Фонд разьвіцьця Берасцейскай крэпасьці паведаміў у Фэйсбуку пра сваю ліквідацыю.
8 сьнежня адбылося судовае паседжаньне, ініцыяванае галоўным упраўленьнем юстыцыі Берасьцейскага аблвыканкама на падставе праведзенай праверкі. У выніку абласны суд ухваліў рашэньне ліквідаваць Фонд разьвіцьця Берасцейскай крэпасьці.
Прэтэнзіі да фонду мелі фармальны характар, праверка знайшла некаторыя памылкі ў справаводзтве.
«На судзе мы часткова пагадзіліся з вынікамі праверкі, але не пагадзіліся з пазовам і з высновамі аб неабходнасьці ліквідацыі Фонда. На наш погляд, выяўленыя парушэньні не зьяўляюцца падставай для закрыцьця, бо не прывялі да ўшчамленьня чыіх альбо правоў і не паўплывалі ні на вынікі нашай працы, ні на дасягненьне мэтаў Фонду»,— заявіла дырэктарка Фонду Аліна Дзеравянка.
Фонд быў створаны ў верасьні 2013 году з мэтай аб’ядноўваць намаганьні беларускіх і міжнародных экспэртаў у галіне вывучэньня спадчыны гораду і крэпасьці, праводзіць архіўныя дасьледаваньні, садзейнічаць захаваньню спадчыны. Фонд падрыхтаваў дзьве кнігі пра гісторыю крэпасьці і распрацаваў маршруты, якімі актыўна карыстаюцца турысты.
За апошнія гады Фонд рэалізаваў больш за 20 праектаў:
- два тамы Атласу крэпасьці Брэст-Літоўск,
- база даных «Спадчына Берасьцейскай крэпасьці»,
- новы трансгранічны маршрут з мабільным дадаткам «VeloFort» па фартах крэпасьці, 1000 ідэй для 1000-гадоў. Брэста,
- турыстычны гід «From Brest with love» і іншыя.
Улады Беларусі ў 2021 годзе закрылі сотні няўрадавых арганізацыяў. Лукашэнка прызнаў, што гэта робіцца на яго загад. 16 сьнежня на нарадзе аб супрацьдзеяньні санкцыям ён зноў выказаўся аб працы няўрадавых арганізацый і фондаў.
«Яшчэ раз паўтараю: здраднікам дараваць нельга. Тым, хто спрабаваў перакуліць краіну і здаць яе „туды“, ніякага прабачэньня ня будзе. Мы іх бачым і выяўляем дзясяткамі, а то і сотнямі, — заявіў Аляксандар Лукашэнка. — Тыя арганізацыі, якія фінансаваліся з-за мяжы і арганізоўвалі пераварот і мяцеж, мы ўсе ліквідавалі. Як бы ні было цяжка, мы ж ведалі, якія будуць наступствы. І яны сёньня завылі: „Аднавіце назад!“ Яны ніколі не будуць адноўленыя», цытуе Лукашэнку БелТА.
Ліквідацыя недзяржаўных арганізацый у Беларусі
У красавіку 2021 міністар замежных спраў Беларусі Ўладзімер Макей заявіў, што ў адказ на заходнія санкцыі ў Беларусі можа быць зьнішчана грамадзянская супольнасьць.
«Любое далейшае ўзмацненьне жорсткасьці санкцый прывядзе да таго, што грамадзянская супольнасьць, пра якую яны клапоцяцца, перастане існаваць. І гэта будзе, я лічу, абсалютна абгрунтавана ў дадзенай сытуацыі», — сказаў Макей.
22 ліпеня Аляксандар Лукашэнка заявіў пра зачыстку недзяржаўных арганізацый.
«Так і ўрад, і МЗС пабеглі за „дэмакратыяй“ і пастваралі ў нас (хай Макей ізноў ня прыме на свой рахунак, гэта і да яго яшчэ было, яму гэта ў спадчыну дасталася, трэба цяпер разграбаць), і мы атрымалі пад 2 тысячы на невялікую краіну НДА, НКА, бандытаў і замежных агентаў. Ну і што, дэмакратыю атрымалі?»
«Ідзе зачыстка. Вы думаеце, гэта проста? Там ужо тысячы людзей працуюць, нашых людзей, і ў асноўным з павернутымі, прамытымі за чужыя грошы мазгамі», — сказаў Лукашэнка.
30 ліпеня Лукашэнка заявіў, што «пад выглядам дабрачыннасьці некамэрцыйныя арганізацыі адпрацоўваюць чужую палітычную замову». Ён сказаў, што розных недзяржаўных фондаў, прыватных установаў, праваабарончых арганізацый у Беларусі было паўтары тысячы.
«У выніку праведзеных мерапрыемстваў выдзелена 185 дэструкцыйных структураў, якія нясуць патэнцыйную пагрозу нацыянальнай бясьпецы, у тым ліку прадстаўніцтва замежнай некамэрцыйнай арганізацыі, 71 рэспубліканскае і мясцовае грамадзкае аб’яднаньне, 113 установаў», — сказаў Лукашэнка на нарадзе з чыноўнікамі.
Зь сярэдзіны ліпеня адбываецца масавая ліквідацыя недзяржаўных арганізацыяў па ўсёй краіне. Пад пагрозай існаваньне дзясяткаў асьветніцкіх, праваабарончых, дабрачынных, спажывецкіх, дасьледчых і іншых арганізацыяў. Прадстаўнікоў установаў затрымліваюць, праводзяць у іх дома і ў офісах ператрусы, арыштоўваюць рахункі.
Па стане на канец 2021 году ўлады ліквідавалі як найменей 275 НДА, яшчэ шэраг — у працэсе ліквідацыі ці пад яе пагрозай.
Праз год пасьля пачатку масавага ціску, у ліпені 2022 году, стала вядома, што ўлады ліквідавалі або давялі да самаліквідацыі 857 недзяржаўных арганізацый. А маніторынг Lawtrend на канец 2022 году паказаў, што за два гады грамадзкі сэктар Беларусі пазбавіўся ня менш як 1102 некамэрцыйных арганізацый.
Адной з галоўных падзей стала ліквідацыя незалежных прафсаюзаў у краіне. Лідэрам арганізацый прысудзілі вялікія турэмныя тэрміны.
Сярод зьліквідаваных арганізацый
- • Human Constanta
- • Беларуская асацыяцыя журналістаў
- • Беларускі Хэльсынскі камітэт
- • Гродна Лайф Медыя
- • Згуртаваньне беларусаў сьвету «Бацькаўшчына»
- • Зьвяно
- • Имена
- • Мова нанова
- • Офіс па правах людзей з інваліднасьцю
- • ПЭН-цэнтар
- • Прававая ініцыятыва
- • Саюз беларускіх пісьменьнікаў
- • Тэрыторыя правоў
- • Цэнтар прававой трансфармацыі
- • Экадом
- Таварыства беларускай мовы
- Дзіцячыя госьпісы ў Горадні і Віцебску
- Беларускі прафсаюз работнікаў радыёэлектроннай прамысловасьці (РЭП)
- Свабодны прафсаюз Беларускі (СПБ)
- Беларускі незалежны прафсаюз (БНП)
- Беларускі кангрэс дэмакратычных прафсаюзаў (БКДП)
2024 год. У апублікаваным 7 траўня аглядзе праваабарончай арганізацыі Lawtrend гаворыцца, што за пэрыяд пасьля прэзыдэнцкіх выбараў 2020 году і да канца красавіка 2024-га ўлады Беларусі зьліквідавалі ня менш за 1622 некамэрцыйныя арганізацыі. У працэсе прымусовай ліквідацыі знаходзілася ня менш за 1003 НКА, рашэньне аб самастойнай ліквідацыі прынялі сама меней 619.
