Лінкі ўнівэрсальнага доступу

«Калі б вайна была не патрэбная, яе і не было б», — маці загіблага ва Ўкраіне 20-гадовага расейскага салдата


Мікіта Аўроў разам з маці Анастасіяй
Мікіта Аўроў разам з маці Анастасіяй

Вайсковец з гораду Луга Ленінградзкай вобласьці 20-гадовы Мікіта Аўроў загінуў 27 сакавіка 2022 году ва Ўкраіне. Анастасія Аўрова, маці загіблага салдата, лічыць, што «калі б гэтая вайна была не патрэбная, то яе б і не было», а яе сын быў бы жывы.

Мікіта Аўроў нарадзіўся 19 траўня 2001 году ў горадзе Луга пад Санкт-Пецярбургам. Пасьля заканчэньня школы паступіў у аграпрамысловы каледж. Ён заўсёды хацеў стаць вайскоўцам і пасьля тэхнікуму пайшоў на тэрміновую службу. Мікіту адправілі ў мотастралковы полк у Бранскай вобласьці, дзе ён выконваў абавязкі апэратара-наводчыка танка.

У кастрычніку 2021 году Аўроў падпісаў кантракт на далейшую службу. Ва Ўкраіну яго адправілі 10 лютага 2022 году. Сувязь зь ім перарвалася ў канцы лютага, кажа яго маці Анастасія Аўрова, родныя паўтара месяца нічога пра яго ня ведалі.

Аб сьмерці сына Анастасіі паведамілі 2 красавіка 2022 году. Афіцэры вайсковай часткі Мікіты распавялі, што перад гібельлю яго экіпаж «пасьпеў зьнішчыць некалькі адзінак тэхнікі ўкраінскіх баевікоў і пару дзясяткаў украфашыстаў» у раёне гораду Ізюм. Мікіта Аўроў прадстаўлены да ордэна Мужнасьці пасьмяротна.

Карэспандэнт праекту расейскай службы Радыё Свабода Север.Реалии пагаварыў з маці Мікіты Анастасіяй Аўровай.

— Мне цяжка вельмі пра гэта гаварыць. Яго яшчэ нават не прывезьлі. Заўтра [7 красавіка] толькі абяцаюць, што борт прыйдзе ў Санкт-Пецярбург. Адтуль яго на машыне павязуць сюды, у Лугу да ночы толькі прыедзе. Адміністрацыя і ваенкамат павязуць.

— Калі вы размаўлялі ьз Мікітам апошні раз?

— Я паўтара месяца ня ведала, дзе ён знаходзіцца. Там не было сувязі. Інфармацыя была толькі аб тым, што там вяліся лютыя баі пад Ізюмам. Іх бралі ў кола.

— Чаму ён вырашыў пайсьці служыць?

— Яго прызвалі на тэрміновую службу пасьля аграпрамысловага тэхнікума, у войску яму спадабалася. Там новая частка, новыя сябры, новы горад, добрае начальства. Ён хацеў стаць вайскоўцам. Яго ўсё задавальняла. Яму прапанавалі падпісаць кантракт, ён пагадзіўся. Нават у адпачынак ня зьехаў. У кастрычніку мы самі да яго ляталі, купілі яму мэблю туды ў кватэру, усё абставілі. Мы здымалі кватэру — ён пакуль там нічога не афармляў. Калі падпісаў кантракт, хацеў прыехаць у Лугу. Сказаў, што вельмі засумаваў, вельмі хоча да нас прыехаць, хутка прыедзе — «чакайце». Ён 10 лютага зьехаў ва Ўкраіну. Адтуль некалькі разоў пісаў — 14 лютага знайшоў недзе тэлефон, у мяне дзень нараджэньня ў гэты дзень. Ён мне напісаў: «З днём нараджэньня, мама». Потым даслаў толькі: «Мам, тут пекла, я ня ведаю, ці вярнуся я дадому. Скажы, брату, што я яго вельмі моцна люблю, і цябе, мамачка, і заўсёды буду побач з вамі». Больш навін ад яго не было. І другога красавіка мне паведамілі, што 27 чысла падчас лютых баёў мой сын быў падарваны ў танку, пасьля чаго спрабавалі хлопцы зь яго вылезьці, і іх расстралялі. Больш нічога ня ведаю.

— Якая была ў вас рэакцыя, калі ён паведаміў, што іх адправяць ва Ўкраіну?

— Ён мне не сказаў, што яго адправілі. Ён мне сказаў: «Мам, трэба ехаць туды і дапамагаць. У нас ва ўсіх спыталі: «Хлопцы, вы паедзеце? У вас ёсьць выбар». Ён кажа: «Мам, як я магу не паехаць?» Я адказваю: «Сын, ды ты што, ну куды, там вайна, будзь у частцы, думаеш, тут дапамога твая не спатрэбіцца? Служы пры частцы, я хутка прыеду да цябе ў госьці, вазьму адпачынак». Ён кажа: «Мам, я так не магу, я паеду». Напісаў добраахвотную згоду, што ён едзе. Зьехаў туды 10 лютага, і з канца лютага ніякай інфармацыі аб ім не было.

— Іх прыцягвалі дадатковымі выплатамі для ўдзелу ў спэцапэрацыі?

— Не, такога нічога не было. У нас сям’я ў прынцыпе заможная, гэты момант яго ніколі не непакоіў. Калі яму нешта трэба было, мы заўжды адпраўлялі, дапамагалі. Не, яго ня завабілі туды грашыма. Яго б і не прывабілі. Ён проста чалавек крыху не такі.

— Ці будуць вашай сям’і выплачваць кампэнсацыю за сьмерць Мікіты?

— Так, учора сказалі, я нават не глядзела яшчэ.

— На старонцы «ВКонтакте вы напісалі, што яго экіпаж перад гібельлю зьнішчыў «некалькі адзінак тэхнікі і пару дзясяткаў украфашыстаў». Адкуль вы пра гэта даведаліся?

— Гэта мне распавялі людзі, якія былі ў той жа частцы ў раёне Ізюму, хто старэйшы званьнем. Сказалі: «Анастасія Анатольеўна, ён у вас сапраўдны герой!» Яны мне скінулі гэтую інфармацыю, і я ўжо яе напісала. Так што інфармацыя пацьверджана афіцэрамі, яго баявымі таварышамі.

— Ці патрэбна гэтая вайна?

— Столькі часу ўсё гэта доўжылася, мне зараз цяжка пра гэта гаварыць... У мяне ў галаве нічога не складаецца. Я думаю, калі б яна была не патрэбная, яе б, напэўна, і не было. І сын быў бы жывы. Я перажывала за кожнае дзіця як за сваё, калі бачыла ў інтэрнэце, што нехта загінуў. Нядаўна мне трапілася пост пра хлопчыка, які таксама загінуў: 19 гадоў, сірата. Гэта жудасна. Я плачу за кожнае дзіця. Я шчыра верыла, што мой сын вернецца. Ён мне казаў: «Мам, ня парся, усё нармальна. Цяпер мы там усё ўладзім, і я дадому прыеду». Я кажу: «Сын, я малюся за цябе дзень і ноч. Я цябе вельмі прашу, беражы сябе!»

