Лінкі ўнівэрсальнага доступу

Лукашэнка страціў кантроль над Беларусьсю, але спрабуе даказаць адваротнае, — меркаваньне палітоляга Карбалевіча


Расейскія войскі ля беларускага гораду Мазыра, 22 лютага
Расейскія войскі ля беларускага гораду Мазыра, 22 лютага

24 лютага Расея пачала вайну супраць Украіны. Лукашэнка адмаўляе ўдзел Беларусі ў гэтым канфлікце.

Сьцісла:

  • Лукашэнка ўсю адказнасьць за наступствы вайны ўскладае на Ўкраіну.
  • Паступае інфармацыя, што ваенны напад на Ўкраіну ідзе і з тэрыторыі Беларусі.
  • Інтэпрэтацыя апошніх падзеяў з вуснаў Лукашэнкі выглядае ўсё больш далёкай ад рэальнасьці.
  • Лукашэнка імкнецца даказаць, што сытуацыя пад ягоным кантролем. Аднак яму ня вельмі ўдаецца.

Калі 16 лютага меркаваная вайна так і не пачалася, расейскія і беларускія дзяржаўныя мэдыя нямала зьдзекаваліся з гэтай нагоды. Маўляў, ці вартая цяпер даверу кожная інфармацыя ад ЗША, ці можна верыць амэрыканскай выведцы, прэзыдэнту Байдэну і інш. У сваю чаргу МЗС Расеі цьвёрда запэўнівала, што РФ не зьбіраецца нападаць на Ўкраіну.

Падзеі 24 лютага ўсё расставілі на свае месцы. Лукашэнка ня раз казаў, што Беларусь ня будзе ўдзельнічаць у вайне, калі на яе не нападуць.

22 лютага, выступаючы на ўрачыстым сходзе, прысьвечаным «Дню абаронцаў Айчыны», ён заявіў: «Запомніце: улада і я, як прэзыдэнт, буду рабіць усё для таго, каб Беларусь была мірным астраўком на гэтай звар’яцелай плянэце».

Нібы дзеля зьдзеку ў праект новай Канстытуцыі (ужо трэці дзень ідзе датэрміновае галасаваньне на рэфэрэндуме) быў унесены пункт: «Рэспубліка Беларусь выключае ваенную агрэсію з сваёй тэрыторыі ў адносінах да іншых дзяржаваў».

На гэтым тле ўсё больш паступае інфармацыі, што ваенны напад на Ўкраіну ідзе ў тым ліку і з тэрыторыі Беларусі. Лукашэнка заявіў, што ён гэтага не выключае, але абверг, што ў гэтым удзельнічаюць беларускія вайскоўцы.

І яшчэ своеасаблівая інтэрпрэтацыя апошніх падзеяў з вуснаў Лукашэнкі.

Ён апавядае, што Пуцін паведаміў яму пра спэцапэрацыю Расеі на Данбасе. Маўляў, каб спыніць «генацыд» грамадзян, што жывуць у «ДНР» і «ЛНР».

Між тым расейская атака адбываецца і далёка ад Данбасу, на ўсёй мяжы Расеі і Ўкраіны і глыбока на ўкраінскай тэрыторыі. Ідзецца пра маштабную вайну, а не пра лякальную спэцапэрацыю.

І з выступу Пуціна вынікае, што Масква ставіць задачу «дэмілітарызацыі і дэнацыфікацыі» Ўкраіны, а таксама «прыцягнуць да «адказнасьці» ўкраінскіх кіраўнікоў. То бок гаворка пра зьмену дзяржаўнага ладу Украіны. Усё гэта не падобна да лякальнай спэцапэрацыі на Данбасе.

Лукашэнка ўсю адказнасьць за наступствы вайны ўскладае на Ўкраіну. І гэта выглядае вельмі дзіўна. Напрыклад, ён кажа, што беларускія вайскоўцы напярэдадні папярэджвалі ўкраінскіх пра хуткі пачатак вайны. Але які гэта сакрэт? Пра пагрозу вайны ўжо некалькі месяцаў кажуць усе сусьветныя мэдыя.
Яшчэ адзін тэзіс. Лукашэнка фактычна абвінавачвае Кіеў у тым, што ён адмовіўся капітуляваць перад Расеяй. Маўляў, трэба было міністру абароны Ўкраіны патэлефанаваць у Маскву і пагадзіцца на расейскія ўмовы.
Усе гэтыя пасажы сьведчаць, у якой разгубленасьці знаходзіцца Лукашэнка. Ягоная аргумэнтацыя на карысьць Расеі выглядае ўсё больш далёкай ад рэальнасьці.

