Лабачоў больш за дзесяць гадоў займаўся ў Магілёве грамадзкай і палітычнай дзейнасьцю. Сьцьвярджае, што ўвагу спэцслужбаў прыцягнуў задоўга да выбараў 2020 году.
«Яшчэ ў 2010 годзе са мной яшчэ тады праводзіў гутаркі, ня памятаю прозьвішча, але звалі яго Андрэй Рыгоравіч. А калі зараз я ўжо адбыў тэрмін, вярнуўся дахаты, пераехаў у Польшчу, ад яго мне ў «Аднаклясьніках» паступілі дзіўныя прапановы», — сьцьвярджае былы вязень.
Лабачоў паказвае скрыншоты сваіх перапісак з «Аднаклясьнікаў». З словаў Валянціна, ягоны суразмоўца там — супрацоўнік КДБ (На гэты момант рэдакцыя Свабоды ня можа гэтага зьняпраўдзіць ці пацьвердзіць. — РС).
Скрыншоты перапіскі
Скрыншоты перапіскі
Скрыншоты перапіскі
У гэтых дыялёгах суразмоўцы дыскутуюць аб патрыятызьме і любові да Беларусі. На рэпліку Валянціна аб тым, што ён «працуе на карысьць беларускага народу» меркаваны супрацоўнік спэцслужбаў адказвае прапановай аб’яднаць высілкі.
«Тое, што ты называеш дабром для народу — гэта ілюзія, якую ствараюць за грошы прадажныя псэўдапалітыкі, ім Радзіму прадаць — вокам не міргнуць. Сапраўдныя патрыёты — за яе незалежнасьць, цэласнасьць і квітненьне. Калі нам па дарозе, то можам рухацца разам. Калі не — выбачай за турботы», — прапаноўвае суразмоўца Лабачову.
І паведамляе, што са свайго боку абяцае «адэкватную дапамогу і шчырыя стасункі» і дадае, што «разам мы можам шмат зрабіць».
ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: «Сядзяць „экстрэмісты“, пра якіх ніхто нават ня ведае». Былы палітвязень — пра ўмовы ўтрыманьня ў наваполацкай калёніі«Прапаную табе паглядзець фільм «Зорге»
Былы палітвязень сьцьвярджае, што не адмаўляўся адразу ад прапановаў пагаварыць, бо хацеў даведацца, чаго канкрэтна хоча ад яго меркаваны супрацоўнік КДБ і якія намеры і пляны спэцслужбаў.
У перапісцы Лабачоў зазначыў, што калі супрацоўнікі КДБ хочуць завесьці на яго чарговую справу ці абвясьціць вышук, то ў Беларусь ён пакуль не плянуе вяртацца.
«Я цябе не заву ў Беларусь, справаў у дачыненьні да цябе нам ня трэба. Ты чалавек ідэйны, але трапіў пад пэўны ўплыў. Я прапаноўваю ў першую чаргу шчырыя стасункі і зрабіць нешта карыснае для Радзімы, калі для цябе гэта не пустыя словы. Калі будзе атрымлівацца, то гатовы дапамагчы фінансава», — абяцае былому палітвязьню суразмоўца.
Ён таксама прапаноўвае паглядзець фільм «Зорге» (пра савецкага шпіёна ў Японіі. — РС). «Гэта сапраўдны патрыёт Радзімы, ты можаш ня горш», — сьцьвярджае меркаваны супрацоўнік спэцслужбаў.
У адказ Валянцін прапанаваў яму паглядзець фільм «Чэкіст» (расейскі фільм 1992 году, дзе галоўны герой — начальнік ЧК, які бярэ ўдзел у вынясеньні сьмяротных прысудаў сотням людзей. — РС).
«Канкрэтных прапановаў, што я мушу рабіць, не прагучала. Я хацеў вывесьці яго на гэтую тэму, але не ўдалося. Відаць, калі б я пагадзіўся, тады б атрымаў далейшыя інструкцыі. Але я ўпэўнены, што яны пішуць ня толькі мне. Мяркую, што нехта можа і пагадзіцца на такое «супрацоўніцтва». Я нават думаў пра тое, каб пагадзіцца, а затым раскрыць іх агентуру. Але ня выйшла», — кажа былы вязень.
ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: Хто і як дапамагае палітзьняволеным беларусам і іх родным. Гайд па асноўных арганізацыях«Людзі мусяць быць вельмі пільнымі — як у асабістых размовах, так і ў сацыяльных сетках»
Свабодзе стала вядома, што прапановы «ўзаемавыгадных стасункаў» паступалі і іншым беларусам — як актывістам, якія яшчэ застаюцца ў Беларусі, так і былым вязьням. Аднаму зь іх, напрыклад, прапанавалі завязаць кантакт з палком Каліноўскага. Той, зь ягоных словаў, адмовіўся.
«Нам, праваабаронцам, інфармацыя пра вэрбаваньне былых палітвязьняў не паступала пакуль. Хоць не сумняваюся, што такое можа быць, улічваючы іх досьвед працы і пэўны прафэсіяналізм, веданьне псыхалёгіі, падыходаў да людзей — маю на ўвазе супрацоўнікаў КДБ. У нас ёсьць інфармацыя ад людзей у Беларусі, як іх „цягаюць“ на розныя гутаркі і прапаноўваюць „супрацоўніцтва“. Гэта тычыцца і людзей, якія ў 2020 годзе данацілі на розныя фонды, а ў 2022–2023-х у іх пачаліся праблемы з КДБ. Чалавек выплаціў пэўную суму грошай, але ад яго не адчапіліся і прапанавалі „супрацоўніцтва“», — пракамэнтавала праваабаронца «Вясны» Алена Масьлюкова.
Суразмоўца дадала, што актыўна спрабуюць вэрбаваць людзей таксама супрацоўнікі калёніяў, дзе адбываюць пакараньні палітвязьні.
«Там у іх шырокі інструмэнтар рэпрэсіяў у выпадку адмовы. Гэта і пагаршэньне ўмоваў утрыманьня, і артыкул 411 („непадпарадкаваньне адміністрацыі“), паводле якога можна падоўжыць тэрмін. І ад гэтага, на жаль, ніхто ня можа быць застрахаваны», — кажа Алена Масьлюкова.
Яна заклікае людзей быць пільнымі ня толькі пры асабістых размовах ці гутарках у кампаніі, але і ў сацыяльных сетках і выказваньнях там.
ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: Судзяць беларуса, якога затрымалі пасьля вяртаньня з Польшчы