Вайна Расеі супраць Украіны

  • А 5-й гадзіне раніцы 24 лютага 2022 году кіраўнік Расеі Ўладзімір Пуцін заявіў пра пачатак ваеннай апэрацыі супраць Украіны на Данбасе па просьбе груповак «ДНР» і «ЛНР». 21 лютага падчас тэлезвароту да расейцаў Пуцін назваў так званыя «ДНР» і «ЛНР» незалежнымі дзяржавамі ў межах абласьцей. 22 лютага Савет Фэдэрацыі ратыфікаваў гэтае рашэньне.
  • Расейскія войскі атакавалі ў тым ліку з тэрыторыі Беларусі, выкарыстоўваючы лётнішчы, базы і дарогі. Прадстаўнікі рэжыму Лукашэнкі апраўдваюць вайну, яго праціўнікі лічаць тэрыторыю Беларусі акупаванай, многія заклікаюць да супраціву расейскім захопнікам.
  • Насуперак заявам Пуціна пра атакі выключна на вайсковыя аб'екты, расейцы бамбяць школы, дзіцячыя садкі і жылыя кварталы ўкраінскіх гарадоў.
  • 2 красавіка 2022 году, пасьля вызваленьня гораду Буча пад Кіевам, фотакарэспандэнты апублікавалі дзясяткі фотаздымкаў, на якіх відаць сотні нябожчыкаў, ахвяр масавых забойстваў, учыненых расейскімі войскамі. Многія пахаваныя ў стыхійных брацкіх магілах. Вялікія разбурэньні прынесла расейская акупацыя і Барадзянцы.
  • З 24 лютага Расея захапіла толькі адзін абласны цэнтар — Херсон. Расейскія войскі адступілі зь яго і з правабярэжнай часткі Херсонскай вобласьці ў лістападзе 2022 году. Горад быў акупаваны расейскімі войскамі ў першыя дні вайны фактычна без баёў. Увосень 2022 году ўкраінскія войскі правялі маштабны контранаступ, у выніку якога расейскія сілы пакінулі большасьць сваіх пазыцый у Харкаўскай вобласьці.
  • Нягледзячы на першапачатковыя заявы Пуціна пра тое, што акупацыя ўкраінскіх тэрыторыяў не ўваходзіць у пляны ўварваньня, 30 верасьня 2022 году была абвешчана анэксія чатырох вобласьцяў Украіны (Данецкай, Запароскай, Луганскай і Херсонскай), у тым ліку і тэрыторыяў, якія Расея не кантралявала.
  • 21 верасьня 2022 году Пуцін заявіў пра мабілізацыю ў Расеі. Пасьля гэтай заявы тысячы расейцаў накіраваліся на памежныя пункты і пачалі выяжджаць у Грузію, Казахстан, Армэнію, Манголію, Фінляндыю і іншыя краіны. У самой Расеі праціўнікі вайны падпалілі некалькі вайсковых камісарыятаў.
  • У 2023 годзе Лукашэнка і Пуцін заявілі пра разьмяшчэньне ў Беларусі расейскай ядзернай зброі. 13 чэрвеня Лукашэнка сказаў, што частка ядзернай зброі ўжо дастаўлена з РФ у Беларусь. 16 чэрвеня Пуцін таксама заявіў, што першыя ядзерныя зарады ўжо дастаўленыя на тэрыторыю Беларусі, а астатнюю частку перамесьцяць «да канца лета або да канца году».
  • 3 верасьня ўкраінскі брыгадны генэрал Аляксандар Тарнаўскі заявіў, што Ўзброеныя сілы Ўкраіны прарвалі першую лінію абароны на запароскім кірунку, на якую расейцы выдаткавалі больш за ўсё рэсурсаў.
  • У канцы 2023 і на пачатку 2024 расейцы працягвалі масавыя абстрэлы ўкраінскіх гарадоў: Дніпры, Кіеве, Харкаве, Адэсе і іншых месцах дзясяткі людзей загінулі і атрымалі раненьні. Украінскі бок у адказ абстрэльваў расейскі Белгарад, некалькі чалавек загінулі. Узброеныя сілы дзьвюх краін рэгулярна атакуюць падкантрольныя адна адной тэрыторыі бесьпілётнікамі.
  • Агулам з пачатку 2024 году ўкраінскія дроны пашкодзілі 18 расейскіх НПЗ, што прывяло да скарачэньня вытворчасьці амаль на 14%. У сакавіку былі атакаваныя такія абʼекты, як Разанскі НПЗ «Раснафты» і завод «Лукойла» ў Кстове ў Ніжагародскай вобласьці. Абодва ўваходзяць у топ-10 найбуйнейшых НПЗ Расеі і забясьпечваюць бэнзінам Маскву.
  • 6 жніўня 2024 году Ўкраіна пачала апэрацыю ў Курскай вобласьці. 19 жніўня прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі заявіў, што пад кантролем Украіны ў ходзе апэрацыі Ўзброеных сілаў Украіны знаходзяцца 92 паселішчы Курскай вобласьці Расеі. Галоўнакамандуючы Ўзброенымі сіламі Ўкраіны Аляксандар Сырскі ўдакладніў, што такіх населеных пунктаў 82. Улады Ўкраіны заявілі пра стварэньне ваенных камэндатураў і арганізацыі перадачы «гуманітарнай дапамогі ў населеныя пункты, якія знаходзяцца пад кантролем Украіны». Экспэрты Інстытуту вывучэньня вайны, прааналізаваўшы заявы і відэаматэрыялы з геалякацыяй, выказалі меркаваньне, што Ўкраіна кантралюе ў Курскай вобласьці ня ўсю тэрыторыю ў заяўленых межах прасоўваньня.
  • 16-18 жніўня ўкраінскія сілы падарвалі тры масты, якія мелі стратэгічнае значэньне для матэрыяльна-тэхнічнага забесьпячэньня групоўкі расейскіх войскаў ва Ўкраіне і вайсковай авіяцыі, якая базуецца ў Курскай вобласьці.
  • 17 лістапада Джо Байдэн зьняў абмежаваньні на нанясеньне ўдараў амэрыканскай дальнабойнай зброяй па тэрыторыі Расеі.
  • Незалежная праверка інфармацыі пра ваенныя дзеяньні, якую даюць афіцыйныя асобы розных бакоў, не заўсёды магчымая.

