі.

Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG