Лінкі ўнівэрсальнага доступу

Пэтра Гулава піша Мілашу


Пэтра Гулава
Пэтра Гулава
Новы допіс літаратурнага праекту да стагодзьдзя Чэслава Мілаша. Пры падтрымцы Міжнароднай сеткі літаратурных цэнтраў “Halma”і Эўрапейскага культурнага фонду.

Перад тым, як сказаць сваё першае слова ў чэскай літаратуры, Пэтра Гулава ад’ехала на год у далёкую Манголію. Дэбютавала ў 23 гады раманам “Памяць маёй бабулі”. Гэты нечаканы жаночы погляд на жыцьцё з мангольскай юрты чэская крытыка прызнала зьявай году ў літаратуры, а чытачы – кнігай 2002-га году.

Пэтра Гулава прызнаецца, што саромеецца пісаць назву сваёй пісьменьніцкай прафэсіі у анкетах, хаця да сваіх 32-х выдала ўжо шэсьць кніг прозы. Кожны раз гэтая апавядальніца, што з задавальненьнем называецца студэнткай, прымерваецца да іншай эпохі і да іншага геаграфічнага грунту. Раман “Цырк Les Mémoires” прыводзіць яе герояў у Амэрыку, а “Станцыя Тайга” ў расейскую Сібір, а дзея апошняга разгортваецца ў Кракаве, які, аднак, Кракаў толькі сымбалічна-ўяўны...

“На Ўсход я ежджу як ананімная падарожніца, чэрпаць натхненьне, на Захад прадаваць свае кнігі”, – кажа Пэтра. Пры падарожжах на Ўсход Пэтра не
На Ўсход я ежджу як ананімная падарожніца, чэрпаць натхненьне, на Захад прадаваць свае кнігі.
магла абмінуць Беларусі. У Менску пайшла ў музэй Вялікай айчыннай вайны, каб зразумець, чаму гэта для беларусаў так важна. “Мы, чэхі, вінныя беларусам іх спазнаньне", – разважае Пэтра. "Мы нават ня маем для беларусаў нейкіх стэрэатыпаў: калі немцаў трафарэтна абагульняем як нацыстаў, расейцаў як акупантаў, палякаў як гандляроў, то для беларусаў нічога ня маем. Беларусь ня толькі для нас, чэхаў, але і для сябе самой неадназначная, няясная, нявызначаная краіна”, – кажа Пэтра, адказваючы на маё пытаньне на прэзэнтацыі “Лістоў да Мілаша”.

Памятаю Пэтру на ранейшай сустрэчы з маладымі беларускімі літаратарамі ў Празе, якую вёў багеміст Сяргей Сматрычэнка. У даволі накураным піўным шынку ля ўваходу сядзеў здаравенны хлопец у майцы зь вялізнай “Пагоняй” і няньчыў паўгадовага сына Пэтры, пакуль яна адказвала на пытаньні. Аказалася, што гэта муж, а майку ён прывёз зь Беларусі як сувэнір. Чэскі хлопчык у руках у таты не рэагаваў на гармідар, спакойна разглядаючы вялікага белага каня...

Што нам дадзена фактам і месцам нашага нараджэньня, што ёсьць Эўропа, хто для каго заходнік і ўсходнік – піша Гулава ў лісьце Мілашу, дзе сярод іншага прызнаецца, чаму галасавала супраць пашырэньня Эўразьвязу і як яна змагаецца з выміраньнем Эўропы.

Грамадзкі праект “Лісты да Мілаша” быў распачаты шэрагам культурных і асьветніцкіх асяродкаў, у іх ліку — Міжнародная сетка літаратурных цэнтраў “Halma”, Эўрапейскі культурны фонд. Гэты праект – працяг асэнсаваньня ўзаемадачыненьняў Эўропы, які сам Мілаш запачаткаваў у сваёй вядомай кнізе “Родная Эўропа” (Rodzinna Europa). Выдадзеная ўпершыню ў Парыжы ў 1958 годзе супольнасьцю антыкамуністычнай эміграцыі і перакладзеная амаль на ўсе эўрапейскія мовы, кніга расказвае пра “ўсходняга эўрапейца”. Народжаны ў Літве польскі шляхціц, які перажыў яшчэ рэвалюцыю ў Расеі, доўгі час жыў у Парыжы і ЗША, памёр у Кракаве, які яму нагадваў Вільню.

Зь Вільні пішуць Чэславу Мілашу і пра яго

З Прагі пішуць Чэславу Мілашу

Аляксандар Лукашук: Ліст да Мілаша
Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG