Лібійскія паўстанцы знайшлі ў будынку былых спэцслужбаў каталёг беларускай фірмы-гандляра зброяй «Белтэхэкспарт». Знаходка дала падставу зноў загаварыць пра тое, што Беларусь можа гандляваць зброяй у абыход рэзалюцыі ААН.
Зэнітны проціракетны комплекс «Тунгуска» — гэта яшчэ савецкая зброя, комплекс мадэрнізуецца ў Беларусі і карыстаецца вялікім попытам, асабліва ў гарачых кропках Блізкага Ўсходу і Афрыкі. Лібійскія паўстанцы знайшлі ў быдынку сваёй выведкі шмат сакрэтных дакумэнтаў, і сярод іх — рэклямныя буклеты зброі, якую прапануе «Белтэхэкспарт».
Для беларускага вайсковага аглядальніка Аляксандра Алесіна ня ёсьць сакрэтам тое, што такі гандаль вёўся і даволі актыўна:
«Нічога сэнсацыйнага тут няма. Наш Менскі трактарны завод вырабляў гэтыя „Тунгускі“, дакладней шасі для іх. І нашы адмыслоўцы абслугоўвалі гэтыя сыстэмы. Гэтаксама як і расейцы. А сродкі супрацьпаветранай абароны лібійцы куплялі ў французаў, італьянцаў, швайцарцаў і швэдаў. Ды і былой савецкай зброі там на мільярды даляраў. Мяркую, проста францускую дакумэнтацыю, як і іншых краінаў, яны не агалосілі».
Першыя мірныя акцыі пратэсту супраць Муамара Кадафі, які правіў Лібіяй 42 гады, пачаліся яшчэ ў лютым і сустрэлі жорсткі адказ уладаў. Прыкладам, вядома пра сотні загінулых жыхароў мяцежнага гораду Місурата ў выніку артылерыйскіх абстрэлаў і снайпэрскага агню. Калі паўстаньне перарасло фактычна ў грамадзянскую вайну, ААН увяло эмбарга на пастаўкі ў Лібію зброі, матывуючы гэта тым, што яе могуць выкарыстаць супраць мірных жыхароў. Цяпер у мэдыях і інтэрнэце шмат хто задае пытаньне, ці не пастаўляла Беларусь зброю ў Лібію ўжо пасьля ўвядзеньня эмбарга? Аляксандар Алесін канчатковага адказу пакуль ня бачыць:
«Мяркую, раней усе пастаўлялі туды зброю. І Францыя, і Італія. Пытаньне ў тым, да ўвядзеньня санкцыяй ці пасьля. Вядома, што апошнія адмыслоўцы з Расеі адтуль зьяжджалі ў красавіку. Мяркую, што прыкладна ў такі ж час і нашы адтуль зьяжджалі».
Ці шмат было адмыслоўцаў зь Беларусі ў Лібіі? Гэтыя дадзеныя засакрэчаныя, і таму дакладнай лічбы ніхто не назаве. Паводле суразмоўцы, які адзін час працаваў у Лібіі, у іхнай беларуска-лібійскай фірме было менш як дзесяць супрацоўнікаў зь Беларусі. Фірма месьцілася ў сталіцы, Трыпалі, і займалася пастаўкамі рознай беларускай тэхнікі, але сярод пазыцыяў былі й засакрэчаныя. Такім чынам шарагоўцы маглі толькі здагадвацца, што гаворка магла ісьці пра зброю альбо камплектуючыя для вайсковай тэхнікі. Яшчэ беларусы працавалі ў горадзе Сэпха на поўдні краіны, дзе месьцілася вайсковая авіябаза. Там па кантрактах працавалі таксама расейцы, украінцы — рамантавалі тэхніку, абслугоўвалі, аказвалі іншыя паслугі. Варта адзначыць, што Сэпха знаходзіцца на шляху зь Лібіі ў Чад і Судан, дзе ідуць працяглыя вайсковыя канфлікты. А яшчэ горад дагэтуль фігуруе ў зводках навінаў як апорны пункт, які ня здаўся паўстанцам.
Паводле майго суразмоўцы, ягоныя былыя калегі-беларусы былі эвакуяваныя зь Лібіі яшчэ ў сакавіку, калі там пачаліся сапраўды драматычныя падзеі. Але што да людзей, занятых на сакрэтных заданьнях, тут суразмоўца нічога сказаць ня змог. Ён толькі згадаў, што працаваў у Лібіі тры гады таму, і за той час адбылося некалькі важных падзеяў, якія ўмацавалі лібійска-беларускія дачыненьні. У тым ліку — візыт Муамара Кадафі ў Менск.
Дык ці спынілі пастаўшчыкі беларускай зброі ў Лібію сваю дзейнасьць пасьля таго, як ААН увяла эмбарга на такія пастаўкі? Прэсавы сакратар МЗС Беларусі Андрэй Савіных даў Свабодзе такі камэнтар:
«Той факт, што Рэспубліка Беларусь супрацоўнічае зь іншымі краінамі ў гэтай галіне і дзейнічае строга і выключна ў адпаведнасьці з санкцыямі Рады бясьпекі ААН, ні ў каго ў сьвеце не выклікае па вялікім рахунку сумневу. Пад сумнеў гэты бясспрэчны факт спрабуюць паставіць толькі асобныя журналісты, якія спрабуюць сабраць нэгатыўны матэрыял на Беларусь».
Падазрэньні пра пастаўкі беларускай зброі ў гарачыя кропкі сьвету сапраўды ўзьнікаюць не ўпершыню. Падобныя падазрэньні гучалі адносна Іраку, Югаславіі, Судана, Калюмбіі ды іншых месцаў, дзе лілася кроў.
