У мэтах спыненьня гандлю “шэрымі” тэлефонамі апэратары сотавай сувязі спыняць аказаньне паслугаў тым абанэнтам, чые IMEI-нумары тэлефонных апаратаў не былі ўнесеныя ў спэцыяльны рэестар. Што такое “шэрыя” тэлефоны, чым яны небясьпечныя, як зь імі будуць змагацца?
Паводле дадзеных Дзяржаўнага мытнага камітэта, 90% усіх мабільнікаў у Беларусі маюць статус “шэрых”, якія не прайшлі сэртыфікацыю у Рэспубліцы Беларусь. То бок яны ўвезеныя ў краіну неафіцыйна, бяз выплаты мыта. Гэта не абавязкова “перапрашытыя” тэлефоны ці падробкі, сабраныя ў падпольных майстэрнях. Экспэрт, супрацоўніца адной з кампаній мабільнай сувязі кажа:
“Для карыстальніка, па вялікім рахунку, няма розьніцы, якім тэлефонам ён карыстаецца. У бальшыні выпадкаў гэтыя тэлефоны вырабленыя на адным заводзе, але “шэры” проста не прайшоў так званую “мытную ачыстку”.
Страты дзяржавы з-за незаконнага ўвозу “шэрых” тэлефонаў вельмі значныя, сьцьвярджае начальнік аддзелу па наглядзе за дазнаньнем Генэральнай пракуратуры Салаўдзі Магамадаў:
“У выніку нявыплаты мытаў страты дзяржавы ацэньваюцца ў сотні мільярдаў рублёў. Апрача таго, наяўнасьць ў сетках гэтай шэрай масы тэлефонаў перашкаджае пошуку скрадзеных тэлефонаў, перапраграмаваных тэлефонаў”.
Міністэрства сувязі падрыхтавала праект указу, які прадугледжвае забарону на ўвоз ў Беларусь і выкарыстаньне шэрых мабільных тэлефонаў.
Салаўдзі Магамадаў: “Праект указа прадугледжвае, што будзе адзіны рэспубліканскі рэестар ідэнтыфікацыйных нумароў. То бок коды ўсіх тэлефонаў, што ўвозяцца ў краіну, будуць уносіцца ў гэты рэестар. І толькі пры наяўнасьці гэтых IMEI-кодаў у рэестры можна будзе карыстацца паслугамі апэратараў сотавай сувязі”.
Спадар Магаматаў запэўніў, што тыя тэлефоны, якімі ўжо карыстаюцца больш за 8 мільёнаў абанэнтаў, ня будуць адключацца. Мэта ўказу — не дапусьціць паступленьня новых так званых “шэрых” тэлефонаў.
На думку галоўнага рэдактара газэты “Мобила” Максіма Таборава, спробы змагацца з так званымі шэрымі мабільнымі тэлефонамі ня маюць вялікага сэнсу, бо ў Беларусі адсутнічае мытная мяжа з Расеяй, да таго ж, кожны мае права ўвозіць мабільныя тэлефоны з-за мяжы:
“Гэты шэры імпарт мае асаблівасьць прыстасоўвацца да ўсялякіх умоваў, бо тут дыктуюць законы эканомікі: калі нешта недзе таньней, чым тут, то сюды гэта будзе прывозіцца з-за мяжы ўсялякімі схемамі, шэрымі ці чорнымі. Мне здаецца, калі ёсьць магчымасьць з Польшчы ці Расеі гэтыя тэлефоны прывозіць, спыніць гэта ніякімі рэпрэсіўнымі захадамі немагчыма. Нешта трэба мяняць у сыстэме распаўсюду мабільных тэлефонаў, у сыстэме падаткаабкладаньня”.
Розьніца ў кошце так званага “белага” тэлефона, што афіцыйна прадаецца ў салёне, і “шэрага” — з інтэрнэт-крамы ці рынку — даволі істотная, кажа супрацоўніца кампаніі сотавай сувязі:
“Розьніца на самой справе складае 50%. У прынцыпе, увесь „корань зла“ палягае ў вельмі істотных 50%. Уласна кажучы, 50% і ідзе на „мытную ачыстку“…”
На думку Максіма Таборава, трэба не забараняць, а шукаць іншыя шляхі, зьніжаць падаткі і мыты:
“Тут трэба зьмяніць сыстэму падаткаабкладаньня, каб заахвочваць карыстальнікаў — кшталту ты набываеш тэлефон таньней, чым яго сабекошт, і гарантуеш, што будзеш карыстальнікам менавіта гэтага апэратара год ці два. І такім чынам і апэратар набывае гарантаваны прыбытак, і дзяржава. У многіх краінах Заходняй Эўропы такая сыстэма існуе. Настаў час ўводзіць яе і ў нас”.