Санкцыі супраць Беларусі за падтрымку расейскай вайны ва Ўкраіне

Аляксандар Лукашэнка прызнаў, што зь Беларусі па ўкраінскай тэрыторыі стралялі ракетамі. Пры гэтым беларускіх вайскоўцаў на ўкраінскую тэрыторыю не адправілі.

Амбасадарка ЗША ў Беларусі Джулі Фішэр у інтэрвію Свабодзе заявіла, што «рэжым Лукашэнкі — саўдзельнік цяперашняга ўварваньня Расеі ва Ўкраіну, бо дазволіў Расеі зрабіць напад зь беларускай тэрыторыі».

26 лютага санкцыі супраць Расеі і Беларусі абвясьцілі Канада і Рада Эўразьвязу. У сьпіс трапілі 20 беларускіх чыноўнікаў і вайскоўцаў. 15 юрыдычных і 8 фізычных асобаў трапілі ў санкцыйны сьпіс ЗША.

28 лютага амбасадары краін Эўразьвязу ўвялі візавыя санкцыі ў дачыненьні 22 беларускіх высокапастаўленых асобаў.

Маладачанская фабрыка «МэбеЛайн» пайшла ў прастой, бо швэдзкая кампанія IKEA згарнула бізнэс у краіне. IKEA шчыльна супрацоўнічала яшчэ з цэлым шэрагам вытворцаў і фабрык, у тым ліку дзяржаўных. Сярод іх дзяржаўны «Менскі мэблевы цэнтар» з Маладэчна, магілёўскі вытворца тэкстылю «Магатэкс», менскі гадзіньнікавы завод «Луч» і іншыя.

У сакавіку Эўразьвяз забараніў экспартаваць прадукцыю дрэваапрацоўкі, вырабленую ў Беларусі ці экспартаваную зь яе. Міністэрства лясной гаспадаркі заявіла, што вымушана скіраваць прадукцыю з Эўропы ў Азію.

Празь цяжкасьці вядзеньня бізнэсу ў рэгіёне ня дзейнічаюць у краіне сэрвісы пошуку жытла на час падарожжаў і выправаў Booking.com і Airbnb.

Дацкая транпартна-лягістычная кампанія Maersk заявіла аб спыненьні перавозак грузаў у Беларусь 4 сакавіка. Пры сыход зь беларускага рынку паведамілі іншыя кампаніі падобнага профілю — DHL і FedEx.

