Дата дня
Усясьветны дзень барацьбы са СНІДам — міжнародны дзень ААН, адзначаецца 1 сьнежня. Упершыню абвешчаны Сусьветнай арганізацыяй здароўя у 1988 годзе. Дзень заснаваны з мэтай павышэньня ведаў пра эпідэмію СНІДу, выкліканую распаўсюдам ВІЧ-інфэкцыі, а таксама як дзень памяці ахвяраў гэтага захворваньня. Многія дзяржаўныя, грамадзкія і мэдычныя арганізацыі па ўсім сьвеце ў гэты дзень праводзяць асьветніцкія і дыягнастычныя захады.
Дзень у гісторыі
1903 — адбыўся першы зьезд Беларускай сацыялістычнай грамады, першай нацыянальнай партыі ў гісторыі Беларусі.
1913 — усталяваная першая лінія канвэернай зборкі на заводзе Ford Motor Company.
1943 — скончылася Тэгеранская канфэрэнцыя кіраўнікоў Вялікай Брытаніі, ЗША і СССР. Канфэрэнцыя стала першай сустрэчай «Вялікай тройкі» ў ходзе Другой усясьветнай вайны. На ёй абмяркоўвалі ваенныя дзеяньні і пасьляваеннае міжнароднае ўладкаваньне, у тым ліку адкрыцьцё другога фронту і «польскае пытаньне». Канфэрэнцыя пастанавіла, сярод іншага, што ўсходняй мяжой Польшчы — адпаведна, заходняй мяжой Беларусі — павінна стаць «лінія Керзана».
1953 — выйшаў першы нумар часопісу «Плэйбой».
1955 — Роза Паркс у Мантгомэры, Алабама, адмовілася саступіць месца ў аўтобусе беласкураму чалавеку. За гэта яе асудзілі як за «парушэньне грамадзкага парадку». У адказ чарнаскурае насельніцтва Мантгомэры пачало байкатаваць грамадзкі транспарт. Ужо ў наступным годзе Вярхоўны суд ЗША пастанавіў, што расавая сэгрэгацыя ў аўтобусах не адпавядае Канстытуцыі. Так Роза Паркс стала пачынальніцай і сымбалем руху за правы чарнаскурых грамадзян ЗША.
1959 — заключанае пагадненьне аб Антарктыцы. Дакумэнт забараніў выкарыстоўваць Антарктыду ў ваенных мэтах.
1991 — прэзыдэнцкія выбары ва Ўкраіне і Ўсеўкраінскі рэфэрэндум аб незалежнасьці.
1991 — першыя прэзыдэнцкія выбары ў Казахстане.
2009 — у Эўразьвязе ўступіла ў сілу Лісабонская дамова.
2019 — пачалася ўспышка новай каранавіруснай інфэкцыі ў кітайскім горадзе Ўхань.
У гэты дзень нарадзіліся
1792 — Мікалай Лабачэўскі, расейскі матэматык, стваральнік неэўклідавай геамэтрыі.
1896 — Георгі Жукаў, савецкі палкаводзец Другой усясьветнай вайны.
1915 — Міхась Кавыль, беларускі паэт, рэдактар, грамадзкі дзеяч.
1931 — Валянцін Малышаў, заслужаны архітэктар Беларусі. У Менску Малышаў спраектаваў Палац спорту, кінатэатар «Кастрычнік» і інш.
1935 — Вудзі Ален, амэрыканскі рэжысэр, актор, сцэнарыст, пісьменьнік
1939 — Уладзімер Платонаў, беларускі матэматык, акадэмік АН БССР. У 1987–1992 гадах Платонаў узначальваў Акадэмію ннаданьню "Пагоні" і бел-чырвона-белага сьцягу статусу дзяржаўных сымбаляў.
1955 — Уладзімер Ванцэвіч, беларускі навуковец у галіне машынабудаваньня.
У памяці
1973 — Давід Бэн-Гурыён, першы прэм’ер-міністар Ізраілю.
1989 — Мікалай Патолічаў, савецкі камуністычны і дзяржаўны дзеяч, у 1950–1956 — першы сакратар ЦК кампартыі Беларусі.
2016 — Алесь Белакоз, беларускі краязнаўца і музэязнаўца.
https://smarturl.click/MAzp