Натуральна, трэба абараніць рынак ад падробак, ад перапрашытых тэлефонаў, якія могуць быць небясьпечнымі для карыстальніка. Вось ў гэтым і праваахоўныя органы, і кампаніі сотавай сувязі аднадушныя:
Супрацоўніца: “Апошнім часам зьявілася катэгорыя тэлефонаў, якія зьяўляюцца падробкамі, якія выраблены не на заводзе, а на нейкіх падпольных фабрыках, якія не прайшлі розныя тэхналягічныя праверкі, выпрабаваньні. Гэтыя тэлефоны могуць нанесьці шкоду здароўю. Вось гэтых тэлефонаў трэба апасацца. Алекарыстальніку, які прыходзіць у краму, альбо праз інтэрнэт краму хоча набыць тэлефон, ніхто гарантыю, што ён купляе „правільны“ тэлефон, не дае”.
Што да тэлефонаў, купленых за мяжой, прывезеных для ўласнага карыстаньня, іх давядзецца легалізаваць:
Магамадаў: “Будуць прадугледжаныя розныя магчымасьці, у тым ліку і легалізацыя шляхам перапраграмаваньня ў адмысловых майстэрнях, каб кожны тэлефон меў свой індывідуальны нумар. Зараз на практыцы сустракаецца такое, што з адным ідэнтыфікацыйным нумарам ёсьць дзесяткі тысяч тэлефонаў. Гэтыя тэлефоны адназначна зь ліку “шэрых”.
Паслуга легалізацыі тэлефона будзе платная — у праекце ўказу прадугледжваецца 4 базавыя велічыні. На сёньня гэта 140 тысяч рублёў.
Як на справе сотавыя кампаніі будуць адсочваць карыстальнікаў “шэрых” тэлефонаў — у іх саміх пакуль яшчэ няма яснасьці і пэўнасьці, кажа супрацоўніца адной з кампаній:
“Вельмі шмат нюансаў: тэхнічная база, заканадаўчая. Высокі кошт абсталяваньня, прычым, яго ня толькі трэба купіць, усталяваць, яго трэба паставіць, пратэставаць, запусьціць. Вельмі-вельмі шмат пытаньняў, і я думаю, гэта нават не аднаго года справа. Тым больш, што яшчэ ўсе службы, якія зацікаўленыя ў гэтым пытаньні, не дамовіліся”.
Тое, што кампаніям давядзецца закупляць дарагое абсталяваньне, гэта дакладна, кажа прадстаўнік генпракуратуры Салаўдзі Магаматаў:
“Праграмна-апаратныя комплексы ня танныя, але бязь іх адсочваць у сетках гэтую вялізную масу шэрых тэлефонаў, якія будуць зьяўляцца, немагчыма. Пакуль іншых варыянтаў няма”.
Але і тут пакуль шмат пытаньняў: патрэбная дакладная фармулёўка тэхнічнага заданьня тым, хто будзе вырабляць ці зьбіраць гэтую апаратуру, неабходныя зьмены ў заканадаўчай базе. Але праваахоўныя органы настроены рашуча: як мага хутчэй прыняць дакумэнт пра забарону “шэрых” тэлефонаў.
Паводле дадзеных Дзяржаўнага мытнага камітэта, 90% усіх мабільнікаў у Беларусі маюць статус “шэрых”, якія не прайшлі сэртыфікацыю у Рэспубліцы Беларусь. То бок яны ўвезеныя ў краіну неафіцыйна, бяз выплаты мыта. Гэта не абавязкова “перапрашытыя” тэлефоны ці падробкі, сабраныя ў падпольных майстэрнях. Экспэрт, супрацоўніца адной з кампаній мабільнай сувязі кажа:
“Для карыстальніка, па вялікім рахунку, няма розьніцы, якім тэлефонам ён карыстаецца. У бальшыні выпадкаў гэтыя тэлефоны вырабленыя на адным заводзе, але “шэры” проста не прайшоў так званую “мытную ачыстку”.
У бальшыні выпадкаў гэтыя тэлефоны вырабленыя на адным заводзе, але “шэры” проста не прайшоў так званую “мытную ачыстку”.
“У выніку нявыплаты мытаў страты дзяржавы ацэньваюцца ў сотні мільярдаў рублёў. Апрача таго, наяўнасьць ў сетках гэтай шэрай масы тэлефонаў перашкаджае пошуку скрадзеных тэлефонаў, перапраграмаваных тэлефонаў”.
Міністэрства сувязі падрыхтавала праект указу, які прадугледжвае забарону на ўвоз ў Беларусь і выкарыстаньне шэрых мабільных тэлефонаў.
Салаўдзі Магамадаў: “Праект указа прадугледжвае, што будзе адзіны рэспубліканскі рэестар ідэнтыфікацыйных нумароў. То бок коды ўсіх тэлефонаў, што ўвозяцца ў краіну, будуць уносіцца ў гэты рэестар. І толькі пры наяўнасьці гэтых IMEI-кодаў у рэестры можна будзе карыстацца паслугамі апэратараў сотавай сувязі”.
Спадар Магаматаў запэўніў, што тыя тэлефоны, якімі ўжо карыстаюцца больш за 8 мільёнаў абанэнтаў, ня будуць адключацца. Мэта ўказу — не дапусьціць паступленьня новых так званых “шэрых” тэлефонаў.
