У Празе адбылася сустрэча міністра замежных спраў Чэхіі Карэла Шварцэнбэрга з старшынёй Рады БНР Івонкай Сурвілай і былымі кандыдатамі ў прэзыдэнты Беларусі Аляксандрам Казуліным, Аляксандрам Мілінкевічам, Зянонам Пазьняком і Станіславам Шушкевічам.
Кіраўнік зьнешнепалітычнага ведамства Чэхіі, якая цяпер старшынюе ў Эўразьвязе, прымаў беларускіх палітыкаў перад пачаткам саміту "Ўсходняга партнэрства" ў Празе. На сустрэчы абмяркоўваліся прапановы прадстаўнікоў беларускага грамадзтва ў дачыненьні да гэтай праграмы.
На прэсавай канфэрэнцыі па выніках сустрэчы Карэл Шварцэнбэрг сказаў, што для яго вялікі гонар -- вітаць прадстаўнікоў беларускай дэмакратычнай апазыцыі. "Беларусь ня толькі з геаграфічных прычынаў нам вельмі блізкая. У Чэскай Рэспубліцы шмат беларусаў, якія тут
Чым бліжэй краіна да Эўрапейскага зьвязу, тым больш крытычна мы на гэтую краіну глядзім.
Карэл Шварцэнбэрг таксама патлумачыў той факт, што шэраг лідэраў краінаў Эўразьвязу не жадалі бачыць Аляксандра Лукашэнку на саміце, у той час, як, напрыклад, кіраўнік Азэрбайджану, дзе таксама парушаюцца правы чалавека, на саміце будзе: "Чым бліжэй краіна да Эўрапейскага зьвязу, тым больш крытычна мы на гэтую краіну глядзім. У свой час мы вельмі крытычна ставіліся да Балканаў, а цяпер Беларусь і Ўкраіна застаюцца найбліжэйшымі да нас".
Кіраўнік арганізацыі "Грамадзянская Беларусь", былы дысыдэнт і міністар Ян Румл нагадаў пра палітычных зьняволеных, якія цяпер ёсьць у Беларусі, акцэнтаваўшы ўвагу на галадоўцы Мікалая Аўтуховіча.
Ацэньваючы вынікі сустрэчы, Івонка Сурвіла адзначыла, што "прынцыпова важна, каб Беларусь увайшла ў праграму "Усходняга
Мы робім першы крок, каб аднавіць сваё месца ў эўрапейскай сям'і.
На думку Аляксандра Мілінкевіча, "сёньня гістарычны дзень. Пасьля доўгіх гадоў адсутнасьці ў Эўраінтэграцыі мы робім першы крок, каб аднавіць сваё месца ў эўрапейскай сям'і".
Зянон Пазьняк адзначыў даўнія традыцыі беларуска-чэскіх культурных сувязяў, нагадаўшы, што менавіта ў Празе Францыск Скарына надрукаваў першыя беларускія кнігі. "Рэжым Лукашэнкі вельмі жорсткі ў адносінах да свайго народу, да сваёй культуры і да мовы, таму на гэтых тэмах была акцэнтацыя падчас гутаркі".
"Правы чалавека і культура павінны быць прыярытэтамі"
Напярэдадні Івонка Сурвіла, Зянон Пазьняк, Станіслаў Шушкевіч і Аляксандар Казулін выступілі з сумеснай заявай, у якой віталі ідэю Ўсходняга партнэрства і выказалі ўдзячнасьць Эўразьвязу за ўключэньне Беларусі ў гэтую праграму. "Мы лічым, аднак, што
Забесьпячэньне правоў грамадзянскай супольнасьці і кожнага чалавека павінна стаць умовай дачыненьняў з аўтарытарнай ўладай.
У заяве таксама сказана: "У прыярытэтных кірунках дзейнасьці Ўсходняга партнэрства мы хацелі б бачыць дапамогу па зьберажэньні беларускай культуры ад сыстэматычнага вынішчэньня антыбеларускім рэжымам. Мы прапануем да тых пяці пазыцяў, вылучаных з дванаццаці патрабаваньняў Эўразьвязу да ўладаў Беларусі, дадаць шосты пункт аб забесьпячэньні свабоднага разьвіцьця беларускай культуры, адукацыі і творчасьці".
На пытаньне журналістаў Аляксандру Мілінкевічу, чаму ён не падпісаў супольную заяву, той адказаў: "Я згодны па ўсіх пунктах, за выключэньнем таго, зь якога можна зразумець, што Лукашэнка -- гэта "траянскі конь" у эўрапейскай палітыцы. Гэты пункт, калі ён ня мае падставаў, шкодзіць эўрапейскай інтэграцыі Беларусі".
На пытаньне, ці не хацелі б прадстаўнікі беларускай пазыцыі сустрэцца ў Празе з прадстаўнікамі беларускай улады, Зянон Пазьняк адказаў: "Яны зробяць усё, каб з намі не спаткацца. Мы ня супраць, але яны гэтага ня хочуць".