З новымі заявамі Ангела Мэркель выступіла ў чацьвер на сустрэчы ў Бэрліне з прэм’ер-міністрам Польшчы Матэвушам Маравецкім. Яны абмяркоўвалі вострую сытуацыю на мяжы Польшчы зь Беларусьсю, зьвязаную са спробамі груп мігрантаў з краін Блізкага Ўсходу, у тым ліку з Іраку і Сырыі, прарвацца праз загараджальныя барʼеры, каб трапіць у ЭЗ.
- Кіраўнікі ЭЗ і ЗША абвінавачваюць Маскву ў падтрымцы «гібрыднай кампаніі» Аляксандра Лукашэнкі, які, як мяркуюць на Захадзе, наўмысна распальвае міграцыйны крызіс на мяжы зь дзяржавамі ЭЗ, каб тым самым адпомсьціць за санкцыі. Таксама заходнія палітыкі занепакоеныя інфармацыяй аб расейскім вайсковым узмацненьні паблізу Ўкраіны, дзе ўжо восем гадоў працягваецца супрацьстаяньне ўрадавых сіл з прарасейскімі сэпаратыстамі, якія ваююць на Данбасе.
- Раней паведамлялася, што лягеры на беларуска-польскай мяжы разьбілі тысячы мігрантаў і што структуры, якія падпарадкоўваюцца Лукашэнку, наўмысна звозяць людзей у прымежныя раёны. Афіцыйны Менск гэта катэгарычна адмаўляе, хоць дапускае, што хтосьці са «славянаў, якія маюць сэрца», проста дапамагае мігрантам з уласнай ініцыятывы.
У гэтых умовах, паводле слоў германскага канцлера, Польшча робіць усё магчымае. Мэркель, якую неўзабаве зьменіць на пасадзе Олаф Шольц, выказала «поўную салідарнасьць» з Варшавай у яе дзеяньнях, зьвязаных з крызісам на мяжы.
Маравецкі, у сваю чаргу, заявіў, што Польшча не паддасца «на палітычны шантаж», і адзначыў неабходнасьць для ЭЗ быць гатовымі да новых санкцый супраць атачэньня Лукашэнкі, у тым ліку ў гандлёвай сфэры. Як падкрэсьліў Маравецкі, Польшча абароніць Нямеччыну і іншых партнэраў па ЭЗ ад наплыву мігрантаў.
Раней Ангела Мэркель двойчы абмяркоўвала з Лукашэнкам праз тэлефон цяперашні міграцыйны крызіс, за што яе скрытыкавалі як у Нямеччыне, так і ў іншых краінах ЭЗ. Прадстаўнік ураду ФРГ Штэфан Зайбэрт у сувязі з гэтым казаў, што мэта перамоваў заключалася ў тым, каб палепшыць цяжкую гуманітарную абстаноўку на месцы, але тэлефонныя званкі не былі «актам легітымацыі» Лукашэнкі.
Наконт зьвестак пра расейскае вайсковае ўзмацненьне паблізу Ўкраіны Мэркель у чацьвер падкрэсьліла, што дээскаляцыя заўсёды лепшая за любое іншае разьвіцьцё падзей, і дадала, што «далейшая агрэсія і нападкі на сувэрэнітэт Украіны будуць мець высокую цану».
Мігранцкі крызіс — 2021. Асноўнае
- У ліпені 2021 году Аляксандар Лукашэнка заявіў, што з прычыны санкцыяў Беларусь больш ня будзе стрымліваць нелегальную міграцыю ў краіны Эўразьвязу. Найперш вялікія патокі мігрантаў накіраваліся ў Літву, па стане на верасень — звыш 4,2 тысячы чалавек з краінаў Азіі і Афрыкі. Затым напружаньне на сваіх межах адчулі Латвія і Польшча.
- Рэагуючы на крызіс, Літва і Польшча пачалі будаваць сьцяну на мяжы зь Беларусьсю.
- Урады Літвы, а затым Латвіі і Польшчы, улетку 2021-га зрабілі істотна больш строгім заканадаўства аб нелегальным перасячэньні дзяржаўнай мяжы, а таксама выслалі ў памежныя зь Беларусьсю раёны падмацаваньне з вайсковых злучэньняў. Лукашэнку абвінавацілі ў спрыяньні нелегальнай міграцыі ў краіны Эўразьвязу.
- У Літве ў лягерах для ўцекачоў мігранты неаднаразова ладзілі бунты і намагаліся зьбегчы.
- Улады Польшчы зь верасьня распачалі затрыманьні і дэпартацыі людзей, якія дапамагаюць мігрантам нелегальна перасякаць мяжу. Сярод іх як грамадзяне Польшчы, так і грамадзяне Беларусі, краінаў Азіі, у тым ліку некаторыя асобы, што маюць від на жыхарства ў краінах Эўразьвязу.
- Прэм’ер-міністар Польшчы Матэвуш Маравецкі выказаў упэўненасьць, што сцэнар «гібрыднай агрэсіі» супраць Эўразьвязу быў распрацаваны Менскам не самастойна, а ў шчыльнай супрацы з Масквой.
- Прэс-сакратар каардынатара спэцслужбаў Польшчы Станіслаў Жарын 27 верасьня заявіў, што 20% затрыманых мігрантаў маюць сувязі з Расеяй, пра што сьведчаць знойдзеныя доказы. Міністар унутраных спраў і адміністрацыі Мар’юш Каміньскі сказаў, што беларускія памежнікі даюць мігрантам псыхатропныя сродкі, у тым ліку дзецям.
