Лінкі ўнівэрсальнага доступу

Карбалевіч у свой юбілей: жыцьцё цікавае на павароты


Валер Карбалевіч
Валер Карбалевіч

Вядомаму беларускаму палітолягу Валеру Карбалевічу сёньня споўнілася 60 гадоў. З нагоды юбілею ён адказаў на пытаньні карэспандэнта Свабоды.

Карэспандэнт: «Вікіпэдыя піша, што Валер Карбалевіч нарадзіўся ў Расеі на станцыі Паназырова Кастрамской вобласьці. Як вы апынуліся ў Беларусі?»

Карбалевіч: «Мае бацькі — беларусы. Маці са Слуцкага раёну, бацька з Салігорскага, пажаніліся і паехалі ў Расею на заробкі. Тады плацілі нейкія паўночныя каэфіцыенты, а Кастрамская вобласьць бліжэй да поўначы. Пражылі яны там два гады, вярнуліся назад. І вось у гэтыя два гады я пасьпеў там нарадзіцца. Таму гэта такі выпадковы факт, калі ў мяне ў пашпарце зьяўляецца месца нараджэньня — Расея. Насамрэч я зь Беларусьсю зьвязаны глыбокімі каранямі. Маленства і маладосьць прайшлі ў Беларусі ў Слуцкім раёне».

Карэспандэнт: «З вашых шасьцідзесяці колькі вы працуеце на Радыё Свабода»?

Атрымліваецца, што цяпер і пэўны юбілей працы на Свабодзе. На Радыё Свабода я прыйшоў у сьнежні 1999 году. Фактычна, гэта ўжо 15 гадоў.

Карбалевіч: «Атрымліваецца, што цяпер і пэўны юбілей працы на Свабодзе. На Радыё Свабода я прыйшоў у сьнежні 1999 году. Фактычна, гэта ўжо 15 гадоў. Гэта вельмі плённы пэрыяд у маім жыцьці, магчыма, што самы плённы. Бо тут зьявілася магчымасьць рэалізаваць творчы патэнцыял. Наагул, нягледзячы на маю адукацыю, а па адукацыі я гісторык, ніколі ня мог уявіць сабе, што калісьці я раптам апынуся на працы ў СМІ, прычым на Радыё Свабода. Але жыцьцё такое цікавае на павароты і яно, бывае, так моцна заносіць чалавека ў нейкі бок. Тым ня менш мне пашэнціла працаваць на Радыё Свабода ў такім добрым калектыве, з прыемнымі людзьмі, дзе ёсьць магчымасьць сапраўды рэалізаваць творчы патэнцыял».

Карэспандэнт: «Вы кажаце, што па адукацыі гісторык, а ў Вікіпэдыі згадваецца ваша тэма дысэртацыі: „Дзейнасьць Кампартыі Беларусі па прапагандзе і ўкараненьні дасягненьняў навукі і перадавога вопыту ў сельскагаспадарчую вытворчасьць (1971–1980 гг.)“. Што гэта за праца, чым яна была для вас цікавая?»

Карбалевіч: «Тут сытуацыя цікавая тым, што калі я абараняў дысэртацыю, фактычна ў Савецкім Саюзе пачаўся пэрыяд перабудовы. Да ўлады прыйшоў Гарбачоў, і было абвешчана, што ўвесь брэжнеўскі пэрыяд — гэта пэрыяд застою, яго можна было крытыкаваць. А ў мяне пэрыяд дасьледаваньня ахопліваў 70-я гады. То бок зразумела, што трэба было пісаць пра кіруючую ролю камуністычнай партыі, але была магчымасьць сказаць пра недахопы. Была магчымасьць крытыкаваць, і тады нібыта заахвочвалася крытыка. Таму ў маёй дысэртацыі мне асабліва маніць, хлусіць не давялося. Даводзілася выконваць нейкі рытуал, спасылаючыся на рашэньні партыйных органаў. Але калі можна было казаць пра рэальную сытуацыю ў сельскай гаспадарцы, то я пра гэта казаў. І таму ў мяне няма сораму за сваю дысэртацыю. Бо тады ўжо дазвалялася рэзкая крытыка, што я з задавальненьнем і рабіў».

Карэспандэнт: «У вас шмат было камэнтароў, блогаў, экспэртызаў... А пяць гадоў таму выйшла ваша кніга ў маскоўскім выдавецтве „Партизан“ — „Александр Лукашенко. Политический портрет“. Які лёс гэтай кнігі? Ці зьбіраецеся вы яе дапрацоўваць, перавыдаваць?»

Карбалевіч: «Кніга мела даволі добры лёс і добры рэзананс. Яна прадавалася ў маскоўскіх крамах, распаўсюджвалася ў Беларусі празь недзяржаўныя арганізацыі, бо прадавацца ў беларускіх крамах не магла зь вядомых прычын. Кніга перакладзена на францускую мову — выйшла накладам у тры тысячы. І перакладзена на польскую мову. Кніжка актуальная і не састарэлая. Асноўныя тэзісы захоўваюць сваю паўнаважнасьць. І тым больш, наколькі можна зразумець, Аляксандар Лукашэнка нікуды сыходзіць не зьбіраецца, таму кніжка ня толькі пра ранейшы пэрыяд яго кіраваньня, гэта кніга і пра нашу сёньняшнюю сучаснасьць. Ну, ёсьць пляны пра новае выданьне, пра дапаўненьне, бо зьявілася багата новага матэрыялу».

Карэспандэнт: «А як галоўны герой рэагаваў на вашу кнігу?»

Карбалевіч: «Ніякай рэакцыі я не адчуў ні ад галоўнага героя, ні ад уладаў. Улады зрабілі выгляд, што не заўважылі. У той сытуацыі, якая існуе ў Беларусі, можа, гэта і ня самая дрэнная рэакцыя».

Карэспандэнт: «Апроч перавыданьня гэтай кнігі, якія яшчэ вашы надзеі?»

Плянаў многа. Можа, лепш будзе казаць пра вынік, калі гэтыя пляны рэалізуюцца. Пляны не заўсёды залежаць ад мяне.

Карбалевіч: «Плянаў многа. Можа, лепш будзе казаць пра вынік, калі гэтыя пляны рэалізуюцца. Пляны не заўсёды залежаць ад мяне. Тым больш што друкаваць нешта напісанае мной у Беларусі даволі цяжка».

Карэспандэнт: «Як вы зьбіраеце адзначыць свой юбілей сёньня?»

Карбалевіч: «Сёньня зьбіраюся пісаць чарговы блог на сайт Радыё Свабода».

Карэспандэнт: «А што вы хочаце пажадаць сабе, краіне ў гэты дзень?»

Карбалевіч: «Сабе — таго, што звычайна жадаюць людзі пра здароўе і творчыя посьпехі, пра асабістае жыцьцё. А краіне хацеў бы пажадаць прыемных пераменаў».

Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG