Чаму Аляксандар Лукашэнка гэтак асабіста ўспрыняў сьмерць Уга Чавэса? Ці можна сказаць, што памерлы вэнэсуэльскі лідэр быў для беларускага кіраўніка ўнікальным палітычным сябрам? Ці стала абвяшчэньне жалобы ў краіне пераборам, які беларускае грамадзтва ня ўспрыме пазытыўна? На гэтыя пытаньні адказвае палітоляг Алесь Лагвінец.
— Часта палітычныя аналітыкі кажуць, што ў дзеяньнях Аляксандра Лукашэнкі ўсё рацыянальна і палітычна выгадна. Аднак бываюць моманты, якія прымушацюь сумнявацца ў гэтым. Як здаецца, адзін з такіх момантаў — гэта рэакцыя Лукашэнкі на сьмерць Чавэса. У краіне аб’яўленая жалоба, БТ у навінах 40 хвілінаў апавядае пра вэнэсуэльскага прэзыдэнта. Чаму Аляксандар Лукашэнка гэтак балюча ўспрыняў сьмерць Уга Чавэса?
— Мне падаецца, тут вельмі важны эмацыйны бок стаўленьня Лукашэнкі да Чавэса. Для Лукашэнкі Чавэс — гэта ў нечым большы за брата. Чавэс — магчыма, адзін з сусьветных палітыкаў і кіраўнікоў дзяржавы, які ня ставіўся да Лукашэнкі паблажліва і прыніжальна. Чавэс у пэўны момант, хутчэй за ўсё, нават бескарысьліва падтрымаў і выратаваў Лукашэнку.
Дыктатары — людзі самотныя, і яны могуць давяраць толькі вельмі вузкаму колу людзей. Па-першае, гэта сямейнікі, іхнія дзеці. Па-другое, гэта роўныя ім людзі, якія не пераходзяць ім дарогу. У дадзеным выпадку Чавэс апынуўся ідэальным «субратам» для Лукашэнкі.
Тое, што Лукашэнка казаў пра Чавэса — ён, выглядае, казаў пра сябе. Менавіта ў Лукашэнкі самога не было больш блізкіх адносінаў ні зь якім іншым кіраўніком дзяржаваў, апроч Чавэса. Выглядае, што расейскія кіраўнікі, зь якімі ён інтэгруецца ўжо столькі гадоў, глядзяць на яго паблажліва і зьверху. Што тычыцца дэмакратычных палітыкаў, то яны, відавочна, ня маюць да яго даверу, бачачы ягоную аўтарытарную сутнасьць і невысокую агульную і палітычную культуру.
— У краіне жалоба, прыспушчаныя сьцягі, але людзі ходзяць па вуліцах з кветкамі напярэдадні 8 сакавіка, і відавочна, ня вельмі пераймаюцца з нагоды сьмерці Чавэса. Ці ня стала пераборам абвешчаная жалоба?
— Вядома, у Беларусі шмат хто пасьмейваецца з гэтага, з такой дыктатарскай салідарнасьці. Аднак гэта чаканы крок ад Лукашэнкі, ён тут у сваім рэпэртуары. Лукашэнка вырашыў вызначыцца, і гэта ўнікальная сытуацыя ў гісторыі Беларусі, калі краіна ў жалобе ажно тры дні.
— Часта палітычныя аналітыкі кажуць, што ў дзеяньнях Аляксандра Лукашэнкі ўсё рацыянальна і палітычна выгадна. Аднак бываюць моманты, якія прымушацюь сумнявацца ў гэтым. Як здаецца, адзін з такіх момантаў — гэта рэакцыя Лукашэнкі на сьмерць Чавэса. У краіне аб’яўленая жалоба, БТ у навінах 40 хвілінаў апавядае пра вэнэсуэльскага прэзыдэнта. Чаму Аляксандар Лукашэнка гэтак балюча ўспрыняў сьмерць Уга Чавэса?
— Мне падаецца, тут вельмі важны эмацыйны бок стаўленьня Лукашэнкі да Чавэса. Для Лукашэнкі Чавэс — гэта ў нечым большы за брата. Чавэс — магчыма, адзін з сусьветных палітыкаў і кіраўнікоў дзяржавы, які ня ставіўся да Лукашэнкі паблажліва і прыніжальна. Чавэс у пэўны момант, хутчэй за ўсё, нават бескарысьліва падтрымаў і выратаваў Лукашэнку.
Дыктатары — людзі самотныя, і яны могуць давяраць толькі вельмі вузкаму колу людзей. Па-першае, гэта сямейнікі, іхнія дзеці. Па-другое, гэта роўныя ім людзі, якія не пераходзяць ім дарогу. У дадзеным выпадку Чавэс апынуўся ідэальным «субратам» для Лукашэнкі.
Тое, што Лукашэнка казаў пра Чавэса — ён, выглядае, казаў пра сябе. Менавіта ў Лукашэнкі самога не было больш блізкіх адносінаў ні зь якім іншым кіраўніком дзяржаваў, апроч Чавэса. Выглядае, што расейскія кіраўнікі, зь якімі ён інтэгруецца ўжо столькі гадоў, глядзяць на яго паблажліва і зьверху. Што тычыцца дэмакратычных палітыкаў, то яны, відавочна, ня маюць да яго даверу, бачачы ягоную аўтарытарную сутнасьць і невысокую агульную і палітычную культуру.
— У краіне жалоба, прыспушчаныя сьцягі, але людзі ходзяць па вуліцах з кветкамі напярэдадні 8 сакавіка, і відавочна, ня вельмі пераймаюцца з нагоды сьмерці Чавэса. Ці ня стала пераборам абвешчаная жалоба?
— Вядома, у Беларусі шмат хто пасьмейваецца з гэтага, з такой дыктатарскай салідарнасьці. Аднак гэта чаканы крок ад Лукашэнкі, ён тут у сваім рэпэртуары. Лукашэнка вырашыў вызначыцца, і гэта ўнікальная сытуацыя ў гісторыі Беларусі, калі краіна ў жалобе ажно тры дні.