Лукашэнка заявіў, што ён сам папрасіў Пуціна, каб расейскія войскі засталіся ў Беларусі з прычыны пагрозы з боку Ўкраіны. Бо было шмат камэнтароў, што Лукашэнка ўжо не ўплывае на гэтую сытуацыю, ён не гаспадар тут, усё вырашае Пуцін. Таму ён імкнецца даказаць, што ўсё ня так, сытуацыя пад ягоным кантролем. Атрымалася ня вельмі. Бо калі кіраўнік просіць пра ўвод на сваю тэрыторыю замежных войскаў, каб абараніцца ад суседа, то які плён 27-гадовай дзейнасьці дзеля будаўніцтва беларускіх Узброеных сілаў і нацыянальнай дзяржаўнасьці?

У гэтым сэнсе вельмі цікавы сюжэт, калі Лукашэнка прызнаé, што расейскія вайскоўцы выкарыстоўваюць тэрыторыю Беларусі для нападу на Ўкраіну. І сам Лукашэнка, паводле ягоных словаў, даведаўся пра гэта са СМІ. Вось дык гаспадар, усемагутны дыктатар Беларусі! Як вынікае, краіна ператварылася ў прахадны двор для расейцаў? Нейкі генэрал тут робіць што хоча, нават не папярэдзіўшы Лукашэнку.

Калі Лукашэнка спрабуе неяк выкруціцца зь непрыемнай сытуацыі, ён абавязкова прагаворыцца.

Думкі, выказаныя ў блогах, перадаюць погляды саміх аўтараў і не абавязкова адлюстроўваюць пазыцыю рэдакцыі.

