Лінкі ўнівэрсальнага доступу

«Эмоцыі перамагаюць»,— у Крамлі адрэагавалі на пагрозу Лукашэнкі забіраць расейскую транзытную нафту


Дзьмітрый Пяскоў, архіўнае фота
Дзьмітрый Пяскоў, архіўнае фота

Лукашэнка заявіў 17 лютага, што ёсьць «шквал крытыкі ў наш адрас з боку Расеі, што мы нібыта пагражаем браць нафту з транзытнага нафтаправоду».

Пяскоў у той жа дзень завочна адказаў на гэта, што бакі трымаюцца ранейшых пагадненьняў.

Прэс-сакратар кіраўніка Расеі Дзьмітрый Пяскоў 17 лютага заявіў, што ўстрымаецца ад камэнтароў наконт магчымага забору Беларусьсю транзытнай расейскай нафты. Як перадае «Інтэрфакс», ён так акрэсьліў сытуацыю з пастаўкамі нафты:

«Там часам сапраўды эмоцыі перамагаюць, але, быўшы ў Сочы, два прэзыдэнты дасягнулі пэўнага разуменьня, — расказаў Пяскоў. — З гэтага будзем зыходзіць».

Паводле яго, дыялёг Менску і Масквы аб нафце «будзе працягнуты», працягваюцца кантакты беларускага боку з расейскімі кампаніямі-пастаўнікамі.

«Кіраўнікі дзяржаваў вырашылі, што на ўзроўні кабінэтаў, чальцоў кабінэтаў, якія вядуць пытаньні інтэграцыі, яны будуць і далей займацца прапрацоўкай паставак энэргарэсурсаў», — адзначыў Пяскоў.

Аляксандар Лукашэнка 14 лютага заявіў, што калі Расея не паставіць нафту ў патрэбных аб’ёмах (24 млн т нафты на год — столькі запісана ў расейскім індыкатыўным балянсе паставак), то Беларусь можа пачаць забор нафты з «транзытнай трубы». 17 лютага ён адзначыў, што пачуў «шквал крытыкі ў наш адрас з боку Расеі» наконт таго, што «мы нібыта пагражаем або спыніць пастаўкі нафты на Захад, або будзем браць нафту з транзытнага нафтаправоду».

«Паміж Беларусьсю і Расеяй афіцыйна замацавана дамоўленасьць на пастаўку 24 млн тон нафты. Вось і ўсё», — канстатаваў Лукашэнка.

Гэтая дамова прадугледжвае не ўласна пастаўкі пэўных аб’ёмаў за пэўныя грошы ў пэўныя тэрміны, а толькі акрэсьлівае агульны аб’ём магчымых паставак. Канкрэтныя дамовы на пастаўкі расейскай нафты ў Беларусь заключаныя толькі на люты — на 530 тысяч тон.

Расея спыніла пастаўкі нафты ў Беларусь. Што здарылася

  • 1 студзеня 2020 году Расея спыніла пастаўкі нафты ў Беларусь, але расейская нафта працягвае паступаць транзытам празь Беларусь у Эўропу.
  • Беларусь і Расея дагэтуль не дамовіліся пра пастаўкі нафты ў 2020 годзе, хоць Лукашэнка і Пуцін вялі перамовы 30 і 31 сьнежня.
  • Прыняты толькі «індыкатыўны балянс»: Расея можа паставіць 24 млн тонаў нафты на год. У 2019-м столькі і паставілі: 18 млн т пайшлі на перапрацоўку, яшчэ 6 млн т на «перамытненьне». Паводле эканаміста Яраслава Раманчука, Беларусі на ўласныя патрэбы хапае 6–7 млн тонаў — астатняе ішло на нафтапрадукты для экспарту або на «перамытненьне».
  • 31 сьнежня 2019 году Лукашэнка даручыў завозіць нафту з партоў Балтыі і залучыць альтэрнатыўныя пастаўкі праз магістральны нафтаправод «Дружба».
  • Пакуль Мазырскі НПЗ пачаў атрымліваць нафту толькі ад кампаніі расейскага алігарха Гуцэрыева — чакаецца пастаўка ўсяго 750 тысячаў тонаў.
  • Беларусь дамовілася пра імпарт 80 тонаў нарвэскай нафты Johan Sverdrup з пастаўкай у літоўскі порт Клайпеда. У Беларусі чакаюць пачатку разгрузкі ўвечары 22 студзеня. Перавалка і транспарт да НПЗ чыгункай будуць каштаваць больш за 20 даляраў за тону.
  • Гатоўнасьць транспартаваць нафту ў Беларусь на пастаяннай аснове ўжо выказалі суседнія Латвія (магчымыя аб’ёмы не абвяшчаліся) і Літва (да 3 млн тонаў на год​). Пры чым Літва гатовая дастаўляць і газ. Па стане на 21 студзеня «Белнафтахім» мае «практычна гатовыя кантракты» на альтэрнатыўныя пастаўкі.
  • Беларускія НПЗ у першай палове студзеня працавалі на леташніх запасах, аб’ёму якіх хапала прыкладна на 20 дзён працы. Экспарт нафтапрадуктаў Беларусь часова прыпыняла ад 1 студзеня, аднавіла ад 21-га.
  • Паводле неафіцыйных зьвестак «Інтэрфаксу», Беларусь прапанавала рэалізаваць варыянт разавай пастаўкі нафты з рэсурсаў незалежных пастаўшчыкоў з мэтай павелічэньня запасаў сыравіны на НПЗ на час правядзеньня перамоваў.
  • Публічна ж Лукашэнка 21 студзеня паставіў задачу зьнізіць пастаўкі нафты з Расеі да 30-40% ад неабходных аб’ёмаў: «працэнтаў 30 мы павінны з Балтыкі завозіць і працэнтаў 30 праз Украіну». Пастаўкі з Казахстану, заявіў ён, заблякавала Расея.
  • Менск і Масква дасюль не ўзгаднілі кампэнсацыю за расейскі падатковы манэўр. У беларускі бюджэт-2020 закладзеныя страты ў памеры 951 млн рублёў.
  • Расея дагэтуль не кампэнсавала Беларусі страты за пастаўкі бруднай нафты ў красавіку 2019 году — толькі 20 студзеня 2020-га дамовіліся пра падыходы і мэтодыку кампэнсацыі.

Беларусь — адзіная краіна ў сьвеце, якая багацее на суседзкай нафце, — эканаміст

Дзе браць нафту, калі не ў Расеі, і колькі страчвае Беларусь ад прыпыненьня паставак? Тлумачым разам з экспэртам

Усё пачалося з Пуціна. Кароткая гісторыя нафтагазавых канфліктаў Беларусі і Расеі

Ці ўратуе Беларусь эўрапейская нафта? Разьбіраемся з экспэртамі

Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG