— Мне страшна, што яшчэ трохі і ў Беларусі не застанецца сьвядомых людзей, адны «ябацькі». Хто тады будзе адбудоўваць краіну?
— Ідэйных «ябацек» не існуе ў прыродзе, бо няма ідэі. Яны сытуацыйныя — іх трымае ў сваіх абцугах дыктатар. Іх зусім ня большасьць у краіне.
«Бацька» жыве адным днём, і калі яго ня стане, у іх адкрыецца пэрспэктыва, і ў палітычным спэктры яны пачнуць вагацца, адбудзецца нацыянальнае замірэньне. Ніхто ня хоча жыць у канцлягеры, хіба што вартавыя.
Важна, што мы адзін народ, які паводле сьвядомасьці, адкрытасьці сьвету і кругагляду нашмат больш прасунуты, чым тое было ў 1937 годзе.
— У якой сфэры эканомікі магла б найболей разьвівацца ў будучыні вольная Беларусь?
— У сфэры высокіх тэхналёгіяў, дзе беларусы ўжо здабылі прызнаньне ўсяго сьвету. Ды і ў іншых сфэрах былі б посьпехі. Адно трэба мець на ўвазе, што вольнай зможа стаць толькі беларуская Беларусь.
Сёньняшняя эканамічная стагнацыя наўпрост вынікае з таго, што рэжым робіць краіну ўсё менш беларускай і ўсё больш расейскай. А ў складзе імпэрыі, як мы ведаем з гісторыі, Беларусь была адсталай ускраінай, дзе лідэрам у эканоміцы былі каноплі і вырабы зь іх, напрыклад, вытворчасьць канапляных вяровак.
— Як ставіцца да дзейнасьці вядомай даносчыцы, што ваюе зь Геніюш і кветкамі-валошкамі?
— Як да шкоды нацыянальным інтарэсам незалежнай Беларусі. Ня можа чалавек з расейскай ідэалягічнай «прашыўкай» патрабаваць чагосьці ад беларусаў і іх культуры. У нас розныя гістарычныя лёсы, культуры і мовы. Ларыса Геніюш — цэнтральная постаць беларушчыны, а пра валошку Максім Багдановіч казаў як пра чыстую красу нашай зямлі: навошта каласы, калі няма васількоў? Нічога дзіўнага, што расейцам гэта чужое, бо яно наша, а ня іхнае.
ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: «Галоўная даносчыца Беларусі». Хто такая Вольга Бондарава, якая змагаецца з Геніюш, Марзалюком і «Хагі-Вагі»— 17 верасьня сьвята ці ня сьвята?
— Беларусь як разьядналі (1921), так і ўзьядналі (1939) без удзелу самой Беларусі. Адбылася расейска-савецкая даакупацыя — такое сабе «сьвята», прынамсі ня наша. Заходніх беларусаў з «хатняй хіміі» перавялі ў «калёнію ўзмоцненага рэжыму».
Важна, што пасьля вайны, калі вызначаліся контуры новага сьвету, наша краіна са стратамі, але атрымала свой контур менавіта як Беларусь. Нікому з мажнаўладцаў у галаву б не прыйшло дзяліць яе паміж СССР і сацыялістычнай Польшчай. Пра гэтую таямніцу, між іншым, расказвае новая кніга Зьмітра Бартосіка «Забіць упалмінзага».
— А як да закрыцьця межаў Беларусі паставяцца «ябацькі»?
— Яны таму і «ябацькі», што ўхваляюць тое, што ўхваляе іхны «бацька». Значыць, паставяцца адмоўна. І гэта адэкватная пазыцыя. Яна, дарэчы, цалкам супадае з пазыцыяй дэмакратычнага грамадзтва. То бок, тут ёсьць пункт судакрананьня дзьвюх частак народу, за якім варта бачыць магчымае паразуменьне і нагоду для дыялёгу, як пазытыўнага разьвязаньня крызісу. Ня стане «бацькі», і нам застанецца або вайна, або — размаўляць адны з аднымі. А для размовы неабходныя такія вось супадзеньні пазыцыяў: што да незалежнасьці, мірнага суіснаваньня, адкрытых межаў...
ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: «Поўнае закрыцьцё мяжы для беларусаў — крок маральна недарэчны і палітычна памылковы», — былы часовы павераны Польшчы ў Беларусі Юраш— Якая матывацыя ў арміі РБ бараніць рэжым?
— Калі гэта не матэрыяльная матывацыя, дык іншыя робяцца ўсё больш праблемнымі. Загінуць за што? За дзяржаву? Але рэжым разбурае дзяржаўныя інстытуты. За незалежнасьць? Але рэжым цалкам залежны ад Расеі. За народ? Але рэжым падзяліў народ на турмы, эміграцыю і «ябацек». За Беларусь? Але рэжым забараніў вокліч «Жыве Беларусь!» Як ні круці, кожная нематэрыяльная прычына матывуе вайскоўца не бараніць рэжым, а павярнуць зброю.
— Сустракаю навіны пра пераклад кніг сучасных беларускіх аўтараў на эўрапейскія мовы і ні разу — на расейскую. Чаму?
— Імпульс ідзе ад перакладчыка ці ад мэнэджмэнту на кніжным рынку. Значыць, няма такіх імпульсаў. Прычына? Страта цікавасьці ў расейцаў да беларускай літаратуры і Беларусі, якая бачыцца ім несамастойнай краінай. Падобная сытуацыя была ў савецкія часы, толькі наадварот, — тады на Захадзе не цікавіліся літаратурай несамастойнай краіны. І вось усё перавярнулася, як у эканоміцы, бывае, мяняюцца рынкі збыту. Для беларускай літаратуры гэта добры знак — цікавасьць да яе з боку цывілізаванага сьвету.
Думкі, выказаныя ў аўтарскіх рубрыках, перадаюць погляды аўтараў і не адлюстроўваюць пазыцыю рэдакцыі.
❓Задайце ваша пытаньне. Telegram: @SvabodaBelarus; Signal: +37068643669
ЧЫТАЙЦЕ ТАКСАМА:
Запытайся ў Дубаўца. Як у Беларусі распаўсюджваць праўдзівую інфармацыю і чаму сапраўдных патрыётаў абвяшчаюць здраднікамі Запытайся ў Дубаўца. Пра закрыцьцё межаў Беларусі з ЭЗ, што б сёньня рабіў Караткевіч і ці трэба Беларусі ў NATOЗапытайся ў Дубаўца. Пра вынікі маратону салідарнасьці, што можа абараніць беларуса ад русыфікацыі і чаму Зянон Пазьняк так сябе паводзіцьЗапытайся ў Дубаўца. Пра рэжымную прапаганду, гібель Алеся Пушкіна і будучыню беларускай гуманітарнай навукіЗапытайся ў Дубаўца. Пра суды над памерлымі, як адрозьніць праўдзівыя навіны ад фэйкаў і ці ўплывае русыфікацыя на беларускія дэмсілыЗапытайся ў Дубаўца. Што яшчэ не зрабілі і могуць зрабіць дэмакратычныя сілы за мяжой і чаму «ябацькі» вераць у Лукашэнку, як у богаЗапытайся ў Дубаўца. Пра ядзерную зброю, палітыку русыфікацыі і нацыянальнае адраджэньне БеларусіЗапытайся ў Дубаўца. Пра русыфікацыю ў Беларусі, якой павінна быць ідэальная ўлада і чаму многія расейскія артысты — за вайнуЗапытайся ў Дубаўца. Ці была нейкая карысьць ад падзеяў гэтых 3 гадоў і што будзе, калі Полк Каліноўскага ўвойдзе ў БеларусьЗапытайся ў Дубаўца. Пра месца беларусаў у сьвеце, чаму Лукашэнка так ненавідзіць Зяленскага і навошта ўзаконілі суды над памерлыміЗапытайся ў Дубаўца. Ці можа «русский мир» стаць добрым, пра прызнаньне «экстрэмісцкай» Рады БНР і чаму цяпер часта кажуць пра пэдафілаўЗапытайся ў Дубаўца. Чаму Лукашэнка горшы за Гітлера, у чым урок справы Пратасевіча і дзе знайсьці