Зэнітны проціракетны комплекс «Тунгуска» — гэта яшчэ савецкая зброя, комплекс мадэрнізуецца ў Беларусі і карыстаецца вялікім попытам, асабліва ў гарачых кропках Блізкага Ўсходу і Афрыкі. Лібійскія паўстанцы знайшлі ў быдынку сваёй выведкі шмат сакрэтных дакумэнтаў, і сярод іх — рэклямныя буклеты зброі, якую прапануе «Белтэхэкспарт».
Для беларускага вайсковага аглядальніка Аляксандра Алесіна ня ёсьць сакрэтам тое, што такі гандаль вёўся і даволі актыўна:
«Нічога сэнсацыйнага тут няма. Наш Менскі трактарны завод вырабляў гэтыя „Тунгускі“, дакладней шасі для іх. І нашы адмыслоўцы абслугоўвалі гэтыя сыстэмы. Гэтаксама як і расейцы. А сродкі супрацьпаветранай абароны лібійцы куплялі ў французаў, італьянцаў, швайцарцаў і швэдаў. Ды і былой савецкай зброі там на мільярды даляраў. Мяркую, проста францускую дакумэнтацыю, як і іншых краінаў, яны не агалосілі».
Першыя мірныя акцыі пратэсту супраць Муамара Кадафі, які правіў Лібіяй 42 гады, пачаліся яшчэ ў лютым і сустрэлі жорсткі адказ уладаў. Прыкладам, вядома пра сотні загінулых жыхароў мяцежнага гораду Місурата ў выніку артылерыйскіх абстрэлаў і снайпэрскага агню. Калі паўстаньне перарасло фактычна ў грамадзянскую вайну, ААН увяло эмбарга на пастаўкі ў Лібію зброі, матывуючы гэта тым, што яе могуць выкарыстаць супраць мірных жыхароў. Цяпер у мэдыях і інтэрнэце шмат хто задае пытаньне, ці не пастаўляла Беларусь зброю ў Лібію ўжо пасьля ўвядзеньня эмбарга? Аляксандар Алесін канчатковага адказу пакуль ня бачыць:
Мяркую, проста францускую дакумэнтацыю, як і іншых краінаў, яны не агалосілі.
«Мяркую, раней усе пастаўлялі туды зброю. І Францыя, і Італія. Пытаньне ў тым, да ўвядзеньня санкцыяй ці пасьля. Вядома, што апошнія адмыслоўцы з Расеі адтуль зьяжджалі ў красавіку. Мяркую, што прыкладна ў такі ж час і нашы адтуль зьяжджалі».
Ці шмат было адмыслоўцаў зь Беларусі ў Лібіі? Гэтыя дадзеныя засакрэчаныя, і таму дакладнай лічбы ніхто не назаве. Паводле суразмоўцы, які адзін час працаваў у Лібіі, у іхнай беларуска-лібійскай фірме было менш як дзесяць супрацоўнікаў зь Беларусі. Фірма месьцілася ў сталіцы, Трыпалі, і займалася пастаўкамі рознай беларускай тэхнікі, але сярод пазыцыяў былі й засакрэчаныя. Такім чынам шарагоўцы маглі толькі здагадвацца, што гаворка магла ісьці пра зброю альбо камплектуючыя для вайсковай тэхнікі. Яшчэ беларусы працавалі ў горадзе Сэпха на поўдні краіны, дзе месьцілася вайсковая авіябаза. Там па кантрактах працавалі таксама расейцы, украінцы — рамантавалі тэхніку, абслугоўвалі, аказвалі іншыя паслугі. Варта адзначыць, што Сэпха знаходзіцца на шляху зь Лібіі ў Чад і Судан, дзе ідуць працяглыя вайсковыя канфлікты. А яшчэ горад дагэтуль фігуруе ў зводках навінаў як апорны пункт, які ня здаўся паўстанцам.
Паводле майго суразмоўцы, ягоныя былыя калегі-беларусы былі эвакуяваныя зь Лібіі яшчэ ў сакавіку, калі там пачаліся сапраўды драматычныя падзеі. Але што да людзей, занятых на сакрэтных заданьнях, тут суразмоўца нічога сказаць ня змог. Ён толькі згадаў, што працаваў у Лібіі тры гады таму, і за той час адбылося некалькі важных падзеяў, якія ўмацавалі лібійска-беларускія дачыненьні. У тым ліку — візыт Муамара Кадафі ў Менск.
Дык ці спынілі пастаўшчыкі беларускай зброі ў Лібію сваю дзейнасьць пасьля таго, як ААН увяла эмбарга на такія пастаўкі? Прэсавы сакратар МЗС Беларусі Андрэй Савіных даў Свабодзе такі камэнтар:
«Той факт, што Рэспубліка Беларусь супрацоўнічае зь іншымі краінамі ў гэтай галіне і дзейнічае строга і выключна ў адпаведнасьці з санкцыямі Рады бясьпекі ААН, ні ў каго ў сьвеце не выклікае па вялікім рахунку сумневу. Пад сумнеў гэты бясспрэчны факт спрабуюць паставіць толькі асобныя журналісты, якія спрабуюць сабраць нэгатыўны матэрыял на Беларусь».
Падазрэньні пра пастаўкі беларускай зброі ў гарачыя кропкі сьвету сапраўды ўзьнікаюць не ўпершыню. Падобныя падазрэньні гучалі адносна Іраку, Югаславіі, Судана, Калюмбіі ды іншых месцаў, дзе лілася кроў.