У часе абмеркаваньня рэгіянальных праектаў у атамнай энэргетыцы ў Вільні закраналася пытаньне плянаў будаўніцтва Астравецкай АЭС у Беларусі. Генэральны дырэктар МАГАТЭ Юкія Амана, які наведвае Вільню, адзначыў, што на гэты момант нельга сказаць, наколькі бясьпечны праект беларускай АЭС, але рашэньне аб будаўніцтве АЭС кожная краіна прымае самастойна.
Генэральны дырэктар МАГАТЭ Юкія Амана ў часе свайго трохдзённага візыту ў Вільню сустракаўся зь літоўскім кіраўніцтвам, а сёньня ўзяў удзел у міжнародным круглым стале аб праектах у атамнай энэргетыцы ў рэгіёне. На пытаньні адносна плянаў будаўніцтва АЭС у Беларусі кіраўнік МАГАТЭ адзначыў, што такое рашэньне кожная краіна прымае самастойна. У часе сёньняшняга брыфінгу Юкія Амана сказаў таксама, што на сёньняшнім этапе яшчэ нельга сказаць, наколькі Астравецкая АЭС бясьпечная, але:
“Істотны дыялёг адбываецца паміж Беларусьсю і МАГАТЭ. Мы спадзяемся на далейшае больш цеснае супрацоўніцтва паміж Беларусьсю і МАГАТЭ, як і зь іншымі краінамі”.
Прэм'ер-міністар Літвы Андрус Кубілюс, адказваючы на пытаньні радыё “Свабода” ў часе брыфінгу разам з кіраўніком МАГАТЭ, адзначыў, што Літва можа дапамагчы Беларусі у справе бясьпекі ядзернай энэргетыкі:
Мы шчыра імкнемся, каб Беларусь разьвівала ядзерную энэргетыку так, каб яе бясьпека адпавядала міжнародным стандартам...
“Дыялёг зь Беларусьсю ў гэтай сфэры мы павінны працягваць і маем для гэтага магчымасьць, паколькі я пляную найбліжэйшым часам наведаць Беларусь. І мы шчыра імкнемся да таго, каб Беларусь разьвівала сваю ядзерную энэргетыку такім чынам, каб яе бясьпека адпавядала міжнародным стандартам. Літва гатовая ў гэтым дапамагчы Беларусі”.
Кіраўнік літоўскага ўраду і генэральны дырэктар МАГАТЭ адкрылі дыскусію міжнароднага круглага стала “Рэгіянальныя праекты ў атамнай энэргетыцы”, які праходзіць у Вільні з удзелам прадстаўнікоў 8 краін, Эўракамісіі і МАГАТЭ. Перад будынкам актывісты пратэстуюць супраць плянаў будаўніцтва АЭС.
“Дыскусія закрытая для прадстаўнікоў грамадзтва, таму мы праводзім акцыю пратэсту на вуліцы”, – тлумачаць актывісты зь вялікай расьцяжкай “За будучыню — без атама!”.
Лінас Вайнюс, актывіст руху за ахову асяродзьдзя:
“Нас тут усяго некалькі чалавек, бо гэта несанкцыянаваны пікет, таму нельга, каб было шмат. Апытаньні грамадзтва паказваюць, што 40 – 50 працэнтаў жыхароў Літвы выказваюцца супраць атамнай энэргетыкі. Урад павінен іх пачуць. З другога боку, у СІМ пераважае не інфармацыя аб АЭС, а прапаганда ядзернай энэргетыкі. Няма лічбаў і аргумэнтаў. Мы выдатна ведаем, што да сёньня няма цьвёрдага эканамічнага абгрунтаваньня ні адной АЭС, ні ў Літве, ні ў Беларусі, ні ў Калінінградзкай вобласьці, але мы ведаем лічбы зь Фінляндыі, дзе ўсё адкрыта і празрыста, і тым ня меней якія там праблемы з будаўніцтвам АЭС. Ведаючы нашыя рэаліі, ня маем ніякага даверу, што гэты праект АЭС будзе добра рэалізаваны. Яшчэ большая бяда ў тым, што, калі абраны кірунак на разьвіцьцё ядзернай энэргетыкі, урады не аддаюць увагі іншым альтэрнатывам у энэргетыцы. Мы лічым, што гэта аднолькава шкодна і Расеі, і Беларусі, і Літве”.
“Я тут, бо я супраць атамнай энэргетыкі, я — за аднаўляльныя крыніцы энэргіі. АЭС — гэта інтарэсы пэўных груп, якія робяць на гэтым бізнэс, гэта ў інтарэсах ня толькі дзяржавы, але й кампаній, якім дапамагае МАГАТЭ, францускіх, а цяпер і літоўскіх кампаній, а МАГАТЭ іх падтрымлівае”, – дадаў іншы удзельнік акцыі Данатас Вілейкіс.
Тым часам, каб забраць міжнародную увагу да плянаў Беларусі будаваць АЭС за 20 км ад мяжы з Эўразьвязам, літоўскі эўрапарлямэнтар Леанідас Донскіс разам з латыскімі калегамі Артурам Карыньшам і Інэсэ Вайдэрэ зарэгістраваў заяву адносна плянаў пабудовы АЭС у Астраўцы. Паводле заяўнікаў, гэты праект можа выклікаць адмоўныя наступствы на значнай частцы тэрыторыі Эўразьвязу.