У Горадні пасьля рэстаўрацыі гістарычнага цэнтру ў 2006 годзе практычна зусім зьнікла з ходнікаў плітка мінулага і пазамінулага стагодзьдзяў. Актывісты ТБМ не змаглі даведацца, куды яна зьнікла.
Гарадзенскія актывісты ТБМ на працягу амаль дзесяці гадоў дамагаліся, каб улады вярнулі на ходнікі гораду плітку канца ХІХ стагодзьдзя з надпісамі «Ашкеназі Гродна 1882 год», якую паклалі ў горадзе яшчэ ў царскія часы, а таксама плітку міжваеннага часу, якой брукавалі ходнікі пры польскай уладзе ў 20-30-я гады мінулага стагодзьдзя з надпісамі «Magistrat Grodna».
Сябра ТБМ Аляксандар Місьцюкевіч узгадвае, што былы кіраўнік абласнога Ўпраўленьня культуры Аляксандар Вярсоцкі, які і цяпер узначальвае тое ж упраўленьне (толькі са зьмененай назвай), падчас рэстаўрацыі, калі здымалі плітку, абяцаў вярнуць яе на месца, але да гэтага часу яна так і не вярнулася ў гістарычную частку гораду.
Рэстаўрацыю дзесяць гадоў таму праводзілі пад кіраўніцтвам былога старшыні аблвыканкама Аляксандра Саўчанкі, і ўся гістарычная частка горада засталася закладзенай сучаснай пліткай.
«Мы распачалі паходы па інстанцыях, бо вельмі хацелася вярнуць гістарычную плітку ў стары горад: каб яна далей падкрэсьлівала гісторыю гарадзенскіх камунікацый, каб яе маглі бачыць гарадзенцы, турысты. Ясна, што частка яе магла страціцца, але дастаткова было выкласьці цэлыя пліткі ў асобных месцах, і людзі маглі б бачыць, па якіх ходніках хадзілі ў ХІХ стагодзьдзі, якая плітка ляжала ў міжваенны час. Я кажу пра гэта таму, што сам удзельнічаў у працах, калі разьбіралі плітку міжваеннага часу з надпісамі „Magistrat Grodna“ побач з былым палацам культуры „Юнацтва“. Там праўда было вельмі шмат добрай цэлай пліткі, і нам абяцалі, што яе захаваюць ды пакладуць на цэнтральных вуліцах», — кажа сябра ТБМ Віктар Парфёненка.
Ён дадае, што разам зь Місьцюкевічам і іншымі сябрамі за апошнія некалькі гадоў абышлі ўсё гарадзкое начальства, але так і не маглі дабіцца, каб плітку вярнулі на вуліцы старога гораду. Нават не маглі спраўдзіць, ці яна сапраўды захавалася:
«Толькі сёлета намесьнік старшыні аблвыканкаму Віктар Лісковіч дазволіў нам правесьці аўдыт пліткі на складах у гісторыка-археалягічным музэі, дзе яе нібыта захоўвалі. Дарэчы, пліткі было шмат, цяжка нават сказаць, колькі яе было, паколькі яна ляжала і на Савецкай вуліцы, і на вуліцы Ажэшкі, і на Тэлеграфнай, і шмат дзе ў іншых месцах. Але, калі мы зайшлі на гэтыя склады, то мне ледзь ня стала дрэнна, бо 80% (а можа і болей) на складах ляжала ня плітка, а друз — гэта бэтонная падушка, якая кладзецца пад плітку. Атрымліваецца, што ўвесь гэты час з нас папросту сьмяяліся, гаворачы, што там ляжыць гістарычная плітка...»
Місьцюкевіч кажа, што кінуўся сам шукаць, перабіраць, тое што ляжала, але вынікі яго засмуцілі таксама:
«Я знайшоў толькі адну плітку дзевятнаццатага стагодзьдзя „Ашкеназі Гродна 1882 год“ і каля двух дзясяткаў плітак міжваеннага часу. Наагул было больш за 10 самых розных відаў пліткі — і міжваеннага часу, і ХІХ стагодзьдзя. Там былі пліткі з надпісамі вытворцаў, іншыя экзэмпляры. Дарэчы, яны былі розных памераў, не такога стандарту, як сёлета. Пры цары мералі аршынам, і таму памер не супадаў з той пліткай, якая была пры Польшчы, бо там ужо мералася сантымэтрамі. Яе лёгка было адрозьніць. Я тады, калі яе здымалі, што мог, зафатаграфаваў, а цяпер Вярсоцкі нам сказаў, што гэтае пліткі не было».
Спадар Місьцюкевіч узгадвае, што амаль усе ходнікі на вуліцы Замкавай былі выкладзены міжваеннай пліткай, і калі яе здымалі, то цьвёрда абяцалі вярнуць назад. Аднак, рэканструкцыю зрабілі, а плітка зьнікла:
Віктар Парфёненка кажа, што калі яны зьвярнуліся з гэтым пытаньнем да Вярсоцкага, то той папросту адказаў, што «мы вам нічога не абяцалі». Сябры ТБМ лічаць, што плітка магла быць папросту раскрадзена, і намераныя напісаць заяву ў пракуратуру вобласьці:
«Нам нічога не абяцалі — гэта жахліва, калі чыноўнік кажа, што яны не абяцалі захаваць гістарычную памяць горада. А на іх абавязак захоўваць гістарычную памяць не распаўсюджваецца? Але плітка — гэта не іголка ў стозе сена: будзем пісаць заяву ў пракуратуру — няхай шукаюць».
Віктар Парфёненка кажа, што цяпер гістарычная плітка захавалася ў вельмі нешматлікіх месцах гораду — маленькімі лапікамі побач са Старым замкам і трошачкі каля Новага замку.
