Парыж – адкрыты падручнік гісторыі
Сталіца Францыі – велічны горад, многія вуліцы і плошчы якога названыя ў гонар герояў. Пантэоны, абэліскі, скульптуры, мэмарыялы і трыюмфальныя аркі нагадваюць французам пра іх воінаў: салдат 1812-га, двух сусьветных войнаў і каляліяльных войнаў у Паўночнай Афрыцы... Некаторыя кампаніі, у якіх удзельнічалі гэтыя героі, закончыліся бясслаўна. Але гэта не падстава забываць пра іх подзьвігі і пакуты.
Галоўная плошча Парыжу – Пляц Згоды. Сьціплая медная табліца ў яе цэнтры ўмантаваная ў пешаходныя пліты. Яна нагадвае, што ад пачатку плошча насіла імя Людовіка XV, а ў часе бурных і крывавых падзей 1792—1795 гадоў – называлася плошчай Рэвалюцыі. Яна была асноўным месцам публічных пакараньняў, тут ляцелі галовы і лілася кроў. Менавіта тут выканалі рэвалюцыйныя прысуды каралю Людовіку XVІ і каралеве Марыі Антуанэце. Пазьней нашчадкі забітага караля паставілі тут два фантаны, каб сымбалічна змыць гэтую кроў. Цяпер назва плошчы заклікае французаў да згоды.
У сэрцы галоўнай плошчы галоўнага гораду Францыі – абэліск. Эгіпецкі. Эгіпецкі манарх Мэхмэд Алі падарыў Францыі два такія абэліскі. Другі застаўся ў замку ў Луксоры. Ерогліфы на парыскім абэліску пішуць пра слаўныя дасягненьні фараона Рамзэса Другога. Узамен французы падарылі эгіпцянам вежавы гадзіньнік, які ніколі не йшоў.
Імя імпэратара Напалеона Банапарта носіць адна з галоўных вуліцаў у цэнтры Парыжу. Некаторыя іншыя вуліцы носяць імёны замежных гарадоў, у якіх ён здабываў перамогі. Памяць салдат Напалеона таксама належна ўшанаваная.
На сьценах Трыюмфальнай аркі – падрабязны летапіс пераможных бітваў Напалеона і сьпіс захопленых ім гарадоў. Цяпер у самой арцы новая экспазыцыя “Паміж мірам і вайной арка распавядае пра гісторыю”.
Па адной са сьценаў можна часткова вывучыць і геаграфію Беларусі: Магілёў, Полацак, Краснае, з баямі заваяваным у свой час арміяй Напалеона. Пра раку Бярэзіну, дзе на зваротным шляху з Масквы загінула вялікая частка Вялікай арміі Напалеона, тут згадкі я не знайшоў, затое раней бачыў францускі мэмарыял пад Барысавым. Французы памятаюць і пра вялікія паразы.
Сам Напалеон ляжыць у вялікім памяшканьні ў Доме інвалідаў, адразу за касьцёльным алтаром. Саркафаг ягоны з крывава-чырвонага мармуру. Месца крыху змрочнае.
Памяць салдат не такіх далёкіх францускіх войнаў у Паўночнай Афрыцы ўшанаваная ў новым мэмарыяле непадалёк ад Эйфэлевай вежы.
Непадалёк ад гэтага мэмарыялу на іншым канцы Марсавага поля ўсталяваны іншы сучасны манумэнт, які адлюстроўвае цяперашнія памкненьні французаў, – Сьцяна міру.
На гэтым завяршаю. Заўтра абяцаю прывесьці некаторыя фотаўражаньні ад парыскіх паркаў і сквэраў, гэта цікава, бо ўдалося тут засьпець бабіна лета.
Аўтамабілі з разэткамі. 21 кастрычніка
Фотаблог з Парыжу. 20 кастрычніка
