Лінкі ўнівэрсальнага доступу

Касьцюшка як PR-кампанія: пра што гавораць сымбалі, якія мы абіраем


Севярын Квяткоўскі
Севярын Квяткоўскі

Калі ты можаш штосьці патлумачыць першаклясьніку, ты зможаш патлумачыць мільёнам.

Калі ты можаш патлумачыць мільёнам, ты — прыроджаны PRшчык.

У дыскусіі вакол помніка Касьцюшку мяне ўразіла не цьвердалобасьць польскага дыплямату, і нават не лагоднасьць беларускай дыпляматычнай службы.

Мяне ўразіў выдавец навуковай літаратуры, які ў прыватнай размове сказаў, што называць Тадэвуша Касьцюшку «сынам беларускай землі» — не навукова. Бо Беларусі тады не існавала. Зямля існавала, а Беларусь ні геяграфічна, ні палітычна — не.

Зямля існавала, а Беларусь ні геяграфічна, ні палітычна — не.

Добра калі прыватна, а калі публічна — гэта чысты раздрай у галовах непадрыхтаванага слухача ці чытача.

Важна разумець дзе каму і як падаваць інфармацыю. Вось кавалак з дыскусіі пра «сына беларускай зямлі». Michal Aniempadystau:

«У фізычнай рэальнасьці няма беларусаў, расейцаў, палякаў, а ёсьць фізычныя целы ў фізычнай прасторы. Беларусамі ці кім яшчэ робяцца толькі ў прасторы культуры. І іх ідэнтычнасьць у гэтай прасторы можа зьмяняцца. Сёньня ён беларус, а заўтра „тоже рускі“, а пасьлязаўтра проста рускі. Ці наадварот, пазаўчора ліцьвін, учора тутэйшы, сёньня паляк ці беларус».

Глыбокія развагі інтэлектуала пра сутнасьці пэўных рэчаў, якія я не гатовы пераказаць першаклясьніку. Бо ёсьць рэчы, якія спасьцігаюцца з дарасьленьнем.

Таму я ня буду тлумачыць дзецям у пэўным узросьце, што ў ХVIII у розных сацыяльных груп, якія жылі на тэрыторыі сучаснай Беларусі, былі розныя самідэнтыфікацыі, а слова «Белоруссия» толькі прыдумалі ў сталіцы Расеі, а беларускі пераклад «Беларусь» яшчэ не зьявіўся.

Я пакажу дзецям на мапе дзе нарадзіўся Касьцюшка, дзе ён ваяваў, супраць каго і за што. Супраць расейцаў за Рэч Паспалітую, пасьля наагул за «свабоду, роўнасьць, братэрства». І так, як бачна на мапе, зямля — самая што ні ёсьць беларуская. Так яна завецца цяпер.

Чаму нам важныя героі і іх мастацкія ўвасабленьні? Гістарычныя героі зьвязаныя з нашым сёньня і з нашым бачаньнем заўтра.

Пэўная група беларусаў разумее што імпэрыялістычная пагроза з боку Расеі нікуды не зьнікла.

Для пэўнай групы беларусаў Касьцюшка — сымбаль змаганьня супраць расейскага імпэрыялізму. Таму што пэўная група беларусаў разумее што імпэрыялістычная пагроза з боку Расеі нікуды не зьнікла.

Помнік Касьцюшку, пазначаны словамі «сын беларускай зямлі» — гэта яркі, выразны і просты мэсідж, які будзе зразумелы не толькі чытачам навуковага часопісу, але досыць шырокім колам.

А калі камусьці будзе незразумелым, можна будзе каротка і ёміста патлумачыць: ён быў супраць Расеі за незалежнасьць сваёй краіны. Маўляў, «мы — частка беларусаў — такія самыя».

Сымбалі — простыя рэчы, якія можна патлумачыць мільёнам. Таму Касьцюшка як сымбаль — гэта складовая частка працяглай у часе PR-кампаніі.

Часам «навуковасьць» проста ўносіць разлад у разуменьне простых рэчаў.

Палякі робяць сваю кампанію, амэрыканцы сваю, беларусы — сваю, ставячы патрэбныя сабе акцэнты і вылучаючы зь біяграфіі славутага чалавека тое, што акутальна сёньня ў пэўным грамадзтве.

Інтэлектуалу важна разумець што інфармацыя існуе ў розных пластах. Часам «навуковасьць» проста ўносіць разлад у разуменьне простых рэчаў. Трэба адрозьніваць унівэрсітэцкую аўдыторыю ад футбольнага стадыёну.

Меркаваньні, выказаныя ў блогах, перадаюць погляды саміх аўтараў і не абавязкова адлюстроўваюць пазыцыю рэдакцыі.

Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG