Подпісы за Віктара Бабарыку ўлада бракуе дзясяткамі тысяч. Відавочна, што зьняволены экс-банкір у «выбарчую гонку», найверагодней, ужо не трапляе. У сацсетках бачу ў многіх прыхільнікаў «альтэрнатыўнага прэтэндэнта» на прэзыдэнцтва шок і расчараваньне. Відавочна, упершыню ў жыцьці, бо перад тым людзі назіралі за «палітыкай» збоку.
Бачу маналёгі і дыялёгі ўмоўных «бабарыкаўцаў» і «старой апазыцыі». То бок нэафітаў у грамадзкай актыўнасьці і людзей, якія бралі ўдзел у папярэдніх калявыбарчых справах: ад назіраньня на выбарчых участках да акцыяў пратэсту. Самая вядомая зь якіх — Плошча’2010. З брутальным разгонам мірных людзей, сотнямі затрыманьняў і наступнымі рэпрэсіямі супраць грамадзкіх арганізацый ды ініцыятываў.
Пасьля Плошчы’2010 былі маўклівыя акцыі пратэсту і акцыі «дармаедаў», але без актыўнага ўдзелу «старых» грамадзкіх лідэраў.
І вось перадвыбарчыя падзеі 2020 году. Нэафіты троху з пагардай адгукаюцца пра «старых», маўляў, рабілі абы-што, а «мы вось зараз пакажам, як трэба ісьці на выбары». Старыя парыруюць: маўляў, дзе вы былі раней? Але добра, што хоць цяпер падключыліся да грамадзкага супрацьстаяньня. Нэафіты: «Якое супрацьстаяньне? У нас выбары». Старыя: «У вас будуць падман і рэпрэсіі, а ня выбары».
Рэпрэсіі пачаліся раней, чым шмат хто думаў. На канец чэрвеня маем палітзьняволеных. Галоўных апанэнтаў Лукашэнкі — Віктара Бабарыку і Сяргея Ціханоўскага — ды іх паплечнікаў. Ідзе паляваньне на мэдыяактывістаў ды ўсіх, хто падтрымлівае альтэрнатыву Лукашэнку. І як вішанька на торце — дзясяткамі тысяч бракуюцца подпісы за альтэрнатыўных прэтэндэнтаў.
Нават новая сэмантыка паўстала. Старыя апанэнты Лукашэнку — «апазыцыйныя», а новыя — «альтэрнатыўныя», хоць вынік той самы, што раней: рэальных канкурэнтаў у Лукашэнкі ў легальным полі ня будзе.
У сацсетках нэафіты пытаюцца: «Што рабіць?»
Адказ пакуль не генэруецца, бо рыхтаваліся да выбараў, а не да супрацьстаяньня.
На мой погляд, у тых дзясяткаў тысяч людзей, якія ў 2020 годзе ўпершыню далучыліся да грамадзянскай актыўнасьці, і ў тых сотняў тысяч людзей, якія адчулі магчымасьці пераменаў, ёсьць некалькі варыянтаў для найбліжэйшай будучыні.
Хтосьці расчаруецца і замкнецца ў сваёй псыхалягічнай норцы.
Хтосьці падумае наагул пра эміграцыю.
Хтосьці будзе працягваць назіраць з надзеяй на перамены.
А хтосьці зразумее, што ў Беларусі даўным-даўно няма «палітыкі». У Беларусі ёсьць узурпацыя ўлады і дыктатура невялікай групы людзей.
А таму трэба разумець, што ў Беларусі хоць якая грамадзянская актыўнасьць, скіраваная на замену першага прэзыдэнта на патэнцыйнага другога, ёсьць дысыдэнцтвам.
Што для «органаў» вы адразу робіцеся «оппозиционно настроенным лицом».
Але калі вы застаняцеся ў полі грамадзянскай актыўнасьці, значыць, грамадзянская супольнасьць у Беларусі пабольшае.
Без падзелу на старых і новых, на апазыцыйных і альтэрнатыўных.
Думкі, выказаныя ў блогах, перадаюць погляды саміх аўтараў і не абавязкова адлюстроўваюць пазыцыю рэдакцыі.