Славенцаў запыталі, ці яны пагаджаюцца з фармулёўкай славенска-харвацкай арбітражнай дамовы, якую славенскі парлямэнт ратыфікаваў у красавіку сёлета. Сама дамова была падпісаная Люблянай і Заграбам у лістападзе летась — у ёй абодва бакі пастанавілі аддаць на разгляд міжнароднаму арбітражу сваю спрэчку аб мяжы, якая цягнулася ад распаду Югаславіі ў 1991 годзе, а Славенія абавязалася зьняць сваё вэта на далейшыя перамовы паміж Заграбам і Брусэлем аб уступленьні Харватыі ў Эўразьвяз.
Прыблізна 51,5% славенцаў, якія ўзялі удзел у плебісцыце, адказалі "так". У галасаваньні ўдзельнічалі 42,3% з агульнага ліку каля 1,7 мільёна славенскіх выбарцаў.
Мяркуючы па сёньняшніх афіцыйных выказваньнях, усе тры бакі (Любляна, Заграб і Брусэль) застаюцца задаволеныя вынікам рэфэрэндуму, хоць некаторыя зласьлівыя камэнтатары перад плебісцытам сьцьвярджалі, што славенскі ўрад якраз таму яго і прыдумаў, бо спадзяваўся, што грамадзяне скажуць "не" і гэткім чынам кінуць яшчэ цяжэйшую калоду пад ногі харватам на іхнім шляху ў Эўразьвяз.
Пасьля гэтага рэфэрэндуму харваты маюць шанец уступіць у Эўразьвяз ужо ў 2012 годзе, калі ў 2011-м пасьпяхова закончаць перамовы з Брусэлем аб умовах уступленьня.
А славенцы могуць спадзявацца на ўстанаўленьне, пры пасярэдніцтве міжнародных арбітраў, такой мяжы ў рэгіёне Піранскай затокі, якая дасьць ім непасрэдны доступ да міжнародных водаў. (У Славеніі ўсяго 46 кілямэтраў марскога ўзьбярэжжа, і згаданая памежная спрэчка вядзецца пра тое, як падзяліць затоку ў ваколіцах славенскага порту Піран — славенцы хочуць мець усю затоку для сябе, а харваты хочуць падзяліць яе напалам. Памежная славенска-харвацкая спрэчка датычыць таксама каля 13 квадратных кілямэтраў сушы.)
А ці ёсьць з гэтага рэфэрэндуму нейкія высновы для Беларусі?
Непасрэдных — як бы і няма. Беларусь не прэтэндуе на падзел ні балтыйскага, ні чарнаморскага ўзьбярэжжа.
Але пасрэдныя высновы — могуць быць. Бо на прыкладзе гэтага рэфэрэндуму відаць, што ў Эўропе лічыцца "эўрапейскім" выбарчым паказьнікам.
Памятаеце, як Аляксандар Лукашэнка казаў, што ў прэзыдэнцкіх выбарах 2006 году ён атрымаў 93,5% галасоў, але загадаў прыпісаць сабе 86%, бо сапраўдны вынік, паводле яго, "не эўрапейскі" і "псыхалягічна не ўспрымаецца"? І як ён потым крыўдаваў, што гэтага ягонага памкненьня да Эўропы сама Эўропа не ацаніла?
Дык вось, гэты славенска-харвацкі рэфэрэндум якраз і паказвае, якія выбарчыя вынікі ў Эўропе "псыхалягічна ўспрымаюцца".
Значыць, каб вынікі наступных прэзыдэнцкіх выбараў у Беларусі былі яшчэ больш "эўрапейскімі" і "псыхалягічна ўспрымальнымі", прэзыдэнту давядзецца выдаць значна больш радыкальны загад, а спадарыні Ярмошынай канчаткова разьвітацца з марамі аб загараньні на францускім або італьянскім пляжы ды пакорліва паслухацца.
Прыблізна 51,5% славенцаў, якія ўзялі удзел у плебісцыце, адказалі "так". У галасаваньні ўдзельнічалі 42,3% з агульнага ліку каля 1,7 мільёна славенскіх выбарцаў.
Мяркуючы па сёньняшніх афіцыйных выказваньнях, усе тры бакі (Любляна, Заграб і Брусэль) застаюцца задаволеныя вынікам рэфэрэндуму, хоць некаторыя зласьлівыя камэнтатары перад плебісцытам сьцьвярджалі, што славенскі ўрад якраз таму яго і прыдумаў, бо спадзяваўся, што грамадзяне скажуць "не" і гэткім чынам кінуць яшчэ цяжэйшую калоду пад ногі харватам на іхнім шляху ў Эўразьвяз.
Пасьля гэтага рэфэрэндуму харваты маюць шанец уступіць у Эўразьвяз ужо ў 2012 годзе, калі ў 2011-м пасьпяхова закончаць перамовы з Брусэлем аб умовах уступленьня.
А славенцы могуць спадзявацца на ўстанаўленьне, пры пасярэдніцтве міжнародных арбітраў, такой мяжы ў рэгіёне Піранскай затокі, якая дасьць ім непасрэдны доступ да міжнародных водаў. (У Славеніі ўсяго 46 кілямэтраў марскога ўзьбярэжжа, і згаданая памежная спрэчка вядзецца пра тое, як падзяліць затоку ў ваколіцах славенскага порту Піран — славенцы хочуць мець усю затоку для сябе, а харваты хочуць падзяліць яе напалам. Памежная славенска-харвацкая спрэчка датычыць таксама каля 13 квадратных кілямэтраў сушы.)
А ці ёсьць з гэтага рэфэрэндуму нейкія высновы для Беларусі?
Непасрэдных — як бы і няма. Беларусь не прэтэндуе на падзел ні балтыйскага, ні чарнаморскага ўзьбярэжжа.
Але пасрэдныя высновы — могуць быць. Бо на прыкладзе гэтага рэфэрэндуму відаць, што ў Эўропе лічыцца "эўрапейскім" выбарчым паказьнікам.
Памятаеце, як Аляксандар Лукашэнка казаў, што ў прэзыдэнцкіх выбарах 2006 году ён атрымаў 93,5% галасоў, але загадаў прыпісаць сабе 86%, бо сапраўдны вынік, паводле яго, "не эўрапейскі" і "псыхалягічна не ўспрымаецца"? І як ён потым крыўдаваў, што гэтага ягонага памкненьня да Эўропы сама Эўропа не ацаніла?
Дык вось, гэты славенска-харвацкі рэфэрэндум якраз і паказвае, якія выбарчыя вынікі ў Эўропе "псыхалягічна ўспрымаюцца".
Значыць, каб вынікі наступных прэзыдэнцкіх выбараў у Беларусі былі яшчэ больш "эўрапейскімі" і "псыхалягічна ўспрымальнымі", прэзыдэнту давядзецца выдаць значна больш радыкальны загад, а спадарыні Ярмошынай канчаткова разьвітацца з марамі аб загараньні на францускім або італьянскім пляжы ды пакорліва паслухацца.
