Да 30-га лістапада гэтага году амэрыканскім грамадзянам дазволена супрацоўніцтва з гэтымі беларускімі прадпрыемствамі. У той жа час уласнасьць ААТ «Лякафарба» і «Полацак-Шкловалакно» на тэрыторыі ЗША застаецца заблякаванай згодна з адпаведным распараджэньнем амэрыканскага ўраду.
Якім чынам зьмякчэньне сытуацыі ўплывае на цяперашнюю працу беларускіх прадпрыемстваў? Адказы на пытаньне высьвятлялі нашы рэгіянальныя карэспандэнты.
«У нас справы, як паўсюль у краіне…»
Паводле дадзеных адміністрацыі лідзкай «Лякафарбы», прадпрыемства цяпер не пастаўляе сваю прадукцыю на рынак ЗША.
Сёньня лідзкае адкрытае акцыянэрнае таварыства «Лякафарба» адзначае Дзень хіміка і 45-годзьдзе прадпрыемства. Дырэктар прадпрыемства Іван Сідараў на пытаньне карэспандэнта «Свабоды» адказаў так:
«Я нічога не магу гаварыць, бо сёньня ня маю часу. У нас сёньня сьвята, і я многае павінен пасьпець зрабіць да афіцыйнай часткі. Таму ў нас на прадпрыемстве ўсё добра».
Без камэнтару пакінуў дырэктар і навіны з ЗША:
«Ды не пастаўляем мы туды сваёй прадукцыі, і яны ніякага ўзьдзеяньня на нас ня маюць. Гэта толькі палітычны крок, вы што, пра гэта ня ведалі?»
Меркаваньні рабочых не супадаюць з перакананасьцю дырэктара:
«Прымушаюць пісаць заявы, каб мы адмаўляліся ад акцый прадпрыемства, за якія апошнім часам наагул капеечныя дывідэнды плацілі. Ніхто нават з рабочых ня ведае, ці наша прадпрыемства працуе з прыбыткам, ці яно стратнае. Дый заробкі цяпер значна ніжэйшыя, чым раней».
Яшчэ адзін рабочы дадае, што заробак нібыта падвысілі на 10%, а кошты за гэты час павялічыліся ў некалькі разоў. Дывідэндаў жа за леташні год ён атрымаў 7 тысяч рублёў. Да ўсяго, на прадпрыемстве, зь яго слоў, не даюць спакою ідэолягі.
Спадар: «Ды ўсякая ерундовіна: вось як выбары былі, дык вучылі, як галасаваць, амаль адкрытым тэкстам казалі, за каго голас аддаваць. Карацей, у нас паўсюль, як і ўва ўсёй краіне».
Узьдзеяньне санкцый адміністрацыя «Полацак-Шкловалакно» сьпісвае на крызіс
На прадпрыемстве «Полацак-Шкловалакно» працуюць 4,5 тысячы чалавек. Раней замовы для ЗША былі выгадныя калектыву, бо амэрыканскім партнэрам заўжды адпраўлялі самую дарагую, высокатэхналягічную шклотканіну. І гэта прыносіла добрыя прыбыткі.
Актывіст свабоднага прафсаюзу Мікола Шарах працуе на прадпрыемстве «Полацак-Шкловалакно» ў цэху № 7, дзе вырабляюць шкланітку. Суразмоўца кажа, што да 2007-2008 гадоў, пакуль ЗША не ўвялі санкцыі ў дачыненьні да прадпрыемстваў, якія ўваходзяць у склад «Белнафтахіму», у рабочых «Полацак-Шкловалакна» было болей пэрспэктываў — прынамсі, штогод ім падвышалі заробкі прыкладна на 70 даляраў.
Аднак летась сярэдні заробак даляраў на 100 зьнізіўся, кажа Мікола Шарах:
«Да 2008 году мы сапраўды жылі лепей, але цяжка зьвязаць пагаршэньне менавіта з амэрыканскімі санкцыямі, бо паўсюль крызіс. Пагатоў, у нас заробак большы за мільён рублёў, гэта для правінцыйнага гораду заробак добры, і таму ніякіх пратэстаў няма — людзі баяцца, каб ня страціць тое, што яшчэ ёсьць. І людзі ў нас не разумеюць гэтых санкцый. Кажуць: калі там нешта было з Казуліным, то чаму, да прыкладу, ня трактарны завод у Менску цярпіць, а полацкае «Шкловалакно»?