На думку галоўнага рэдактара газэты “Мобила” Максіма Таборава, спробы змагацца з так званымі шэрымі мабільнымі тэлефонамі ня маюць вялікага сэнсу, бо ў Беларусі адсутнічае мытная мяжа з Расеяй, да таго ж, кожны мае права ўвозіць мабільныя тэлефоны з-за мяжы:
“Гэты шэры імпарт мае асаблівасьць прыстасоўвацца да ўсялякіх умоваў, бо тут дыктуюць законы эканомікі: калі нешта недзе таньней, чым тут, то сюды гэта будзе прывозіцца з-за мяжы ўсялякімі схемамі, шэрымі ці чорнымі. Мне здаецца, калі ёсьць магчымасьць з Польшчы ці Расеі гэтыя тэлефоны прывозіць, спыніць гэта ніякімі рэпрэсіўнымі захадамі немагчыма. Нешта трэба мяняць у сыстэме распаўсюду мабільных тэлефонаў, у сыстэме падаткаабкладаньня”.
Розьніца ў кошце так званага “белага” тэлефона, што афіцыйна прадаецца ў салёне, і “шэрага” —
“Розьніца на самой справе складае 50%. У прынцыпе, увесь „корань зла“ палягае ў вельмі істотных 50%. Уласна кажучы, 50% і ідзе на „мытную ачыстку“…”
На думку Максіма Таборава, трэба не забараняць, а шукаць іншыя шляхі, зьніжаць падаткі і мыты:
“Тут трэба зьмяніць сыстэму падаткаабкладаньня, каб заахвочваць карыстальнікаў — кшталту ты набываеш тэлефон таньней, чым яго сабекошт, і гарантуеш, што будзеш карыстальнікам менавіта гэтага апэратара год ці два. І такім чынам і апэратар набывае гарантаваны прыбытак, і дзяржава. У многіх краінах Заходняй Эўропы такая сыстэма існуе. Настаў час ўводзіць яе і ў нас”.
Натуральна, трэба абараніць рынак ад падробак, ад перапрашытых тэлефонаў, якія могуць быць небясьпечнымі для карыстальніка. Вось ў гэтым і праваахоўныя органы, і кампаніі сотавай сувязі аднадушныя:
Супрацоўніца: “Апошнім часам зьявілася катэгорыя тэлефонаў, якія зьяўляюцца падробкамі, якія выраблены не на заводзе, а на нейкіх падпольных фабрыках, якія не прайшлі розныя тэхналягічныя праверкі, выпрабаваньні. Гэтыя тэлефоны могуць нанесьці шкоду здароўю. Вось гэтых тэлефонаў трэба апасацца. Але
Што да тэлефонаў, купленых за мяжой, прывезеных для ўласнага карыстаньня, іх давядзецца легалізаваць:
Магамадаў: “Будуць прадугледжаныя розныя магчымасьці, у тым ліку і легалізацыя шляхам перапраграмаваньня ў адмысловых майстэрнях, каб кожны тэлефон меў свой індывідуальны нумар. Зараз на практыцы сустракаецца такое, што з адным ідэнтыфікацыйным нумарам ёсьць дзесяткі тысяч тэлефонаў. Гэтыя тэлефоны адназначна зь ліку “шэрых”.
Паслуга легалізацыі тэлефона будзе платная — у праекце ўказу прадугледжваецца 4 базавыя велічыні. На сёньня гэта 140 тысяч рублёў.
Як на справе сотавыя кампаніі будуць адсочваць карыстальнікаў “шэрых” тэлефонаў — у іх саміх пакуль яшчэ няма яснасьці і пэўнасьці, кажа супрацоўніца адной з кампаній:
“Вельмі шмат нюансаў: тэхнічная база, заканадаўчая. Высокі кошт абсталяваньня, прычым, яго ня толькі трэба купіць, усталяваць, яго трэба паставіць, пратэставаць, запусьціць. Вельмі-вельмі шмат пытаньняў, і я думаю, гэта нават не аднаго года справа. Тым больш, што яшчэ ўсе службы, якія зацікаўленыя ў гэтым пытаньні, не дамовіліся”.
Тое, што кампаніям давядзецца закупляць дарагое абсталяваньне, гэта дакладна, кажа прадстаўнік генпракуратуры Салаўдзі Магаматаў:
“Праграмна-апаратныя комплексы ня танныя, але бязь іх адсочваць у сетках гэтую вялізную масу шэрых тэлефонаў, якія будуць зьяўляцца, немагчыма. Пакуль іншых варыянтаў няма”.
Але і тут пакуль шмат пытаньняў: патрэбная дакладная фармулёўка тэхнічнага заданьня тым, хто будзе вырабляць ці зьбіраць гэтую апаратуру, неабходныя зьмены ў заканадаўчай базе. Але праваахоўныя органы настроены рашуча: як мага хутчэй прыняць дакумэнт пра забарону “шэрых” тэлефонаў.