5 сакавіка фінская кампанія OLVI паведаміла пра пачатак згортваньня свайго бізнэсу ў Беларусі, дзе кампаніі належыць «Лідзкае піва». 840 супрацоўнікаў заводу пакуль будуць атрымліваць заробак, спыненьне бізнэсу будзе паступовым.

6 сакавіка наклала санкцыі Рэспубліка Карэя. Там увялі меры экспартнага кантролю для Беларусі, мяркуючы, што яна «істотна спрыяе ўварваньню Расеі ва Ўкраіну».

8 сакавіка санкцыі ўвяла Японія. Актывы фізычных і юрыдычных асобаў, якія трапілі пад новыя абмежаваньні, замарожваюцца. Забараняюцца пастаўкі тавараў двайнога прызначэньня ў Беларусь і экспарт у адрас Міністэрства абароны Беларусі і «Інтэгралу».

Сусьветны банк спыніў усе праграмы ў Беларусі. Банк адзначыў, што ён не ўхваляў новых крэдытаў Беларусі з 2020 году.

Абмежаваньні закранулі спартовую галіну. Зборныя Беларусі розных узростаў адхілілі ад удзелу ў міжнародных турніраў у хакеі, гандболе і баскетболе. Беларускую зборную не дапусьцілі да Паралімпійскіх гульняў — 2022.

Рэйтынгавае агенцтва Fitch, зважаючы на санкцыі, панізіла доўгатэрміновы сувэрэнны крэдытны рэйтынг Беларусі да ССС, што азначае рэальную магчымасьць дэфолту.

Амэрыканская фінансавая кампанія American Express прыпыніла аказаньне паслуг у краіне. Па яе картках цяпер немагчымыя ніякія апэрацыі.

9 сакавіка Эўразьвяз ухваліў адключэньне ад SWIFT трох беларускіх банкаў. Гэта «Белаграпрамбанк», банк «Дабрабыт» і Банк разьвіцьця.

16 красавіка ўведзена поўная забарона на перасячэньне грузавым транспартам Беларусі і Расеі мяжы з ЭЗ. У рашэньні Эўразьвязу, якое апублікавана ў афіцыйным часопісе, сказана, што ЭЗ у адпаведнасьці з уведзенымі санкцыямі забараняе ўвоз і транзыт грузаў аўтатранспартам зь Беларусі і Расеі на тэрыторыю Эўразьвязу.

22 лістапада Канада пашырыла ранейшыя санкцыі. У сьпісы ўключылі дадаткова 22 беларускіх чыноўнікаў, а таксама 16 беларускіх кампаніяў, зьвязаных з ВПК, машынабудаваньнем, фінансавым сэктарам і чыгуначным транспартам. Сярод падсанкцыйных асобаў апынуліся адказныя за перавозкі расейскіх вайскоўцаў і тэхнікі, якая выкарыстоўвалася для ўварваньня ва Ўкраіну. У сьпісе кампаніяў, якія трапілі пад санкцыі, апынуліся беларускія Альфа-Банк і МТБанк. У красавіку 2023 у сьпіс дадалі яшчэ 9 беларускіх банкаў.

28 студзеня 2023 году прэзыдэнт Украіны ўвёў у дзеяньне рашэньне Рады нацыянальнай бясьпекі і абароны аб санкцыях супраць 185 юрыдычных і фізычных асоб, якіх Расея выкарыстоўвае для перавозкі па чыгунцы асабовага складу і вайсковай тэхнікі. У сьпіс трапілі «Беларуськалій», Гомельскі хімічны завод, «Беларуская чыгунка», «Белінтэртранс», «Грузавая служба-Захад», «Лякафарба», «Белгазпрамбанк», «ПЛМ-Інавацыі», «Кронаспан ОСБ», «Беллесэкспарт», «Супрацоўніцтва Транс-Агра», «Рэал-Агент», «Прамагралізінг», «АСБЛізінг», «Транзыт-Аўта-2003», «Ізатэрмічная лягістыка», «Омск-Карбон Магілёў» і іншыя.

20 ліпеня Аўстралія ўнесла ў санкцыйныя сьпісы высокапастаўленых вайскоўцаў Беларусі.

Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG