Роўна месяц таму ў гіпэрмаркеце «Гіпа» ў сталічным мікрараёне Ўручча сьвініны не было наагул, ялавічына была па 111 тысяч. Цяпер паліцы літаральна заваленыя і сьвінінай, і ялавічынай. Сьвіны філей і шыя — па 130 тысяч, кумпяк — па 116, грудзінка і рэбры — па 78. Цэны на ялавічыну не зьмяніліся — 111 тысяч. Істотна падаражэлі куры: філе — па 75 тысяч, сьцягно — па 55. Людзі купляюць у асноўным грудзінку па 78 тысяч.
На сталічнай Камароўцы на цэньніках кошты адны, але як толькі патэнцыйны пакупнік зірне на мяса, гандляры пачынаюць прапаноўваць значна таньней, чым напісана. На цэньніках шыя — па 160 тысяч, філей — 150, кумпяк — 130, грудзінка — 110. Звычайнае салёнае сала — таксама па 110 тысяч. Людзі часьцяком праходзяць міма, толькі ўбачыўшы цэньнікі.
Карэспандэнтка: «У прынцыпе, сьвініна можа каштаваць 15 даляраў за кіляграм?»
Спадар: «Ды не, канечне. Гэта палітыка была такая, што павыразалі ўсіх сьвіней у прыватных падворках, потым схамянуліся і зьнішчылі яшчэ і ў пяцікілямэтровай зоне ад сьвінакомплексаў. Зразумела, што трэба гэтыя комплексы берагчы, а то зусім бязь мяса застанемся».
Карэспандэнтка: «А вы чулі, што прэзыдэнт загадаў да 2015 году пагалоўе аднавіць, а зараз будзем з Канады імпартаваць?»
«Так, я разумею — 600 тысяч сьвіней не хапае, і чытаў, што з Канады будзем вазіць. Але беларусаў загналі ўжо ў кут, пэнсіянэраў загналі. Абястлушчваюць з усіх бакоў цэнамі, што ж тут казаць. Поўнымі ня будзем».
Карэспандэнтка: «Як вам кошты мяса?»
Спадарыня: «Жахлівыя. На маю пэнсію не пражывеш і ня купіш мяса».
Карэспандэнтка: «А наагул, сьвініна можа каштаваць 15 даляраў за кіляграм?»
«Не, канечне. Я мяркую, што ўзьвінцілі цэны з-за хакею. Столькі грошай пайшло на гэты чэмпіянат, дык трэба ж папоўніць казну. Але на мяса цэны непад’ёмныя, проста жахлівыя. І ня толькі на мяса. На ўсё цэны вырасьлі. Вельмі цяжка выжыць».
Размаўляю з прадавачкамі мяса на Камароўцы, якія сумуюць без пакупнікоў. І якія, як і пакупнікі, добра ведаюць, чаму так рэзка ўзьляцелі кошты:
Карэспандэнтка: «А скажыце, народ менш стаў купляць мяса?
Гандлярка: «Менш, канечне. Нашмат менш. Усе кажуць нам, і масквічы таксама, што мяса ў нас даражэйшае, чым паўсюль».
Карэспандэнтка: «А як вы думаеце, мяса можа патаньнець?»
«Канечне, можа. Гэта залежыць ад вышэйстаячых органаў»
«Са сьпісу сацыяльна значных тавараў мяса — сьвініну і ялавічыну — выключылі наагул. Адпусьцілі цэны на гэтую прадукцыю, і ўсё. Калгасы адразу і ўзьнялі кошты. Адпускная цана проста шалёна высокая, яна зашкальвае. А ў цану на рынку закладаецца арэнда, транспартныя выдаткі, кляймо. Вось і выходзіць проста непад’ёмная цана. Калі кошты закупу былі прымальныя, на рынку 55 тысяч каштаваў кумпяк, 85 тысяч каштавала шыя. А зараз як адпусьцілі цэны — калгасы „ад балды“ і ўзьнялі кошты. Я ня ведаю, якія ў іх павінны быць выдаткі, калі адпускная цана ў іх — 68 тысяч. Ну, гэта рэальна?»
Для параўнаньня: у суседняй Польшчы ў крамах лапатка бяз косьці каштуе 9 злотых 90 грошай — 33 тысячы на беларускія, альбо крыху больш за 3 даляры. Філей і шыя — прыкладна 5 даляраў. Чаму ў Беларусі мяса ўтрая даражэйшае, чым у той жа Польшчы, пытаюся ў былога міністра сельскай гаспадаркі Васіля Лявонава:
«У Польшчы ёсьць рынак, існуе свабода прадпрымальніцтва, ёсьць воля. У Беларусі гэтага няма. Я ня ведаю, што далей будзе рабіць урад. Калі будуць працягваць рабіць так, як зараз — то будзе яшчэ горш. Прабачце, але я не кірую гэтым працэсам. Ёсьць міністры, віцэ-прэм’еры, прэм’ер, прэзыдэнт — яны кіруюць. Я ня ведаю, што яны будуць рабіць. Я ведаю, што трэба рабіць, але гэтага рабіць, я думаю, яны ня будуць».
