Чым можна патлумачыць такое радыкальнае падзеньне беларускага экспарту?
Як гэта можа ўплываць на стабільнасьць беларускага рубля?
На гэтыя пытаньні адказвае эканаміст Леанід Злотнікаў.
Цыганкоў: Чым можна патлумачыць такое істотнае падзеньне замежнагандлёвага сальда?
Злотнікаў: Калі браць усе мінулыя гады, акрамя 2012-га, то мы ўбачым, што адмоўнае гандлёвае сальда было заўсёды. Напрыклад, у першым квартале 2011 году мінус быў 2 мільярды даляраў. Фактычна ўсю гісторыю незалежнай Беларусі (за выключэньнем 2005 году) гандлёвы балянс быў нэгатыўны.
Што здарылася летась? Летась была такая зьява, як бізнэс на растваральніках і разбаўляльніках. Гэты «фэномэн» і даў у 2012 годзе, асабліва ў першай палове, станоўчае сальда гандлёвага балянсу.
Але пасьля заканчэньня гэтага «фэномэну» ўсё стала на свае месцы, і Беларусь зноў вярнулася да звычайнага для сябе нэгатыўнага балянсу замежнага гандлю таварамі.
Цыганкоў: Менавіта пазытыўны балянс замежнага гандлю спрыяў таму, што беларускі рубель застаецца стабільным вось ужо паўтара года. Цяпер, калі імпарт зноў перавышае экспарт, — ці можна сказаць, што гэта можа паўплываць на курс нацыянальнай валюты?
Злотнікаў: Відавочна, так. Адток валюты з краіны будзе вельмі значны. У сваім прагнозе, надрукаваным перад Новым годам, я пісаў, што адток будзе значна большы, чым прыток — калі ня будзе прыватызацыі альбо нейкіх новых крэдытаў. І можа паўтарыцца сытуацыя 2011 году.
У першым квартале было пагашана толькі 360 мільёнаў даўгоў беларускай дзяржавы. У астатнія кварталы году давядзецца пагасіць тыя 3 мільярды, якія Беларусь і яе прадпрыемствы, банкі павінны аддаць сёлета. А новых крэдытаў пакуль што не відаць.
Цыганкоў: Галоўным спонсарам беларускай эканомікі традыцыйна застаецца Расея — у розных формах. Але цяпер, калі многія эканамісты і ў самой Расеі, і ва ўсім сьвеце кажуць пра надыход падзеньня тэмпаў росту ў Расеі — ці варта давяраць гэтым прагнозам і як гэта можа адбіцца на дапамозе Менску?
Злотнікаў: У такія прагнозы наконт пэрспэктываў Расеі варта верыць. Асноўны рынак збыту расейскіх тавараў — Эўразьвяз, дзе чакаецца рэцэсія. Пачынаючы ад другой паловы мінулага году, сытуацыя ў Расеі пагаршаецца, чакаецца далейшае паніжэньне тэмпаў росту альбо нават рэцэсія. Безумоўна, гэта будзе ўплываць і на беларускую эканоміку.
Як гэта можа ўплываць на стабільнасьць беларускага рубля?
На гэтыя пытаньні адказвае эканаміст Леанід Злотнікаў.
Цыганкоў: Чым можна патлумачыць такое істотнае падзеньне замежнагандлёвага сальда?
Злотнікаў: Калі браць усе мінулыя гады, акрамя 2012-га, то мы ўбачым, што адмоўнае гандлёвае сальда было заўсёды. Напрыклад, у першым квартале 2011 году мінус быў 2 мільярды даляраў. Фактычна ўсю гісторыю незалежнай Беларусі (за выключэньнем 2005 году) гандлёвы балянс быў нэгатыўны.
Што здарылася летась? Летась была такая зьява, як бізнэс на растваральніках і разбаўляльніках. Гэты «фэномэн» і даў у 2012 годзе, асабліва ў першай палове, станоўчае сальда гандлёвага балянсу.
Але пасьля заканчэньня гэтага «фэномэну» ўсё стала на свае месцы, і Беларусь зноў вярнулася да звычайнага для сябе нэгатыўнага балянсу замежнага гандлю таварамі.
Цыганкоў: Менавіта пазытыўны балянс замежнага гандлю спрыяў таму, што беларускі рубель застаецца стабільным вось ужо паўтара года. Цяпер, калі імпарт зноў перавышае экспарт, — ці можна сказаць, што гэта можа паўплываць на курс нацыянальнай валюты?
Адток валюты з краіны будзе вельмі значны. У сваім прагнозе, надрукаваным перад Новым годам, я пісаў, што адток будзе значна большы, чым прыток — калі ня будзе прыватызацыі альбо нейкіх новых крэдытаў. І можа паўтарыцца сытуацыя 2011 году
У першым квартале было пагашана толькі 360 мільёнаў даўгоў беларускай дзяржавы. У астатнія кварталы году давядзецца пагасіць тыя 3 мільярды, якія Беларусь і яе прадпрыемствы, банкі павінны аддаць сёлета. А новых крэдытаў пакуль што не відаць.
Цыганкоў: Галоўным спонсарам беларускай эканомікі традыцыйна застаецца Расея — у розных формах. Але цяпер, калі многія эканамісты і ў самой Расеі, і ва ўсім сьвеце кажуць пра надыход падзеньня тэмпаў росту ў Расеі — ці варта давяраць гэтым прагнозам і як гэта можа адбіцца на дапамозе Менску?
Злотнікаў: У такія прагнозы наконт пэрспэктываў Расеі варта верыць. Асноўны рынак збыту расейскіх тавараў — Эўразьвяз, дзе чакаецца рэцэсія. Пачынаючы ад другой паловы мінулага году, сытуацыя ў Расеі пагаршаецца, чакаецца далейшае паніжэньне тэмпаў росту альбо нават рэцэсія. Безумоўна, гэта будзе ўплываць і на беларускую эканоміку.