Напад Расеі на Ўкраіну

  • А 5-й гадзіне раніцы 24 лютага 2022 году кіраўнік Расеі Ўладзімір Пуцін заявіў пра пачатак ваеннай апэрацыі супраць Украіны на Данбасе па просьбе груповак «ДНР» і «ЛНР». 21 лютага падчас тэлезвароту да расейцаў Пуцін назваў так званыя «ДНР» і «ЛНР» незалежнымі дзяржавамі ў межах абласьцей. 22 лютага Савет Фэдэрацыі ратыфікаваў гэтае рашэньне.
  • Расейскія войскі атакавалі ў тым ліку з тэрыторыі Беларусі, выкарыстоўваючы лётнішчы, базы і дарогі. Прадстаўнікі рэжыму Лукашэнкі апраўдваюць вайну, яго праціўнікі лічаць тэрыторыю Беларусі акупаванай, многія заклікаюць да супраціву расейскім захопнікам.
  • Насуперак заявам Пуціна пра атакі выключна на вайсковыя аб'екты, расейцы бамбяць школы, дзіцячыя садкі і жылыя кварталы ўкраінскіх гарадоў.
  • 2 красавіка 2022 году, пасьля вызваленьня гораду Буча пад Кіевам, фотакарэспандэнты апублікавалі дзясяткі фотаздымкаў, на якіх відаць сотні нябожчыкаў, ахвяр масавых забойстваў, учыненых расейскімі войскамі. Многія пахаваныя ў стыхійных брацкіх магілах. Вялікія разбурэньні прынесла расейская акупацыя і Барадзянцы.
  • З 24 лютага Расея захапіла толькі адзін абласны цэнтар — Херсон. Расейскія войскі адступілі зь яго і з правабярэжнай часткі Херсонскай вобласьці ў лістападзе 2022 году. Горад быў акупаваны расейскімі войскамі ў першыя дні вайны фактычна без баёў. Увосень 2022 году ўкраінскія войскі правялі маштабны контранаступ, у выніку якога расейскія сілы пакінулі большасьць сваіх пазыцый у Харкаўскай вобласьці.
  • Нягледзячы на першапачатковыя заявы Пуціна пра тое, што акупацыя ўкраінскіх тэрыторыяў не ўваходзіць у пляны ўварваньня, 30 верасьня 2022 году была абвешчана анэксія чатырох вобласьцяў Украіны (Данецкай, Запароскай, Луганскай і Херсонскай), у тым ліку і тэрыторыяў, якія Расея не кантралявала.
  • 21 верасьня 2022 году Пуцін заявіў пра мабілізацыю ў Расеі. Пасьля гэтай заявы тысячы расейцаў накіраваліся на памежныя пункты і пачалі выяжджаць у Грузію, Казахстан, Армэнію, Манголію, Фінляндыю і іншыя краіны. У самой Расеі праціўнікі вайны падпалілі некалькі вайсковых камісарыятаў.
  • У 2023 годзе Лукашэнка і Пуцін заявілі пра разьмяшчэньне ў Беларусі расейскай ядзернай зброі. 13 чэрвеня Лукашэнка сказаў, што частка ядзернай зброі ўжо дастаўлена з РФ у Беларусь. 16 чэрвеня Пуцін таксама заявіў, што першыя ядзерныя зарады ўжо дастаўленыя на тэрыторыю Беларусі, а астатнюю частку перамесьцяць «да канца лета або да канца году».
  • 3 верасьня ўкраінскі брыгадны генэрал Аляксандар Тарнаўскі заявіў, што Ўзброеныя сілы Ўкраіны прарвалі першую лінію абароны на запароскім кірунку, на якую расейцы выдаткавалі больш за ўсё рэсурсаў.
  • У канцы 2023 і на пачатку 2024 расейцы працягвалі масавыя абстрэлы ўкраінскіх гарадоў: Дніпры, Кіеве, Харкаве, Адэсе і іншых месцах дзясяткі людзей загінулі і атрымалі раненьні. Украінскі бок у адказ абстрэльваў расейскі Белгарад, некалькі чалавек загінулі. Узброеныя сілы дзьвюх краін рэгулярна атакуюць падкантрольныя адна адной тэрыторыі бесьпілётнікамі.
  • Агулам з пачатку 2024 году ўкраінскія дроны пашкодзілі 18 расейскіх НПЗ, што прывяло да скарачэньня вытворчасьці амаль на 14%. У сакавіку былі атакаваныя такія абʼекты, як Разанскі НПЗ «Раснафты» і завод «Лукойла» ў Кстове ў Ніжагародскай вобласьці. Абодва ўваходзяць у топ-10 найбуйнейшых НПЗ Расеі і забясьпечваюць бэнзінам Маскву.
  • 6 жніўня 2024 году Ўкраіна пачала апэрацыю ў Курскай вобласьці. 19 жніўня прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі заявіў, што пад кантролем Украіны ў ходзе апэрацыі Ўзброеных сілаў Украіны знаходзяцца 92 паселішчы Курскай вобласьці Расеі. Галоўнакамандуючы Ўзброенымі сіламі Ўкраіны Аляксандар Сырскі ўдакладніў, што такіх населеных пунктаў 82. Улады Ўкраіны заявілі пра стварэньне ваенных камэндатураў і арганізацыі перадачы «гуманітарнай дапамогі ў населеныя пункты, якія знаходзяцца пад кантролем Украіны». Экспэрты Інстытуту вывучэньня вайны, прааналізаваўшы заявы і відэаматэрыялы з геалякацыяй, выказалі меркаваньне, што Ўкраіна кантралюе ў Курскай вобласьці ня ўсю тэрыторыю ў заяўленых межах прасоўваньня.
  • 16-18 жніўня ўкраінскія сілы падарвалі тры масты, якія мелі стратэгічнае значэньне для матэрыяльна-тэхнічнага забесьпячэньня групоўкі расейскіх войскаў ва Ўкраіне і вайсковай авіяцыі, якая базуецца ў Курскай вобласьці.
  • 17 лістапада Джо Байдэн зьняў абмежаваньні на нанясеньне ўдараў амэрыканскай дальнабойнай зброяй па тэрыторыі Расеі.
  • Незалежная праверка інфармацыі пра ваенныя дзеяньні, якую даюць афіцыйныя асобы розных бакоў, не заўсёды магчымая.

Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG