Здаўна з прадаўна жыве ў беларусаў аповед як ў багне-балоце вагні
па начох сьвецяцца, запаленыя мітычным Балотнікам.
Здавён балота палохае і насьцярожвае. Аж да таго, што пагадзіліся
людзі на асушэньне. Хацелі з дрыгвы сухімі вылезьці.
Але дрыгва -- не так сабе рэч выпадковая-часовая. Балота
ў нас -- зьява моцна вызначальная.
Мы -- "людзі на балоце".
Дзе ж ня ступіш па Беларусі -- забалаці ды балаціны спаткаеш.
Балотная мы грамада, дрыгвяная. Бывае, закалыхаемся ў
нейкім памкненьні... Ды зноў суцішымся, да супакою вернемся.
Устойлівасьць надта любім. У стаячай вадзе лілеяў чакаем. А вакол --
асака, твань ды застой.
Вось, вось -- сёньняшнія "людзі на балоце" -- зусім ня меляжэўскія
пераўтваральнікі. Наасушаліся, ды зноўку ў сваю багну пашыліся.
Дзе пустэльні паўтварылі -- там церпім рахмана. Дзе яшчэ купістая багна
раскашуе -- звыкла пабойваемся...
Аднак, прыймаем. Аго, як прыймаем! Жытка нашая -- суцэльнае балота.
Ні жывога дзеяньня, ні зруху, ні павароткі... Зачараванае пагойдваньне
дрыгвы... дзе які вагеньчык міргане -- і згасьне ў няволі.
Нам, добра застаялым, і выбірацца боязна.
Балота напрыканцы стагодзьдзя -- гэта ўжо не балотная
мэнтальнасьць палешука, што чэпка трымаецца свайго, жыве ў сваім адметным
рытму. Балота цяпер -- на самрэч гнілая багна. Усё перажылося
й згінула. Адно бурбалкі йдуць. Яшчэ ж дыхае нашае балота.
Антаніна Хатэнка