падставы для аптымізмуЗапытайся ў Дубаўца. Каму сёньня горш — беларусам ці расейцам і ці можа рэжым у Беларусі перайсьці на бок дабраЗапытайся ў Дубаўца. Пра самую крамольную кнігу Беларусі і хто будзе адраджаць краіну, калі многія беларусы зьехалі за мяжуЗапытайся ў Дубаўца. Ці магчымая прапаганда па-беларуску, чаму Бабарыка не адкупіўся ад турмы і як сьмерць Лукашэнкі паўплывае на рэпрэсііЗапытайся ў Дубаўца. Ці ёсьць на службе ў Лукашэнкі шчасьлівыя людзі і чаму Пазьняк ня здолеў аб’яднаць людзей у рэальную сілуЗапытайся ў Дубаўца. Пра асаблівы лёс беларусаў як нацыі, бясконцыя масавыя рэпрэсіі і пошукі вінаватых Запытайся ў Дубаўца. Куды будзе ўцякаць Лукашэнка ў выпадку перавароту, як ачышчаць мазгі ад прапаганды і на чыім баку быў бы Віктар ЦойЗапытайся ў Дубаўца. Пра матывацыю ісьці на вайсковыя зборы, дасягненьні Лукашэнкі для Беларусі і загінулых за Ўкраіну расейцаўЗапытайся ў Дубаўца. Пра сілавы пераварот, чым Геніюш замінае «ябацькам» і хто вінаваты ў вайне — Пуцін ці народ РасеіЗапытайся ў Дубаўца. Пра народныя песьні, новую Беларусь і «генацыд беларускага народу»Запытайся ў Дубаўца. Навошта падпісваць пэтыцыі, што нам дае памяць пра БНР і якое месца ў новай Беларусі зойме ГУБАЗіКЗапытайся ў Дубаўца. Пра нацыянальны колер Беларусі, сваркі ў дэмакратычным асяродку і выцясьненьне з ужытку расейскай мовыЗапытайся ў Дубаўца. Пра «гібрыдную акупацыю» Беларусі, завочныя суды і «адцісканьне» маёмасьці ў «палітычных», выбар царквы і падарожжыЗапытайся ў Дубаўца. Ці была ў 2020 магчымасьць перамен, навошта Кітаю падтрымліваць Лукашэнку і як заставацца шчасьлівым, калі побач вайнаЗапытайся ў Дубаўца. Пра інцыдэнт у Мачулішчах, стратэгію дэмакратычных сіл і паглынаньне Беларусі РасеяйЗапытайся ў Дубаўца. Пра дэтэктар хлусьні для журналістаў, масавыя ўцёкі пасіянарыяў на Захад і «адмену» расейскай культурыЗапытайся ў Дубаўца. Ці Лукашэнка трымаецца пры ўладзе дзякуючы русыфікацыі, куды лепш эміграваць і ці ёсьць нейкая карысьць у вайне Запытайся ў Дубаўца. Чаму Эўропа не плянуе ісьці на Маскву, як распазнаць агента КДБ і пра жыцьцё «па маскоўскім часе»Запытайся ў Дубаўца. Ці бываюць беларусы імпэрцы, пра наступствы падзелу Расеі, зьнішчэньне беларускай мовы і шпіца на стале ў ЛукашэнкіЗапытайся ў Дубаўца. Ці ёсьць беларуская нацыя, што можна зрабіць для палітвязьняў і чаму многія беларусы давяраюць БТЗапытайся ў Дубаўца. Пра «масавыя беспарадкі», моўную сытуацыю ў краіне і які народ бліжэй беларусам — армяне ці азэрбайджанцыЗапытайся ў Дубаўца. Чаму пакаленьне 70+ жадае аб’яднаньня з Расеяй, пра беларускую нацыянальную ідэю і эўрапейскія каштоўнасьціЗапытайся ў Дубаўца. Пра Новы год, «калектыўны Захад» і калі беларусы-уцекачы змогуць вярнуцца дадомуЗапытайся ў Дубаўца. Пра найбліжэйшы беларусам народ, тарашкевіцу/наркамаўку і кветкі на магілу МакеяЗапытайся ў Дубаўца. Пра «нашу» Вільню, законнасьць першых выбараў прэзыдэнта і ці павінны ўкраінцы ў адказ бамбіць Расею