Патлумачыць работнікам сэнс уведзеных санкцый адміністрацыя не хацела раней і не зьбіраецца цяпер. «Шматтыражка» прадпрыемства «Працоўная зьмена» ні разу пра гэта не напісала, і даведацца пра ўвядзеньне, а потым зьмякчэньне санкцый рабочыя могуць толькі зь бюлетэню вольнага прафсаюзу «Стекляшка».
На думку яшчэ аднаго прафсаюзнага актывіста, Віктара Стукава, адміністрацыя прадпрыемства знарок ня згадвае пра санкцыі ЗША — бо гэта палітычная справа, і спакайней, каб рабочыя пра яе ня ведалі:
«Ні ў газэце, ні адміністрацыя — нідзе не казалі, што нехта нам нейкія санкцыі ўвёў. Як кажа наш генэральны дырэктар: „Навошта бударажыць працоўны калектыў, гэта ж палітыка!“ Гэта палітычныя крокі, а пра палітыку ў нас гаварыць ня любяць. Пра палітыку ў нас згадваюць толькі тады, калі выбары і трэба ўсім ісьці галасаваць. А калі што дрэннае, дык маўчаць».
Пасьля таго, як пра санкцыі напісаў бюлетэнь свабоднага прафсаюзу і калі з інтэрнэту хто-ніхто даведаўся апошнія навіны — пра тое, што прынятае ў лютым 2009 году рашэньне пра зьмякчэньне санкцый прадоўжана, — меркаваньні ў рабочых зьявіліся такія.
«Водгукі людзей такія. Маўляў, каб амэрыканцы хацелі ўвесьці эфэктыўныя санкцыі, то трэба было абіраць больш магутнае прадпрыемства, каб насамрэч быў эфэкт — нейкія праблемы ва ўладаў. А наша прадпрыемства, можа, і ўваходзіць у сотню найбуйнейшых у Беларусі, але на стан эканомікі дужа не ўплывае», — разважае Мікола Шарах.
Якім чынам зьмякчэньне сытуацыі ўплывае на цяперашнюю працу беларускіх прадпрыемстваў? Адказы на пытаньне высьвятлялі нашы рэгіянальныя карэспандэнты.
ЛІДА
«У нас справы, як паўсюль у краіне…»
Паводле дадзеных адміністрацыі лідзкай «Лякафарбы», прадпрыемства цяпер не пастаўляе сваю прадукцыю на рынак ЗША.
Сёньня лідзкае адкрытае акцыянэрнае таварыства «Лякафарба» адзначае Дзень хіміка і 45-годзьдзе прадпрыемства. Дырэктар прадпрыемства Іван Сідараў на пытаньне карэспандэнта «Свабоды» адказаў так:
«Я нічога не магу гаварыць, бо сёньня ня маю часу. У нас сёньня сьвята, і я многае павінен пасьпець зрабіць да афіцыйнай часткі. Таму ў нас на прадпрыемстве ўсё добра».
Без камэнтару пакінуў дырэктар і навіны з ЗША:
Гэта толькі палітычны крок, вы што, пра гэта ня ведалі?
Меркаваньні рабочых не супадаюць з перакананасьцю дырэктара:
«Прымушаюць пісаць заявы, каб мы адмаўляліся ад акцый прадпрыемства, за якія апошнім часам наагул капеечныя дывідэнды плацілі. Ніхто нават з рабочых ня ведае, ці наша прадпрыемства працуе з прыбыткам, ці яно стратнае. Дый заробкі цяпер значна ніжэйшыя, чым раней».
Яшчэ адзін рабочы дадае, што заробак нібыта падвысілі на 10%, а кошты за гэты час павялічыліся ў некалькі разоў. Дывідэндаў жа за леташні год ён атрымаў 7 тысяч рублёў. Да ўсяго, на прадпрыемстве, зь яго слоў, не даюць спакою ідэолягі.
Спадар: «Ды ўсякая ерундовіна: вось як выбары былі, дык вучылі, як галасаваць, амаль адкрытым тэкстам казалі, за каго голас аддаваць. Карацей, у нас паўсюль, як і ўва ўсёй краіне».
ПОЛАЦАК
Узьдзеяньне санкцый адміністрацыя «Полацак-Шкловалакно» сьпісвае на крызіс
На прадпрыемстве «Полацак-Шкловалакно» працуюць 4,5 тысячы чалавек. Раней замовы для ЗША былі выгадныя калектыву, бо амэрыканскім партнэрам заўжды адпраўлялі самую дарагую, высокатэхналягічную шклотканіну. І гэта прыносіла добрыя прыбыткі.
Актывіст свабоднага прафсаюзу Мікола Шарах працуе на прадпрыемстве «Полацак-Шкловалакно» ў цэху № 7, дзе вырабляюць шкланітку. Суразмоўца кажа, што да 2007-2008 гадоў, пакуль ЗША не ўвялі санкцыі ў дачыненьні да прадпрыемстваў, якія ўваходзяць у склад «Белнафтахіму», у рабочых «Полацак-Шкловалакна» было болей пэрспэктываў — прынамсі, штогод ім падвышалі заробкі прыкладна на 70 даляраў.
Аднак летась сярэдні заробак даляраў на 100 зьнізіўся, кажа Мікола Шарах:
«Да 2008 году мы сапраўды жылі лепей, але цяжка зьвязаць пагаршэньне менавіта з амэрыканскімі санкцыямі, бо паўсюль крызіс. Пагатоў, у нас заробак большы за мільён рублёў, гэта для правінцыйнага гораду заробак добры, і таму ніякіх пратэстаў няма — людзі баяцца, каб ня страціць тое, што яшчэ ёсьць. І людзі ў нас не разумеюць гэтых санкцый. Кажуць: калі там нешта было з Казуліным, то чаму, да прыкладу, ня трактарны завод у Менску цярпіць, а полацкае «Шкловалакно»?
Патлумачыць работнікам сэнс уведзеных санкцый адміністрацыя не хацела раней і не зьбіраецца цяпер. «Шматтыражка» прадпрыемства «Працоўная зьмена» ні разу пра гэта не напісала, і даведацца пра ўвядзеньне, а потым зьмякчэньне санкцый рабочыя могуць толькі зь бюлетэню вольнага прафсаюзу «Стекляшка».
«Ні ў газэце, ні адміністрацыя — нідзе не казалі, што нехта нам нейкія санкцыі ўвёў. Як кажа наш генэральны дырэктар: „Навошта бударажыць працоўны калектыў, гэта ж палітыка!“ Гэта палітычныя крокі, а пра палітыку ў нас гаварыць ня любяць. Пра палітыку ў нас згадваюць толькі тады, калі выбары і трэба ўсім ісьці галасаваць. А калі што дрэннае, дык маўчаць».
Пасьля таго, як пра санкцыі напісаў бюлетэнь свабоднага прафсаюзу і калі з інтэрнэту хто-ніхто даведаўся апошнія навіны — пра тое, што прынятае ў лютым 2009 году рашэньне пра зьмякчэньне санкцый прадоўжана, — меркаваньні ў рабочых зьявіліся такія.
«Водгукі людзей такія. Маўляў, каб амэрыканцы хацелі ўвесьці эфэктыўныя санкцыі, то трэба было абіраць больш магутнае прадпрыемства, каб насамрэч быў эфэкт — нейкія праблемы ва ўладаў. А наша прадпрыемства, можа, і ўваходзіць у сотню найбуйнейшых у Беларусі, але на стан эканомікі дужа не ўплывае», — разважае Мікола Шарах.
Даведка «Свабоды»
У лістападзе 2007 году ЗША ўвялі эканамічныя санкцыі ў дачыненьні да канцэрну «Белнафтахім» у сувязі з парушэньнем правоў чалавека ў Беларусі, а ў сакавіку 2008 году пашырылі іх на ўсе прадпрыемствы «Белнафтахіму».
У верасьні 2008 году ў дачыненьні да двух ААТ — «Лякафарба» і «Полацак-Шкловалакно» Мінфін ЗША на паўгода зьмякчыў санкцыі. У лютым 2009 году дзеяньне гэтага рашэньня было падоўжана да 1 чэрвеня, затым — да 30 лістапада 2009 году.
Днямі зьмякчэньне санкцыяў у дачыненьні да двух згаданых прадпрыемстваў «Белнафтахіму» было падоўжана яшчэ на паўгода — да 30 лістапада 2010 году.
У верасьні 2008 году ў дачыненьні да двух ААТ — «Лякафарба» і «Полацак-Шкловалакно» Мінфін ЗША на паўгода зьмякчыў санкцыі. У лютым 2009 году дзеяньне гэтага рашэньня было падоўжана да 1 чэрвеня, затым — да 30 лістапада 2009 году.
Днямі зьмякчэньне санкцыяў у дачыненьні да двух згаданых прадпрыемстваў «Белнафтахіму» было падоўжана яшчэ на паўгода — да 30 лістапада 2010 году.
