ЗША

Рэспубліканцы ў ЗША вярнулі кантроль над Сэнатам

Рэспубліканская партыя ў ЗША падчас выбараў 5 лістапада вярнула кантроль над Сэнатам, атрымаўшы як мінімум 52 месцы, паведамляе Associated Press.

Пераабіралася траціна сэнатараў. Паводле апошніх зьвестак, рэспубліканцы занялі месцы дэмакратаў, перамогшы ў Заходняй Вірджыніі, Мантане і Агаё. Падлік працягваецца: у шасьці штатах вынікі пакуль не абвешчаныя. Паводле прагнозаў, рэспубліканцы маюць шанцы перамагчы як мінімум у двух зь іх.

Напярэдадні галасаваньня дэмакраты кантралявалі Сэнат, маючы 51 месца ў палаце на 100 месцаў (залічваючы сюды і чатырох незалежных кандыдатаў, якія звычайна галасуюць, як яны).

У іншай палаце Кангрэсу, Палаце прадстаўнікоў, большасьць яшчэ ня вызначылася. Рэспубліканцы да выбараў мелі там нязначную большасьць — 220 месцаў, дэмакраты — 213 і тры вакансіі. Каб кантраляваць палату, партыі патрэбна 218 месцаў.

Цяпер у рэспубліканцаў, паводле падлічаных галасоў, 198 крэслаў, у дэмакратаў — 180. Чакаюцца вынікі яшчэ па 57 месцах. Пакуль няма пэўнасьці наконт таго, за кім будзе большасьць.

Усе 435 месцаў у палаце маюць кадэнцыю на двухгадовы тэрмін. Адна траціна са 100 месцаў у Сэнаце, якія маюць шасьцігадовы тэрмін, выбіраецца кожныя два гады. Новы Кангрэс прыступае да працы ў новым годзе. Раскол Кангрэсу часта заводзіць краіну ў палітычны тупік.

ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: Дональд Трамп вяртаецца на пасаду прэзыдэнта ЗША

Прэзыдэнцкія выбары ў ЗША 2024 году

  • За перамогу змагаліся два палітыкі: былы прэзыдэнт, 78-гадовы Дональд Трамп, кандыдат ад Рэспубліканскай партыі, і віцэ-прэзыдэнтка, 60-гадовая Камала Гарыс, кандыдатка ад Дэмакратычнай партыі. Па выніках выбараў Дональд Трамп забясьпечыў сабе вяртаньне ў Белы дом.
  • Дональд Трамп балятаваўся на пасаду трэці раз. У 2020 годзе ён прайграў Джо Байдэну.
  • Трамп стаў другім прэзыдэнтам у гісторыі, які выйграў выбары пасьля перапынку ў кадэнцыях. Адзіным прэзыдэнтам, які дасягнуў гэтага, быў Гровэр Кліўлэнд, яшчэ ў канцы XIX стагодзьдзя.
  • Камала Гарыс замяніла Джо Байдэна на выбарах ад Дэмакратычнай партыі. Гэта адбылося пасьля ягонага кепскага выступу на дэбатах з Дональдам Трампам, які падкрэсьліў, што ёсьць прычыны для занепакоенасьці ягоным узростам.
  • Гарыс падкрэсьлена падтрымлівала права на аборты пасьля рашэньня Вярхоўнага суду ў 2022 годзе, якое спыніла канстытуцыйнае права на аборты. Гарыс назвала Трампа «пагрозай для дэмакратыі», адзначыўшы ягоную ролю ў нападзе 6 студзеня на Капітолій ЗША і яго адмову прызнаць пройгрыш Байдэну ў 2020 годзе.
  • Трамп жа заявіў, што на другім магчымым тэрміне ён зробіць больш для паляпшэньня эканомікі, спыніць хвалю мігрантаў і будзе больш жорсткім у адносінах да супернікаў ЗША, такіх як Кітай.
  • Гарыс заявіла, што будзе працягваць палітыку Байдэна ў дапамозе Ўкраіне. Трамп паставіў пад сумнеў падтрымку Ўкраіны, заявіўшы, што Эўропа павінна несьці асноўную частку цяжару падтрымкі Кіева ў змаганьні супраць расейскага ўварваньня.
  • Свабода аналізавала, чаму вынік выбараў у ЗША залежыць ад «хісткіх штатаў». Усяго такіх штатаў сем: Пэнсыльванія, Мічыган, Вісконсін, Арызона, Нэвада, Джорджыя і Паўночная Караліна. У 38 штатах адна і тая ж партыя атрымлівае большасьць галасоў на кожных прэзыдэнцкіх выбарах з пачатку XXI стагодзьдзя, часта зь вялікай перавагай. Толькі 12 штатаў «зьмянялі перавагі» хаця б раз з 2000 году.
  • У некаторых штатах адна партыя дамінуе яшчэ даўжэй, напрыклад у Мінэсоце з 1976 году большасьць галасоў стабільна атрымлівае кандыдат ад дэмакратаў, а ў Тэхасе з 1980 году перамагае рэспубліканец.
  • Таксама ў лістападаўскай кампаніі 2024 году перавыбіраецца траціна Сэнату і ўвесь склад Палаты прадстаўнікоў.
  • Сэнат зацьвярджае на пасадах прызначэнцаў прэзыдэнта, у тым ліку судзьдзяў усіх узроўняў, і ратыфікуе міжнародныя пагадненьні. Кожны штат прадстаўляюць два сэнатары — усяго іх сто, тэрмін паўнамоцтваў — шэсьць гадоў. Барацьба ідзе за 34 месцы са 100 наяўных.
  • Палата прадстаўнікоў традыцыйна адыгрывае ключавую ролю ў працы над бюджэтам ЗША і сфэрай падаткаў, а таксама мае права ініцыяваць працэдуру імпічмэнту фэдэральным службовым асобам, уключаючы прэзыдэнта. Цяпер у Палаце засядаюць 435 кангрэсмэнаў, тэрмін кадэнцыі якіх складае два гады. Яны прадстаўляюць 50 штатаў, а таксама Фэдэральную акругу Калюмбія (мае дарадчы голас) і пяць тэрыторый ЗША.