Кіраўніцтва нарвэскай кампаніі Yara заявіла, што міжнародныя санкцыі зрабілі немагчымым працяг гандлю зь «Беларуськаліем». З 1 красавіка кампанія спыняе супрацоўніцтва. Глядзім, наколькі гэта важна для Беларусі.
Хто асноўныя пакупнікі прадукцыі «Беларуськалію»
За 2020 год (сьвяжэйшую статыстыку ўлады Беларусі закрылі) экспарт калійных угнаеньняў зь Беларусі склаў 2,4 мільярда даляраў. Асноўныя пакупнікі — Бразылія (520 мільёнаў даляраў), Кітай (319 мільёнаў даляраў), Індыя (289 мільёнаў даляраў), Інданэзія (139 мільёнаў даляраў), Малайзія (109 мільёнаў даляраў).
Нарвэгія ў 2020-м набыла ў Беларусі калійных угнаеньняў на 74 мільёны даляраў, у 2019 годзе — на 84 мільёны даляраў. Асноўны пакупнік у Нарвэгіі — гэта якраз кампанія Yarа.
Але пастаўкі для Yara могуць быць насамрэч большыя. Пра гэта кажа старшы навуковы супрацоўнік BEROC Леў Львоўскі.
«„Беларуськалій“ кажа, што прадае Yara 3% таго, што вырабляе, а Yara кажа, што набывае 10–15% таго, што яны вырабляюць. Дакладных дадзеных няма, але рознагалосьсі могуць быць з той прычыны, што частку сваёй прадукцыі „Беларуськалій“ прадае Yara праз пасярэднікаў», — кажа Леў Львоўскі.
Што цяпер зь «Беларуськаліем»
Продажам угнаеньняў, якія здабывае «Беларуськалій», займаецца «Беларуская калійная кампанія». Яе чысты прыбытак за 2020 год — 580 тысяч рублёў, у 2019 годзе было 625 тысяч.
Па кароткатэрміновых абавязаньнях Беларуская калійная кампанія вінная больш за 1 мільярд рублёў, за год доўг вырас амаль на 200 мільёнаў рублёў. Па доўгатэрміновых крэдытах кампанія вінная 16,9 мільёна рублёў. Сьвяжэйшай статыстыкі дзяржаўныя крыніцы ў Беларусі не публікуюць.
«Могуць упасьці заробкі ў супрацоўнікаў»
Улады маглі падрыхтавацца да таго, што Yara спыніць супрацоўніцтва. Пра гэта кажа Леў Львоўскі.
«Было зразумела, што гэта адбудзецца цягам году. Мяркую, што чыноўнікі разумелі, да чаго ўсё ідзе, было шмат часу падрыхтавацца. Верагодна, распрацавалі мэханізмы кампэнсацыі стратаў. Сабекошт здабычы нізкі ў параўнаньні з коштам, „Беларуськалій“ не збанкрутуе, але частку прыбыткаў трэба будзе аддаваць контрагентам, якія будуць дапамагаць абыходзіць санкцыі. Да таго ж давядзецца прадаваць тавар са зьніжкай. Аб’ёмы, якія набывала Yara, будуць некуды прадаваць, проста гэта пацягне за сабою выдаткі», — кажа Леў Львоўскі.
А гэтыя выдаткі могуць легчы на плечы супрацоўнікаў «Беларуськалію» і жыхароў Салігорску.
«Гэта можа адбіцца на заробках супрацоўнікаў „Беларуськалію“, а таксама на заробках жыхароў Салігорску, бо эканоміка гораду цалкам залежыць ад „Беларуськалію“», — падсумоўвае Леў Львоўскі.
«Могуць прадаваць празь іншую фірму»
«Беларуськалій» можа прадаваць сваю прадукцыю Yara празь іншую юрыдычную асобу, мяркуе эканаміст Яраслаў Раманчук. Альбо паспрабуе знайсьці альтэрнатыву нарвэскай кампаніі.
«Пакуль незразумела, ці цалкам усе стасункі Yara зь „Беларуськаліем“ будуць разарваныя. У сьвеце часта практыкуюць замену адной юрыдычнай асобы на іншую. Не выключаю, што зьявіцца нейкая структура, якая будзе выконваць функцыі даверанай юрыдычнай асобы паміж двума суб’ектамі. Так, ёсьць стандарты маралі ў нарвэскім бізнэсе, але гаворка ідзе пра вялікія аб’ёмы гандлю», — кажа Яраслаў Раманчук.
Што варта ведаць пра санкцыі ЗША