- 30 верасьня ПАРЭ катэгарычна асудзіла практыку вяртаньня мігрантаў «у трэцюю краіну, дзе ім ня можа быць гарантавана міжнародная абарона», і нагадала Латвіі, Літве і Польшчы пра забарону на калектыўную высылку іншаземцаў.
- 8 кастрычніка Варшава заявіла, што трактуе паводзіны беларускага боку як «агрэсіўныя дзеяньні супраць Польшчы». Зьявіўся шэраг відэадоказаў, што беларускія памежнікі ня толькі не спыняюць мігрантаў, але і актыўна дапамагаюць ім нелегальна перасякаць польскую мяжу.
- На межах Беларусі з Польшчай і Літвой ад пачатку міграцыйнага крызісу загінулі сама меней 9 чалавек.
- 8 лістапада раніцай на мяжы зь беларускага боку заўважылі буйную калёну зь некалькіх сотняў мігрантаў, якія рушылі ў суправаджэньні ўзброеных сілавікоў да калючага дроту на мяжы з Польшчай, намагаючыся перасекчы мяжу. Паводле розных ацэнак, іх колькасьць была ад 2 да 4 тысяч чалавек. Многія атрымалі візы ў беларускім дыпляматычным прадстаўніцтве ў Анкары, турэцкія авіякампаніі ўдзельнічаюць у перакіданьні мігрантаў у Беларусь.
- У наступныя дні мігранты пры спрыяньні беларускіх сілавікоў сталі лягерам на памежнай паласе. Курд з Іраку Рэбаз Наджм Хама Саід сказаў Свабодзе, што беларуская міліцыя дапамагае высякаць дрэвы для вогнішчаў на беларускай жа тэрыторыі. Некаторым групам удалося прарвацца на польскую тэрыторыю, але вайскоўцы затрымалі ўсіх парушальнікаў.
- 10 лістапада эўрадэпутат Радаслаў Сікорскі заявіў, што крызіс на мяжы ініцыяваны пры падтрымцы Масквы, а Лукашэнку трэба прызнаць тэрарыстам і выдаць Міжнароднаму трыбуналу. Шэраг іншых эўрапейскіх палітыкаў таксама выказалі ўпэўненасьць, што Пуцін з дапамогай Лукашэнкі расхіствае Эўропу, пачуліся заклікі да ЭЗ дзейнічаць актыўна, а не чакаць.
- 11 лістапада ў паветранай прасторы Беларусі пачалі патруляваць межы расейскія бамбавікі Ту-22М3. Яны належаць паветрана-касьмічным сілам Расеі.
- 11 лістапада Фэдэральная паліцыя Нямеччыны заявіла, што толькі за першыя дні лістапада ў краіну трапілі больш за тысячу мігрантаў, якія выкарысталі Беларусь як краіну транзыту.
- Са жніўня польскія памежнікі спынілі больш за 33 тысячы спробаў нелегальнага перасячэньня мяжы з боку Беларусі, летась іх было 88.
- 15 лістапада больш за 3 тысячы мігрантаў сабраліся на беларускім памежным пераходзе «Брузгі» перад лініяй польскай мяжы, умацаванай часовымі загародамі і шарэнгай польскіх вайскоўцаў.
- Па словах прэс-сакратара Лукашэнкі Натальлі Эйсмант, у Беларусі агулам каля 7 тысяч мігрантаў, якія спадзяюцца трапіць у Нямеччыну.
- 22 лістапада ў Бэрліне адмовіліся прымаць каля 2 тысяч чалавк з Блізкага Ўсходу, якія прыбылі ў Беларусь пасьля арганізацыі рэжымам Лукашэнкі мігранцкага крызісу.
- 25 лістапада мігранты правялі акцыю пратэсту на памежжы, заяўляючы, што ня хочуць вяртацца назад у свае краіны.
- На больш чым дзесяці эвакуацыйных рэйсах у Ірак і Сырыю ў лістападзе-сьнежні Беларусь пакінулі каля 4,5 тысяч мігрантаў.
- На пачатку 2022 году сталі вядомыя тэрміны пабудовы агароджаў на мяжы зь Беларусьсю. Польшча адзначыла, што агароджу дабудуюць да канца чэрвеня, а Літва, што да восені.
- За 2023 год памежнікі суседніх зь Беларусьсю краін Эўразьвязу спынілі 42 тысячы спробаў нелегальнага пранікненьня на сваю тэрыторыю, што на траціну больш за 2022 год.
- Шараговец 1-й Варшаўскай бранятанкавай брыгады Матэвуш Сітэк, паранены нажом 28 траўня 2024 году на мяжы зь Беларусьсю, памёр 6 чэрвеня ў Варшаве. Раненьне вайсковец атрымаў падчас спыненьня спробы групы мігрантаў прарвацца праз сталёвую загароду зь беларускага боку. Калі салдат блякаваў пралом у сталёвай агароджы на мяжы з дапамогай ахоўнага шчыта, мігрант, прасунуўшы руку праз плот, нанёс яму ўдар нажом, прывязаным да палкі, у грудзі. Нож затрымаўся ў целе жаўнера. У бок пацярпелага і памежніка, які дапамагаў яму, кідалі палкі і камяні.