Сёлета ў сярэдзіне красавіка Аляксандар Лукашэнка ў пасланьні да народу і парлямэнту параіў беларусам «менш жэрці бульбы зь мясам». Падобна, кіраўніцтва краіны знайшло, як дапамагчы людзям: цэны на мяса ўзьнялі так, што людзі амаль перасталі яго купляць.
На сталічнай Камароўцы на цэньніках кошты адны, але як толькі патэнцыйны пакупнік зірне на мяса, гандляры пачынаюць прапаноўваць значна таньней, чым напісана. На цэньніках шыя — па 160 тысяч, філей — 150, кумпяк — 130, грудзінка — 110. Звычайнае салёнае сала — таксама па 110 тысяч. Людзі часьцяком праходзяць міма, толькі ўбачыўшы цэньнікі.
Карэспандэнтка: «У прынцыпе, сьвініна можа каштаваць 15 даляраў за кіляграм?»
Спадар: «Ды не, канечне. Гэта палітыка была такая, што павыразалі ўсіх сьвіней у прыватных падворках, потым схамянуліся і зьнішчылі яшчэ і ў пяцікілямэтровай зоне ад сьвінакомплексаў. Зразумела, што трэба гэтыя комплексы берагчы, а то зусім бязь мяса застанемся».
Карэспандэнтка: «А вы чулі, што прэзыдэнт загадаў да 2015 году пагалоўе аднавіць, а зараз будзем з Канады імпартаваць?»
«Так, я разумею — 600 тысяч сьвіней не хапае, і чытаў, што з Канады будзем вазіць. Але беларусаў загналі ўжо ў кут, пэнсіянэраў загналі. Абястлушчваюць з усіх бакоў цэнамі, што ж тут казаць. Поўнымі ня будзем».
Карэспандэнтка: «Як вам кошты мяса?»
Спадарыня: «Жахлівыя. На маю пэнсію не пражывеш і ня купіш мяса».
Карэспандэнтка: «А наагул, сьвініна можа каштаваць 15 даляраў за кіляграм?»
«Не, канечне. Я мяркую, што ўзьвінцілі цэны з-за хакею. Столькі грошай пайшло на гэты чэмпіянат, дык трэба ж папоўніць казну. Але на мяса цэны непад’ёмныя, проста жахлівыя. І ня толькі на мяса. На ўсё цэны вырасьлі. Вельмі цяжка выжыць».
Размаўляю з прадавачкамі мяса на Камароўцы, якія сумуюць без пакупнікоў. І якія, як і пакупнікі, добра ведаюць, чаму так рэзка ўзьляцелі кошты:
Карэспандэнтка: «А скажыце, народ менш стаў купляць мяса?
Гандлярка: «Менш, канечне. Нашмат менш. Усе кажуць нам, і масквічы таксама, што мяса ў нас даражэйшае, чым паўсюль».
Карэспандэнтка: «А як вы думаеце, мяса можа патаньнець?»
«Канечне, можа. Гэта залежыць ад вышэйстаячых органаў»
«Са сьпісу сацыяльна значных тавараў мяса — сьвініну і ялавічыну — выключылі наагул. Адпусьцілі цэны на гэтую прадукцыю, і ўсё. Калгасы адразу і ўзьнялі кошты. Адпускная цана проста шалёна высокая, яна зашкальвае. А ў цану на рынку закладаецца арэнда, транспартныя выдаткі, кляймо. Вось і выходзіць проста непад’ёмная цана. Калі кошты закупу былі прымальныя, на рынку 55 тысяч каштаваў кумпяк, 85 тысяч каштавала шыя. А зараз як адпусьцілі цэны — калгасы „ад балды“ і ўзьнялі кошты. Я ня ведаю, якія ў іх павінны быць выдаткі, калі адпускная цана ў іх — 68 тысяч. Ну, гэта рэальна?»
Для параўнаньня: у суседняй Польшчы ў крамах лапатка бяз косьці каштуе 9 злотых 90 грошай — 33 тысячы на беларускія, альбо крыху больш за 3 даляры. Філей і шыя — прыкладна 5 даляраў. Чаму ў Беларусі мяса ўтрая даражэйшае, чым у той жа Польшчы, пытаюся ў былога міністра сельскай гаспадаркі Васіля Лявонава:
«У Польшчы ёсьць рынак, існуе свабода прадпрымальніцтва, ёсьць воля. У Беларусі гэтага няма. Я ня ведаю, што далей будзе рабіць урад. Калі будуць працягваць рабіць так, як зараз — то будзе яшчэ горш. Прабачце, але я не кірую гэтым працэсам. Ёсьць міністры, віцэ-прэм’еры, прэм’ер, прэзыдэнт — яны кіруюць. Я ня ведаю, што яны будуць рабіць. Я ведаю, што трэба рабіць, але гэтага рабіць, я думаю, яны ня будуць».
Сёлета ў сярэдзіне красавіка Аляксандар Лукашэнка ў пасланьні да народу і парлямэнту параіў беларусам «менш жэрці бульбы зь мясам». Падобна, кіраўніцтва краіны знайшло, як дапамагчы людзям: цэны на мяса ўзьнялі так, што людзі амаль перасталі яго купляць.